REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykorzystać metodę FIFO do wyceny rozchodu zapasów i walut

Jerzy Rybka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Wartość stanu końcowego rzeczowych składników aktywów obrotowych należy wyceniać w zależności od przyjętej przez jednostkę metody ustalania wartości ich rozchodu, w tym zużycia i sprzedaży. Stosowana metoda wyceny wpływa na wysokość wyniku finansowego oraz na wartość bilansową zapasów. Dlatego należy szczegółowo rozważyć, która metoda jest najbardziej odpowiednia z punktu widzenia rzetelności sprawozdania finansowego. Metody wyceny rozchodu - ze względu na ich jednakowy charakter - można też stosować do walut.

Na dzień bilansowy, a także na dzień nabycia, zapasy w postaci kupionych materiałów i towarów należy wyceniać w cenie nabycia. Cena nabycia obejmuje cenę zakupu oraz wszelkie koszty związane z zakupem. Jeżeli koszty zakupu nie są istotne i ich poziom nie wpływa znacząco na stan aktywów i wynik finansowy jednostki, można je odnosić bezpośrednio w koszty okresu, nie dodając ich do wartości magazynowej zapasów. Zapasy wytwarzane przez jednostkę wyceniane są według kosztu wytworzenia.

REKLAMA

Autopromocja

Metody wyceny rozchodu zapasów:

według cen przeciętnych - ustalonych w wysokości średniej ważonej cen (kosztów) danego składnika aktywów,

według metody FIFO - rozchód składnika aktywów należy wyceniać kolejno po cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka nabyła (wytworzyła) najwcześniej;

według metody LIFO - rozchód składników aktywów należy wyceniać kolejno po cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka nabyła (wytworzyła) najpóźniej;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen (kosztów) tych składników aktywów, które dotyczą ściśle określonych przedsięwzięć, niezależnie od daty ich zakupu lub wytworzenia.

Najczęściej stosowaną metodą wyceny rozchodu zapasów jest metoda FIFO. Polega ona na tym, że rozchód zapasów wycenia się kolejno po cenach tych zapasów, które zostały nabyte najwcześniej. Ten sposób wyceny opiera się na koszcie historycznym i uwzględnia ceny nabycia od najwcześniejszych dostaw. Jeżeli ceny nabywanych dóbr zmieniają się, zastosowany sposób wyceny ich rozchodu może mieć wpływ na kreowanie wyniku. Jeśli ceny mają tendencję wzrostową, stosowanie FIFO nie zmniejsza wyniku finansowego, gdyż najdroższe są ostatnie dostawy. Zaletą metody FIFO jest także to, że zapas jest wyceniany według najbardziej aktualnych cen.

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, podobnie jak przepisy polskiej ustawy o rachunkowości, pozwalają jednostkom w ramach swojej polityki bilansowej na pewną dowolność w wyborze metody wyceny rozchodu zapasu, podają bowiem kilka możliwości. W przeciwieństwie do polskiego ustawodawstwa MSR nie przewidują metody LIFO, ponieważ uznają ją za wadliwą. Jej stosowanie powoduje, że w sprawozdaniu wartość zapasu wyceniona jest według nieaktualnych cen.

Przykład 1

Na wartość zapasu materiałów X na dzień 30 czerwca 2008 r. składa się:

• 100 sztuk po 11 zł, tj. 1100 zł,

• 20 sztuk po 12 zł, tj. 240 zł,

• 20 sztuk po 11 zł, tj. 220 zł.

Razem wartość zapasu według ceny nabycia - 1560 zł.

Ewidencja księgowa

1. 2 lipca 2008 r. kupiono 50 sztuk surowca X według ceny na fakturze 13 zł/szt. Łączna wartość - 650 zł:

Wn „Rozliczenie zakupu materiałów” 650

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 650

2. Poniesiono koszty transportu i otrzymano fakturę od przewoźnika na kwotę 100 zł:

Wn „Rozliczenie zakupu materiałów” 100

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 100

3. Przyjęto materiały o łącznej wartości 750 zł (50 sztuk po 15 zł):

Wn „Materiały” 750

Ma „Rozliczenie zakupu materiałów” 750

4. 10 lipca 2008 r. kupiono 20 sztuk surowca X według ceny na fakturze 12 zł/szt. Łączna wartość - 240 zł:

Wn „Rozliczenie zakupu materiałów” 240

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 240

5. Przyjęto materiały do magazynu według wartości 240 zł (20 sztuk po 12 zł/szt.):

Wn „Materiały” 240

Ma „Rozliczenie zakupu materiałów” 240

6. 15 lipca 2008 r. zużyto 150 sztuk materiału X o łącznej wartości 1710 zł:

• 100 sztuk po 11 zł - 1100 zł,

• 20 sztuk po 12 zł - 240 zł,

• 20 sztuk po 11 zł - 220 zł,

• 10 sztuk po 15 zł - 150 zł.

a) ewidencja na kontach zespołu 4

Wn „Zużycie materiałów” 1 710

Ma „Materiały” 1 710

b) ewidencja równoległa na kontach zespołu 5

Wn „Produkcja podstawowa” 1 710

Ma „Rozliczenie kosztów” 1 710

7. 29 lipca 2008 r. sprzedano 50 sztuk materiału X o łącznej wartości 720 zł:

• 40 sztuk po 15 zł - 600 zł,

• 10 sztuk po 12 zł - 120 zł.

a) wydano materiał z magazynu

Wn „Wartość sprzedanych materiałów” 720

Ma „Materiały” 720

b) wystawiono fakturę o wartości 800 zł za sprzedany materiał X

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 800

Ma „Sprzedaż materiałów” 800

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wartość zapasu materiałów X wynosi 120 zł (10 sztuk po 12 zł/szt.).

 

Wycena walut

Wycena aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych powinna nastąpić na dzień ujmowania ich w księgach rachunkowych oraz na dzień bilansowy. Co do zasady do końca 2008 r. wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

• kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, z którego usług korzysta jednostka - w przypadku operacji sprzedaży lub kupna walut oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań,

• średnim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym lub innym wiążącym jednostkę dokumencie ustalony został inny kurs - w przypadku pozostałych operacji.

Jednostki mogą wyceniać rozchód walut również według metod możliwych do stosowania przy wycenie rozchodu zapasów, czyli według:

• kursów przeciętnych, ustalonych w wysokości średniej ważonej kursów walut,

• kursu waluty, która najwcześniej wpłynęła na rachunek walutowy - FIFO,

• według kursu waluty, która najpóźniej wpłynęła na rachunek walutowy - LIFO.

Jednostki wyceniające rozchód waluty według kursu banku (kurs sprzedaży banku, z którym współpracuje jednostka) dodatkowo powinny obliczać różnice kursowe od własnych środków pieniężnych.

od 1 stycznia 2009

Od 1 stycznia 2009 r. będą obowiązywały nowe zasady wyceny operacji wyrażonych w walutach obcych. Stanowi to ujednolicenie przepisów podatkowych i bilansowych w tym zakresie.

Przykład 2

Na saldo walutowego rachunku bankowego jednostki składa się 10 000 USD, z czego:

• 6000 USD pochodzi z zakupu waluty w banku po kursie sprzedaży banku 2,35 PLN/USD, co daje równowartość: 6000 USD × 2,35 PLN/USD = 14 100 zł;

• 4000 USD pochodzi z wpływu należności od kontrahenta z Rosji, wycenionej po kursie kupna banku na poziomie 2,32 PLN/USD; równowartość w PLN wynosi: 4000 USD × 2,32 PLN/USD = 9280 zł.

Razem saldo rachunku wynosi 23 380 zł.

Wycena rozchodu waluty na własnym rachunku walutowym odbywa się według metody FIFO.

Ewidencja księgowa

1. Otrzymano fakturę zakupu materiałów od dostawcy zagranicznego. Wartość faktury - 8000 USD. Równowartość w złotych wyliczona według kursu z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury: 8000 USD × 2,30 PLN/USD = 18 400 zł

Wn „Rozliczenie zakupu” 18 400

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 18 400

2. Zapłata 8000 USD z tytułu zobowiązania dla dostawcy zagranicznego. Kurs sprzedaży banku z dnia zapłaty to 2,28 PLN/USD:

8000 USD × 2,28 PLN/USD = 18 240 zł

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 18 240

Ma „Rachunek walutowy” 18 240

3. Wyliczenie różnicy kursowej na rozrachunkach:

(2,30 PLN/USD - 2,28 PLN/USD) × 8000 USD = 160 zł

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 160

Ma „Przychody finansowe” 160

4. Wyliczenie różnicy kursowej od własnych środków pieniężnych według metody FIFO: 6000 USD × 2,35 PLN/USD + 2000 USD × 2,32 PLN/USD = 18 740 zł

(2,28 PLN/USD × 8000 USD) - (6000 USD × 2,35 PLN/USD + 2000 USD × 2,32 PLN/USD) = 500 zł

Wn „Koszty finansowe” 500

Ma „Rachunek walutowy” 500

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

Wyliczanie różnic kursowych po każdej dokonanej transakcji, zwłaszcza gdy jest ich dużo, może się okazać pracochłonne. Z tego powodu można ustalić wielkość różnic kursowych poprzez porównanie „zapasu” walut na koniec okresu i przeliczenie ich wartości według najpóźniejszych kursów.

• art. 28 ust. 1 pkt 6, art. 30 ust. 2, art. 34 ust. 4, art. 38 ust. 8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 144, poz. 900

Jerzy Rybka

główny księgowy w spółce z o.o., licencja MF

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązki pracodawcy wobec PFRON – składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

260–280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Drożej już w 2025 roku? Wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i zmiana terminów

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

REKLAMA

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Jaka kwota? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Będą zmiany: Spadek. Zachowek. 6 miesięcy na zgłoszenie. Dla niektórych dłużej [RPO i MF]

Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?

REKLAMA

Ograniczenie tzw. podatku Belki. Zyski z oszczędności do 100 tys. zł bez podatku

W dniu 10 lutego 2025 r. podczas konferencji "Polska. Rok Przełomu" minister finansów Andrzej Domański zapowiedział ograniczenie podatku od zysków kapitałowych (zwanego potocznie podatkiem Belki). Podatek ten jest płacony jest od dochodów z obligacji, lokat bankowych oraz zysków ze sprzedaży jednostek funduszy czy akcji. W odpowiedzi na interpelację poselską, wiceminister finansów Jarosław Neneman przybliżył nieco szczegóły planowanych zmian w tym podatku.

Wdrożenie inicjatywy STEP – 10 postulatów. Jak ułatwić firmom dostęp do funduszy unijnych?

Platforma technologii strategicznych STEP to uruchomiona w 2024 roku inicjatywa unijna mająca na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe obszary technologiczne. Należą do nich technologie deep-tech, technologie zeroemisyjne oraz biotechnologie. Wypracowanie szczegółowych zasad finansowania projektów zostało pozostawione w gestii poszczególnych państw członkowskich. W CRIDO opracowaliśmy 10 postulatów, dzięki którym polski system wsparcia projektów STEP będzie mógł działać efektywnie, a przedsiębiorcy uzyskają łatwiejszy dostęp do unijnych środków.

REKLAMA