REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczać zaliczki na poczet usług budowlanych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marcin Jasiński
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Dla usług budowlanych został przewidziany specjalny moment powstania obowiązku podatkowego. Jest to dzień otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych.

 

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Jednocześnie obowiązuje przepis, który określa, że jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania, w tej części (art. 19 ust. 11 ustawy). W praktyce największy problem sprawia ustalenie, czy od zaliczek otrzymanych przed wykonaniem usługi należy odprowadzić VAT.

 

Czy faktura zaliczkowa może być wystawiona przed otrzymaniem zaliczki>>

REKLAMA

 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Wprawdzie w art. 19 ust. 13 pkt 2 ustawy ustawodawca nie posługuje się pojęciem „zaliczka”, tylko „zapłata”, nie oznacza to jednak, że dotyczy to tylko zapłaty po wykonaniu usługi. Takie zastrzeżenie nie zostało bowiem zawarte w tym przepisie. Dlatego zapłata będzie miała wpływ na powstanie obowiązku podatkowego, gdy zostanie dokonana:

• przed wykonaniem usługi,

• po wykonaniu usługi, ale przed 30 dniem od dnia jej wykonania.

Taką analizę tego przepisu można również znaleźć w orzecznictwie sądów administracyjnych. NSA w wyroku z 6 października 2008 r., sygn. akt I FSK 1085/07, uznał: (...) wbrew temu, co przyjął Sąd pierwszej instancji, z treści tego przepisu nie wynika, by otrzymanie całości lub części zapłaty miało tylko odniesienie do sytuacji, gdy doszło już do wykonania określonej usługi. Powstanie obowiązku podatkowego w przypadku robót budowlanych lub budowlano-montażowych ustawa wiąże jedynie z otrzymaniem całości lub części zapłaty, nie wskazując, by zapłata ta miała dotyczyć jedynie usług już wykonanych. Według Słownika Języka Polskiego pod redakcją M. Szymczaka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1995 r. „zapłata - to uiszczenie należności za coś, czy należność tj. kwota płacona za coś”. Z potocznego rozumienia tego pojęcia nie wynika też, by pojęcie „zapłata” nie mogło dotyczyć należności za uzgodnione, a jeszcze niewykonane usługi budowlane. W dyspozycji art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d u.p.t.u. mieści się więc także należność otrzymana przed wykonaniem robót budowlanych lub budowlano-montażowych, a okoliczność wykonania usługi wbrew temu, co przyjął Sąd pierwszej instancji, ma znaczenie jedynie do wskazania momentu, od którego liczy się termin 30-dniowy, o którym mowa w tym przepisie. Wbrew więc temu, co wynika z zaskarżonego wyroku, przepis art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d u.p.t.u. jest przepisem szczególnym nie tylko do art. 19 ust. 1 u.p.t.u., ale także w stosunku do art. 19 ust. 11 tej ustawy.

Pojawiają się również orzeczenia, w których sądy uznają, że art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) nie ma zastosowania do zaliczek. Nie oznacza to jednak, że zaliczki na usługi budowlane nie podlegają VAT. W tym przypadku sąd, powołując się na art. 19 ust. 11 ustawy, uznał również, że zaliczki podlegają VAT: Dlatego też prawidłowo Minister Finansów wskazał, że w stanie faktycznym przedstawionym przez Skarżącą we wniosku, zastosowanie znajdzie art. 19 ust. 11, zgodnie z którym jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Istnienie szczególnego, odrębnego przepisu w tym względzie jest zbędne, ponieważ to przepis art. 19 ust. 14 ma charakter szczególny, związany z udokumentowanym w specyficzny sposób odbiorem wykonanych prac, nie stanowiących realizacji całości kontraktu. Natomiast zastosowanie samego art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d (nie wynikające z odesłania zawartego w ust. 14) wykluczone jest z uwagi na fakt, iż przepis ten odnosi się do sytuacji, gdy już po wykonaniu usługi budowlanej lub budowlano-montażowej, a zatem zrealizowaniu całości kontraktu, dochodzi do zapłaty należności w całości lub w części. W tym przepisie określenia „całość” i „część” odnoszą się do zapłaty, a nie do wykonania usługi (wyrok WSA w Poznaniu z 17 lutego 2009 r., sygn. akt I SA/Po 1607/08).

To drugie stanowisko należy uznać za błędne. Jednak niezależnie od tego, które z nich przyjmiemy, wykonawca usługi budowlanej musi rozliczyć VAT od otrzymanej zaliczki. Data zapłaty będzie decydować o momencie powstania obowiązku podatkowego.

 

PRZYKŁAD

1 lipca br. firma budowlana rozpoczęła prace budowlane. 20 lipca otrzymała zaliczkę w wysokości 20% ceny. Prace budowlane zostały wykonane 26 sierpnia. 31 sierpnia została wpłacona pozostała część ceny. Obowiązek podatkowy powstał 20 lipca i 31 sierpnia od otrzymanych należności.

Kolejnym zagadnieniem w tym przypadku jest, jak ustalić termin wystawiania faktur z tytułu zaliczek płaconych przed wykonaniem usługi. Potencjalnie mogą mieć bowiem zastosowanie dwa terminy:

• termin wystawiania faktur dla usług budowlanych - najpóźniej w dniu powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30 dnia przed powstaniem tego obowiązku,

• termin wystawiania faktur dla zaliczek - nie później niż siódmego dnia od dnia otrzymania zaliczki.

W pierwszym przypadku fakturę należałoby wystawić najpóźniej w dniu wpłaty należności. W drugim mamy siedem dni na wystawienie faktury. Niezależnie jednak od tego, jaką przyjmiemy podstawę powstania obowiązku podatkowego przy zaliczkach na usługi budowlane, będzie miał tu zastosowanie § 10 rozporządzenia w sprawie faktur. Przepis ten odnosi się do wszystkich przypadków, gdy zaliczka została wpłacona przed wydaniem towarów lub wykonaniem usług. Nie odnosi się do konkretnego przepisu ustawy, który reguluje moment powstania obowiązku podatkowego. To oznacza, że na wystawienie faktury podatnik ma siedem dni od dnia otrzymania zaliczki. Zapłata następuje po wykonaniu usługi, faktura powinna być wystawiona najpóźniej w dniu jej wpłaty.

W tym przypadku stosujemy również przepisy, które określają sposób postępowania, gdy zaliczka nie stanowi 100% ceny. Sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi wystawia fakturę na zasadach określonych w § 5 i 7-9, z tym że sumę wartości towarów (usług) pomniejsza się o wartość otrzymanych części należności, a kwotę podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących otrzymanie części należności. Taka faktura powinna zawierać również numery faktur wystawionych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi (§ 10 ust. 5 rozporządzenia). Mimo, że przepis ten nie odnosi się wprost do § 11 rozporządzenia w sprawie faktur, który określa zasady wystawiania faktur m.in. za usługi budowlane to i tak powinniśmy go stosować.

Jak uznał NSA w cytowanym już wyroku: Przechodząc do oceny zarzutów dotyczących błędnej wykładni i zastosowania wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. [rozporządzenie z 28 listopada 2008 r. - przyp. red.], to wskazać przede wszystkim należy, mając na uwadze zarówno delegację ustawową do wydania tego rozporządzenia i zakres uregulowań objętych tym rozporządzeniem, że przepisy wskazane w skardze kasacyjnej dotyczą szczegółowych zasad wystawiania faktur, danych, które powinny zawierać faktury oraz sposobu i okresu ich przechowywania. Znajdują się one zresztą w rozdziale 4 tegoż rozporządzenia tak zatytułowanym. W przypadku robót budowlano-montażowych termin wystawiania faktury określa rzeczywiście, jak słusznie podnosi autor skargi kasacyjnej, § 15 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia [§ 11 obecnego rozporządzenia - przyp. red.]. Nie oznacza to jednak, że do robót budowlano-montażowych nie ma także zastosowania odpowiednio § 14 ust. 4 tegoż rozporządzenia [§ 10 ust. 5 obecnego rozporządzenia - przyp. red.], określający sposób wystawienia faktury po wykonaniu usługi w razie, gdy faktury dokumentujące otrzymaną zapłatę (należność) nie uwzględniają całej ceny brutto. Sam brak odesłania w § 15 ust. 1 i 2 do sposobu wystawiania faktury po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi, w sytuacji gdy faktury obejmujące otrzymaną przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi należność nie obejmują całej ceny brutto, nie może skutkować uznaniem, że w przypadku robót budowlano-montażowych podatnik sam decyduje, czy w fakturze wystawionej po wykonaniu usługi uwzględnia otrzymaną wcześniej część należności, czy też nie, mogłoby to bowiem doprowadzić w efekcie do zmiany na fakturach dokumentujących zdarzenie będące podstawą opodatkowania kwoty należnej za wykonane usługi.

• art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11

Marcin Jasiński

ekspert w zakresie VAT

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

REKLAMA

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA