REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transakcje z podmiotami powiązanymi w księgach rachunkowych

Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Transakcje z jednostkami powiązanymi. Powinny być one ewidencjonowane w księgach rachunkowych w taki sposób, aby można je było łatwo wyodrębnić.

Wzory sprawozdań finansowych zawierają pozycje dotyczące wzajemnych transakcji między jednostkami powiązanymi. W związku z tym spółki powinny przyjąć w swoich zasadach (polityce) rachunkowości takie rozwiązania, aby łatwo można było wyodrębnić z ksiąg rachunkowych informacje na temat tego rodzaju transakcji. W tym celu należy wprowadzić do ksiąg rachunkowych osobne konta, które będą grupowały te informacje w celu sporządzenia sprawozdania finansowego oraz innej dokumentacji dotyczącej transakcji z jednostkami powiązanymi.

REKLAMA

Autopromocja

Prowadzona w jednostce ewidencja transakcji z jednostkami powiązanymi powinna dostarczyć informacji wymaganych do sporządzenia:

•  jednostkowego sprawozdania finansowego,

•  skonsolidowanego sprawozdania finansowego - jeśli grupa kapitałowa sporządza takie sprawozdanie,

•  dokumentacji - wymaganej przez ustawy podatkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tabela 1. Obszary, w których powinny być wyodrębnione transakcje z jednostkami powiązanymi

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Na potrzeby skonsolidowanego sprawozdania finansowego z ksiąg rachunkowych powinno się uzyskać informacje na temat:

•  przychodów otrzymanych od jednostek powiązanych,

•  zakupów od jednostek powiązanych,

•  pozostałych kosztów operacyjnych poniesionych na rzecz jednostek powiązanych,

•  amortyzacji i wartości początkowej środków trwałych, będących przedmiotem wzajemnej sprzedaży,

•  utworzonych rezerw itp.

Informacje te tworzą dokumentację konsolidacyjną, która jest gromadzona w formie tzw. pakietów konsolidacyjnych.

Należy pamiętać, że jednostki objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym powinny stosować jednakowe metody wyceny aktywów i pasywów oraz sporządzania sprawozdań finansowych, zgodne z zasadami (polityką) rachunkowości przyjętymi przez jednostkę dominującą. Jednostka dominująca powinna więc ustalić zasady rachunkowości w grupie i przekazać je, w celu ujednolicenia, do stosowania w jednostkach podporządkowanych.

Przykład

Spółka w roku obrotowym 2008 zaewidencjonowała następujące operacje gospodarcze:

1. Sprzedaż wyrobów i usług:

a) odbiorcy będącemu jednostką powiązaną

Wn  „Rozrachunki z odbiorcami” 9 760 000

- w analityce „Odbiorcy powiązani”

Ma  „Sprzedaż wyrobów i usług” 8 000 000

- w analityce „Jednostki powiązane”

Ma  „VAT należny” 1 760 000

b) odbiorcy niebędącemu jednostką powiązaną

Wn  „Rozrachunki z odbiorcami” 6 100 000

- w analityce „Odbiorcy pozostali”

Ma  „Sprzedaż wyrobów i usług” 5 000 000

- w analityce „Jednostki pozostałe”

Ma  „VAT należny” 1 100 000

2. Zakup usług:

a) od dostawców będących jednostkami powiązanymi

Wn  „Koszty według rodzajów” 2 500 000

- w analityce „Usługi obce - dostawcy powiązani”

Wn  „VAT naliczony” 550 000

Ma  „Rozrachunki z dostawcami” 3 050 000

- w analityce „Dostawcy powiązani”

b) od dostawców będących jednostkami niepowiązanymi

Wn  „Koszty według rodzajów” 6 000 000

- w analityce „Usługi obce - dostawcy pozostali”

Wn  „VAT naliczony” 1 320 000

Ma  „Rozrachunki z dostawcami” 7 320 000

- w analityce „Dostawcy pozostali”

3. Otrzymano pożyczkę przekazaną na rachunek bankowy:

a) od jednostki powiązanej - długoterminowa pożyczka

Wn  „Rachunek bankowy” 400 000

Ma  „Pożyczki otrzymane od jednostek powiązanych” 400 000

b) od jednostki niepowiązanej - krótkoterminowa pożyczka

Wn  „Rachunek bankowy” 90 000

Ma  „Pożyczki otrzymane od jednostek pozostałych” 90 000

4. Wpływ należności:

a) od odbiorców będących jednostkami powiązanymi

Wn  „Rachunek bankowy” 8 760 000

Ma  „Rozrachunki z odbiorcami” 8 760 000

- w analityce „Odbiorcy powiązani”

b) od odbiorców będących jednostkami niepowiązanymi

Wn  „Rachunek bankowy” 5 600 000

Ma  „Rozrachunki z odbiorcami” 5 600 000

- w analityce „Odbiorcy pozostali”

5. Zapłata dostawcom za otrzymane towary:

a) dostawcy będący jednostkami powiązanymi

Wn  „Rozrachunki z dostawcami” 2 750 000

- w analityce „Dostawcy powiązani”

Ma  „Rachunek bankowy” 2 750 000

b) dostawcy będący jednostkami niepowiązanymi

Wn  „Rozrachunki z dostawcami” 7 120 000

- w analityce „Dostawcy pozostali”

Ma  „Rachunek bankowy” 7 120 000

6. Nabycie dodatkowych udziałów w jednostce powiązanej według ceny nabycia

Wn  „Długoterminowe aktywa finansowe” 200 000

- w analityce „Udziały w jednostce powiązanej”

Ma  „Pozostałe rozrachunki” 200 000

- w analityce „Jednostki powiązane”

7. Zapłata za nabyte udziały:

Wn  „Pozostałe rozrachunki” 200 000

- w analityce „Jednostki powiązane”

Ma  „Rachunek bankowy” 200 000

8. Wycena posiadanych udziałów i utworzenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości udziałów długoterminowych:

Wn  „Koszty finansowe” 30 000

Ma  „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe” 30 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Fragmenty sprawozdań finansowych zawierające przeprowadzone transakcje:

Tabela 2. Fragment bilansu

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 3. Fragment rachunku zysków i strat (wariant porównawczy)

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

•  załącznik nr 1 - zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla innych jednostek niż banki i zakłady ubezpieczeń - do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 144, poz. 900

Joanna Gawrońska

biegły rewident

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Wyślesz pismo do urzędu i sądu ostatniego dnia terminu nie tylko Pocztą Polską. Nowelizacja ordynacji podatkowej, kpa i kpc już w Sejmie

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla mają inne definicje, przesunięcie terminu złożenia deklaracji DN-1, inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA