REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak postąpić, gdy spóźnimy się z deklaracją

Dziekan-Arasimowicz Agnieszka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Może się zdarzyć, że pomimo istnienia obowiązku złożenia deklaracji podatkowej, zapomnimy ją złożyć z powodu zwykłego przeoczenia. Co nam wówczas grozi?

 

 

Złożenie deklaracji po terminie spowoduje automatycznie wszczęcie postępowania karnego skarbowego. Aby uchronić się przed k.k.s., wraz ze spóźnioną deklaracją należy złożyć tzw. czynny żal. Jeżeli w trakcie postępowania karnego skarbowego podatnikowi zostanie przypisana wina umyślna, to oskarżyciel skarbowy nałoży na niego karę z k.k.s. W przypadku spóźnionej deklaracji, gdy termin jej złożenia wynika z przepisów, dość łatwo jest podatnikowi przypisać winę umyślną. Podatnik powinien więc znać terminy składania deklaracji podatkowych wynikające z obowiązujących przepisów.

Niezłożenie w terminie deklaracji podatkowej jest kwalifikowane jako wykroczenie skarbowe zgodnie z art. 54 § 1 i art. 56 § 4 k.k.s.:

Zgodnie z art. 54 § 1 k.k.s. podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

Art. 56 § 4 stanowi, iż karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega także ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia.

W 2008 r. za spóźnioną deklarację w postępowaniu mandatowym podatnika można ukarać mandatem do wysokości 2252 zł. W postępowaniu karnym skarbowym za wykroczenie skarbowe organ podatkowy może nałożyć grzywnę kwotową od 112,60 zł do 22 520 zł. Przestępstwa skarbowe są zagrożone karą grzywny określoną w stawkach dziennych. W 2008 r. stawka dzienna może być ustalona na kwotę od 37,54 zł do 450 400 zł.

Warunki składania czynnego żalu

Podatnik może w prosty sposób uniknąć postępowania przed oskarżycielem skarbowym i uwolnić się od odpowiedzialności z k.k.s. Wystarczy, że do „spóźnionej” deklaracji dołączy pismo określane mianem czynnego żalu, a w przepisach nazywane „zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego”.

WAŻNE!

Złożenie czynnego żalu pozwala uniknąć kary osobie, która popełniła przestępstwo lub wykroczenie skarbowe. Warunkiem jest, aby:

l o swoim czynie zawiadomiła organ ścigania,

l ujawniła istotne okoliczności czynu zabronionego,

l ujawniła osoby współdziałające w popełnieniu czynu zabronionego.

Taką możliwość „samodenuncjacji” przewiduje art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (k.k.s.). Zgodnie z tym przepisem:

Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego (czynny żal) można złożyć do wszystkich organów powołanych do ścigania przestępstw i wykroczeń skarbowych. Są to m.in.: urząd skarbowy, inspektor kontroli skarbowej, urząd celny - czyli organy, które są odpowiedzialne za egzekwowanie podatków.

Zawiadomienie powinno być złożone na piśmie lub ustnie do protokołu. W praktyce ustnie do protokołu można złożyć takie zawiadomienie wtedy, gdy postępowanie karne skarbowe zostanie już wszczęte. Zdarza się jednak, że oskarżyciel skarbowy nie przyjmuje wtedy oświadczenia, twierdząc, że ma już pełną wiedzę o popełnionym czynie zabronionym. Składanie czynnego żalu, gdy organ podatkowy ma już wszelkie informacje niezbędne do ukarania sprawcy, jest nieskuteczne. Dlatego warto złożyć pisemnie czynny żal jeszcze przed wszczęciem postępowania skarbowego.

Pisemne zawiadomienie powinno zawierać dane identyfikujące sprawcę czynu. W treści powinno być zawarte wskazanie, że sprawca dopuścił się przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Należy podać wszystkie znane sprawcy okoliczności, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a które - według wiedzy sprawcy - nie były znane organowi ścigania. W szczególności należy wyjaśnić okoliczności i przyczyny niezłożenia deklaracji w terminie oraz wskazać wszystkie osoby, które potencjalnie mogą ponosić odpowiedzialność za zbyt późne złożenie deklaracji i nieuiszczenie należnego podatku. Nie zaszkodzi również dodać, że składający czynny żal dołoży wszelkich starań, aby podobna sytuacja nie powtórzyła się w przyszłości.

Należy zauważyć, że przepisy nie wymagają, aby podatnik w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego (czynnym żalu) wykazał całkowity brak swojej winy. Ważne jest, aby podał wszystkie istotne okoliczności czynu zabronionego.

Przykładowe wzory zawiadomień o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego zostały zamieszczone w dalszej części.

Czynny żal należy złożyć, zanim o opóźnieniu dowie się urząd

Należy podkreślić, że zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego (tu: wykroczenia skarbowego) będzie bezskuteczne, jeśli zostanie złożone organowi ścigania (np. urzędowi skarbowemu) w czasie, w którym ten organ będzie już w posiadaniu wiarygodnej informacji o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa przez sprawcę. Będzie tak np., gdy wyślemy najpierw spóźnioną deklarację, a dopiero kilka dni później czynny żal. Czynny żal będzie nieskuteczny również, gdy zawiadomienie zostanie złożone po rozpoczęciu przez ten organ czynności służbowej zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego (np. czynności przeszukania, czynności sprawdzającej, kontroli podatkowej), chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

O skuteczności zawiadomienia można mówić zatem tylko wtedy, gdy przed złożeniem zawiadomienia urząd skarbowy nie miał jeszcze wyraźnie udokumentowanej wiadomości o popełnieniu wykroczenia. Zdarza się, że organ podatkowy twierdzi, iż o spóźnieniu podatnika wiedział z systemu komputerowego Poltax i w związku z tym czynny żal jest nieskuteczny. Należy podkreślić, że informacja z systemu Poltax nie jest jeszcze wiarygodną informacją o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Dlatego podatnik, przeciwko któremu nie wszczęto jeszcze postępowania skarbowego, składając deklarację podatkową po terminie, ma prawo skutecznie skorzystać z czynnego żalu.

Ponadto, aby uznać złożenie zawiadomienia za bezskuteczne, organ podatkowy powinien udowodnić, że przy popełnieniu wykroczenia skarbowego sprawca czynu (spóźnialski podatnik) działał umyślnie. Jeśli spóźnienie ze złożeniem deklaracji jest następstwem zaniedbania (przeoczenia) podatnika, a nie celowego działania - podatnik uniknie odpowiedzialności karnej skarbowej. Dlatego też często, mimo braku takiego obowiązku ustawowego, w zawiadomieniu (czynnym żalu) podatnicy wskazują na okoliczności wyłączające ich winę umyślną (por. przykładowy wzór zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego nr 2). Wtedy, nawet gdy organ podatkowy uzna czynny żal za bezskuteczny, podatnik uniknie odpowiedzialności karnej skarbowej, ponieważ spóźnienie nastąpiło bez jego winy.

Składając spóźnioną deklarację i czynny żal, nie zapomnij zapłacić podatku

Należy dodać, że z instytucji czynnego żalu może skutecznie skorzystać sprawca czynu zabronionego, który nie tylko zawiadomił organ ścigania o popełnieniu czynu zabronionego, ale także uregulował uszczuploną tym czynem należność publicznoprawną wraz z odsetkami za zwłokę (podatek).

Aby uniknąć płacenia wysokich odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, należy dokonać zapłaty jak najszybciej. Może to nastąpić później - w terminie wyznaczonym przez organ - ale tylko w przypadku, gdy zostało już wszczęte wobec podatnika postępowanie w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, a podatnik sam dobrowolnie nie dokonał zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę.

Nie każdy może skorzystać z czynnego żalu

Nie wszyscy mają możliwość złożenia czynnego żalu i pozostać bezkarnymi. Zgodnie z art. 16 § 6 k.k.s. czynnego żalu nie stosuje się do sprawcy, który:

- kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego,

- wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego,

- zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego bądź taką grupą lub związkiem kierował, chyba że zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku,

- nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

- art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 112, poz. 766


Agnieszka Dziekan-Arasimowicz

konsultant podatkowy

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd szuka pieniędzy. Podatek cyfrowy coraz bliżej?

Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad nowym podatkiem, który miałby objąć duże korporacje technologiczne działające w Polsce. Wicepremier Krzysztof Gawkowski zapowiada, że koncepcja podatku cyfrowego zostanie przedstawiona w ciągu kilku miesięcy, a wpływy z niego mogą sięgnąć miliardów złotych. Pomysł budzi jednak kontrowersje.

Wspólne rozliczenie PIT małżonków w 2025 r. za 2024 rok – kto i jak może to zrobić. Korzyści, warunki, jaki formularz wypełnić

Wspólne rozliczenie rocznego zeznania podatkowego PIT przez małżonków jest ważną preferencją podatkową w podatku dochodowym od osób fizycznych, dostępną dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. wg skali podatkowej. Rozliczenie wspólne jest korzystne zwłaszcza dla małżonków, których dochody roczne znacznie się różnią (znajdują się w różnych progach podatkowych), w tym w szczególności jeżeli jeden z małżonków nie osiągnął dochodu w danym roku. Kiedy małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie? Na czym polega wspólne rozliczenie PIT małżonków? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem, po rozwodzie i w separacji? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie małżonków w przypadku uzyskiwania przychodów z najmu prywatnego, działalności rolniczej, kapitałów pieniężnych, działalności nierejestrowanej? Jakie formy opodatkowania wykluczają wspólne rozliczenie małżonków? Odpowiadamy na te wszystkie pytania.

Będzie rewolucja w raportowaniu ESG po zmianach w dyrektywie CSRD? Obowiązki tylko dla największych firm. Pakiet Omnibus I Komisji Europejskiej

W lutym 2025 roku Komisja Europejska ogłosiła przełomowe zmiany w unijnym systemie raportowania zrównoważonego rozwoju, wywołując gorącą debatę wśród przedsiębiorców, prawników i ekspertów ESG. Propozycje zawarte w pakiecie Omnibus, obejmujące m.in. modyfikacje dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), zdaniem wielu komentatorów stanowią próbę znalezienia równowagi między ambicjami klimatycznymi UE a realiami gospodarczymi. Wspólnie z dr Anną Partyką-Opielą, partnerką kancelarii Rymarz Zdort Maruta i laureatką rankingu Top 25 Women Lawyers in Business by Forbes 2024, analizujemy konsekwencje tych zmian dla europejskiego biznesu.

Biznes ma dość! Domaga się prostych i stabilnych podatków. Jest 100 postulatów

Chaos w podatkach, powolne sądy i drakońskie areszty gospodarcze – polscy przedsiębiorcy mają dość! Domagają się uproszczenia systemu podatkowego, rozszerzenia estońskiego CIT oraz stabilnych przepisów. Czy rząd posłucha biznesu, zanim firmy zaczną masowo uciekać za granicę?

REKLAMA

Deregulacja: nowe przepisy dla biznesu od 1 maja 2025 r. 40 zmian - kontrole firm, rzemiosło, mały ZUS plus, zamówienia publiczne i inne ułatwienia

W dniu 11 marca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego, przedłożony przez Ministra Rozwoju i Technologii. Zmiany mają wejść w życie w większości od 1 maja 2025 roku

Wynagrodzenie brutto, a netto w 2025 roku. Jak obliczyć kwotę pensji do wypłaty? [Przykłady]

Jedną z podstawowych kwestii dla pracownika i pracodawcy jest ustalenie stawki wynagrodzenia, jaką pracownik będzie co miesiąc otrzymywał za wykonywanie swoich obowiązków służbowych. Pracownicy często mają wątpliwości dlaczego kwota netto, która dostają na konto, jest o tyle niższa niż ta zapisana w umowie. Kwota która podana jest na umowie o pracę to najczęściej kwota brutto, czyli całość wynagrodzenia, które zostaje pomniejszane o należne świadczenia publicznoprawne. Po odjęciu tych świadczeń pozostaje kwota netto, którą pracownik otrzymuje, tzw. „kwota na rękę”.

Zasiłek chorobowy już od pierwszego dnia? Przedsiębiorcy apelują do rządu o natychmiastowe działania

Rada Przedsiębiorców domaga się realizacji obietnicy wyborczej – ZUS powinien przejąć wypłatę zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia absencji pracownika. W liście do premiera Donalda Tuska i liderów koalicji przedsiębiorcy wzywają do uchwalenia przepisów jeszcze przed wyborami prezydenckimi. Czy rząd dotrzyma słowa?

Inwestowanie w złoto - marzec 2025 r. Cena i notowania. Stabilność mimo ryzyka delewarowania na zmiennych rynkach

Jak informuje Saxo Bank w komunikacie z 12 marca 2025 r., globalne rynki finansowe pozostają w stanie podwyższonej niepewności, ponieważ wprowadzenie, a następnie odwołanie ceł przez administrację Trumpa wobec głównych partnerów handlowych nadal wywiera presję na Wall Street i szerzej na rynek. Złoto pozostaje stabilne, utrzymując notowania powyżej 2900 USD po kolejnej stosunkowo płytkiej korekcie. Inwestorzy i traderzy reagują również na gwałtowne i nagłe pogorszenie danych makroekonomicznych w USA, co zwiększa ryzyko stagflacji, wspierającej ceny złota.

REKLAMA

Jak skutecznie odwołać się od wyników kontroli projektu unijnego? 5 zasadniczych kroków

Realizacja projektu unijnego to duże wyzwanie – wymaga nie tylko zaangażowania i dobrej organizacji, ale także skrupulatnego przestrzegania przepisów i wytycznych. Kontrole projektów są standardową praktyką, której celem jest sprawdzenie, czy środki publiczne są wykorzystywane zgodnie z przepisami i pierwotnymi założeniami projektu. Co jednak zrobić, gdy wynik kontroli jest niekorzystny? Jakie kroki podjąć, by skutecznie się odwołać?

Transport do Serbii – strategiczny rynek w regionie Bałkanów

Transport towarów do Serbii wymaga szczególnego przygotowania logistycznego i znajomości lokalnych uwarunkowań. Państwo to nadal pozostaje poza Unią Europejską i strefą Schengen, dlatego konieczne jest sprostanie wielu wymogom z zakresu obsługi celnej i dokumentacji transportowej. Jak skutecznie wejść na ten perspektywiczny rynek?

REKLAMA