REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykorzystać bilans oraz rachunek zysków i strat do sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych

REKLAMA

Części sprawozdania finansowego są ze sobą ściśle związane. Bilans, jako główny element sprawozdania, przedstawia majątek przedsiębiorstwa i źródła jego finansowania. Przyczyną zwiększenia majątku i źródeł finansowania - jeżeli przedsiębiorstwo nie sięgało po zewnętrzne finansowanie - jest wypracowany przez nie zysk, który jako pozycja kapitałów własnych figuruje w pozycji A.VIII bilansu.
O szczegółach wypracowania tego zysku dowiemy się z rachunku zysków i strat, w którym przedstawiane są wszystkie koszty i przychody przedsiębiorstwa w danym okresie. Zysk netto jest „tylko” wynikiem memoriałowym.
Zrealizowany wynik, tj. wpływy i wypływy gotówki w danym okresie, pokazuje wyprowadzona w rachunku przepływów pieniężnych zmiana środków pieniężnych. Dlatego rachunek jest w zasadzie wyszczególnieniem pozycji „Środki pieniężne”.
UWAGA!
Ewidencja księgowa następuje według zasady memoriałowej, dlatego sporządzenie bilansu oraz rachunku zysków i strat odbywa się na podstawie ksiąg rachunkowych. Księgi te nie umożliwiają natomiast sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych.
Sporządzenie rachunku przepływów wymaga odpowiedniego ustawienia danych, które możemy uzyskać z bilansu i rachunku zysków i strat oraz z poprawnie sporządzonej informacji dodatkowej i pewnej kalkulacji. Proces ten prześledzimy na przykładzie spółki Alfa*.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dodatkowe informacje na temat środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji zgodnie z ustawą o rachunkowości spółka przedstawiła w dodatkowych informacjach i wyjaśnieniach do sprawozdania finansowego.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Sporządzenie rachunku przepływów pieniężnych wykonujemy w kilku etapach:
Etap 1. Przygotowanie pomocniczego zestawienia zmian, które zaszły w bilansie.
Etap 2. Na podstawie zestawienia ustalenie niektórych segmentów operacyjnych rachunku zysków i strat.
Etap 3. Na podstawie rachunku zysków i strat ustalenie brakujących składników działalności operacyjnej.
Etap 4. Ustalenie przepływów z działalności inwestycyjnej.
Etap 5. Ustalenie przepływów z działalności finansowej.
Etap 6. Sporządzenie rachunku przepływów pieniężnych.

Etap 1
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Etap 2
Zmiana stanu rezerw wynosi 390 zł. Ponieważ rezerwy wzrosły, a więc środki pieniężne zostały zatrzymane w spółce – korekta będzie dokonana in plus.
Zmiana stanu zapasów wynosi 2200 zł. Ponieważ zapasy wzrosły, a więc środki pieniężne zostały przez spółkę wydane – korekta będzie dokonana in minus.
Zmiana stanu należności wynosi 4940 zł. Ponieważ należności uległy zmniejszeniu, a więc środki pieniężne wpłynęły do spółki – korekta będzie dokonana in plus.
Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów:
–4620 zł – 510 zł – 5 zł + 250 zł = –4885 zł. Oznacza to, że sumarycznie zobowiązania krótkoterminowe uległy zmniejszeniu, a co za tym idzie, spółka musiała wydać środki pieniężne na ich spłatę – korekta będzie dokonana in minus.
Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych czynnych
wynosi 350 zł.
Ponieważ krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe wykazywane w aktywach bilansu spadły, a więc nastąpił wpływ środków pieniężnych – korekta będzie dokonana in plus.
Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych biernych wynosi + 4120 zł. Rozliczenia międzyokresowe wykazywane w pasywach wzrosły, nastąpiło zatem zatrzymanie środków pieniężnych – korekta będzie dokonana in plus.

Etap 3
Amortyzacja obejmuje zarówno amortyzację środków trwałych 1600 zł, jak i wartości niematerialnych i prawnych 340 zł, a więc razem jest to 1940 zł – kwota równa odpowiedniej pozycji w rachunku zysków i strat.
Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych wynoszą 0 zł. W dodatkowych informacjach i wyjaśnieniach do rachunku zysków i strat została podana informacja, że dodatnie różnice kursowe dotyczą wyceny rozrachunków z tytułu dostaw. Nie jest zatem konieczne dokonywanie korekty z tego tytułu, ponieważ różnice te dotyczą działalności operacyjnej.
Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) – w tej pozycji należy skorygować wynik finansowy o wszystkie odsetki, które nie dotyczą działalności operacyjnej, zarówno zapłacone, jak i naliczone. Spółka Alfa w rachunku zysków i start wykazała zapłacone odsetki w wysokości 2550 zł od kredytów oraz 370 zł odsetek naliczonych. Ponieważ powiększają one koszty finansowe, automatycznie obniżając wynik finansowy, dlatego cała kwota odsetek w wysokości 2920 zł
będzie stanowiła korektę in plus.
Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
– pozycja ta pozwoli „oczyścić” memoriałowy wynik finansowy z odpowiednich pozycji dotyczących segmentu inwestycyjnego. W przypadku spółki Alfa pojawią się tu dwa zdarzenia: sprzedaż środków trwałych oraz sprzedaż krótkoterminowych papierów wartościowych. Zysk ze sprzedaży środków trwałych wynosił 430 zł. Zysk ze sprzedaży krótkoterminowych papierów wartościowych – 250 zł. Łączna kwota korekty wyniesie 680 zł in minus, ponieważ w dalszej części rachunku wykażemy wpływy z działalności inwestycyjnej ze znakiem plus.

Etap 4
Wpływy ze zbycia środków trwałych w kwocie 1000 zł. W tabeli 3 znajdziemy wartość początkową sprzedanych środków trwałych w wysokości 1560 zł. Wartość ich umorzenia wynosi 990 zł, a więc wartość netto to 570 zł. Ponieważ zysk ze zbycia tych środków trwałych wynosi 430 zł, łączna wartość sprzedaży to 570 zł + 430 zł = 1000 zł.
Wpływy ze zbycia inwestycji krótkoterminowych
wynoszą 450 zł. Wartość netto sprzedanych aktywów według tabeli 5 to 200 zł, natomiast zysk ze zbycia wynosi 250 zł, dlatego łączny wpływ to 450 zł.
Wydatki na zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wynoszą 1065 zł. Dane z tabeli 3 i 4 pokazują, że spółka nabyła środki trwałe za kwotę 880 zł oraz wartości niematerialne i prawne za 185 zł. Łączna kwota wydatków to 1065 zł.

Etap 5
Wpływy z wydania udziałów wynoszą 1500 zł – zmiana stanu kapitału podstawowego z tabeli 6.
Wydatki na spłatę otrzymanych kredytów
wynoszą 7680 zł. Spłata kredytu długoterminowego wynosi 2900 zł, spłata kredytu krótkoterminowego – bez naliczonych odsetek – 4780 zł.
Wydatki na spłatę odsetek
wynoszą 2550 zł. W tej pozycji wykazujemy tylko odsetki zapłacone, ponieważ wiążą się one z przepływem środków, nie bierzemy natomiast pod uwagę odsetek naliczonych.

Etap 6
Rachunek przepływów pieniężnych (metoda pośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto 1 740
II. Korekty razem 6 895
 1. Amortyzacja 1 940
 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 2 920
 4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej –680
 5. Zmiana stanu rezerw 390
 6. Zmiana stanu zapasów –2 200
 7. Zmiana stanu należności 4 940
 8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów –4 885
 9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 4 470
10. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I ± II) 8 635
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy 1 450
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 1 000
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
– zbycie aktywów finansowych, 450
– dywidendy i udziały w zyskach
– spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
odsetki
– inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki 1 065
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 1 065
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
– nabycie aktywów finansowych
– udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I – II) 385
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy 1 500
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 1 500
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki 10 230
1. Nabycie udziałów (akcji) własnych
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek 7 680
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki 2 550
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I – II) –8 730
D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III ± B.III ± C.III) 290
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym 290
– zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu 75
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F ± D) 365
Suma przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej (pozycja D) jest równa bilansowej zmianie stanu środków pieniężnych (pozycja E). Środki na koniec okresu są zgodne z kwotą wykazaną w bilansie zamknięcia. Można zatem stwierdzić, że przepływy wykazane w rachunku zostały przedstawione w sposób prawidłowy.

• art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
• Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 – „Rachunek przepływów pieniężnych”

* W opracowaniu wykorzystane zostały następujące książki: W. Gos, Rachunek przepływów pieniężnych w świetle krajowego standardu rachunkowości, Difin 2004; E. Śnieżek, Rachunek przepływów pieniężnych, ODDK 2005; I. Olchowicz, A. Tłaczała, Sprawozdawczość finansowa, Difin 2004.

Katarzyna Kobiela-Pionnier
asystent w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie
Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Mały ZUS plus 2026 - zmiany. Komunikat ZUS: Niższe składki przez 36 miesięcy; tak trzeba liczyć ulgowe miesiące

W komunikacie z 22 grudnia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił obszernych wyjaśnień odnośnie zmian jakie zajdą od 1 stycznia 2026 r. w zakresie ulgi zwanej „mały ZUS plus”. Przedsiębiorcy, czyli osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą będą mogły skorzystać z tej preferencji według nowych zasad, które określają w jaki sposób należy liczyć okresy ulgi.

PIT-11 od pracodawcy tylko na wniosek pracownika. Ministerstwo Finansów szykuje zmiany w informacjach podatkowych

W dniu 22 grudnia 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowane zostały założenia projektu nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (PIT). Ministerstwo Finansów przygotowuje przepisy, których celem ma być zniesienie obowiązku przekazywania z mocy prawa w każdym przypadku imiennych informacji PIT-11, PIT-8C, IFT-1R i IFT- 2R wszystkim podatnikom. Podatnik będzie miał prawo uzyskania tych imiennych informacji, co do zasady, na wniosek złożony płatnikowi lub innemu podmiotowi zobowiązanemu do ich sporządzenia. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2027 r. i będą miały zastosowanie do rozliczeń dochodów uzyskanych począwszy od 1 stycznia 2026 r.

Elementarne problemy obowiązkowego KSeF. Podatnicy będą fakturować po staremu?

Podatnicy pod koniec roku czekają DOBREJ NOWINY również dotyczącej podatków: znamy jej treść – idzie o oddalenie (najlepiej na święte nigdy) pomysłu o nazwie obowiązkowy KSeF. Jeśli nie będzie to zrobione formalnie, to zrobią to podatnicy, którzy po prostu będą fakturować po staremu i zawiadomią dostawców (usługodawców), że będą płacić tylko te faktury, które będą im formalnie doręczone w dotychczasowych postaciach; „nie będę grzebał w żadnym KSeFie, bo nie mam na to czasu ani pieniędzy” - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Nowe limity podatkowe dla samochodów firmowych od 2026 r. MF: dotyczą też umów leasingu i najmu zawartych wcześniej, jeżeli auto nie zostało ujęte w ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia

Od 1 stycznia 2026 r. zmieniają się limity dotyczące zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na samochody firmowe. Ministerstwo Finansów informuje, że te nowe limity mają zastosowanie do umów leasingu i najmu zawartych przed 1 stycznia 2026 r., jeśli charakter tych umów (pod względem wymogów prawa podatkowego), nie pozwala na wprowadzenie pojazdu do ewidencji środków trwałych.

REKLAMA

Zwrot VAT do 40 dni po wdrożeniu KSeF. Dlaczego to nie jest dobra wiadomość dla księgowych?

Chociaż wokół wdrożenia KSeF nie przestają narastać wątpliwości, to trzeba uczciwie przyznać, że nowy system przyniesie również wymierne korzyści. Firmy mogą liczyć na rekordowo szybkie zwroty VAT i wreszcie uwolnić się od uciążliwego gromadzenia całych ton papierowej dokumentacji. O ile to ostatnie jest też ulgą dla księgowych, o tyle mechanizm odzyskiwania VAT budzi pewne obawy.

Potwierdzenie transakcji fakturowanej w KSeF. MF: to dobrowolna opcja. Jakie dokumenty można wydać nabywcy po wystawieniu faktury w KSeF w trybie: ONLINE, OFFLINE i awaryjnym?

W opublikowanym przez Ministerstwo Finansów Podręczniku KSeF 2.0 (część II) jest dokładnie opisana możliwość wydania nabywcy „potwierdzenia transakcji” w przypadkach wystawienia faktury w KSeF w trybie ONLINE, OFFLINE, czy w trybie awaryjnym. Okazuje się, że jest to całkowicie dobrowolna opcja, która nie jest i nie będzie uregulowana przepisami. Do czego więc może służyć to potwierdzenie transakcji i jak je wystawiać?

Reklama dźwignią handlu. A co z podatkami? Jak rozliczyć napis LED zawieszony na budynku?

Czy napis LED zawieszony na budynku ulepsza go? A może stanowi odrębny środek trwały? Odpowiedź na to pytanie ma istotne znaczenia dla prawidłowego przeprowadzenia rozliczeń podatkowych. A co na to organy skarbowe?

Zmiany w podatkach 2026: powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT

Choć głośne zmiany podatkowe ostatecznie nie wejdą w życie w 2026 r., od 1 stycznia zaczynają obowiązywać regulacje, które mogą realnie podnieść obciążenia przedsiębiorców – i to bez zmiany stawek podatkowych. Niższe limity dla aut firmowych, powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT oznaczają dla wielu firm ukryte podwyżki sięgające kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.

REKLAMA

KSeF 2026: państwowa infrastruktura cyfrowa, która zmienia biznes głębiej niż samo fakturowanie

KSeF to nie kolejny obowiązek podatkowy, lecz jedna z największych transformacji cyfrowych polskiej gospodarki. Od 2026 roku system zmieni nie tylko sposób wystawiania faktur, ale całą architekturę zarządzania danymi finansowymi, ryzykiem i płynnością w firmach. Eksperci Ministerstwa Finansów, KAS i rynku IT zgodnie podkreślają: to moment, w którym państwo staje się operatorem infrastruktury biznesowej, a przedsiębiorstwa muszą nauczyć się funkcjonować w czasie rzeczywistym.

Przelewy bankowe w Święta i Nowy Rok. Kiedy wysłać przelew, by na pewno doszedł przed końcem roku?

Koniec roku obfituje w dużo dni wolnych. Co z przelewami bankowymi wysłanymi w tych dniach dniach? Kiedy najlepiej wysłać przelew, aby dotarł na czas? Czy będą działać płatności natychmiastowe? Warto terminowe płatności zaplanować z wyprzedzeniem.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA