REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć wynik miesięcznych inwentaryzacji

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bożena Zdunek

REKLAMA

Prowadzę księgi rachunkowe apteki. W każdym miesiącu uzgadniam konto towarów oraz stan zapasu magazynowego. Co miesiąc powstaje niedobór towarów, a więc na koncie księgowym jest więcej towarów niż rzeczywiście w magazynie. Co zrobić z wartością netto towarów? Czy różnicę wykazać na koncie „Pozostałe koszty operacyjne”?

RADA

Ujawnione w wyniku comiesięcznej inwentaryzacji niedobory należy odpowiednio zidentyfikować i rozliczyć przy użyciu konta „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”. Zaliczenie ujawnionych niedoborów do kosztów uzyskania przychodów nastąpi po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego przyczyny ich powstania.

UZASADNIENIE

Wyniki inwentaryzacji rozlicza się według ogólnych zasad, niezależnie od tego, czy spis z natury jest przeprowadzany na koniec roku, czy z większą częstotliwością. W przypadku gdy stan magazynu na koniec każdego miesiąca różni się od salda konta „Towary”, trzeba też ustalić przyczyny rozbieżności. Może to wynikać np. z tego, że niektóre towary nie są wprowadzone do kasy fiskalnej.

Na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości należy odpowiednio przeprowadzić i udokumentować spis towarów w magazynie (sklepie), następnie powiązać wyniki tego spisu z odpowiednimi zapisami na kontach księgowych. Ujawnione nadwyżki lub niedobory towarów trzeba rozliczyć w okresie, na który przypadał termin inwentaryzacji (w opisanym przypadku w kolejnych miesiącach).

Różnice ustalone w wyniku porównania wartości księgowej z wartością wynikającą ze spisu z natury mogą mieć postać niedoborów lub nadwyżek.

Przeprowadzenie inwentaryzacji i porównanie jej wyników z zapisami na odpowiednich kontach prowadzi do rozliczenia ujawnionych różnic jako:

n podlegających kompensacie,

n mieszczących się w granicach norm i limitów ubytków naturalnych,

n niedoborów zawinionych,

n niedoborów niezawinionych.

Niedobory rzeczowych składników majątku mogą być kompensowane nadwyżkami na podstawie tego samego spisu z natury, pod warunkiem że jednostka prowadzi ewidencję ilościowo-wartościową. Jednocześnie stwierdzone różnice inwentaryzacyjne podlegają kompensacie, jeśli dotyczą tej samej osoby odpowiedzialnej materialnie, powstały w zbliżonym asortymencie, to znaczy towary są o tej samej nazwie, zbliżonym wyglądzie i właściwościach lub są sprzedawane w podobnych opakowaniach. Kompensowanie niedoborów i nadwyżek odbywa się z zachowaniem zasady niższej ceny i mniejszej wartości, to znaczy do kompensaty przyjmuje się mniejszą wartość i ilość z występujących nadwyżek lub niedoborów. Takie rozwiązanie prowadzi do następujących sytuacji:

n niedobory i nadwyżki w pełni się kompensują - jeśli ceny i ilości towarów występujących jako nadwyżki są równe cenom i ilościom niedoborów,

n pozostają różnice ilościowe, gdyż ceny jednostkowe są takie same, a ilości niedoborów i nadwyżek różne,

n pozostają różnice wartościowe w przypadku identycznych ilości niedoborów i nadwyżek, gdy ceny są zróżnicowane,

n pozostają różnice ilościowe i wartościowe, gdyż zarówno ceny, jak i ilości kompensowanych asortymentów są różne.

Różnice wartościowe można uznać za zawinione i obciążyć nimi osoby odpowiedzialne materialnie lub uznać je za niezawinione i odpisać w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Pozostałe po skompensowaniu różnice ilościowe stanowiące niedobory mogą mieścić się w granicach norm ubytków naturalnych. Ubytki naturalne dotyczą tylko tych składników majątku, które przez wzgląd na swoje właściwości fizyczne i chemiczne ulegają zmniejszeniu na skutek procesów fizycznych i chemicznych (np. parowanie, wysuszenie). Ubytki naturalne mogą powstawać również przy przeważaniu lub pakowaniu towarów. Każda jednostka we własnym zakresie powinna ustalić limity dla ubytków w instrukcji inwentaryzacyjnej lub polityce (zasadach) rachunkowości.

Pozostałe niedobory mieszczące się w granicach ustalonego limitu należy rozliczyć jako niedobory niezawinione stanowiące koszty operacyjne prowadzonej działalności.

