REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy nowela do ustawy o rachunkowości spowoduje likwidację ZEAS-ów?

Wojciech Lachiewicz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Czy w związku ze zmianami przepisów ustawy o rachunkowości, a w szczególności art. 11, po 31 grudnia 2008 r. dalej będzie możliwe prowadzenie obsługi finansowej szkół i przedszkoli lub placówek oświatowych w formie zespołu ekonomiczno-administracyjnego będącego samorządową jednostką budżetową?

Wprowadzone nowelą z 18 marca 2008 r. zmiany do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor) nie znoszą szczególnych zasad obsługi finansowej szkół i placówek oświatowych dopuszczonych przepisem art. 5 ust. 9 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty), który mówi że: W celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek, o której mowa w ust. 7 pkt 3.

REKLAMA

Autopromocja

Natomiast przepis art. 11 uor, w jego nowym brzmieniu, wyłącza możliwość, aby jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek prowadziły księgi rachunkowe w formie tradycyjnej (papierowej) poza siedzibą szkoły (placówki). Przy czym przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera można dokonywać wpisów spoza siedziby szkoły lub placówki, na podstawie art. 13 ust. 2 i 3 w związku z nowym art. 11 ust. 3 uor. W konsekwencji tego księgi rachunkowe szkoły lub placówki może w formie komputerowej ze swojej siedziby prowadzić zespół ekonomiczno-administracyjny, pod warunkiem dochowania standardów z art. 13 ust. 2-6 uor i wymagań z art. 44 i 45 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (dalej: uofp).

POZNAJ PRZEPISY ART. 11 USTAWY O RACHUNKOWOŚCI, KTÓRY OD 1 STYCZNIA 2009 R. OTRZYMA BRZMIENIE:

Art. 11. 1. Księgi rachunkowe prowadzi się w siedzibie jednostki.

2. Jednostki posiadające oddziały (zakłady) mogą prowadzić księgi rachunkowe w siedzibie jednostki albo oddziałów (zakładów).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3. Księgi rachunkowe mogą być prowadzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poza siedzibą jednostki albo oddziału (zakładu), w przypadku określonym w art. 13 ust. 2 i 3 oraz w razie powierzenia ich prowadzenia podmiotowi prowadzącemu działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

4. W przypadku nieprowadzenia ksiąg rachunkowych w siedzibie jednostki albo oddziału (zakładu) kierownik jednostki obowiązany jest:

1) powiadomić właściwy urząd skarbowy o miejscu prowadzenia ksiąg w terminie 15 dni od dnia wydania ksiąg poza siedzibę jednostki albo oddziału (zakładu),

2) zapewnić dostępność ksiąg rachunkowych do badania przez upoważnione organy kontroli zewnętrznej w siedzibie jednostki albo oddziału (zakładu).

Uwaga: Zasady oraz wymagania kwalifikacyjne związane z usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych określają nowe przepisy art. 76a-76i uor.

Zasady prowadzenia gospodarki finansowej szkół i placówek zaliczanych do sektora finansów publicznych

Szkoły, przedszkola i placówki prowadzone przez samorządy lub ministrów działają w formie jednostek budżetowych lub zakładów budżetowych. Podstawowe zasady prowadzenia gospodarki finansowej szkół i placówek zaliczanych do sektora finansów publicznych reguluje uofp. Natomiast w przypadku ewidencjonowania procesów gospodarki finansowej i procesów gospodarki majątkiem działają przepisy uor wraz ze szczegółowymi zasadami rachunkowości budżetowej z uofp i rozporządzeń wykonawczych.

W sektorze finansów publicznych za gospodarkę finansową jednostki (a zatem również za finanse szkoły, przedszkola lub placówki oświatowej z art. 79 ust. 1 ustawy o systemie oświaty) odpowiada kierownik jednostki lub upoważniony przez niego pracownik. Natomiast samo prowadzenie rachunkowości jednostki sektora finansów publicznych norma z art. 45 uofp wiąże z funkcjami głównego księgowego jako pracownika jednostki spełniającego określone w prawie wymagania zawodowe.

