REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Faktoring - na czym polega i jak go rozliczać

Wioletta Chaczykowska
Wioletta Chaczykowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Faktoring jest sposobem na zarządzanie należnościami. Adresowany jest do firm, które mają kłopoty z płynnością finansową lub które chcą zabezpieczyć się przed ryzykiem niewypłacalności.


REKLAMA

Autopromocja

Spółki, sprzedając towary czy usługi, udzielają swoim kontrahentom kredytu kupieckiego. W ten sposób w pewnym sensie finansują działalność odbiorców, narażając się przy tym na straty, ponieważ wydłużony termin płatności, nawet jeżeli odbiorca terminowo reguluje swoje zobowiązania, może zagrażać zachowaniu płynności finansowej.

Faktoring może być więc wykorzystywany do rozwiązywania problemów z przepływem gotówki i jest alternatywą dla kredytu obrotowego. Niestety, również i to źródło finansowania jest obciążone dodatkowymi kosztami w postaci odsetek i prowizji.

Faktoring może występować pod trzema postaciami. W zależności od rodzaju spisanej umowy ryzyko związane z nieściągalnością należności ponosi faktorant, faktor lub obie strony jednocześnie. Rodzaj faktoringu określony jest w umowie zawartej między dostawcą (faktorantem) a faktorem - kupującym należność. Faktorant, w zamian za przejęcie wierzytelności przez faktora, ponosi opłaty w postaci prowizji, dyskonta i dodatkowe określone w umowie.

Tabela. Rodzaje faktoringu

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Nie można zawierać umowy faktoringu, jeżeli dłużnik zastrzegł w umowie z dostawcą, że wierzytelność nie może być zbywana osobie trzeciej.

Faktoring w księgach rachunkowych

Kwota uzyskana ze sprzedaży wierzytelności jest ewidencjonowana na koncie „Przychody finansowe”. Wartość zbywanej wierzytelności oraz poniesione koszty związane z jej sprzedażą stanowią koszty finansowe. Jeżeli zbywana należność była objęta odpisem aktualizującym, to w momencie sprzedaży odpis należy wyksięgować, przenosząc jego wartość na konto „Pozostałe przychody operacyjne”.

UWAGA

Przedmiotem obrotu mogą być wierzytelności nieprzedawnione.

Przykład 1

Spółka posiada należność w kwocie 30 000 zł, na którą utworzono odpis aktualizujący w pełnej wysokości. Po pewnym czasie podjęto decyzję o sprzedaży tej wierzytelności. Podpisano umowę faktoringową, z której wynika, że ryzyko związane z nieściągalnością wierzytelności ponosi faktor (faktoring pełny). Wynagrodzenie faktora (prowizja, dyskonto) wynosi 1500 zł netto, VAT - 330 zł. Faktor przelewa na konto faktoranta wartość wierzytelności po potrąceniu kosztów wynagrodzenia.

Ewidencja księgowa

1. Przejęcie wierzytelności przez faktora - sprzedaż:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 30 000

Ma „Przychody finansowe” 30 000

2. Ujęcie wartości nominalnej wierzytelności w koszty:

Wn „Koszty finansowe” 30 000

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 30 000

3. Odwrócenie ustalonego wcześniej odpisu aktualizującego:

Wn „Odpisy aktualizujące” 30 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 30 000

4. Koszty obsługi faktoringowej:

Wn „Koszty finansowe” 1 500

Wn „VAT naliczony” 330

Ma „Pozostałe rozrachunki” 1 830

5. Wpływ należności od faktora po potrąceniu kosztów jego wynagrodzenia:

30 000 zł - 1830 zł = 28 170 zł

Wn „Rachunek bankowy” 28 170

Ma „Pozostałe rozrachunki” 28 170

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

W przypadku faktoringu niepełnego, gdy ryzyko niewypłacalności nadal pozostaje po stronie faktoranta, wątpliwości budzi to, czy wierzytelność objęta umową faktoringową powinna figurować w księgach faktoranta czy faktora. Taki zapis można zawrzeć w umowie. Pomocny w tym przypadku może się okazać MSR nr 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena”.

