Ustawa zapewni prawo do obrony

Gazeta Prawna dotarła do nieopublikowanego jeszcze projektu ustawy o biegłych rewidentach, spółkach audytorskich oraz o nadzorze publicznym opracowanego przez Ministerstwo Finansów. Pisaliśmy już o zawartych w nim rozwiązaniach dotyczących systemu nadzoru zarówno publicznego, jak i korporacyjnego. Warte przybliżenia są również nowe regulacje dotyczące postępowania dyscyplinarnego. W tym zakresie został m.in.: rozszerzony katalog kar. Podobnie jak do tej pory będą to: upomnienie, nagana zawieszenie w wykonywaniu czynności rewizyjnych na okres od sześciu miesięcy do trzech lat, a także wydalenie z samorządu. Dodatkowo została zaproponowana kara pieniężna. Będzie można ją wymierzyć w granicach od 5-krotności do 50-krotności składki członkowskiej. Wpływy z tego tytułu będą stanowiły przychód Krajowej Izby Biegłych Rewidentów.

Przypomnijmy, że na rok 2007 składka członkowska została ustalona w wysokości - 30 zł kwartalnie w przypadku biegłych rewidentów wpisanych wyłącznie do rejestru biegłych rewidentów, natomiast 75 zł kwartalnie od biegłych rewidentów wpisanych na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych.

Obrona biegłego

Warto zwrócić uwagę, że do projektu zostały wprowadzone przepisy dotyczące obrońców. Zgodnie z art. 32 nowej ustawy obwiniony będzie mógł ustanowić obrońcę, spośród członków Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, adwokatów lub radców prawnych na każdym etapie postępowania, w tym na etapie postępowania wyjaśniającego.

Warto dodać, że do niedawna ta kwestia stanowiła problem, ponieważ regulamin postępowania dyscyplinarnego ograniczał możliwość wyboru obrońcy do członków KIBR. Stanowiło to ograniczenie prawa do obrony. Sytuacja zmieniła się dopiero dzięki interwencji Stowarzyszenia Libertas u rzecznika praw obywatelskich i dalej jego interwencjom u wiceministra finansów Adama Pęzioła. W konsekwencji Krajowa Rada Biegłych Rewidentów podjęła uchwałę nr 553/44/2007 z 24 kwietnia 2007 r. w sprawie zmiany uchwały nr 316/22/2001 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z 5 lutego 2001 r. w sprawie regulaminu postępowania dyscyplinarnego wobec biegłych rewidentów. Dzięki temu obecnie obrońcą biegłego rewidenta w postępowaniu dyscyplinarnym może być członek Krajowej Izby Biegłych Rewidentów (KIBR) oraz biegły rewident wpisany na prowadzoną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów listę obrońców z urzędu lub adwokat. Jeżeli projekt ustawy wejdzie w życie, obrońcą biegłego w postępowaniu dyscyplinarnym będzie mógł być również radca prawny.

Sprawa dyscyplinarna

Propozycje zmian obejmują też przepisy dotyczące czynności wykonywanych po sporządzeniu przez Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego aktu obwinienia wobec biegłego rewidenta. Krajowy Sąd Dyscyplinarny po jego otrzymaniu będzie musiał niezwłocznie wyznaczyć termin rozprawy i zawiadomić o nim wnioskodawcę, strony, ich przedstawicieli oraz ministra finansów.

Ponadto, na co warto zwrócić uwagę, ustawa odnosi się po raz pierwszy do kosztów postępowania. Zgodnie z projektem koszty postępowania dyscyplinarnego ponosi KIBR. Jednak w przypadku prawomocnego ukarania kosztami postępowania dyscyplinarnego obciąża się ukaranego biegłego rewidenta. Wysokość obciążenia musi być adekwatna do orzeczonej kary dyscyplinarnej i nie może być od niej bardziej dolegliwa.

Pozostałe zmiany

Projekt nowej ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym zawiera nieuregulowane w obecnej ustawie kwestie. Jedną jest m.in. nadzór publiczny. Polski ustawodawca zadecydował, że będzie go sprawował minister finansów. Kontrole mają natomiast być przeprowadzane przez pracowników Ministerstwa Finansów raz na trzy lata. Ma ona obejmować przestrzeganie przepisów i procedur związanych z rewizją finansową. W tym zakresie urzędnicy dokonają weryfikacji systemu wewnętrznej kontroli jakości, ilości i jakości wykorzystanych zasobów, naliczonego wynagrodzenia za czynności rewizji finansowej, a także dokumentacji rewizyjnej z wykonanych czynności.

Takie rozwiązanie budzi jednak podejrzenie, że nie jest zgodne z 43 Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady. Według jej przepisów system nadzoru publicznego musi być zarządzany przez osoby niewykonujące zawodu i posiadające wiedzę z dziedzin istotnych dla badania ustawowego. Dyrektywa wymaga również, aby wszystkie osoby zarządzające systemem były wybrane zgodnie z niezależną i przejrzystą procedurą wyboru.

Zmiany dotyczą również funkcjonowania nadzoru korporacyjnego, którą będzie sprawowała Krajowa Komisja Kontroli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Fot. Wojciech Górski

Nieopublikowany projekt ustawy o biegłych rewidentach zakłada rozszerzenie katalogu obrońców biegłego o radcę prawnego w postępowaniu dyscyplinarnym. Zmiany zostały przygotowane przez departament rachunkowości Ministerstwa Finansów, którego dyrektorem jest Joanna Dadacz

AGNIESZKA POKOJSKA

agnieszka.pokojska@infor.pl