Głównemu księgowemu kierownik jednostki powierza obowiązki i odpowiedzialność z zakresu:

• prowadzenia rachunkowości jednostki,

• wykonywania dyspozycji środkami pieniężnymi,

• dokonywania wstępnej kontroli operacji gospodarczej lub finansowej z planem finansowym jednostki,

• dokonywania wstępnej kontroli kompletności i rzetelności dokumentów będących podstawą operacji gospodarczych i finansowych.

Odstępstwem od wymienionych założeń organizacji gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych są rozwiązania dopuszczone przepisem art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty.

Zapamiętaj!

Każdy organ prowadzący szkołę lub placówkę (niezależnie czy należy ona, czy nie należy do sektora finansów publicznych) ma obowiązek zapewnienia jej obsługi organizacyjnej, administracyjnej, a także obsługi finansowej (art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty).

Formy obsługi finansowej szkół

Szczególną formą realizacji wymienionych obowiązków jest powierzenie czynności obsługi w gestię innej jednostki z jednostek prowadzonych przez ten organ (w tym szkole lub placówce) albo w gestię specjalnie tworzonej w tym celu jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej. W przypadku szkoły lub placówki będącej jednostką lub zakładem budżetowym posłużenie się wymienionymi rozwiązaniami tak rozumianej „zewnętrznej” obsługi finansowej wymaga dodatkowych decyzji organu. Jego rzeczą jest precyzyjnie rozgraniczyć uprawnienia i obowiązki właściwe gospodarce finansowej (w tym rachunkowości) pozostające w gestii dyrektora szkoły lub placówki od uprawnień i obowiązków przejmowanych przez jednostkę obsługującą z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty.

 

REKLAMA

W dotychczasowej praktyce oświatowej zastosowanie art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty zazwyczaj prowadziło do rozwiązań, w ramach których jednostka obsługująca wykonywała za szkołę lub placówkę w zasadzie całość spraw z zakresu jej rachunkowości. Dyrektorom pozostawiano wówczas realizację obowiązków z zakresu inwentaryzacji majątku i ostateczne zatwierdzanie wyników inwentaryzacji przed ich wpisem do ksiąg rachunkowych. Poza tym dyrektorowi pozostawiano funkcje dysponenta finansowego środków szkoły lub placówki. Zmiany wprowadzone do art. 11 uor powodować będą utrudnienia w stosowaniu dotychczasowych rozwiązań, w ramach których księgi finansowe szkoły lub placówki jednostka obsługująca prowadziła w swojej siedzibie. Dotyczy to ksiąg rachunkowych prowadzonych w formie tradycyjnej (papierowej), które będzie musiało odbywać się w danej szkole lub placówce oświatowej i tam również będzie miejsce przechowywania ksiąg.

Niewątpliwie żadne z dwóch rozwiązań przewidzianych w art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty nie jest samo przez się wyjątkiem od zasady prowadzenia ksiąg szkoły na miejscu, czyli „w szkole”. Należy natomiast zwrócić uwagę na istotny wyjątek od zasady prowadzenia ksiąg „na miejscu”, który ma źródło w przepisach art. 13 ust. 2 i 3 w związku z nowym art. 11 ust. 3 uor. Powołane zapisy nadal dopuszczają możliwości prowadzenia ksiąg rachunkowych „poza siedzibą” szkoły lub placówki, pod warunkiem że będzie się to dokonywało przy użyciu komputera.

Oprócz rozwiązań z zakresu księgowości komputerowej, dodatkowym wyjątkiem od zasady, że księgi prowadzi się w siedzibie, jest jeszcze powierzenie prowadzenia ksiąg podmiotowi zajmującemu się tzw. „usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych”. Należy zaznaczyć, że normy prawne dotyczące gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych wykluczają dopuszczalność powierzania czynności kierownika z art. 44 uofp, albo czynności głównego księgowego z art. 45 uofp na rzecz podmiotów świadczących usługi z art. 76a uor. Oczywiste przy tym pozostaje, że realizacja przez organ prowadzący szkołę lub placówkę oświatową jego obowiązków z art. 5 ust. 7 pkt 3 ustawy o systemie oświaty w drodze powierzenia prowadzenia obsługi finansowej (w tym rachunkowości) na rzecz innej jednostki podległej, w tym na rzecz specjalnie tworzonego „zespołu”, nie powoduje, że działalność takiej jednostki zaliczałaby się do „działalności gospodarczej z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych” zgodnie z art. 76 i nast. uor.

Prowadzenie ksiąg rachunkowych „na miejscu”

Po 31 grudnia 2008 r. na skutek wejścia w życie nowego art. 11 uor, dalsze posługiwanie się rozwiązaniami z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty (w tej części, w jakiej obejmują rachunkowość obsługiwanej szkoły lub placówki) powinno uwzględniać zasadę prowadzenia i przechowywania ksiąg w siedzibie szkoły lub placówki.

Zapamiętaj!

Zmiana zapisu art. 11 ust. 3 uor definitywnie wyłącza dopuszczalność dalszego prowadzenia ksiąg rachunkowych szkoły (placówki) w formie papierowej, jeśli dokonywałoby się to przez zespół ekonomiczno-administracyjny szkół poza siedzibą szkoły lub placówki.

Natomiast komputerowe prowadzenie ksiąg szkół i placówek można nadal wykonywać w jednostce obsługującej (w tym w zespole ekonomiczno-administracyjnym szkół) z dochowaniem standardów z art. 13 ust. 2-6 uor. Księgi tak prowadzone stanowią zasoby informacyjne rachunkowości zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych lub wyodrębnionych ich części, bez względu na miejsce ich powstania i przechowywania. Dlatego wpisu do ksiąg rachunkowych prowadzonych w formie elektronicznej osoba uprawniona może dokonywać z dowolnego miejsca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku ksiąg szkół i placówek, jako zbiorów danych prowadzonych z użyciem komputera, wpis może być dokonany w siedzibie szkoły (placówki), ale i tak samo w jednostce obsługi finansowej, np. w zespole ekonomiczno-administracyjnym szkół lub innej jednostce podległej organowi prowadzącemu szkołę lub placówkę.

Zapamiętaj!

Kwestie formalne właściwe dla komputerowo prowadzonych ksiąg i dokonywania w nich wpisów powinny regulować wewnętrzne ustalenia zasad (polityki) rachunkowości szkoły lub placówki oświatowej (art. 10 uor).

Natomiast osobę odpowiedzialną za prowadzenie ksiąg i dokonywanie wpisów powinien wskazywać kierownik jednostki obsługującej szkołę lub placówkę. Kierownik powierza zazwyczaj takiej osobie wykonywanie określonych funkcji głównego księgowego obsługiwanej szkoły lub placówki, w tym uprawnienia i obowiązki z zakresu wstępnej kontroli każdego dokumentu dotyczącego operacji gospodarczej i finansowej szkoły lub placówki.

Zapamiętaj!

Po dokonaniu wpisu do ksiąg szkoły lub placówki, dowody stanowiące podstawę wpisów można przechowywać w siedzibie jednostki obsługującej.

Ze względu na nowe brzmienie art. 11 ust. 3 uor i treść art. 13 ust. 2-6 uor zasadne jest przyjęcie rozwiązania, w którym do komputerowo prowadzonych ksiąg szkoły lub placówki, poza kierownikiem i pracownikiem jednostki obsługującej (np. zespołu ekonomiczno-administracyjnego szkół), powinien mieć również dostęp dyrektor szkoły (placówki) „w siedzibie”, zarówno na potrzeby wykonywanej funkcji dyrektora i dysponenta finansowego, jak i na potrzeby ewentualnych kontroli zewnętrznych (z art. 11 ust. 4 pkt 2 uor). Po zamknięciu roku obrotowego (budżetowego) w szkole lub placówce powinny pozostawać wydruki z ksiąg rachunkowych bądź równoważne z wydrukiem zapisy na komputerowym nośniku danych (art. 13 ust. 6 uor).

