REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie zasady obowiązują przy ustalaniu podatku odroczonego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Borczyńska
Konsultant w Dziale Audytu
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Podmioty gospodarcze, które podlegają badaniu sprawozdania finansowego, mają obowiązek ustalać aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego. W jaki sposób prawidłowo wyliczać podatek odroczony?

Nie wszystkie podmioty gospodarcze muszą ustalać aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego. Jednak te, które się na to zdecydują lub są do tego zobligowane powinny postępować zgodnie z obowiązującymi zasadami.

REKLAMA

 

Jednostki, które podlegają obligatoryjnemu badaniu sprawozdania finansowego, mają obowiązek kalkulacji aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego. Zgodnie z ustawą o rachunkowości małe podmioty nie mają takiej powinności, jednak o decyzji o odstąpieniu od ustalenia tego podatku muszą poinformować w polityce rachunkowości.

Podatek odroczony należy wyliczać, ponieważ występują rozbieżności pomiędzy przepisami podatkowymi a ustawą o rachunkowości, które powodują, że inna jest wartość podatkowa i bilansowa aktywów i pasywów. Powstają zatem różnice przejściowe, od których kalkulowany jest podatek odroczony. Zdarza się, że w obliczeniach jednostek pojawiają się istotne uchybienia. Ich powody są różne. Do najczęstszych należą błędy arytmetyczne i pomyłki w rozróżnieniu pomiędzy dodatnią a ujemną różnicą przejściową, których spółki bardzo często nie rozpoznają.

Odpisy aktualizujące należności - ujęcie w bilansie

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kto ma podpisać sprawozdanie finansowe, gdy zmieniła się główna księgowa


Odroczony podatek dochodowy - regulacje prawne


Zasady ustalania aktywów oraz rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego zostały uregulowane w ustawie o rachunkowości. Spółki, które chcą pozyskać więcej informacji na ten temat mogą skorzystać z Krajowego Standardu Rachunkowości nr 2 „Podatek dochodowy” (KSR nr 2). Zawiera on zasady ujmowania, wyceny oraz prezentacji należności i zobowiązań z tytułu podatku dochodowego oraz aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Określa także reguły ujawniania w sprawozdaniach finansowych informacji ich dotyczących.


Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego


Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzona jest w wysokości kwoty podatku dochodowego wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych (które spowodują w przyszłości zwiększenie podstawy obliczenia CIT). Dodatnie różnice przejściowe powstają, gdy wartość bilansowa aktywów jest wyższa od ich wartości podatkowej. Natomiast w przypadku pasywów jest odwrotnie - z dodatnią różnicą przejściową mamy do czynienia, gdy ich wartość podatkowa jest wyższa od bilansowej. Jednostki powinny pamiętać, że tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego nie zależy od osiąganego przez podmiot dochodu do opodatkowania ani osiąganego wyniku finansowego. Należy ją zatem tworzyć zawsze, czyli nawet w okresach występowania straty bilansowej i podatkowej.

Jak ująć w księgach opłaty za użytkowanie wieczyste

Jak ująć w księgach koszty postępowania sądowego


Aktywa z tytułu podatku odroczonego


Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi (patrz Przykład), stratami podatkowymi, możliwymi do odliczenia w przyszłości oraz niewykorzystanymi ulgami podatkowymi.


Przykład. Powstawanie ujemnych różnic przejściowych

Wartość AKTYWÓW:

bilansowa < podatkowa

Wartość PASYWÓW:

bilansowa > podatkowa

 


Zasada ostrożności


Ustalając wysokość aktywa z tytułu podatku odroczonego, należy kierować się zasadą ostrożności i obliczać je tylko wtedy, gdy osiągnięta podstawa opodatkowania w przyszłości pozwoli na potrącenie ujemnych różnic kursowych i odliczenie strat podatkowych. Zgodnie z KRS nr 2 podstawa opodatkowania pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych, odliczenie strat podatkowych, lub niewykorzystanych ulg tylko wtedy, gdy istnieją wystarczające dodatnie różnice przejściowe, które odwrócą się w tych samych okresach, w jakich przewidywane jest odwrócenie ujemnych różnic przejściowych, odliczenie strat i ulg podatkowych lub w okresach następnych, w których możliwe jest odliczenie strat podatkowych od dochodu. Ponadto, gdy według przewidywań jednostki osiągnięcie podstawy opodatkowania pozwalającej na potrącenie ujemnych różnic przejściowych i odliczenie strat podatkowych jest bardziej prawdopodobne niż osiągnięcie podstawy na niższym poziomie.

Informacjami, które mogą potwierdzać, że prawdopodobne jest osiągnięcie podstawy opodatkowania są:

a) osiąganie w ostatnich 3 latach przez podatnika dochodu,

b) zawarte umowy, których realizacja spowoduje uzyskanie dochodu,

c) prognozy wynikające z budżetu (planu finansowego),

d) możliwości realizacji strategii podatkowej, pozwalającej na zwiększenie dochodu w przyszłości, pod warunkiem, że strategia ta jest wykonalna, a kierownik jednostki zamierza ją urzeczywistnić.


Przykłady różnic przejściowych

Różnice przejściowe najczęściej powstają z powodu:

 -  wyceny bilansowej pozycji aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej,

 - naliczenia odsetek od kredytów i pożyczek,

 - stosowania innej stawki amortyzacji do celów bilansowych i podatkowych

 - odmiennego traktowania leasingu według prawa podatkowego i bilansowego.


Informacjami, które mogą potwierdzać, że osiągnięcie podstawy opodatkowania nie jest prawdopodobne są:

a) ponoszenie strat podatkowych lub strat ustalonych zgodnie z zasadami rachunkowości w którymkolwiek z ostatnich 3 lat,

b) niewykorzystanie odliczeń z tytułu strat podatkowych, prawo do których zostało utracone w ostatnich 5 latach,

c) straty podatkowe lub straty ustalone zgodnie z zasadami rachunkowości spodziewane w kolejnych latach.

REKLAMA

Zatem skalkulowanie podatku odroczonego nie opiera się tylko na wyciągnięciu danych z ksiąg rachunkowych. Podmiot, który chce prawidłowo ustalić podatek odroczony musi posiadać dodatkowe informacje. Są to przede wszystkim prognozy finansowe na najbliższe lata, które należy przejrzeć pod kątem planowanych wyników oraz dochodów podatkowych. Jednostki powinny pamiętać też, że dochód podatkowy i wynik finansowy brutto mogą być diametralnie różne. A straty podatkowe odliczamy od tego pierwszego.

W ustawie o rachunkowości nie została określona częstotliwość kalkulacji i ujmowania w księgach rachunkowych rezerwy lub aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Można więc przyjąć, że jeżeli jednostka nie sporządza sprawozdań finansowych na inny dzień bilansowy niż koniec roku obrotowego, wówczas może ustalać odroczony podatek dochodowy tylko raz - właśnie na koniec 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego.

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA