Jak wybrać biegłego rewidenta

Wybór biegłego rewidenta w odpowiednim terminie jest szczególnie ważny w przypadku jednostek posiadających istotne wartościowo aktywa (środki trwałe, zapasy). Powinny one zawrzeć umowę tak, aby biegły rewident mógł wybrać, w których etapach inwentaryzacji będzie uczestniczyć. Należy pamiętać, że przygotowania do przeprowadzenia inwentaryzacji powinny się zacząć już we wrześniu.

Jakie jednostki podlegają badaniu

Obowiązkowemu badaniu i ogłaszaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe kontynuujących działalność zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości:

• banków i zakładów ubezpieczeń;

• jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych;

• jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;

• spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji;

• pozostałych jednostek (takich jak spółki z o.o., spółki jawne, spółki cywilne, spółki komandytowo-akcyjne, spółki komandytowe, spółki partnerskie, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własne ryzyko, spółdzielnie itp.), które w poprzedzającym roku obrotowym (tj. w większości przypadków będzie to 2010 r.), za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

- średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro (9 900 750 zł),

- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro (19 801 500 zł).

Kwoty wyrażone w euro należy przeliczać według średniego kursu NBP na 31 grudnia 2010 r., który wynosił 3,9603 PLN/EUR. Dotyczy to jednostek badających sprawozdania finansowe za 2010 r., których rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy.

Badaniu podlegają również sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy.

UWAGA

Od 1 stycznia 2009 r. badaniu i ogłaszaniu podlegają roczne sprawozdania finansowe jednostek, które są sporządzane zgodnie z MSR. Ustawa daje możliwość sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR jednostkom wchodzącym w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR, a także oddziałom przedsiębiorcy zagranicznego, jeżeli ten sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR. Przy podejmowaniu decyzji o przejściu na MSR należy pamiętać, że także te sprawozdania będą podlegały badaniu.

Kto może badać sprawozdania finansowe

Sprawozdania finansowe może badać biegły rewident wpisany do rejestru zgodnie z ustawą o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz.U. z 22 maja 2009 r. Nr 77, poz. 649). Do rejestru mogą być wpisani także biegli rewidenci niewykonujący zawodu (nie mogą wykonywać czynności rewizji finansowej).

UWAGA

Z mocy prawa badanie przeprowadzone przez nieuprawnionego biegłego rewidenta i nieuprawniony podmiot jest nieważne.

Biegły rewident przeprowadza badanie w ramach podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych. Jednostki wybierają do badania podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych.

Częstotliwość zmian biegłego rewidenta

Ustawa o rachunkowości nie reguluje częstotliwości zmiany biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego, natomiast ustawa o biegłych rewidentach nakazuje w jednostkach zainteresowania publicznego rotację biegłych rewidentów, a nie firm audytorskich (podmiotów uprawnionych).

Kluczowy biegły rewident (podpisujący opinię i raport) nie może wykonywać czynności rewizji finansowej w tej samej jednostce zainteresowania publicznego w okresie dłuższym niż pięć lat i ponownie może je wykonywać dopiero po upływie dwóch lat. W przepisach szczególnych dotyczących spółek z udziałem Skarbu Państwa rotacja następuje co trzy lata.

Wiecej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Wybór biegłego rewidenta w świetle ustawy o biegłych rewidentach

Ewa Sobińska

biegły rewident, prezes ABES Audyt sp. z o.o.