REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

OPP wyodrębnią w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
OPP wyodrębnią w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc.
OPP wyodrębnią w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc.
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W wyniku zmian o ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy o fundacjach, która zacznie obowiązywać od 9 listopada 2015 r., organizacje pożytku publicznego (OPP) będą musiały wyodrębniać w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc., w tym wysokość środków wydatkowanych na promocję 1 proc. PIT.

REKLAMA

Autopromocja

Organizacje pozarządowe oraz inne podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego mogą uzyskiwać szczególny status organizacji pożytku publicznego (OPP). Mają one wtedy m.in. prawo do uzyskiwania środków pochodzących z części podatku dochodowego od osób fizycznych, tzw. 1 proc. Obecnie obowiązujące przepisy nie określają formy posiadania informacji na temat źródeł i celów wydatkowania tych środków. Sytuacja ta jednak się zmieni na mocy ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy o fundacjach (Dz.U. z 2015 r. poz. 1339), która zacznie obowiązywać od 9 listopada 2015 r.

Tylko z ksiąg

Wprowadzone zmiany zmierzają m.in. do skuteczniejszej kontroli sposobu wydatkowania środków pochodzących z 1 proc. Dlatego wprowadzono zasadę, że jeśli OPP wyda środki finansowe pochodzące z 1 proc. PIT w sposób niezgodny z przeznaczeniem, tj. nie na cele statutowe, i zostanie to stwierdzone w wyniku kontroli, to organizacja ta będzie zobowiązana na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do zwrotu nieprawidłowo wydatkowanych środków. Aby jednak taka kontrola mogła być efektywnie przeprowadzona, dodano ust. 2c w art. 27 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. Wskazano w nim, że OPP wyodrębnia w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc., w tym wysokość środków wydatkowanych na promocję 1 proc. PIT.

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Skoro więc w przepisie mowa o ewidencji księgowej, to informacja ta musi być włączona do ksiąg rachunkowych Nie można tak, jak to bywało dotychczas, opierać się wyłącznie na adnotacjach na fakturach i innych dokumentach źródłowych. Z ksiąg rachunkowych będzie musiało jednoznacznie wynikać:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- jaki był cel wydatku,

- czy został on poniesiony zgodnie z przepisami i wewnętrznymi regulacjami,

- jakie było źródło finansowania tego wydatku.

Obecnie nawet jeśli stosowano księgi, to jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, często systemy finansowo-księgowe umożliwiały wyodrębnienie przychodów z odpisu, natomiast nie przewidywały wyodrębnienia wydatków (kosztów) finansowanych z tego źródła. Nie pozwalało to na ustalenie wielkości i zgodności wydatkowania tych środków z obowiązującymi przepisami prawa i celami statutowymi. Od 9 listopada br. ma się to zmienić.

Jak spełnić wymogi

Najwygodniej OPP będzie gromadzić te dane w ewidencji analitycznej w systemie FK. Poprzez wyodrębnione konta najprościej będzie można wychwycić moment poniesienia nakładu i jego rodzaj oraz zidentyfikować dokumenty i daty zdarzeń gospodarczych z nim związanych. [przykład 1]

Limit prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2016 r.

REKLAMA

Jeśli jednak stosowany system księgowy nie pozwala na rozbudowywanie kont, to możliwe będzie prowadzenie ewidencji analitycznej w postaci dodatkowych zestawień. Będą one traktowane jako księgi pomocnicze, ale muszą spełniać wymogi wynikające z ksiąg rachunkowych. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej. Musi być zatem zgodność kwot zapisanych w zestawieniach i rejestrach z kwotami ujętymi na koncie głównym.

Pamiętać też należy, że sposób prowadzenia ewidencji analitycznej powinien być ujęty w dokumentacji polityki rachunkowości. Powinna ona określać wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej (art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o rachunkowości).

Rozwiązanie niewłaściwe

Informacje dotyczące wydatkowania środków z 1 proc. nie mogą mieć formy ewidencji pozabilansowej. Wynika to z tego, że konta pozabilansowe nie wchodzą w zakres ksiąg rachunkowych, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Operacje ujmowane w ewidencji pozabilansowej mają charakter informacyjny i nie są wykazywane w bilansie ani w rachunku zysków i strat. Niektóre z nich podlegają wykazaniu w informacji dodatkowej. Operacji objętych ewidencją pozabilansową nie należy ujmować w dzienniku.

Dotychczasowa praktyka

Przepisy obowiązujące do 8 listopada 2015 r. nie wskazują sposobu gromadzenia informacji na temat źródeł i celów wydatkowania środków pochodzących z 1 proc. Jedynie art. 27 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego wskazuje, że otrzymane przez OPP środki finansowe pochodzące z 1 proc. PIT mogą być wykorzystane wyłącznie na prowadzenie działalności pożytku publicznego. Oznacza to, że jednostka powinna mieć możliwość wykazania w sposób księgowy albo pozaksięgowy, iż dokonała wydatkowania tych środków w sposób zgodny z przepisami. Najczęściej jednostki wprowadzały w ramach ksiąg rachunkowych dodatkowe konta analityczne. [przykład 2]

Polecamy: Ściągi księgowego – PDF

Nie było też dotychczas przeszkód, aby informacje na temat wydatkowania były gromadzone w sposób pozaksięgowy. Jak wskazał NIK w wystąpieniu pokontrolnym „Sprawowanie przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego nadzoru nad korzystaniem przez organizacje pożytku publicznego z jednoprocentowego odpisu od podatku dochodowego od osób fizycznych” (nr ewid.168/2014/I/13/002/KPS): „W skontrolowanych przez NIK organizacjach pożytku publicznego z reguły w ewidencji nie wydzielono przychodów i kosztów dotyczących środków pozyskiwanych z odpisu”. [przykład 3]

Sprawozdanie

Należy też podkreślić, że jednostki te na podstawie art. 23 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie są zobowiązane do sporządzania sprawozdania merytorycznego bądź uproszczonego sprawozdania merytorycznego. Na potrzeby tej sprawozdawczości konieczna jest wiedza, jakie konkretnie wydatki zostały sfinansowane z 1 proc. W sprawozdaniach tych wskazuje się, jaka część środków z 1 proc. została wydatkowana na:

- konkretne działania wraz z szacunkowymi kwotami przeznaczonymi na te działania,

- cele szczegółowe w rozumieniu przepisów o PIT wskazane przez podatników PIT, na które organizacja pożytku publicznego wydatkowała najwięcej środków pochodzących z 1 proc. podatku dochodowego w okresie sprawozdawczym wraz z kwotą,

- koszty z tytułu prowadzenia nieodpłatnej działalności pożytku publicznego,

- koszty z tytułu prowadzenia odpłatnej działalności pożytku publicznego,

- koszty kampanii informacyjnej lub reklamowej związanej z pozyskiwaniem 1 proc. PIT,

- pozostałe koszty ogółem.

Zmiany w rachunkowości od 2016 roku

Warto zwrócić uwagę, że wskazania zawarte w zeznaniach podatkowych osób przekazujących 1 proc., dotyczące wsparcia konkretnego celu, nie mają charakteru wiążącego, lecz są traktowane jedynie jako pewnego rodzaju wytyczne, instrukcja, wskazówka dla organizacji będącej beneficjentem tych środków. Z przepisów prawa nie wynika obowiązek przekazywania środków z 1 proc. na konkretny wskazany przez podatnika cel. Nie jest to prawnym obowiązkiem organizacji.

Nadal wyodrębnienie

REKLAMA

Warto też przypomnieć, że na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie istnieje obowiązek rachunkowego wyodrębnienia form działalności, tj. nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, odpłatnej działalności pożytku publicznego lub działalności gospodarczej. Wyodrębnienie takie powinno nastąpić w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z tych działalności, z zastrzeżeniem przepisów o rachunkowości. Przepis ten stosuje się odpowiednio też w przypadku organizacyjnego wyodrębnienia działalności pożytku publicznego.

Przypomnieć należy, że zakres prowadzonej działalności nieodpłatnej lub odpłatnej pożytku publicznego organizacje pozarządowe określają w statucie lub w innym akcie wewnętrznym. Najczęściej organizacje wprowadzają takie wyodrębnienie w postaci kont syntetycznych lub kont analitycznych uszczegółowiających zapisy na kontach syntetycznych. ©?

PRZYKŁAD 1

Zespół 4...

Stowarzyszenie W wyodrębniło w systemie FK konta analityczne kosztów działalności statutowej w ramach zespołu nr 4, na których będą ujmowane zdarzenia finansowane ze środków 1 proc. według schematu:

401 Zużycie materiałów,

401-01 – Zużycie materiałów – finansowane ze środków 1 proc.,

401-02 – Zużycie materiałów – finansowane z pozostałych środków.

PRZYKŁAD 2

...i 5 kosztów

Fundacja X zgodnie z wewnętrznym regulaminem przeznacza środki pochodzące z 1 proc. na cele wskazane w zeznaniach PIT albo w przypadku środków, gdzie takiej informacji brak, na główne działania realizowane w III i IV kwartale roku, w którym otrzymano środki. Fundacja nie finansuje kampanii informacyjnej ze środków z 1 proc. zgodnie z decyzją zarządu fundacji.

W związku z tym zarząd fundacji podjął decyzję o wprowadzeniu dodatkowych kont analitycznych w ramach zespołu 5 kosztów:

501 – koszty nieodpłatnej działalności pożytku publicznego,

501-12 – koszty działań wskazanych przez donatorów 1 proc.,

501-13 – koszty działań pozostałych współfinansowane z 1 proc.

PRZYKŁAD 3

Zestawienie

Księgowa w stowarzyszeniu AWAL sporządzała na koniec roku zestawienie faktur i rachunków dotyczące wydatkowania środków pochodzących z 1 proc. w następujący sposób:

Kwoty wydatkowane

Data faktury

Nr faktury rachunku

Data zapłaty

Wydatki na promocję

Cele szczegółowe wskazane przez beneficjentów

Cele inne opisane na fakturze

Razem

WZÓR

Ewidencja kosztów operacji w ujęciu analitycznym ze względu na źródło finansowania – konto syntetyczne nr...

Lp.

Nr dziennika

Data dokumentu

Data operacji gospodarczej

Numer dokumentu

Nazwa i nr NIP kontrahenta

Treść operacji gospodarczej

Kwota finansowana z 1 proc.

Kwota finansowana z pozostałych środków

Konto syntetyczne przeciwstawne

Razem od początku strony

z przeniesienia

Razem od początku strony

Katarzyna Trzpioła

Katedra Rachunkowości i Finansów UW

Podstawa prawna:

Art. 2 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Art. 10, art. 27 ust. 1, art. 27 ust. 2c ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1118 ze zm.).

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

Raz w roku wakacje od płacenia składek. Budżet państwa zapłaci za ciebie. ZUS przypomina kto ma prawo do tej ulgi i jak ją uzyskać w 2025 roku

Letnie wakacje to doskonały czas na odpoczynek nie tylko od pracy, ale również od spraw finansowych związanych z prowadzeniem własnej działalności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi mogą skorzystać z wakacji składkowych. Od uruchomienia programu w listopadzie 2024 roku ZUS przyjął już niemal 2 miliony wniosków.

REKLAMA