REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy organ podatkowy ustanawia zastaw skarbowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Majkowska
Magdalena Majkowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zobowiązania podatkowe, a także zaległości i odsetki za zwłokę, fiskus może zabezpieczyć w formie zastawu skarbowego na rzeczach i zbywalnych prawach majątkowych podatnika.

 

Fiskus w celu zapewnienia realizacji zobowiązań podatkowych przez podatników może decydować o ich zabezpieczeniu w drodze ustanowienia zastawu skarbowego. Zastaw skarbowy to szczególny rodzaj zastawu ustawowego, który daje wierzycielowi (zastawnikowi) uprawnienie do dochodzenia zaspokojenia wierzytelności z rzeczy ruchomej lub zbywalnego prawa majątkowego, stanowiącego własność dłużnika (zastawcy), bez względu na to, czyją stały się własnością. Zastaw skarbowy przysługuje Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego (reprezentowanym przez właściwe organy podatkowe) z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania, a także z tytułu zaległości podatkowych oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości. Instytucję zastawu skarbowego reguluje art. 41 i nast. Ordynacji podatkowej.

Przedmiot zastawu

Przedmiotem zastawu skarbowego mogą być rzeczy ruchome oraz zbywalne prawa majątkowe o określonej wartości. W dniu ustanowienia zastawu wartość ta musi wynosić co najmniej 10,6 tys. zł. Zastawem skarbowym nie można obciążać nieruchomości oraz praw niezbywalnych, czyli takich, które nie mogą być przeniesione na inne osoby (np. osobiste prawa autorskie). Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują dodatkowe zastrzeżenie w zakresie możliwości ustanowienia zastawu skarbowego. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami jest to wykluczone w przypadku rzeczy lub praw majątkowych niepodlegających egzekucji oraz mogących być przedmiotem hipoteki. Podkreślić należy, że przedmiotem zastawu mogą być nie tylko wszystkie rzeczy ruchome oraz zbywalne prawa majątkowe będące własnością podatnika, ale również stanowiące współwłasność łączną podatnika i jego małżonka.

Organ podatkowy w celu ustalenia przedmiotu ewentualnego zastawu może zażądać od podatnika w trakcie postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej wyjawienia rzeczy ruchomych lub praw majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego. Wyjawienia dokonuje się w formie oświadczenia składanego pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Momentem powstania zastawu skarbowego jest wpis do rejestru zastawów skarbowych. Jest on dokonywany na podstawie decyzji określającej lub ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego lub odsetek za zwłokę albo odpowiedzialności innych niż podatnik podmiotów (płatnika, inkasenta, osoby trzeciej, spadkobiercy), jak również deklaracji, jeżeli wskazane w niej zobowiązanie nie zostało wykonane.

Konieczność wpisu zastawu do rejestru zastawów wynika głównie z tego, że obciążona zastawem rzecz w dalszym ciągu pozostaje we władaniu podatnika, który nie tylko może korzystać z rzeczy obciążonej zastawem, ale również nią rozporządzać, w tym dokonać jej zbycia. Podkreślić trzeba, że należność z rzeczy zabezpieczonej zastawem może być egzekwowana niezależnie od tego, czyją stała się własnością. Zastaw zachowuje bowiem skuteczność wobec każdorazowego właściciela przedmiotu zastawu i co do zasady ma pierwszeństwo przed jego wierzycielami osobistymi. W praktyce oznacza to, że fiskus może zaspokoić się z przedmiotu zastawu bez względu na zmianę jej właściciela.

W przypadku nieuregulowania należności pomimo ustanowienia zastawu, organ podatkowy będzie mógł zaspokoić swoją wierzytelność z przedmiotu zastawu w trybie egzekucji administracyjnej.

WAŻNE

W celu uzyskania wypisu z CRZS należy złożyć wniosek zawierający dane ruchomości lub zbywalnego prawa majątkowego, dane ich właściciela oraz wnioskodawcy. Jeżeli wypis ma dotyczyć samochodu, należy podać również markę, numer rejestracyjny, numer silnika i numer podwozia samochodu

Wypis z rejestru

W celu ochrony ewentualnych nabywców rzeczy zabezpieczonych zastawem wprowadzono zasadę jawności rejestru. Każdy podmiot zainteresowany, który ma w tym jakikolwiek interes (np. potencjalny nabywca rzeczy, wierzyciel zainteresowany egzekucją z rzeczy, podmiot zamierzający ustanowić zastaw na rzeczy) może zwrócić się do organu prowadzącego rejestr o wydanie wypisu z publicznego rejestru, w którym ujawniane są rzeczy i prawa majątkowe obciążone zastawem skarbowym. Rejestry zastawów prowadzone są przez naczelników urzędów skarbowych właściwych miejscowo dla podatnika, którego rzeczy lub prawa majątkowe zostały obciążone. W Polsce oprócz rejestrów prowadzonych przez naczelników urzędów skarbowych istnieje również Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych (CRZS) zawierający informacje o zastawach skarbowych ustanowionych w całym kraju. Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych prowadzony jest przez ministra finansów i zawiera dane zbiorcze z rejestrów prowadzonych przez poszczególnych naczelników urzędów skarbowych. Organy podatkowe mają obowiązek przekazywania informacji z rejestru zastawów skarbowych do CRZS. Pełni on rolę ogólnokrajowej informacji o wszystkich zastawach, które zostały ustanowione na terenie całego kraju.

Wypis z Centralnego Rejestru jest droższy, warto jednak zwrócić uwagę, że zwalnia on z konieczności poszukiwania organów podatkowych, w których określona rzecz mogła zostać obciążona zastawem skarbowym. W praktyce może się to okazać niezwykle istotne. Trzeba bowiem pamiętać, że istnieje możliwość, iż zastaw skarbowy na jednej rzeczy został ustanowiony w dwóch lub więcej urzędach skarbowych. Możliwa jest również sytuacja, w której zastaw skarbowy został ustanowiony w związku z zaległościami poprzednich właścicieli rzeczy, których właściwość organu podatkowego trudno byłoby ustalić.

Wygaśnięcie zastawu

Zgodnie z zasadą ogólną zastaw skarbowy wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem skarbowym wpisanym później. Reguła ta znajduje odpowiednie zastosowanie również w przypadku, gdy rzecz ruchoma lub prawo majątkowe zostały obciążone zastawem ujawnionym w innym rejestrze prowadzonym na podstawie odrębnych ustaw (np. zastaw dokonywany na postawie przepisów ustawy z 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów).

Przepisy Ordynacji podatkowej regulują przesłanki wygaśnięcia zastawu skarbowego. Po pierwsze, wygasa on z dniem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Zastaw skarbowy nie może bowiem istnieć bez wierzytelności, którą zabezpiecza. Po drugie, zastaw wygasa w przypadku wykreślenia wpisu w rejestrze zastawów. Wygaśnięcie zastawu następuje wreszcie w wyniku egzekucyjnej sprzedaży przedmiotu zastawu, która prowadzi do zaspokojenia wierzyciela podatkowego. Organ podatkowy ma obowiązek zawiadomienia podatnika (zastawcy) zarówno o dokonaniu wpisu do Rejestru Zastawo Skarbowych, jak i o wykreśleniu z tego Rejestru.

PRZYKŁAD

USTANOWIENIE ZASTAWU NA RZECZACH RUCHOMYCH

W toku postępowania podatkowego organ podatkowy stwierdził, że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż ta, którą podatnik wykazał w złożonej deklaracji. Naczelnik urzędu skarbowego wydał decyzję, w której określił wysokość zobowiązania podatkowego w prawidłowej wysokości. Nie był to pierwszy przypadek, kiedy podatnik zaniżył wysokość należnego podatku. Organ podatkowy w trakcie postępowania podatkowego zażądał od podatnika wyjawienia rzeczy ruchomych i praw majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego. Na postawie doręczonej decyzji określającej wysokość zobowiązania, w celu zabezpieczenia jego wykonania, naczelnik urzędu skarbowego ustanowił zastaw skarbowy na trzech samochodach podatnika. Zastaw skarbowy powstał z dniem wpisu do rejestru zastawów skarbowych.

ILE TRZEBA ZAPŁACIĆ ZA WYDANIE WYPISU

20 zł - kosztuje wypis z rejestru zastawów

50 zł - koszt wypisu z Centralnego Rejestru Zastawów

Opłata za wypis stanowi dochód budżetu państwa

MAGDALENA MAJKOWSKA

magdalena.majkowska@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 39 par. 1 i 2, art. 41-46 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

- Rozporządzenie ministra finansów z 24 grudnia 2002 r. w sprawie rejestru zastawów skarbowych oraz Centralnego Rejestru Zastawów Skarbowych (Dz.U. nr 240, poz. 2068 z późn. zm.).



Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najniższa krajowa 2026 - jest oficjalna propozycja rządu D. Tuska

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

REKLAMA

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

Można znaleźć 50 mld zł na podwyżkę kwoty wolnej w PIT do 60 tys. zł. Prof. Modzelewski podpowiada rządowi D. Tuska, gdzie szukać pieniędzy

Można domyślać się, że politycznym „być albo nie być” obecnego rządu jest „dowiezienie” (jak to się mówi) swoich obietnic z 2023 roku. Wśród nich najważniejszą (obiektywnie) jest podwyższenie do 60 tys. kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to dziś nierealne, bo w tym roku w budżecie państwa z tego podatku pojawiła się kwota minus 22 mld złotych (tak, po raz pierwszy w historii mamy ujemne dochody budżetowe), a miało być za cały rok 31 mld zł (czyli o 60 mld zł mniej niż w roku 2024).

Obowiązkowy KSeF - podatnicy zagraniczni z większymi przywilejami niż polscy. Sprostowanie i wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

W wyjaśnieniach przesłanych 9 czerwca 2025 r.do naszej redakcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w decyzji derogacyjnej dot. obowiązkowego modelu KSeF, Polska została upoważniona – w przypadku podatników mających siedzibę na jej terytorium – do akceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy. Jak wskazuje Ministerstwo, Komisja Europejska zastrzegła (co zostało potwierdzone przez Radę UE), że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Efektywny controlling w biznesie – czyli jaki? Jakie procesy w firmie można zauważalnie usprawnić dzięki wdrożeniu controllingu?

Controlling to znacznie więcej niż tylko kontrola kosztów czy tworzenie raportów. To kompleksowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, które dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Efektywny controlling staje się dziś jednym z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej, szczególnie w czasach dynamicznych zmian, rosnącej złożoności i presji na efektywność. Ale które obszary działalności firmy najbardziej zyskują na wdrożeniu nowoczesnego controllingu?

REKLAMA

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

REKLAMA