Zakładowy żłobek - jak go założyć i finansować

Żłobek może przyjmować dzieci, które ukończyły 20 tygodni życia. Podopiecznym należy zapewnić opiekę w warunkach bytowych zbliżonych do domowych, właściwą pielęgnację oraz edukację polegającą na zabawie z elementami nauki z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb wychowanka, a także zajęcia opiekuńczo-wychowawcze i edukacyjne uwzględniające rozwój psychomotoryczny właściwy dla wieku dzieci (art. 7 i 10 ustawy żłobkowej).

Obecnie utworzenie żłobka jest łatwiejsze, ponieważ:

• żłobek nie musi już posiadać statusu zakładu opieki zdrowotnej,

• złagodzono prawne, organizacyjne i techniczne warunki jego zakładania,

• umożliwiono podwyższenie środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs) przez firmę zakładającą żłobek oraz dofinansowanie jego działalności ze środków tego funduszu,

• wprowadzono zwolnienie podatkowe dla świadczeń z zfśs, które otrzymują rodzice dzieci z tytułu pobytu dziecka w zakładowym żłobku.

Trzeba dostosować regulamin socjalny

Aby utworzyć zakładowy żłobek i korzystać z powyższych uprawnień, pracodawca musi najpierw stworzyć sobie taką możliwość w wewnętrznych regulacjach. W tym celu musi wprowadzić do regulaminu działalności socjalnej - przez jego zmianę - postanowienia pozwalające na:

• założenie zakładowego żłobka na koszt zfśs,

• wpisanie tej placówki do katalogu zakładowych obiektów socjalnych,

• podwyższenie środków zfśs z tytułu powołania wskazanej placówki,

• pokrywanie części kosztów funkcjonowania żłobka,

• przyznawanie rodzicom wychowanków żłobka z zfśs dotacji z tytułu pobytu i wyżywienia dzieci w żłobku.

Pracodawca, który zamierza zamieścić takie kwestie w regulaminie socjalnym, ma obowiązek uzgodnić je z zakładową organizacją związkową, a gdy taka u niego nie działa - z przedstawicielem załogi. Jeśli u pracodawcy funkcjonuje kilka związków zawodowych, konieczna jest zgoda wszystkich bądź przynajmniej reprezentatywnych w rozumieniu art. 241²⁵ Kodeksu pracy. Jeśli związki nie zajmą wspólnego stanowiska w ciągu 30 dni od przedstawienia im propozycji przez pracodawcę, pracodawca może samodzielnie podjąć decyzję po rozpatrzeniu ich odrębnych stanowisk (art. 27 ust. 1 i art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych).

Skorygowany regulamin socjalny staje się wiążący po 2 tygodniach od publicznego rozpowszechnienia zmian wśród załogi w sposób zwyczajowo przyjęty w przedsiębiorstwie, np. przez ogłoszenie na tablicy, pozostawienie do publicznego wglądu w dziale kadr, oznajmienie przez firmowy radiowęzeł lub Intranet czy doręczenie pracownikom pisma w tej sprawie.

Ponieważ regulamin zfśs określa zasady przyznawania świadczeń socjalnych niezamożnym pracownikom i innym uprawnionym, ale nie reguluje warunków pracy i płacy, przy jego zmianie nie trzeba stosować ani wypowiedzeń, ani porozumień zmieniających.

Więcej na ten temat przeczytasz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Zakładowy żłobek - jak go założyć, prowadzić i finansować z zfśs

• art. 7-35, art. 54-57 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. Nr 45, poz. 235),

• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 25 marca 2011 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych dotyczących żłobków i klubów dziecięcych (Dz.U. Nr 69, poz. 367),

• ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm.),

• ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.),

• art. 21 ust. 1 pkt 67a, art. 23 ust. 1 pkt 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.),

• § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.).

Renata Majewska

specjalista ds. prawa pracy i ubezpieczeń