Ewidencja księgowa inwestycji krótko- i długoterminowych

Do inwestycji zalicza się aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści. Takie sformułowanie oznacza, że jednostki mogą wykazać w inwestycjach tylko te aktywa, które zostały nabyte przez jednostkę. Nie mogą być zaliczone do inwestycji aktywa, które jednostka wyprodukowała we własnym zakresie lub które po pewnym czasie nie będą przeznaczone na potrzeby własne, lecz np. na najem.

Projekt ustawy z 17 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o rachunkowości przewiduje zmianę tej definicji. Jeżeli znowelizowana ustawa wejdzie w życie od 1 stycznia 2008 r., to w inwestycjach będzie można wykazać wszystkie te aktywa, które jednostka posiada w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu ich wartości lub innych pożytków. Skutki tych zmian pojawią się w księgach przede wszystkim tych jednostek, które ze względu na sformułowanie obecnej definicji wykazały nieruchomości inwestycyjne w środkach trwałych.

W zakresie inwestycji mogą mieć zastosowanie dwa akty prawne:

• ustawa o rachunkowości lub

• rozporządzenie Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.

Jednostki, których sprawozdania finansowe nie podlegają badaniu przez biegłego rewidenta, mogą nie stosować przepisów rozporządzenia.

Ustawa o rachunkowości dzieli inwestycje na dwie kategorie:

• inwestycje długoterminowe,

• inwestycje krótkoterminowe.

Do inwestycji długoterminowych zalicza się:

• nieruchomości,

• wartości niematerialne i prawne oraz

• aktywa finansowe płatne i wymagalne powyżej 12 miesięcy.

Inwestycje długoterminowe wykazuje się w pozycji A.IV - Inwestycje długoterminowe bilansu.

Inwestycje długoterminowe ujmuje się w księgach rachunkowych według ceny nabycia.

Warto zapamiętać!

Cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.