REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transakcje z podmiotami powiązanymi w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Transakcje z jednostkami powiązanymi. Powinny być one ewidencjonowane w księgach rachunkowych w taki sposób, aby można je było łatwo wyodrębnić.

Wzory sprawozdań finansowych zawierają pozycje dotyczące wzajemnych transakcji między jednostkami powiązanymi. W związku z tym spółki powinny przyjąć w swoich zasadach (polityce) rachunkowości takie rozwiązania, aby łatwo można było wyodrębnić z ksiąg rachunkowych informacje na temat tego rodzaju transakcji. W tym celu należy wprowadzić do ksiąg rachunkowych osobne konta, które będą grupowały te informacje w celu sporządzenia sprawozdania finansowego oraz innej dokumentacji dotyczącej transakcji z jednostkami powiązanymi.

REKLAMA

Prowadzona w jednostce ewidencja transakcji z jednostkami powiązanymi powinna dostarczyć informacji wymaganych do sporządzenia:

•  jednostkowego sprawozdania finansowego,

•  skonsolidowanego sprawozdania finansowego - jeśli grupa kapitałowa sporządza takie sprawozdanie,

•  dokumentacji - wymaganej przez ustawy podatkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tabela 1. Obszary, w których powinny być wyodrębnione transakcje z jednostkami powiązanymi

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Na potrzeby skonsolidowanego sprawozdania finansowego z ksiąg rachunkowych powinno się uzyskać informacje na temat:

•  przychodów otrzymanych od jednostek powiązanych,

•  zakupów od jednostek powiązanych,

•  pozostałych kosztów operacyjnych poniesionych na rzecz jednostek powiązanych,

•  amortyzacji i wartości początkowej środków trwałych, będących przedmiotem wzajemnej sprzedaży,

•  utworzonych rezerw itp.

Informacje te tworzą dokumentację konsolidacyjną, która jest gromadzona w formie tzw. pakietów konsolidacyjnych.

Należy pamiętać, że jednostki objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym powinny stosować jednakowe metody wyceny aktywów i pasywów oraz sporządzania sprawozdań finansowych, zgodne z zasadami (polityką) rachunkowości przyjętymi przez jednostkę dominującą. Jednostka dominująca powinna więc ustalić zasady rachunkowości w grupie i przekazać je, w celu ujednolicenia, do stosowania w jednostkach podporządkowanych.

Przykład

Spółka w roku obrotowym 2008 zaewidencjonowała następujące operacje gospodarcze:

1. Sprzedaż wyrobów i usług:

a) odbiorcy będącemu jednostką powiązaną

Wn  „Rozrachunki z odbiorcami” 9 760 000

- w analityce „Odbiorcy powiązani”

Ma  „Sprzedaż wyrobów i usług” 8 000 000

- w analityce „Jednostki powiązane”

Ma  „VAT należny” 1 760 000

b) odbiorcy niebędącemu jednostką powiązaną

Wn  „Rozrachunki z odbiorcami” 6 100 000

- w analityce „Odbiorcy pozostali”

Ma  „Sprzedaż wyrobów i usług” 5 000 000

- w analityce „Jednostki pozostałe”

Ma  „VAT należny” 1 100 000

2. Zakup usług:

a) od dostawców będących jednostkami powiązanymi

Wn  „Koszty według rodzajów” 2 500 000

- w analityce „Usługi obce - dostawcy powiązani”

Wn  „VAT naliczony” 550 000

Ma  „Rozrachunki z dostawcami” 3 050 000

- w analityce „Dostawcy powiązani”

b) od dostawców będących jednostkami niepowiązanymi

Wn  „Koszty według rodzajów” 6 000 000

- w analityce „Usługi obce - dostawcy pozostali”

Wn  „VAT naliczony” 1 320 000

Ma  „Rozrachunki z dostawcami” 7 320 000

- w analityce „Dostawcy pozostali”

3. Otrzymano pożyczkę przekazaną na rachunek bankowy:

a) od jednostki powiązanej - długoterminowa pożyczka

Wn  „Rachunek bankowy” 400 000

Ma  „Pożyczki otrzymane od jednostek powiązanych” 400 000

b) od jednostki niepowiązanej - krótkoterminowa pożyczka

Wn  „Rachunek bankowy” 90 000

Ma  „Pożyczki otrzymane od jednostek pozostałych” 90 000

4. Wpływ należności:

a) od odbiorców będących jednostkami powiązanymi

Wn  „Rachunek bankowy” 8 760 000

Ma  „Rozrachunki z odbiorcami” 8 760 000

- w analityce „Odbiorcy powiązani”

b) od odbiorców będących jednostkami niepowiązanymi

Wn  „Rachunek bankowy” 5 600 000

Ma  „Rozrachunki z odbiorcami” 5 600 000

- w analityce „Odbiorcy pozostali”

5. Zapłata dostawcom za otrzymane towary:

a) dostawcy będący jednostkami powiązanymi

Wn  „Rozrachunki z dostawcami” 2 750 000

- w analityce „Dostawcy powiązani”

Ma  „Rachunek bankowy” 2 750 000

b) dostawcy będący jednostkami niepowiązanymi

Wn  „Rozrachunki z dostawcami” 7 120 000

- w analityce „Dostawcy pozostali”

Ma  „Rachunek bankowy” 7 120 000

6. Nabycie dodatkowych udziałów w jednostce powiązanej według ceny nabycia

Wn  „Długoterminowe aktywa finansowe” 200 000

- w analityce „Udziały w jednostce powiązanej”

Ma  „Pozostałe rozrachunki” 200 000

- w analityce „Jednostki powiązane”

7. Zapłata za nabyte udziały:

Wn  „Pozostałe rozrachunki” 200 000

- w analityce „Jednostki powiązane”

Ma  „Rachunek bankowy” 200 000

8. Wycena posiadanych udziałów i utworzenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości udziałów długoterminowych:

Wn  „Koszty finansowe” 30 000

Ma  „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe” 30 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Fragmenty sprawozdań finansowych zawierające przeprowadzone transakcje:

Tabela 2. Fragment bilansu

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 3. Fragment rachunku zysków i strat (wariant porównawczy)

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

•  załącznik nr 1 - zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla innych jednostek niż banki i zakłady ubezpieczeń - do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 144, poz. 900

Joanna Gawrońska

biegły rewident

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

8 Najczęstszych błędów przy wycenie usług księgowych

Prawidłowa wycena usług księgowych pozwala prowadzić rentowne biuro rachunkowe. Za niskie wynagrodzenie za usługi księgowe spowoduje w pewnym momencie zapaść zdrowotną księgowej, wypalenie zawodowe, depresję, problemy w życiu osobistym.

REKLAMA

Audytor pod lupą – IAASB zmienia zasady współpracy i czeka na opinie

Jak audytorzy powinni korzystać z wiedzy zewnętrznych ekspertów? IAASB proponuje zmiany w międzynarodowych standardach i otwiera konsultacje społeczne. To szansa, by wpłynąć na przyszłość audytu – głos można oddać do 24 lipca 2025 r.

Zamiast imigrantów na stałe ich praca zdalna. Nowa szansa dla gospodarki dzięki deregulacji

Polska jako hub rozliczeniowy: Jak deregulacja podatkowa może przynieść miliardowe wpływy? Zgodnie z szacunkami rynkowych ekspertów, gdyby Polska zrezygnowała z obowiązku przedstawiania certyfikatów rezydencji podatkowej, mogłaby zwiększyć liczbę zagranicznych freelancerów zatrudnianych zdalnie przez polskie firmy do około 1 mln osób rocznie.

REKLAMA