Zgodnie z jego przepisami, przenosząc składnik aktywów finansowych, jednostka ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów, oraz ustala, czy zachowała nad tym składnikiem kontrolę. Jeżeli więc spółka zatrzymała kontrolę nad należnością, to wykazuje ją w swoich księgach, jeśli nie - następuje wyłączenie z ksiąg.

Przykład 2

Spółka zawarła umowę faktoringu niewłaściwego. Przedmiotem umowy jest wierzytelność o wartości 40 000 zł. Z umowy faktoringowej wynika, że ryzyko związane z nieściągalnością wierzytelności ponosi faktorant, więc nadal wykazuje on ją w swoich księgach. Koszty wynagrodzenia faktora wynoszą 2000 zł netto, VAT - 440 zł. Faktor przelewa na konto spółki wartość wierzytelności po potrąceniu kosztów swojego wynagrodzenia.

Ewidencja księgowa

1. Wpływ na rachunek bankowy kwoty od faktora po potrąceniu kosztów jego wynagrodzenia:

40 000 zł - 2440 zł = 37 560 zł

Wn „Rachunek bankowy” 37 560

Ma „Kredyty i pożyczki” 37 560

- w analityce „Pożyczka faktoringowa”

2. Ewidencja kosztów usługi faktoringowej:

Wn „Koszty finansowe” 2 000

Wn „VAT naliczony” 440

Ma „Kredyty i pożyczki” 2 440

- w analityce „Pożyczka faktoringowa”

3. Zapłata przez dłużnika (nabywcę towarów) całej należności - rozliczenie pożyczki faktoringowej:

Wn „Kredyty i pożyczki”

- w analityce „Pożyczka faktoringowa” 40 000

Ma „Rozrachunki z odbiorcami 40 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przychód finansowy uzyskany ze sprzedaży własnej wierzytelności (faktoring pełny) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym wówczas, gdy sprzedawana wierzytelność była wykazana w poprzednich okresach jako przychód podatkowy związany np. ze sprzedażą towarów lub usług. Stanowisko to potwierdza Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w postanowieniu z 20 grudnia 2006 r., nr II US. I. PB/423-8/06, w którym stwierdził, że jeśli przedmiotem umowy faktoringu właściwego były wierzytelności, które stanowiły zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychody należne opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych, to należy uznać, że środki pieniężne otrzymane przez spółkę od faktora są jedynie zapłatą za fakturę. Dlatego należność ta nie może stanowić przychodu podatkowego, gdyż powtórnie zostałaby opodatkowana tym podatkiem.

Z kolei poniesione koszty związane z usługą faktoringową stanowią koszty podatkowe. Wynika to z art. 16 ust. 1 pkt 39 updop, zgodnie z którym warunkiem uznania strat z odpłatnego zbycia wierzytelności za koszty podatkowe jest uprzednie zarachowanie tych wierzytelności jako przychodu należnego.

• art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

• art. 509-518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 557

• § 15-37 Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena”


Wioletta Chaczykowska

księgowa z licencją MF

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prof. W. Modzelewski: VAT unijny to największe zagrożenie dla uczciwych podatników. Trzeba zrezygnować z pozornych działań uszczelniających i napisać od nowa ustawę o VAT

Powoli ale skutecznie przebija się do świadomości podatników diagnoza, że VAT unijny, wprowadzony w Polsce w 2004 r., był od początku nieznaną w historii pułapką zastawioną nie tylko na nasze państwo, lecz również na dziesiątki tysięcy naiwnych i uczciwych podatników, którzy mieli być (i są nadal) ofiarami tego eksperymentu – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ordynacja podatkowa - MF szykuje liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i wiele innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

REKLAMA

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

REKLAMA

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

Składka zdrowotna w 2026 roku – zmiany rewolucyjne, czy ewolucyjne?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

REKLAMA