Czynsz

Wielu wynajmujących i najemców rozważa i akceptuje alternatywne formy rozliczenia czynszu za najem lokalu, zwłaszcza gdy w grę wchodzi konieczność przeprowadzenia remontu. Jednym z popularniejszych rozwiązań jest uzgodnienie, że zamiast płacenia czynszu, najemca przeprowadzi remont lokalu lub doprowadzi do jego ulepszenia lub wyposażenia. Choć takie rozwiązanie może wydawać się korzystne dla obu stron, niesie ze sobą istotne skutki podatkowe, o których łatwo zapomnieć.

O ile wynajmujący może podnieść czynsz za mieszkanie powołując się na inflację? Zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów, podwyżka czynszu o wskaźnik równy ubiegłorocznej inflacji nie wymaga dodatkowego uzasadnienia. Nawet wtedy jeśli przekroczony został lub zostanie limit rocznego czynszu na poziomie 3% wartości odtworzeniowej mieszkania. Z tego powodu czynsz płacony w ramach tradycyjnego najmu może wzrosnąć w 2023 roku o ponad 14%. Wprowadzenie większej podwyżki będzie wymagało uzasadnienia właściciela mieszkania. 
Zasada ta nie dotyczy lokali odpłatnie udostępnianych w ramach najmu okazjonalnego oraz instytucjonalnego - w tych przypadkach podwyżki czynszu mogą mieć dowolną wysokość pod warunkiem zgodności z umową.

Jeżeli wynajmujący zgodzi się na obniżenie, zwolnienie lub odroczenie płatności czynszu za najem, to aby skutek ten nastąpił, należy zawrzeć aneks do umowy. Nie jest korzystne podatkowo umarzanie czynszu, gdyż VAT i tak należy rozliczyć. Istnieje także ryzyko, że organy podatkowe uznają zwolnienie z czynszu za świadczenie na cele osobiste najemcy, w efekcie i tak trzeba będzie naliczyć VAT. Dlatego lepszym pomysłem jest czynsz za 1 zł. W zawartym aneksie należy dokładnie opisać przyczyny podjętych działań, aby po ustaniu epidemii nie zarzucono nam bezprawnej optymalizacji.