REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak postąpić, gdy spóźnimy się z deklaracją

Dziekan-Arasimowicz Agnieszka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Może się zdarzyć, że pomimo istnienia obowiązku złożenia deklaracji podatkowej, zapomnimy ją złożyć z powodu zwykłego przeoczenia. Co nam wówczas grozi?

 

 

Złożenie deklaracji po terminie spowoduje automatycznie wszczęcie postępowania karnego skarbowego. Aby uchronić się przed k.k.s., wraz ze spóźnioną deklaracją należy złożyć tzw. czynny żal. Jeżeli w trakcie postępowania karnego skarbowego podatnikowi zostanie przypisana wina umyślna, to oskarżyciel skarbowy nałoży na niego karę z k.k.s. W przypadku spóźnionej deklaracji, gdy termin jej złożenia wynika z przepisów, dość łatwo jest podatnikowi przypisać winę umyślną. Podatnik powinien więc znać terminy składania deklaracji podatkowych wynikające z obowiązujących przepisów.

Niezłożenie w terminie deklaracji podatkowej jest kwalifikowane jako wykroczenie skarbowe zgodnie z art. 54 § 1 i art. 56 § 4 k.k.s.:

Zgodnie z art. 54 § 1 k.k.s. podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

Art. 56 § 4 stanowi, iż karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega także ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia.

W 2008 r. za spóźnioną deklarację w postępowaniu mandatowym podatnika można ukarać mandatem do wysokości 2252 zł. W postępowaniu karnym skarbowym za wykroczenie skarbowe organ podatkowy może nałożyć grzywnę kwotową od 112,60 zł do 22 520 zł. Przestępstwa skarbowe są zagrożone karą grzywny określoną w stawkach dziennych. W 2008 r. stawka dzienna może być ustalona na kwotę od 37,54 zł do 450 400 zł.

Warunki składania czynnego żalu

Podatnik może w prosty sposób uniknąć postępowania przed oskarżycielem skarbowym i uwolnić się od odpowiedzialności z k.k.s. Wystarczy, że do „spóźnionej” deklaracji dołączy pismo określane mianem czynnego żalu, a w przepisach nazywane „zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego”.

WAŻNE!

Złożenie czynnego żalu pozwala uniknąć kary osobie, która popełniła przestępstwo lub wykroczenie skarbowe. Warunkiem jest, aby:

l o swoim czynie zawiadomiła organ ścigania,

l ujawniła istotne okoliczności czynu zabronionego,

l ujawniła osoby współdziałające w popełnieniu czynu zabronionego.

Taką możliwość „samodenuncjacji” przewiduje art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (k.k.s.). Zgodnie z tym przepisem:

Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego (czynny żal) można złożyć do wszystkich organów powołanych do ścigania przestępstw i wykroczeń skarbowych. Są to m.in.: urząd skarbowy, inspektor kontroli skarbowej, urząd celny - czyli organy, które są odpowiedzialne za egzekwowanie podatków.

Zawiadomienie powinno być złożone na piśmie lub ustnie do protokołu. W praktyce ustnie do protokołu można złożyć takie zawiadomienie wtedy, gdy postępowanie karne skarbowe zostanie już wszczęte. Zdarza się jednak, że oskarżyciel skarbowy nie przyjmuje wtedy oświadczenia, twierdząc, że ma już pełną wiedzę o popełnionym czynie zabronionym. Składanie czynnego żalu, gdy organ podatkowy ma już wszelkie informacje niezbędne do ukarania sprawcy, jest nieskuteczne. Dlatego warto złożyć pisemnie czynny żal jeszcze przed wszczęciem postępowania skarbowego.

Pisemne zawiadomienie powinno zawierać dane identyfikujące sprawcę czynu. W treści powinno być zawarte wskazanie, że sprawca dopuścił się przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Należy podać wszystkie znane sprawcy okoliczności, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a które - według wiedzy sprawcy - nie były znane organowi ścigania. W szczególności należy wyjaśnić okoliczności i przyczyny niezłożenia deklaracji w terminie oraz wskazać wszystkie osoby, które potencjalnie mogą ponosić odpowiedzialność za zbyt późne złożenie deklaracji i nieuiszczenie należnego podatku. Nie zaszkodzi również dodać, że składający czynny żal dołoży wszelkich starań, aby podobna sytuacja nie powtórzyła się w przyszłości.

Należy zauważyć, że przepisy nie wymagają, aby podatnik w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego (czynnym żalu) wykazał całkowity brak swojej winy. Ważne jest, aby podał wszystkie istotne okoliczności czynu zabronionego.

Przykładowe wzory zawiadomień o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego zostały zamieszczone w dalszej części.

Czynny żal należy złożyć, zanim o opóźnieniu dowie się urząd

Należy podkreślić, że zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego (tu: wykroczenia skarbowego) będzie bezskuteczne, jeśli zostanie złożone organowi ścigania (np. urzędowi skarbowemu) w czasie, w którym ten organ będzie już w posiadaniu wiarygodnej informacji o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa przez sprawcę. Będzie tak np., gdy wyślemy najpierw spóźnioną deklarację, a dopiero kilka dni później czynny żal. Czynny żal będzie nieskuteczny również, gdy zawiadomienie zostanie złożone po rozpoczęciu przez ten organ czynności służbowej zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego (np. czynności przeszukania, czynności sprawdzającej, kontroli podatkowej), chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

O skuteczności zawiadomienia można mówić zatem tylko wtedy, gdy przed złożeniem zawiadomienia urząd skarbowy nie miał jeszcze wyraźnie udokumentowanej wiadomości o popełnieniu wykroczenia. Zdarza się, że organ podatkowy twierdzi, iż o spóźnieniu podatnika wiedział z systemu komputerowego Poltax i w związku z tym czynny żal jest nieskuteczny. Należy podkreślić, że informacja z systemu Poltax nie jest jeszcze wiarygodną informacją o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Dlatego podatnik, przeciwko któremu nie wszczęto jeszcze postępowania skarbowego, składając deklarację podatkową po terminie, ma prawo skutecznie skorzystać z czynnego żalu.

Ponadto, aby uznać złożenie zawiadomienia za bezskuteczne, organ podatkowy powinien udowodnić, że przy popełnieniu wykroczenia skarbowego sprawca czynu (spóźnialski podatnik) działał umyślnie. Jeśli spóźnienie ze złożeniem deklaracji jest następstwem zaniedbania (przeoczenia) podatnika, a nie celowego działania - podatnik uniknie odpowiedzialności karnej skarbowej. Dlatego też często, mimo braku takiego obowiązku ustawowego, w zawiadomieniu (czynnym żalu) podatnicy wskazują na okoliczności wyłączające ich winę umyślną (por. przykładowy wzór zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego nr 2). Wtedy, nawet gdy organ podatkowy uzna czynny żal za bezskuteczny, podatnik uniknie odpowiedzialności karnej skarbowej, ponieważ spóźnienie nastąpiło bez jego winy.

Składając spóźnioną deklarację i czynny żal, nie zapomnij zapłacić podatku

Należy dodać, że z instytucji czynnego żalu może skutecznie skorzystać sprawca czynu zabronionego, który nie tylko zawiadomił organ ścigania o popełnieniu czynu zabronionego, ale także uregulował uszczuploną tym czynem należność publicznoprawną wraz z odsetkami za zwłokę (podatek).

Aby uniknąć płacenia wysokich odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, należy dokonać zapłaty jak najszybciej. Może to nastąpić później - w terminie wyznaczonym przez organ - ale tylko w przypadku, gdy zostało już wszczęte wobec podatnika postępowanie w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, a podatnik sam dobrowolnie nie dokonał zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę.

Nie każdy może skorzystać z czynnego żalu

Nie wszyscy mają możliwość złożenia czynnego żalu i pozostać bezkarnymi. Zgodnie z art. 16 § 6 k.k.s. czynnego żalu nie stosuje się do sprawcy, który:

- kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego,

- wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego,

- zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego bądź taką grupą lub związkiem kierował, chyba że zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku,

- nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

- art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 112, poz. 766


Agnieszka Dziekan-Arasimowicz

konsultant podatkowy

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

REKLAMA