REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakaz konkurencji w prawie pracy

Subskrybuj nas na Youtube
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zakaz konkurencji jest instytucją prawa pracy, uregulowaną w ustawie - Kodeks pracy. Instytucja ta jest ściśle związana ze stosunkiem pracy i polega ona na zakazie prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy, a także zakazie świadczenia pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną.

Zakaz konkurencji związany ze stosunkiem pracy nie wynika z mocy samego prawa, ale może być następstwem odrębnej (od umowy o pracę) umowy zawartej między stronami stosunku pracy. Umowa o zakazie konkurencji powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Oznacza to, że w przypadku niezachowania przez strony stosunku pracy formy pisemnej, umowa będzie bezwzględnie nieważna. Warto również przy tym zaznaczyć, że do zachowania pisemnej formy umowy wystarcza złożenie pod jej treścią (która może być wydrukowana) własnoręcznego podpisu, zaś do zawarcia umowy niezbędna jest również wymiana dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany.

REKLAMA

REKLAMA

W umowie o zakazie konkurencji powinna być precyzyjnie określona działalność konkurencyjna (w tym m.in. rodzaje działalności, formę, zakres terytorialny), od której w trakcie pozostawania w stosunku pracy pracownik będzie się powstrzymywał. Jeżeli czas obowiązywania zakazu konkurencji będzie krótszy niż czas trwania stosunku pracy, to powinien on być również precyzyjnie wskazany w umowie. W przeciwnym razie, umowa o zakazie konkurencji będzie obowiązywała do chwili ustania stosunku pracy z danym pracownikiem.

Dodatkowo, umowa o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy może przewidywać dodatkowe świadczenia (np. dodatkowy składnik wynagrodzenia) za powstrzymywanie się pracownika od działalności konkurencyjnej. Co więcej, takie dodatkowe świadczenia będą przysługiwały pracownikowi tylko wtedy, gdy zostaną przewidziane w umowie, gdyż przepisy Kodeksu pracy, w przeciwieństwie do umowy o zakazie konkurencji obowiązującej po ustaniu stosunku pracy, nie przewidują dla pracownika, którego obowiązuje zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy, żadnych dodatkowych świadczeń.

Jeżeli chodzi o konsekwencje naruszenia umowy o zakazie prowadzenia działalności konkurencyjnej w czasie trwania stosunku pracy, to w razie wyrządzenia takim działaniem szkody pracodawcy, pracownik może ponieść z tego tytułu odpowiedzialność odszkodowawczą wobec pracodawcy. Odpowiedzialność ta w przypadku wyrządzenia szkody z winy nieumyślnej, jest ograniczona do odszkodowania nieprzekraczającego kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia. W przypadku zaś szkody umyślnej, odpowiedzialność ta nie jest ograniczona i pracownik jest wówczas zobowiązany do naprawienia szkody w pełnej wysokości. Ponadto, naruszenie tego zakazu może stanowić podstawę do wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę.

REKLAMA

Poza powyżej opisaną umową o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy, w przypadku, gdy pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, pracodawca i pracownik mogą zawrzeć umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W umowie tej, podobnie jak w powyżej opisanej umowie o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy, należy precyzyjnie określić działalność konkurencyjną, od której pracownik będzie się powstrzymywał oraz okres obowiązywania zakazu konkurencji. Umowa ta powinna zostać zawarta również odrębnie, w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Dodatkowo, w przeciwieństwie do umowy o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy, niezbędnym i koniecznym elementem treści umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest określenie wysokości odszkodowania należnego pracownikowi. Odszkodowanie to nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji.  Konsekwencją naruszenia przez pracownika warunków umowy o zakazie konkurencji po rozwiązaniu stosunku pracy, jest uprawnienie pracodawcy do dochodzenia od niego pełnego odszkodowania za zaistniałą szkodę.

Instytucja zakazu konkurencji ma przede wszystkim stanowić ochronę interesów pracodawców przed podejmowaniem przez obecnych i byłych pracowników działalności konkurencyjnej wobec macierzystego lub byłego zakładu pracy. Zatem celem tej instytucji jest stworzenie takich gwarancji, które zapobiegałyby wykorzystywaniu przez pracownika ważnych informacji, uzyskiwanych w czasie zatrudnienia, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, na rzecz konkurencyjnych podmiotów bądź prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Działalność konkurencyjna pracownika może powodować negatywne konsekwencje dla pracodawcy, np. w postaci spadku produkcji, zmniejszenia liczby klientów, czy też podważenia jego pozycji na rynku oferowanych usług bądź towarów.

Podsumowując instytucję zakazu konkurencji, należy wskazać, że zawarcie umowy o zakazie konkurencji może być dla pracodawcy bardzo korzystne, a niekiedy nawet pożądane. W szczególności w sytuacji, gdy pracownik ma dostęp do ważnych i poufnych informacji. Pracownicy powinni przy tym pamiętać, że umowa taka powinna być sformułowana w bardzo precyzyjny sposób, zachowujący wymogi określone w przepisach Kodeksu pracy. Pozwoli to na uniknięcie wątpliwości, które mogłyby skutkować niekorzystną dla pracownika interpretacją postanowień umowy o zakazie konkurencji.

Patrycja Dzięgielewska

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA