REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedsiębiorcy nie będą już podwójnie karani za ten sam dług składkowy

Subskrybuj nas na Youtube
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Na przedsiębiorcę, który nie wywiązuje się z obowiązku składkowego, ZUS nie będzie mógł nałożyć dodatkowej opłaty do wysokości 100% nieopłaconych składek, jeśli nieopłacenie składek zostało przez sąd uznane za wykroczenie lub przestępstwo, a płatnik został za nie skazany prawomocnym wyrokiem. Taką zmianę wprowadziła nowelizacja przepisów ubezpieczeniowych i karnych, która wchodzi w życie 31 maja 2012 r.


Od 31 maja 2012 r. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą nie będą mogły zostać dwukrotnie ukarane - przez ZUS i przez sąd - za ten sam czyn, polegający na nieopłaceniu składek ubezpieczeniowych do ZUS.

REKLAMA

Autopromocja


Nowelizacja niekonstytucyjnych przepisów

REKLAMA


Sejm uchwalił 10 maja 2012 r. ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W tym samym dniu Senat przyjął ją bez poprawek. Prezydent podpisał nowelizację 25 maja br. Ustawa ma wejść w życie 31 maja 2012 r.

Nowelizacja przepisów została wymuszona przez wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2010 r. (sygn. akt P 29/09, Dz.U. nr 225, poz. 1474). Trybunał Konstytucyjny orzekł w nim, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Kodeksu karnego, dopuszczające wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn dwa rodzaje sankcji - odpowiedzialność za wykroczenie oraz tzw. opłatę dodatkową - są niezgodne z Konstytucją RP oraz wiążącymi Polskę umowami międzynarodowymi.

W stanie prawnym obowiązującym do 30 maja br., za nieopłacenie składek ZUS mógł wymierzyć płatnikowi tzw. dodatkową opłatę, w wysokości do 100% nieopłaconych składek (art. 24 ust. 1 ustawy systemowej). Niezależnie od tego, sąd mógł ukarać płatnika karą grzywny w wysokości do 5000 zł (art. 98 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy systemowej). Jeżeli natomiast nieopłacenie przez płatnika składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne doprowadziłoby do naruszenia praw pracownika wynikających ze stosunku ubezpieczenia społecznego (np. prawa do pomocy medycznej lub prawa do emerytury bądź renty), płatnik mógł zostać skazany za to przestępstwo nawet na karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 218 § 1 Kodeksu karnego).

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Zamów już dziś!

Komplet dodatków MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń - skuteczna pomoc dla kadr i płac >>


Zmiany w przepisach ubezpieczeniowych

REKLAMA


Ustawa z 10 maja br. nie likwiduje żadnego z wymienionych przepisów, ale rozbudowuje je tak, aby uniemożliwić podwójne ukaranie tej samej osoby za ten sam czyn zarówno sankcją administracyjną (opłata dodatkowa), jak i wykroczeniową/karną (grzywna, ograniczenie lub pozbawienie wolności).

Od 31 maja 2012 r. w stosunku do płatnika składek będącego osobą fizyczną, skazanego prawomocnym wyrokiem za nieopłacenie składek lub opłacenie ich w zaniżonej wysokości, ZUS nie może wymierzyć dodatkowej opłaty za ten sam czyn (art. 24 ust. 1b ustawy systemowej po nowelizacji). W razie wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie, dotyczące nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości, ZUS nie wszczyna przeciwko płatnikowi, będącemu osobą fizyczną, postępowania o wymierzenie dodatkowej opłaty, natomiast postępowanie wszczęte wcześniej ZUS musi zawiesić do dnia zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie (art. 1c ustawy systemowej po nowelizacji).

Natomiast w razie prawomocnego skazania płatnika (osoby fizycznej) za wspomniane przestępstwo lub wykroczenie polegające na nieopłaceniu składek:

• wszczęte postępowanie o wymierzenie dodatkowej opłaty za ten sam czyn ZUS z urzędu umarza,

• jeżeli w sprawie decyzja o nałożeniu opłaty dodatkowej już zapadła, ZUS uchyla ją z urzędu, a pobraną opłatę zwraca niezwłocznie wraz z kwotą odsetek naliczonych od dnia jej pobrania (art. 1d ustawy systemowej po nowelizacji).

 


Okres przejściowy


Do postępowań w sprawie o przestępstwo/wykroczenie oraz o wymierzenie dodatkowej opłaty za nieopłacenie składek (lub opłacenie ich w zaniżonej wysokości) wszczętych i niezakończonych przed 31 maja stosuje się znowelizowane przepisy. Oznacza to, że jeśli 31 maja będzie toczyło się postępowanie sądowe, to ZUS nie rozpocznie procedury mającej na celu wymierzenie płatnikowi opłaty dodatkowej, a jeśli już to zrobił, będzie musiał zawiesić postępowanie w tej sprawie.


WAŻNE!

Jeżeli płatnik został skazany prawomocnie za nieopłacenie składek, ZUS nie może wymierzyć mu opłaty dodatkowej za to samo przewinienie.


Opłata dodatkowa pozostaje


Omawiana nowelizacja nie likwiduje przepisu o dodatkowej opłacie. To oznacza, że ZUS nadal będzie mógł ją nakładać na płatników. Będzie to możliwe tylko wtedy, gdy nie toczy się postępowanie w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie dotyczące nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości.

ZUS nakłada opłatę od 1% do 100% długu z tytułu nieopłaconych składek. O zastosowaniu tej sankcji nie decyduje wyłącznie to, na jaką kwotę zalega płatnik. Wpływa na to również zakres i długotrwałość nieprawidłowości, jakich dopuścił się przedsiębiorca. Ocenie podlega także celowość jej wymierzenia oraz kondycja finansowa dłużnika. Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie. ZUS sprawdza m.in., czy dłużnik nie „kredytował się” składkami, np. przez systematyczne bądź okresowe regulowanie należności z opóźnieniem, czy firma faworyzowała wybranych wierzycieli (np. gdy płaciła im, mimo że nie musiała tego robić od razu). ZUS kontroluje też, czy płatnik nie podejmował działań pozornych - np. czy złożenie wniosku o ulgę (układ ratalny) nie miało na celu wyłącznie zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Ważny jest również okres zaległości w opłacaniu składek.

Większość opłat dodatkowych, jak wynika z danych resortu pracy, jest wymierzana za zaległości od 3 do 7 miesięcy. ZUS rzadziej więc karze tych, którzy nie płacą składek przez okres krótszy - miesiąc czy dwa. Sprawdza, czy płatnik opłaca składki bieżące czy składki preferencyjne (jeśli korzystał z tej ulgi) od obniżonej podstawy wymiaru, a także czy firma płaci składki przynajmniej w części finansowanej przez ubezpieczonych.


Kiedy ZUS wymierza opłatę


Ważna jest również aktywność dłużnika w czasie postępowania. Opłatą dodatkową raczej nie zostaną obciążeni dłużnicy, którzy przedstawią wiarygodne dokumenty potwierdzające, że nie mogli zapłacić składek z przyczyn od siebie niezależnych. Ważne jest, czy dłużnik wykazuje zainteresowanie sprawą po odbiorze zawiadomienia o wszczęciu postępowania dotyczącego wymierzenia dodatkowej opłaty, a także czy współpracuje z ZUS - składa wyjaśnienia o przyczynach powstania zadłużenia, deklaruje jego spłatę i okazuje dokonane wpłaty na poczet zadłużenia w trakcie prowadzonego postępowania.

Taka postawa dłużnika jest ważna również ze względu na fakt, że ułatwia uzyskanie zgody ZUS na podpisanie układu ratalnego. Rozłożenie zadłużenia na raty i terminowe realizowanie postanowień zawartych w układzie ratalnym oznacza, że przedsiębiorca będzie mógł otrzymać zaświadczenie o niezaleganiu z opłacaniem składek. To daje dostęp m.in. do kredytów i przetargów publicznych. Zawarcie układu ratalnego zawiesza również egzekucję długu prowadzoną przez ZUS w trybie postępowania egzekucyjnego w administracji.


Zamów Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń w sklepie INFOR >>


Podstawa prawna:

• ustawa z 10 maja 2012 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (ustawa oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw),

• art. 24, ust. 1, art. 98 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),

• art. 218 § 1 Kodeksu karnego.

Paweł Jakubczak

specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF - kto ponosi ryzyko?

Krajowy System e-Faktur już całkiem niedługo stanie się obowiązkowym narzędziem do rozliczeń VAT w obrocie gospodarczym. Jest to chyba najbardziej ambitny projekt cyfryzacji podatkowej w Polsce, mający na celu ograniczenie szarej strefy, przyspieszenie rozliczeń VAT i zwiększenie transparentności obrotu gospodarczego.

e-Paragony 2.2 - nowe funkcje w aplikacji Ministerstwa Finansów. Komu i do czego mogą się przydać?

Ministerstwo Finansów poinformowało 8 września 2025 r., że udostępniło nową wersję (2.2) aplikacji mobilnej e-Paragony. Kolejna wersja tej aplikacji pozwala na udostępnianie i import paragonu, a także współdzielenie karty e-Paragony. Dzięki temu można gromadzić paragony elektroniczne na kilku urządzeniach. To wygodne rozwiązanie, które pomaga zarządzać wydatkami rodzinnymi. e-Paragony to bezpłatna aplikacja, dzięki której można przechowywać w smartfonie paragony w formie elektronicznej. Aplikacja jest całkowicie bezpieczna i anonimowa.

KSeF obowiązkowy: terminarz 2025/2026 [tabela]. Kto przekroczył 200 mln zł sprzedaży w 2024 r. musi wystawiać faktury w KSeF wcześniej

Od kiedy trzeba fakturować obowiązkowo za pośrednictwem KSeF – od 1 lutego czy 1 kwietnia 2026 r.? Okazuje się, że kluczowa w wyznaczeniu tego terminu jest wartość sprzedaży brutto osiągnięta w 2024 r., a nie, jak wcześniej zakładano, w 2025 r. To oznacza, że podatnicy już teraz mogą ustalić, od kiedy będą musieli stosować nowy obowiązek fakturowania. Próg graniczny to 200 mln zł obrotów brutto – kto go przekroczy, wdroży KSeF wcześniej. Dodatkowy czas (do końca 2026 r.) na przygotowanie przewidziano m.in. dla wystawiających faktury z kas rejestrujących i podmiotów o niewielkiej skali sprzedaży.

Badania techniczne od 19 września. Nowe stawki dla kierowców!

Od 19 września kierowców w Polsce czekają wyższe opłaty za badania techniczne pojazdów. Zmiana ta, wprowadzona po ponad 20 latach, ma na celu urealnienie kosztów funkcjonowania stacji kontroli i dostosowanie ich do współczesnych realiów gospodarczych. Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że nowe stawki – choć wyższe – nadal pozostaną jednymi z najniższych w Europie, a przy tym zapewnią sprawiedliwą równowagę między interesem przedsiębiorców a możliwościami finansowymi kierowców.

REKLAMA

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, już 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

REKLAMA

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

REKLAMA