REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy wypłata "bilansówki" pozbawia księgowego prawa do wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych przy sporządzaniu bilansu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Arkadiusz Mika
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jestem księgową. W naszej spółce co roku w marcu pracownicy działu controllingu i działu księgowości otrzymują tzw. bilansówkę w wysokości swoich miesięcznych poborów. Czy mimo rekompensaty tą premią dodatkowych godzin spędzonych w pracy przy sporządzaniu bilansu, mamy także prawo do wynagrodzenia i dodatku za nadgodziny?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Niezależnie od premii bilansowej przysługuje Państwu rekompensata przepracowanych godzin nadliczbowych. Może ona nastąpić zarówno przez oddanie czasu wolnego, jak i przez wypłatę dodatku. Do wynagrodzenia i rekompensaty za pracę nadliczbową nie ma prawa główny księgowy.

UZASADNIENIE

Premia bilansowa niezależnie od tego, czy okoliczności jej wypłaty zostały uregulowane w przepisach wewnątrzzakładowych, czy też jej przyznanie co roku następuje na podstawie doraźnej decyzji pracodawcy, nie może zrekompensować pracy w godzinach nadliczbowych. Praca nadliczbowa może być bowiem rekompensowana tylko w sposób wskazany w przepisach, a więc czasem wolnym lub stosownym dodatkiem.

WAŻNE!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie jest możliwe zastąpienie dodatku lub czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych premią lub nagrodą.

Ewentualny zapis regulaminu wynagradzania, wyłączający prawo pracowników, którzy otrzymali premię bilansową, do należności z tytułu przepracowanych godzin nadliczbowych, jest nieważny.

Normalne wynagrodzenie

Za pracę w godzinach nadliczbowych zawsze przysługuje tzw. normalne wynagrodzenie. Nie jest ono rekompensatą, lecz zwykłą należnością za dodatkowe godziny pracy, jaką jest praca w godzinach nadliczbowych. Za normalne wynagrodzenie należy uznać takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie. Będzie nim więc zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i inne składniki wynagrodzenia stale wypłacane pracownikowi, np. dodatek stażowy. Za każdą godzinę pracy ponad normę mają Państwo prawo do godzinowej stawki normalnego wynagrodzenia. Stawkę godzinową normalnego wynagrodzenia oblicza się, dzieląc stałe pobory pracownika (w sektorze prywatnym będzie to najczęściej po prostu jego pensja) przez nominalną liczbę godzin przypadającą do przepracowania w danym miesiącu.

PRZYKŁAD

W lutym 2008 r. pracownik zatrudniony na pełen etat powinien przepracować 168 godzin. Stawka godzinowa normalnego wynagrodzenia dla pracownika zarabiającego 3000 zł miesięcznie w lutym wyniesie:

3000 zł : 168 godz. = 17,86 zł.

Dodatek za pracę nadliczbową

Za pracę ponad normę przysługuje dodatek za godziny nadliczbowe lub czas wolny. Rekompensata dodatkiem uzależniona jest m.in. od tego, w jakim dniu była świadczona praca (np. po godzinach w zwykłym dniu pracy, w sobotę, w niedzielę).

W przypadku przekroczenia dobowej normy czasu pracy (8 godzin) przysługuje:

• 100% wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika określonego stawką miesięczną lub godzinową (w przypadku pracowników biurowych najczęściej jest to wynagrodzenie zasadnicze) - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

a) w nocy,

b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

• 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż ww. (w normalnym dniu pracy czy też w sobotę).

100% dodatek przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (40 godzin), chyba że przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do jednego z wymienionych dodatków.

Rekompensata czasem wolnym

Rekompensata czasem wolnym pozbawia pracownika prawa do dodatku. Otrzyma on jedynie normalne wynagrodzenie za czas przepracowany w nadgodzinach.

REKLAMA

Jeżeli z wnioskiem o czas wolny występuje pracownik, to pracodawca udziela mu go tyle samo, ile pracownik przepracował w godzinach nadliczbowych. Termin udzielenia tego czasu wolnego nie jest ograniczony do końca okresu rozliczeniowego, w którym praca nadliczbowa miała miejsce. Natomiast jeżeli to pracodawca jest inicjatorem udzielenia pracownikowi czasu wolnego, to musi go udzielić w wymiarze o połowę wyższym, niż zajęły nadgodziny, np. za 3 godziny nadliczbowe z inicjatywy pracodawcy pracownik dostanie 4,5 godziny wolnego. W tym przypadku rekompensata czasem wolnym musi nastąpić do końca okresu rozliczeniowego.

Za pracę przy bilansie w dniu wolnym wynikającym z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy (w większości firm jest to sobota) przysługuje inny dzień wolny. Nie ma tu znaczenia, jak długo praca była wykonywana.

PRZYKŁAD

Księgowy został wezwany do pracy na 2 godziny w sobotę. Przysługuje mu w zamian cały dzień wolny, a jego miesięczne wynagrodzenie nie może ulec obniżeniu (za 6 godzin trzeba mu zapłacić wynagrodzenie przestojowe).

Niekorzystna sytuacja głównego księgowego

Normalne wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych nie będzie przysługiwało dyrektorowi finansowemu - członkowi zarządu oraz głównemu księgowemu (art. 1514 § 1 Kodeksu pracy w związku z art. 128 § 2 pkt 2 k.p.). Osoby te nie mają także prawa do dodatku z tytułu pracy nadliczbowej. Przysługuje im za to w zamian za tę pracę czas wolny. Mają także zagwarantowane w okresie rozliczeniowym zrównoważenie niezapewnienia im odpoczynku dobowego (art. 132 § 3 k.p.).

Do wszelkich świadczeń przewidzianych dla szeregowych pracowników zachowują prawo zastępcy głównego księgowego.

Umowa o dzieło - mniejsze obciążenie dla firmy

REKLAMA

Jeżeli sporządzenie bilansu nie wynika z zakresu obowiązków pracowniczych danej osoby, można zamiast zlecać jego wykonanie w ramach stosunku pracy, zawrzeć z nią dodatkową umowę o dzieło. W ten sposób pracodawcy, którzy dobrowolnie wypłacają księgowym bilansówkę i do tego są zobowiązani do wypłaty należności z tytułu pracy nadliczbowej, mogą uniknąć nadmiernych wydatków. Będą bowiem w tej sytuacji musieli jedynie wypłacić wynagrodzenie wynikające z dodatkowo zawartej umowy. Wynagrodzenie pracownika z tytułu umowy o dzieło zawartej z własnym pracodawcą jest jednak zarówno opodatkowane, jak i oskładkowane.

Reasumując, jeżeli wypłata bilansówki zależy od uznania pracodawcy, powinien on rozważyć, czy nie lepiej powstrzymać się od jej wypłaty. Korzystniejszym dla pracodawcy rozwiązaniem może być zgodna z przepisami rekompensata pracy nadliczbowej spowodowanej sporządzaniem bilansu. Biorąc pod uwagę fakt, że istnieje ryzyko, iż zawieranie z własnymi pracownikami dodatkowej umowy o dzieło na sporządzenie bilansu może zostać przez Państwową Inspekcję Pracy zinterpretowane jako obchodzenie przepisów o czasie pracy, wyjście to może okazać się dla pracodawcy najlepsze.

W przypadku Państwa firmy, jeżeli pracodawca do końca okresu rozliczeniowego nie udzielił osobom pracującym w godzinach nadliczbowych czasu wolnego, będzie on zobowiązany do wypłacenia dodatków za każdą godzinę pracy nadliczbowej i ewentualnych dodatków za pracę w porze nocnej. Wcześniejsze wypłacenie premii bilansowej nie zwalnia pracodawcy z tego obowiązku.

• art. 128 § 2 pkt 2, art. 132 § 2 pkt 1, § 3, art. 1511 § 1-3, art. 1512-1514 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 225, poz. 1672

• § 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy - Dz.U. z 1996 r. Nr 62, poz. 289; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 230 poz. 2292

Arkadiusz Mika

specjalista w zakresie prawa pracy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

REKLAMA

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

REKLAMA

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA