Za co odpowiada księgowy?

Ponieważ tytułów tej odpowiedzialności i przepisów ją regulujących jest wiele, wciąż pojawiają się pytania o jej zakres i rozmiary. W opracowaniu tym staramy się udzielić odpowiedzi na najczęściej powtarzające się wątpliwości w tym zakresie.

Czy księgowy odpowiada za zaległość podatkową wynikającą z błędu w księgowaniu

PROBLEM

W wyniku błędu popełnionego przy księgowaniu dokumentów klienta powstała zaległość podatkowa. Błąd został wykryty i skorygowany. Konieczna była jednak dopłata podatku wraz z odsetkami za zwłokę. Klientowi w ramach pokrycia szkody zostały zwrócone odsetki, które musiał zapłacić, jednak on domaga się również zwrotu kwoty, którą musiał dopłacić z tytułu różnicy w podatku w stosunku do pierwotnie wyliczonej i zapłaconej kwoty. Czy ma rację i czy naprawdę powinniśmy pokryć również kwotę zaległości w samym podatku?

RADA

Z pewnością uszczerbek w majątku klienta spowodowała konieczność zapłaty odsetek za zwłokę od powstałej zaległości podatkowej. Klient nie byłby narażony na konieczność ich uiszczenia, gdyby nie popełniony przez Państwa błąd w rozliczeniu jego podatku. W opisanej w pytaniu sytuacji nie mają Państwo jednak obowiązku zapłaty na rzecz klienta kwoty stanowiącej równowartość zaległego podatku.

UZASADNIENIE

Jeśli z winy biura rachunkowego jego klient poniesie szkodę, to może on wystąpić do biura o jej naprawienie. Biuro rachunkowe ponosi bowiem wówczas odpowiedzialność za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie umowy na podstawie art. 471-497 Kodeksu cywilnego. Przepisy te regulują odpowiedzialność cywilnoprawną za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, bądź też niezachowanie należytej staranności.

Dla ustalenia zakresu Państwa odpowiedzialności kluczowe jest zatem ustalenie, co stanowi szkodę objętą roszczeniem klienta. Z pewnością uszczerbek w majątku klienta spowodowała konieczność zapłaty odsetek za zwłokę od powstałej zaległości podatkowej. Klient nie byłby narażony na konieczność ich uiszczenia, gdyby nie popełniony przez Państwa błąd w rozliczeniu jego podatku. Dlatego też mieszczą się one w pojęciu szkody, do której naprawienia są Państwo zobowiązani na mocy wskazanych przepisów Kodeksu cywilnego. W opisanej w pytaniu sytuacji nie mają Państwo jednak obowiązku zapłaty na rzecz klienta kwoty stanowiącej równowartość zaległego podatku. Klient i tak zapłaciłby tę kwotę do urzędu skarbowego, niezależnie od tego, czy zostałby popełniony błąd w rozliczeniach, czy też nie. Gdyby bowiem ten błąd się nie zdarzył, to podatek zostałby wyliczony w prawidłowej wysokości i klient musiałby tę kwotę od razu zapłacić. Państwa błąd spowodował, że płatność tego podatku została przesunięta w czasie, ale nie zmienia to jej charakteru. Dlatego nie można uznać, że poniesiona przez klienta szkoda obejmuje również kwotę niedopłaconego w terminie podatku - w przeciwieństwie do odsetek, które niewątpliwie spowodowały uszczerbek w majątku klienta.

W dalszej części artykułu m.in.:

- co obejmuje ubezpieczenie OC biur rachunkowych,

- czy osoba prowadząca księgi rachunkowe na zlecenie może być pociągnięta do odpowiedzialności karnej skarbowej,

- co grozi za niezawarcie obowiązkowej umowy ubezpieczenia OC,

- czy biuro, które przejęło prowadzenie ksiąg, ponosi odpowiedzialność za księgi prowadzone przez poprzednika.

Więcej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Jaki jest zakres odpowiedzialności księgowych - odpowiedzi na pytania

Anna Welsyng

radca prawny, doradca podatkowy