REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć wynik miesięcznych inwentaryzacji

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bożena Zdunek

REKLAMA

Prowadzę księgi rachunkowe apteki. W każdym miesiącu uzgadniam konto towarów oraz stan zapasu magazynowego. Co miesiąc powstaje niedobór towarów, a więc na koncie księgowym jest więcej towarów niż rzeczywiście w magazynie. Co zrobić z wartością netto towarów? Czy różnicę wykazać na koncie „Pozostałe koszty operacyjne”?

RADA

Ujawnione w wyniku comiesięcznej inwentaryzacji niedobory należy odpowiednio zidentyfikować i rozliczyć przy użyciu konta „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”. Zaliczenie ujawnionych niedoborów do kosztów uzyskania przychodów nastąpi po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego przyczyny ich powstania.

UZASADNIENIE

Wyniki inwentaryzacji rozlicza się według ogólnych zasad, niezależnie od tego, czy spis z natury jest przeprowadzany na koniec roku, czy z większą częstotliwością. W przypadku gdy stan magazynu na koniec każdego miesiąca różni się od salda konta „Towary”, trzeba też ustalić przyczyny rozbieżności. Może to wynikać np. z tego, że niektóre towary nie są wprowadzone do kasy fiskalnej.

Na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości należy odpowiednio przeprowadzić i udokumentować spis towarów w magazynie (sklepie), następnie powiązać wyniki tego spisu z odpowiednimi zapisami na kontach księgowych. Ujawnione nadwyżki lub niedobory towarów trzeba rozliczyć w okresie, na który przypadał termin inwentaryzacji (w opisanym przypadku w kolejnych miesiącach).

Różnice ustalone w wyniku porównania wartości księgowej z wartością wynikającą ze spisu z natury mogą mieć postać niedoborów lub nadwyżek.

Przeprowadzenie inwentaryzacji i porównanie jej wyników z zapisami na odpowiednich kontach prowadzi do rozliczenia ujawnionych różnic jako:

n podlegających kompensacie,

n mieszczących się w granicach norm i limitów ubytków naturalnych,

n niedoborów zawinionych,

n niedoborów niezawinionych.

Niedobory rzeczowych składników majątku mogą być kompensowane nadwyżkami na podstawie tego samego spisu z natury, pod warunkiem że jednostka prowadzi ewidencję ilościowo-wartościową. Jednocześnie stwierdzone różnice inwentaryzacyjne podlegają kompensacie, jeśli dotyczą tej samej osoby odpowiedzialnej materialnie, powstały w zbliżonym asortymencie, to znaczy towary są o tej samej nazwie, zbliżonym wyglądzie i właściwościach lub są sprzedawane w podobnych opakowaniach. Kompensowanie niedoborów i nadwyżek odbywa się z zachowaniem zasady niższej ceny i mniejszej wartości, to znaczy do kompensaty przyjmuje się mniejszą wartość i ilość z występujących nadwyżek lub niedoborów. Takie rozwiązanie prowadzi do następujących sytuacji:

n niedobory i nadwyżki w pełni się kompensują - jeśli ceny i ilości towarów występujących jako nadwyżki są równe cenom i ilościom niedoborów,

n pozostają różnice ilościowe, gdyż ceny jednostkowe są takie same, a ilości niedoborów i nadwyżek różne,

n pozostają różnice wartościowe w przypadku identycznych ilości niedoborów i nadwyżek, gdy ceny są zróżnicowane,

n pozostają różnice ilościowe i wartościowe, gdyż zarówno ceny, jak i ilości kompensowanych asortymentów są różne.

Różnice wartościowe można uznać za zawinione i obciążyć nimi osoby odpowiedzialne materialnie lub uznać je za niezawinione i odpisać w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Pozostałe po skompensowaniu różnice ilościowe stanowiące niedobory mogą mieścić się w granicach norm ubytków naturalnych. Ubytki naturalne dotyczą tylko tych składników majątku, które przez wzgląd na swoje właściwości fizyczne i chemiczne ulegają zmniejszeniu na skutek procesów fizycznych i chemicznych (np. parowanie, wysuszenie). Ubytki naturalne mogą powstawać również przy przeważaniu lub pakowaniu towarów. Każda jednostka we własnym zakresie powinna ustalić limity dla ubytków w instrukcji inwentaryzacyjnej lub polityce (zasadach) rachunkowości.

Pozostałe niedobory mieszczące się w granicach ustalonego limitu należy rozliczyć jako niedobory niezawinione stanowiące koszty operacyjne prowadzonej działalności.

Gdy po dokonaniu kompensaty niedoborów i nadwyżek i odpisaniu ubytków naturalnych różnice inwentaryzacyjne nadal nie są rozliczone, należy przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Pozostały do rozliczenia niedobór można uznać za zawiniony i obciążyć nim osobę odpowiedzialną materialnie. Zawiniony niedobór powstaje wskutek zaniedbania obowiązków osoby odpowiedzialnej za powierzone mienie bądź jest wynikiem zamierzonego działania tej osoby na niekorzyść jednostki. Dlatego niezbędne jest dołożenie wszelkich starań i sporządzenie odpowiednich dokumentów z przeprowadzonego postępowania.

W wyniku przeprowadzonych ustaleń i uzyskanych wyjaśnień może okazać się, że osoba odpowiedzialna za składniki majątku nie jest winna powstałym niedoborom. Wówczas kierownik jednostki podejmuje decyzję o uznaniu niedoboru za niezawiniony. Jeśli nie są znane przyczyny powstania niedoboru, wówczas traktuje się go jako nieuzasadniony i można dochodzić roszczeń od osoby odpowiedzialnej materialnie. Równowartość roszczenia z tytułu niedoboru ustala się w wysokości, którą kierownik jednostki uzna za zawinioną. Kierownik jednostki może odstąpić od obciążania osoby odpowiedzialnej materialnie.

W drodze spisu z natury mogą powstać niedobory pozorne, będące wynikiem błędów w prowadzonej ewidencji przychodów i rozchodów składników majątku lub też błędów powstałych w trakcie inwentaryzacji.

Niezależnie od rodzaju wykazanych różnic przyczyny ich powstania muszą być określone przez komisję inwentaryzacyjną w protokole z inwentaryzacji (protokole inwentaryzacyjnym). Podstawą do rozliczenia w księgach rachunkowych różnic inwentaryzacyjnych jest zatwierdzony przez kierownika jednostki protokół weryfikacji różnic zawierający ich ustalenie i sposób rozliczenia.

Przykład

Spółka wykazała niedobór towaru A w wysokości 1500 zł. Okazało się też, że w towarze B ma nadwyżkę o wartości 2000 zł. Ustalono, iż 1050 zł niedoboru wynika z błędnej ewidencji towaru A jako towaru B. Niedobór niezawiniony wynosi 200 zł. O wartość niedoboru zawinionego obciążono osobę odpowiedzialną za magazyn. Brak towaru A w wysokości 100 zł zgodnie z polityką rachunkowości spółki zalicza się do ubytków naturalnych.

Ewidencja księgowa

1. Różnica inwentaryzacyjna:

a) niedobór

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 500

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

Ma „Towary” - A 1 500

b) nadwyżka

Wn „Towary” - B 2 000

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 2 000

- w analityce „Rozliczenie nadwyżek”

(Jeżeli jednostka stosuje ewidencję w stałych cenach ewidencyjnych, należy wyksięgować odchylenia od stałych cen ewidencyjnych odpowiednio Wn lub Ma „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów”, „Odchylenia od cen ewidencyjnych półproduktów i produktów gotowych”; Ma lub Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”).

2. Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego przyczyny ich powstania:

a) kompensata niedoborów nadwyżkami

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 050

- w analityce „Rozliczenie nadwyżek”

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 050

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

b) korekta stanu magazynu

Wn „Towary” - A 1 050

Ma „Towary” - B 1 050

c) rozliczenie nadwyżki inwentaryzacyjnej

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 950

- w analityce „Rozliczenie nadwyżek”

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 950

d) przeksięgowanie ubytków naturalnych mieszczących się w limicie

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 100

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 100

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

e) rozliczenie niedoboru niezawinionego

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 200

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 200

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

f) rozliczenie niedoboru zawinionego

Wn „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” 150

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 150

- w analityce „Rozliczenie niedoborów”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Strata powstała w wyniku ujawnionych niedoborów nie podlega opodatkowaniu podatkiem należnym VAT. Nie ma w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług niedoborów, bez względu na to, czy są uznane za zawinione czy niezawinione.

Jednak w przypadku niedoborów zawinionych, kiedy wartością tego niedoboru obciążono osobę odpowiedzialną materialnie, bezpieczniej jest dokonać korekty podatku naliczonego - w deklaracji VAT-7 za miesiąc, w którym stwierdzono i rozliczono niedobór. W świetle art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem towarów, których wykazano niedobór. Nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów objętych niedoborem. Niedobory niezawinione powstałe z przyczyn niezależnych zalicza się do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem odpowiedniego udokumentowania. Natomiast niedobory zawinione powstałe w wyniku zaniedbań i braku staranności nie są uznawane za koszty uzyskania przychodu. Stąd też wynika brak możliwości odliczenia podatku naliczonego.

l art. 27 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

Bożena Zdunek

księgowa

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Będą kary za niezapłacony podatek od sprzedaży ubrań i zabawek w internecie? Fiskus analizuje informacje o 300 tys. osób i podmiotów handlujących na platformach internetowych w 2023 r. i 2024 r.

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali MF dane ponad 177 tys. osób fizycznych i 115 tys. podmiotów – poinformowała PAP rzeczniczka szefa KAS Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Czy będzie katastrofa fakturowa w 2026 roku? Kto odważy się wdrożyć obowiązek stosowania KSeF i faktur ustrukturyzowanych?

Niedawno opublikowano kolejną wersję projektu „nowelizacji nowelizacji” ustaw na temat faktur ustrukturyzowanych i KSeF, które mają być niezwłocznie uchwalone. Ich jakość woła o pomstę do nieba. Co prawda zaproponowane zmiany świadczą o tym, że twórcy przepisów chcą pozostawić tym, którzy połapią się w tych zawiłościach, jakieś możliwości unikania tej katastrofy, zachowując fakturowanie w dotychczasowej formie przynajmniej do końca 2026 r. Pytanie, tylko po co to całe zamieszanie i dezorganizacja obrotu gospodarczego – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jak nie zbankrutować na IT: inteligentne monitorowanie i optymalizacja kosztowa środowiska informatycznego. Praktyczny przewodnik po narzędziach i strategiach monitorowania

W dzisiejszej erze cyfrowej, środowisko IT stało się krwiobiegiem każdej nowoczesnej organizacji. Od prostych sieci biurowych po rozbudowane infrastruktury chmurowe, złożoność systemów informatycznych stale rośnie. Zarządzanie tak rozległym i dynamicznym ekosystemem to nie lada wyzwanie, wymagające nie tylko dogłębnej wiedzy technicznej, ale przede wszystkim strategicznego podejścia i dostępu do odpowiednich narzędzi. Wyobraźcie sobie ciągłą potrzebę monitorowania wydajności kluczowych aplikacji, dbałości o bezpieczeństwo wrażliwych danych, sprawnego rozwiązywania problemów zgłaszanych przez użytkowników, a jednocześnie planowania przyszłych inwestycji i optymalizacji kosztów. To tylko wierzchołek góry lodowej codziennych obowiązków zespołów IT i kadry managerskiej. W obliczu tej złożoności, poleganie wyłącznie na intuicji czy reaktywnym podejściu do problemów staje się niewystarczające. Kluczem do sukcesu jest proaktywne zarządzanie, oparte na solidnych danych i inteligentnych systemach, które nie tylko informują o bieżącym stanie, ale również pomagają przewidywać przyszłe wyzwania i podejmować mądre decyzje.

Wojna celna USA - Chiny. Jak może się bronić Państwo Środka: 2 scenariusze. Świat (też Stany Zjednoczone) nie może się obejść bez chińskiej produkcji

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

REKLAMA

Ostatnie dni na rozliczenie PIT-a i odliczenie ulg podatkowych. Czego nie uwzględnia Twój e-PIT? Co zrobić, gdy nie masz PIT-11?

Dzień 30 kwietnia robi na podatnikach coraz mniejsze wrażenie, zwłaszcza na tych rozliczających się na formularzu PIT-37. Teoretycznie nie muszą już pamiętać o wysłaniu dokumentu, bo na koniec miesiąca automatycznie zrobi to za nich e-Urząd Skarbowy (usługa Twój e-PIT). W praktyce jednak – jeśli naprawdę zależy nam na najkorzystniejszym rozliczeniu 2024 roku (w tym np. o rozliczeniu ulg podatkowych), nie możemy odpuścić samodzielnej weryfikacji przygotowanego przez fiskusa rozliczenia. Co warto zrobić na krótko przed upływem terminu?

Rozliczenie roczne składki zdrowotnej do 20 maja 2025 r. Wypełnij ZUS DRA albo ZUS RCA i sprawdź czy masz nadpłatę, czy niedopłatę

ZUS przypomina, że każdy, kto w 2024 r. prowadził pozarolniczą działalność i podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz był opodatkowany podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym - musi rozliczyć w skali roku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Należy to zrobić w dokumencie ZUS DRA lub ZUS RCA za kwiecień 2025 r., a termin minie 20 maja. Do tego dnia trzeba uiścić ewentualną niedopłatę.

KSeF. Do 25 kwietnia 2025 r. przedsiębiorcy mogą zgłaszać dodatkowe uwagi i opinie nt. KSeF. [WAŻNE TERMINY]

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Do 25 kwietnia 2025 r. przedsiębiorcy mogą zgłaszać dodatkowe uwagi i opinie nt. KSeF. Resort finansów potwierdził wprowadzenie obowiązku wystawiania e-faktur dla wszystkich podatników. Poinformował, że uwzględnił wszystkie kluczowe postulaty zgłaszane przez przedsiębiorców w zakresie wystawiania e-faktur w KSeF.

System ICS-2 w transporcie drogowym i kolejowym – na to muszą uważać przewoźnicy. Od kwietnia 2025 r. ostatni etap wdrażania

Import Control System 2 (ICS2) ma służyć do przekazywania informacji o ładunkach między Unią Europejską a krajami trzecimi, a jego zadaniem jest uszczelnienie handlu z państwami spoza UE. Od kwietnia 2025 r. rozpoczął się ostatni etap wdrażania systemu ICS-2 dla sektora transportu drogowego i kolejowego.

REKLAMA

Rząd źle oszacował dochody z VAT-u - największego źródła dochodów budżetowych. Eksperci: ogromna pomyłka i wzrost deficytu

Jak wynika ze wstępnych danych Ministerstwa Finansów, w 2024 roku wpływy netto z tytułu podatku VAT wyniosły 287,7 mld zł, zaś brutto – 475,3 mld zł. To więcej niż w 2023 roku. Natomiast zgodnie z założeniami ustawy budżetowej na rok 2024, dochody z tytułu podatku VAT określono w wysokości 316,4 mld zł. Po nowelizacji zostały one obniżone do 293,5 mld zł. Za to o 14,6% spadły rok do roku zwroty z tytułu ww. podatku, tj. do wartości 187,6 mld zł. Eksperci komentujący te dane zauważają, że wyniki resortu rozminęły się z prognozami. Jednocześnie podkreślają, że zmniejszyła się tzw. luka VAT.

Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

REKLAMA