REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykorzystać metodę FIFO do wyceny rozchodu zapasów i walut

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jerzy Rybka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Wartość stanu końcowego rzeczowych składników aktywów obrotowych należy wyceniać w zależności od przyjętej przez jednostkę metody ustalania wartości ich rozchodu, w tym zużycia i sprzedaży. Stosowana metoda wyceny wpływa na wysokość wyniku finansowego oraz na wartość bilansową zapasów. Dlatego należy szczegółowo rozważyć, która metoda jest najbardziej odpowiednia z punktu widzenia rzetelności sprawozdania finansowego. Metody wyceny rozchodu - ze względu na ich jednakowy charakter - można też stosować do walut.

Na dzień bilansowy, a także na dzień nabycia, zapasy w postaci kupionych materiałów i towarów należy wyceniać w cenie nabycia. Cena nabycia obejmuje cenę zakupu oraz wszelkie koszty związane z zakupem. Jeżeli koszty zakupu nie są istotne i ich poziom nie wpływa znacząco na stan aktywów i wynik finansowy jednostki, można je odnosić bezpośrednio w koszty okresu, nie dodając ich do wartości magazynowej zapasów. Zapasy wytwarzane przez jednostkę wyceniane są według kosztu wytworzenia.

REKLAMA

Metody wyceny rozchodu zapasów:

według cen przeciętnych - ustalonych w wysokości średniej ważonej cen (kosztów) danego składnika aktywów,

według metody FIFO - rozchód składnika aktywów należy wyceniać kolejno po cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka nabyła (wytworzyła) najwcześniej;

według metody LIFO - rozchód składników aktywów należy wyceniać kolejno po cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka nabyła (wytworzyła) najpóźniej;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen (kosztów) tych składników aktywów, które dotyczą ściśle określonych przedsięwzięć, niezależnie od daty ich zakupu lub wytworzenia.

REKLAMA

Najczęściej stosowaną metodą wyceny rozchodu zapasów jest metoda FIFO. Polega ona na tym, że rozchód zapasów wycenia się kolejno po cenach tych zapasów, które zostały nabyte najwcześniej. Ten sposób wyceny opiera się na koszcie historycznym i uwzględnia ceny nabycia od najwcześniejszych dostaw. Jeżeli ceny nabywanych dóbr zmieniają się, zastosowany sposób wyceny ich rozchodu może mieć wpływ na kreowanie wyniku. Jeśli ceny mają tendencję wzrostową, stosowanie FIFO nie zmniejsza wyniku finansowego, gdyż najdroższe są ostatnie dostawy. Zaletą metody FIFO jest także to, że zapas jest wyceniany według najbardziej aktualnych cen.

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, podobnie jak przepisy polskiej ustawy o rachunkowości, pozwalają jednostkom w ramach swojej polityki bilansowej na pewną dowolność w wyborze metody wyceny rozchodu zapasu, podają bowiem kilka możliwości. W przeciwieństwie do polskiego ustawodawstwa MSR nie przewidują metody LIFO, ponieważ uznają ją za wadliwą. Jej stosowanie powoduje, że w sprawozdaniu wartość zapasu wyceniona jest według nieaktualnych cen.

Przykład 1

Na wartość zapasu materiałów X na dzień 30 czerwca 2008 r. składa się:

• 100 sztuk po 11 zł, tj. 1100 zł,

• 20 sztuk po 12 zł, tj. 240 zł,

• 20 sztuk po 11 zł, tj. 220 zł.

Razem wartość zapasu według ceny nabycia - 1560 zł.

Ewidencja księgowa

1. 2 lipca 2008 r. kupiono 50 sztuk surowca X według ceny na fakturze 13 zł/szt. Łączna wartość - 650 zł:

Wn „Rozliczenie zakupu materiałów” 650

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 650

2. Poniesiono koszty transportu i otrzymano fakturę od przewoźnika na kwotę 100 zł:

Wn „Rozliczenie zakupu materiałów” 100

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 100

3. Przyjęto materiały o łącznej wartości 750 zł (50 sztuk po 15 zł):

Wn „Materiały” 750

Ma „Rozliczenie zakupu materiałów” 750

4. 10 lipca 2008 r. kupiono 20 sztuk surowca X według ceny na fakturze 12 zł/szt. Łączna wartość - 240 zł:

Wn „Rozliczenie zakupu materiałów” 240

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 240

5. Przyjęto materiały do magazynu według wartości 240 zł (20 sztuk po 12 zł/szt.):

Wn „Materiały” 240

Ma „Rozliczenie zakupu materiałów” 240

6. 15 lipca 2008 r. zużyto 150 sztuk materiału X o łącznej wartości 1710 zł:

• 100 sztuk po 11 zł - 1100 zł,

• 20 sztuk po 12 zł - 240 zł,

• 20 sztuk po 11 zł - 220 zł,

• 10 sztuk po 15 zł - 150 zł.

a) ewidencja na kontach zespołu 4

Wn „Zużycie materiałów” 1 710

Ma „Materiały” 1 710

b) ewidencja równoległa na kontach zespołu 5

Wn „Produkcja podstawowa” 1 710

Ma „Rozliczenie kosztów” 1 710

7. 29 lipca 2008 r. sprzedano 50 sztuk materiału X o łącznej wartości 720 zł:

• 40 sztuk po 15 zł - 600 zł,

• 10 sztuk po 12 zł - 120 zł.

a) wydano materiał z magazynu

Wn „Wartość sprzedanych materiałów” 720

Ma „Materiały” 720

b) wystawiono fakturę o wartości 800 zł za sprzedany materiał X

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 800

Ma „Sprzedaż materiałów” 800

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wartość zapasu materiałów X wynosi 120 zł (10 sztuk po 12 zł/szt.).

 

Wycena walut

REKLAMA

Wycena aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych powinna nastąpić na dzień ujmowania ich w księgach rachunkowych oraz na dzień bilansowy. Co do zasady do końca 2008 r. wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

• kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, z którego usług korzysta jednostka - w przypadku operacji sprzedaży lub kupna walut oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań,

• średnim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym lub innym wiążącym jednostkę dokumencie ustalony został inny kurs - w przypadku pozostałych operacji.

Jednostki mogą wyceniać rozchód walut również według metod możliwych do stosowania przy wycenie rozchodu zapasów, czyli według:

• kursów przeciętnych, ustalonych w wysokości średniej ważonej kursów walut,

• kursu waluty, która najwcześniej wpłynęła na rachunek walutowy - FIFO,

• według kursu waluty, która najpóźniej wpłynęła na rachunek walutowy - LIFO.

Jednostki wyceniające rozchód waluty według kursu banku (kurs sprzedaży banku, z którym współpracuje jednostka) dodatkowo powinny obliczać różnice kursowe od własnych środków pieniężnych.

od 1 stycznia 2009

Od 1 stycznia 2009 r. będą obowiązywały nowe zasady wyceny operacji wyrażonych w walutach obcych. Stanowi to ujednolicenie przepisów podatkowych i bilansowych w tym zakresie.

Przykład 2

Na saldo walutowego rachunku bankowego jednostki składa się 10 000 USD, z czego:

• 6000 USD pochodzi z zakupu waluty w banku po kursie sprzedaży banku 2,35 PLN/USD, co daje równowartość: 6000 USD × 2,35 PLN/USD = 14 100 zł;

• 4000 USD pochodzi z wpływu należności od kontrahenta z Rosji, wycenionej po kursie kupna banku na poziomie 2,32 PLN/USD; równowartość w PLN wynosi: 4000 USD × 2,32 PLN/USD = 9280 zł.

Razem saldo rachunku wynosi 23 380 zł.

Wycena rozchodu waluty na własnym rachunku walutowym odbywa się według metody FIFO.

Ewidencja księgowa

1. Otrzymano fakturę zakupu materiałów od dostawcy zagranicznego. Wartość faktury - 8000 USD. Równowartość w złotych wyliczona według kursu z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury: 8000 USD × 2,30 PLN/USD = 18 400 zł

Wn „Rozliczenie zakupu” 18 400

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 18 400

2. Zapłata 8000 USD z tytułu zobowiązania dla dostawcy zagranicznego. Kurs sprzedaży banku z dnia zapłaty to 2,28 PLN/USD:

8000 USD × 2,28 PLN/USD = 18 240 zł

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 18 240

Ma „Rachunek walutowy” 18 240

3. Wyliczenie różnicy kursowej na rozrachunkach:

(2,30 PLN/USD - 2,28 PLN/USD) × 8000 USD = 160 zł

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 160

Ma „Przychody finansowe” 160

4. Wyliczenie różnicy kursowej od własnych środków pieniężnych według metody FIFO: 6000 USD × 2,35 PLN/USD + 2000 USD × 2,32 PLN/USD = 18 740 zł

(2,28 PLN/USD × 8000 USD) - (6000 USD × 2,35 PLN/USD + 2000 USD × 2,32 PLN/USD) = 500 zł

Wn „Koszty finansowe” 500

Ma „Rachunek walutowy” 500

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wyliczanie różnic kursowych po każdej dokonanej transakcji, zwłaszcza gdy jest ich dużo, może się okazać pracochłonne. Z tego powodu można ustalić wielkość różnic kursowych poprzez porównanie „zapasu” walut na koniec okresu i przeliczenie ich wartości według najpóźniejszych kursów.

• art. 28 ust. 1 pkt 6, art. 30 ust. 2, art. 34 ust. 4, art. 38 ust. 8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 144, poz. 900

Jerzy Rybka

główny księgowy w spółce z o.o., licencja MF

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kapitał zakładowy spółki z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Najniższa krajowa w 2026 r. i minimalna stawka godzinowa - jest oficjalna propozycja rządu

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

REKLAMA

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

Można znaleźć 50 mld zł na podwyżkę kwoty wolnej w PIT do 60 tys. zł. Prof. Modzelewski podpowiada rządowi D. Tuska, gdzie szukać pieniędzy

Można domyślać się, że politycznym „być albo nie być” obecnego rządu jest „dowiezienie” (jak to się mówi) swoich obietnic z 2023 roku. Wśród nich najważniejszą (obiektywnie) jest podwyższenie do 60 tys. kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to dziś nierealne, bo w tym roku w budżecie państwa z tego podatku pojawiła się kwota minus 22 mld złotych (tak, po raz pierwszy w historii mamy ujemne dochody budżetowe), a miało być za cały rok 31 mld zł (czyli o 60 mld zł mniej niż w roku 2024).

Obowiązkowy KSeF - podatnicy zagraniczni z większymi przywilejami niż polscy. Sprostowanie i wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

W wyjaśnieniach przesłanych 9 czerwca 2025 r.do naszej redakcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w decyzji derogacyjnej dot. obowiązkowego modelu KSeF, Polska została upoważniona – w przypadku podatników mających siedzibę na jej terytorium – do akceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy. Jak wskazuje Ministerstwo, Komisja Europejska zastrzegła (co zostało potwierdzone przez Radę UE), że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.

REKLAMA

Efektywny controlling w biznesie – czyli jaki? Jakie procesy w firmie można zauważalnie usprawnić dzięki wdrożeniu controllingu?

Controlling to znacznie więcej niż tylko kontrola kosztów czy tworzenie raportów. To kompleksowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, które dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Efektywny controlling staje się dziś jednym z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej, szczególnie w czasach dynamicznych zmian, rosnącej złożoności i presji na efektywność. Ale które obszary działalności firmy najbardziej zyskują na wdrożeniu nowoczesnego controllingu?

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

REKLAMA