Podsumowanie

W konsekwencji przyjęcia powyższych poglądów należałoby uznać, że omawiane tutaj sposoby organizacji obsługi finansowej szkół i placówek („poza ich siedzibą”), jeśli rozwiązania z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty uznawać za obejmujące rachunkowość, są unormowaniem szczególnym i niezależnym od zasad „usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych” z art. 76a-76i uor. Na tyle, na ile tak widziany przepis art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty, wraz z wynikającą z niego szczególną obsługą rachunkowości szkół i placówek, nie utraci mocy z dniem 1 stycznia 2009 r., jednak zmiana art. 11 uor spowoduje problemy wszędzie tam, gdzie księgi rachunkowe szkół i placówek prowadzone są metodą tradycyjną (papierową). Zmiany w uor nie powinny być powodem utrudnień w tych jednostkach obsługujących, które księgi szkół i placówek prowadzą z użyciem komputera i z dochowaniem standardów z art. 13 ust. 2-6 uor.

Podstawy prawne

• Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 140, poz. 984)

• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 63, poz. 393)

• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 70, poz. 416)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Księgowy jako doradca strategiczny – ewolucja zawodu w erze cyfrowej

Badanie fillup k24 „Księgowi jako kluczowi doradcy klienta? Rola, wyzwania i rozwój zawodu okiem księgowych i przedsiębiorców” pokazuje, że przedsiębiorcy chcą widzieć w księgowym osobę, która doradzi, zrozumie ich, pomoże podjąć strategiczne decyzje, a nie tylko wprowadzi dane – mówi Monika Piątkowska, doradca podatkowy fillup. 

Stawka podatku leśnego na 2025 r. Kto zapłaci i ile? Kto będzie zwolniony?

Podatek leśny obejmuje grunty leśne z wyjątkiem lasów wykorzystywanych na działalność inną niż leśna. W 2025 roku stawka podatku wynosi 61,02 zł za hektar, obliczona na podstawie średniej ceny sprzedaży drewna. Dowiedz się, kto jest zobowiązany do płacenia podatku leśnego i jakie przysługują zwolnienia.

E-faktura od 2026 r.: co oznacza KSeF dla dużych i małych przedsiębiorców?

Od 2026 roku Krajowy System e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowy dla wszystkich firm, z pewnymi udogodnieniami dla najmniejszych przedsiębiorców. Michał Sosnowski, Business Development Director w Exorigo-Upos, wyjaśnia, jakie zmiany czekają przedsiębiorstwa oraz z czym wiąże się możliwość stosowania trybu offline.

Prof. Modzelewski: nie będzie faktur ustrukturyzowanych w 2026 roku

Niedawno dowiedzieliśmy się oficjalnie, że odroczony do dnia 1 lutego 2026 r. termin wprowadzenia powszechnego obowiązku wystawiania tzw. faktur ustrukturyzowanych nie będzie już odraczany, mimo że nie powstał jeszcze nawet projekt zasadniczej przebudowy tej koncepcji, co zapowiedział oficjalnie minister finansów. 

REKLAMA

Od strażnika faktur do doradcy biznesowego. Tak zmienić się musi rola księgowego w cyfrowym świecie finansów

Branżę usług księgowych czeka wielka rewolucja, a jej pierwsze sygnały już widać. Obecnie księgowy koncentruje się na porządkowaniu faktur, wpisywaniu ich do systemu księgowego, rozliczaniu należności firm, sprawdzaniu i analizowaniu rachunków oraz innych danych księgowych, a następnie wyliczaniu podatków i sporządzaniu raportów. Wcześniej przedstawiciele tego zawodu postrzegani byli jako “strażnicy faktur”, co oznaczało, że kontrolowali tylko formalny aspekt dokumentacji. Obecnie oczekuje się od nich opieki nad całym obszarem związanym z finansami. Czy cyfryzacja wpłynie na konieczność zmiany kompetencji księgowych? Czy zmieni się postrzeganie tego zawodu?

Od piątku rusza nabór wniosków o wakacje składkowe od ZUS. Gdzie złożyć wniosek? Kto może wystąpić o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne za grudzień?

Od piątku rusza nabór wniosków o wakacje składkowe od ZUS. Gdzie złożyć wniosek? Kto może wystąpić o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne za grudzień? Jakie należy spełniać warunki, by uzyskać zwolnienie?

Księgowi pełnią coraz bardziej złożone role. Są w firmach doradcami, analitykami, a także partnerami biznesowymi

Księgowy przyszłości to nie tylko specjalista od liczb, ale także strategiczny doradca i wsparcie w rozwoju firmy. W obliczu rosnących oczekiwań przedsiębiorców, którzy cenią księgowych za zaangażowanie, komunikatywność i umiejętność zarządzania ryzykiem, profesja ta dynamicznie ewoluuje. Nowoczesne technologie odciążają księgowych od żmudnych zadań, pozwalając im skupić się na doradztwie.

Niższa składka zdrowotna dla niepełnosprawnego przedsiębiorcy przy wspólnym rozliczeniu podatkowym PIT. Jak to obliczyć wyjaśnia Minister Zdrowia

Chęć skorzystania przez małżonków ze wspólnego rozliczenia PIT nie pozbawia małżonka zaliczonego do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności z możliwości skorzystania z ulgi w składce zdrowotnej uregulowanej w art. 82 ust. 10 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Jakie są warunki skorzystania z tej ulgi i jak ją liczyć, wyjaśnił 18 października 2024 r. Minister Zdrowia w odpowiedzi na interpelację poselską .

REKLAMA

Minimalna zmiana w składce zdrowotnej od 2025 r. Polska 2050: dodatkowo ulga dla mikroprzedsiębiorców a od 2026 r. korzystniejsze zasady dla MŚP

Rada Ministrów przyjęła 29 października 2024 r. projekt ustawy dotyczący zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakłada on, że przychody z tytułu zbycia środków trwałych nie będą wchodziły do podstawy naliczania składki zdrowotnej od przedsiębiorców. Polska 2050 poinformowała tego samego dnia, że w przyszłym tygodniu krok drugi zmian w składce zdrowotnej, czyli wprowadzenie: 🔜od 2025 r. ulgi dla mikroprzedsiębiorców, 🔜a od 2026 r. korzystniejszych zasad naliczania składki zdrowotnej dla MŚP.

Podatek od nieruchomości 2025: ważne zmiany przepisów od 1 stycznia. Budynki, budowle, garaże

Głównym powodem planowanych przez Ministerstwo Finansów zmian w podatku od nieruchomości (mają wejść w życie z początkiem 2025 r.) jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lipca 2023 r. (sygn. akt: SK 14/21). W wyroku uznano za niekonstytucyjne rozwiązanie polegające na definiowaniu obiektów będących przedmiotem opodatkowania poprzez odesłanie do przepisów prawa budowlanego (czyli nie tylko samej ustawy – Prawo budowlane). O ile orzecznictwo sądów administracyjnych zasadniczo akceptowało dotychczasową konstrukcję, to jednak Trybunał dostrzegł argumenty podatników i nakazał zmienić przedmiotową regulację. Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (to w niej znajdują się przepisy dotyczące podatku od nieuchronności) zakłada przede wszystkim wprowadzenie autonomicznych definicji na potrzeby opodatkowania tym podatkiem. 

REKLAMA