Gdy po dokonaniu kompensaty niedoborów i nadwyżek i odpisaniu ubytków naturalnych różnice inwentaryzacyjne nadal nie są rozliczone, należy przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Pozostały do rozliczenia niedobór można uznać za zawiniony i obciążyć nim osobę odpowiedzialną materialnie. Zawiniony niedobór powstaje wskutek zaniedbania obowiązków osoby odpowiedzialnej za powierzone mienie bądź jest wynikiem zamierzonego działania tej osoby na niekorzyść jednostki. Dlatego niezbędne jest dołożenie wszelkich starań i sporządzenie odpowiednich dokumentów z przeprowadzonego postępowania.

W wyniku przeprowadzonych ustaleń i uzyskanych wyjaśnień może okazać się, że osoba odpowiedzialna za składniki majątku nie jest winna powstałym niedoborom. Wówczas kierownik jednostki podejmuje decyzję o uznaniu niedoboru za niezawiniony. Jeśli nie są znane przyczyny powstania niedoboru, wówczas traktuje się go jako nieuzasadniony i można dochodzić roszczeń od osoby odpowiedzialnej materialnie. Równowartość roszczenia z tytułu niedoboru ustala się w wysokości, którą kierownik jednostki uzna za zawinioną. Kierownik jednostki może odstąpić od obciążania osoby odpowiedzialnej materialnie.

W drodze spisu z natury mogą powstać niedobory pozorne, będące wynikiem błędów w prowadzonej ewidencji przychodów i rozchodów składników majątku lub też błędów powstałych w trakcie inwentaryzacji.

Niezależnie od rodzaju wykazanych różnic przyczyny ich powstania muszą być określone przez komisję inwentaryzacyjną w protokole z inwentaryzacji (protokole inwentaryzacyjnym). Podstawą do rozliczenia w księgach rachunkowych różnic inwentaryzacyjnych jest zatwierdzony przez kierownika jednostki protokół weryfikacji różnic zawierający ich ustalenie i sposób rozliczenia.

Przykład

Spółka wykazała niedobór towaru A w wysokości 1500 zł. Okazało się też, że w towarze B ma nadwyżkę o wartości 2000 zł. Ustalono, iż 1050 zł niedoboru wynika z błędnej ewidencji towaru A jako towaru B. Niedobór niezawiniony wynosi 200 zł. O wartość niedoboru zawinionego obciążono osobę odpowiedzialną za magazyn. Brak towaru A w wysokości 100 zł zgodnie z polityką rachunkowości spółki zalicza się do ubytków naturalnych.

Ewidencja księgowa

1. Różnica inwentaryzacyjna:

a) niedobór

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 500

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

Ma „Towary” - A 1 500

b) nadwyżka

Wn „Towary” - B 2 000

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 2 000

- w analityce „Rozliczenie nadwyżek”

(Jeżeli jednostka stosuje ewidencję w stałych cenach ewidencyjnych, należy wyksięgować odchylenia od stałych cen ewidencyjnych odpowiednio Wn lub Ma „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów”, „Odchylenia od cen ewidencyjnych półproduktów i produktów gotowych”; Ma lub Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”).

2. Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego przyczyny ich powstania:

a) kompensata niedoborów nadwyżkami

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 050

- w analityce „Rozliczenie nadwyżek”

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 050

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

b) korekta stanu magazynu

Wn „Towary” - A 1 050

Ma „Towary” - B 1 050

c) rozliczenie nadwyżki inwentaryzacyjnej

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 950

- w analityce „Rozliczenie nadwyżek”

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 950

d) przeksięgowanie ubytków naturalnych mieszczących się w limicie

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 100

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 100

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

e) rozliczenie niedoboru niezawinionego

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 200

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 200

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

f) rozliczenie niedoboru zawinionego

Wn „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” 150

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 150

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Strata powstała w wyniku ujawnionych niedoborów nie podlega opodatkowaniu podatkiem należnym VAT. Nie ma w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług niedoborów, bez względu na to, czy są uznane za zawinione czy niezawinione.

Jednak w przypadku niedoborów zawinionych, kiedy wartością tego niedoboru obciążono osobę odpowiedzialną materialnie, bezpieczniej jest dokonać korekty podatku naliczonego - w deklaracji VAT-7 za miesiąc, w którym stwierdzono i rozliczono niedobór. W świetle art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem towarów, których wykazano niedobór. Nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów objętych niedoborem. Niedobory niezawinione powstałe z przyczyn niezależnych zalicza się do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem odpowiedniego udokumentowania. Natomiast niedobory zawinione powstałe w wyniku zaniedbań i braku staranności nie są uznawane za koszty uzyskania przychodu. Stąd też wynika brak możliwości odliczenia podatku naliczonego.

l art. 27 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

Bożena Zdunek

księgowa

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Kiedy trzeba zapłacić podatek od prezentu ślubnego? Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat omawia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

REKLAMA

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat wyjaśnia jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA