REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak współpracować z audytorem

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Mimo dużych różnic występujących podczas poszczególnych audytów można pokusić się o próbę omówienia podstawowych błędów, jakie występują w relacjach audytor-badana firma.
Poniżej prezentujemy zbiór praktycznych rad, które pozwolą usprawnić współpracę podczas badania sprawozdania finansowego.

Każde badanie sprawozdania finansowego ma trochę inną specyfikę i „atmosferę”. Inaczej przebiega kolejne z rzędu badanie danej firmy przez tego samego audytora (zwłaszcza w warunkach, gdy firma nie zmieniła w ciągu ostatniego roku struktury organizacyjnej, przedmiotu i zakresu działalności itp.), a inaczej badanie dokonywane po raz pierwszy (lub w przypadku gdy badana jednostka ma być przejęta przez inną spółkę). W tym drugim przypadku audyt z reguły jest dłuższy – ze względu na brak wiedzy biegłego o firmie oraz brak wypracowanych zasad współpracy z działem księgowości.

Jak uniknąć stresu od samego początku

Źródłem stresu i powodem dezorganizacji pracy podczas badania sprawozdania lub podczas przygotowywania się do niego jest brak czasu. Nerwowa atmosfera pojawia się szczególnie w sytuacji, gdy audytor „poganiany” swoim grafikiem badań – mając wyliczony czas na dokonanie badania – napotyka nieprzygotowaną do badania firmę. Za nieprzygotowaną można uznać jednostkę, która nie zastosowała się do pisemnej prośby audytora o wcześniejsze przekazanie zestawu dokumentów potrzebnych do wstępnego badania oraz do przygotowania planu badania.

Należy podkreślić, że wykonywanie próśb audytora na etapie przygotowawczym znacznie usprawnia współpracę i bardzo skraca czas ostatecznego badania.

Aby usprawnić współpracę warto:
wyznaczyć osobę odpowiedzialną za bezpośredni kontakt z audytorem. Zadaniem takiej osoby będzie zadbanie o sprawną współpracę z audytorem w większości spraw organizacyjnych (uzgadnianie terminów, pamiętanie o pracach przygotowawczych itp.). W mniejszych firmach taką osobą może być jeden z pracowników działu księgowości, a w większych jednostkach pracownik działu audytu wewnętrznego lub controllingu;
zadbać o zapewnienie możliwości przeprowadzenia badania wstępnego na 2 miesięce przed zakończeniem roku obrotowego. Badanie wstępne znacznie skraca czas badania ostatecznego, pozwala na lepsze poznanie firmy przez audytora i na lepsze przygotowanie się firmy do badania ostatecznego. Najlepiej zawrzeć obowiązek wykonania badania wstępnego w jednym z punktów umowy o badanie sprawozdania;
starać się samemu wykazywać inicjatywę. Przykładowo, wyczekiwanie do ostatniej chwili z przygotowaniem sprawozdania finansowego lub liczenie na doradztwo audytora przy jego przygotowaniu (w czasie, gdy audytor jest już w siedzibie firmy) jest często przyczyną nieporozumień. Zadaniem audytu jest badanie sporządzonego sprawozdania, a nie jego wstępne przygotowanie. Aby pragmatycznie podejść do takiej sytuacji, warto jeszcze przed terminem badania wysłać audytorowi kompletne sprawozdanie finansowe, wskazując jednocześnie na te miejsca, co do których były szczególne wątpliwości. Na tej podstawie audytor będzie miał możliwość dokonania wstępnych analiz, oceny ryzyka, a czasem również nieformalnego (na razie) zgłoszenia uwag do sprawozdania. Czynności te dadzą obydwu stronom dodatkowy czas;
ustalić z audytorem możliwie dokładny harmonogram prac związanych z badaniem. W harmonogramie tym należy określić newralgiczne czynności/etapy badania – ze wskazaniem ich terminów. Poniżej przedstawiono przykładowy harmonogram prac związanych z badaniem rocznego sprawozdania finansowego.

Przykład
Harmonogram badania sprawozdania finansowego za 2006 rok
Charakter prac Wykonawca Terminy
Badanie wstępne
– ustalenie zakresu prac audytor 21.11.2006
– pobyt audytorów w jednostce audytor 3.12.2006–8.12.2006
– udzielanie oraz sporządzanie informacji i wyjaśnień jednostka 3.12.2006–15.12.2006
– przekazanie ustaleń i wniosków z badania jednostce audytor 18.12.2006
Badanie końcowe
– przekazanie audytorom kopii zarządzeń inwentaryzacyjnych jednostka 5.12.2006
– udział audytorów w inwentaryzacji rocznej audytor zgodnie z terminem inwentaryzacji w jednostce
– udostępnienie audytorom sprawozdania finansowego jednostka 19.03.2007 i ksiąg rachunkowych do badania
– badanie sprawozdania finansowego audytor 18.03.2007–26.03.2007
– udzielanie oraz sporządzanie informacji i wyjaśnień jednostka 18.03.2007–26.03.2007
– przekazanie jednostce informacji o ustalonych przez audytora audytor 28.03.2007 korektach sprawozdania finansowego
– wprowadzenie korekt do sprawozdania finansowego jednostka 30.03.2007 i ksiąg rachunkowych
– przekazanie audytorom skorygowanych i podpisanych przez jednostka 7.04.2007 zarząd sprawozdań finansowych oraz oświadczeń jednostki
– przekazanie jednostce opinii audytora wraz z raportem audytor 12.04.2007 z badania

Czy audytor ma zawsze rację

Podstawową częścią badania jest badanie zasadnicze (końcowe). Z tą częścią wiąże się najwięcej nieporozumień i konfliktów. Audytor będzie bardziej wnikliwy i podejrzliwy wówczas, gdy jednostka ma złą sytuację finansową, gdy wchodzi na giełdę (firma znajduje się wtedy pod bacznym okiem inwestorów) lub gdy badanie jest dokonywane na potrzeby połączenia spółek (zbadane dane będą wtedy podstawą wyceny i dokonania transakcji). I odwrotnie, audytor powinien poprzestać na standardowej ocenie i procedurach, gdy jednostka była już wcześniej przez niego badana lub gdy działa w mało „ryzykownej” branży.

Niezależnie jednak od zaistniałych okoliczności główny księgowy powinien zawsze wykazywać spokój i nie dawać się wyprowadzić z równowagi niewygodnymi, szczegółowymi pytaniami czy „natarczywością” i podejrzliwością biegłego. Biegli, tak jak i przedstawiciele innych zawodów, są różni. Niekiedy sami przyczyniają się do tworzenia napięć i konfliktów. Główni księgowi powinni zatem spokojnie prosić o wyjaśnienia przyczyn takiego a nie innego postępowania biegłego. Powinni także upewniać się, czy dobrze zrozumieli intencje biegłego oraz sens jego pytań. Z praktyki wynika, że właśnie złe interpretowanie próśb i żądań biegłego jest jednym z głównych powodów nieporozumień.

Trzeba także pamiętać, że firma nie jest zobowiązana do przekazywania biegłemu wszystkich informacji, których on zażąda. Nie każda odmowa będzie skutkować pojawieniem się zastrzeżeń w opinii. Z drugiej strony nie można popadać w skrajności i dochodzić przyczyn każdego żądania biegłego czy też odmawiać udostępnienia danych, zasłaniając się tajemnicą zawodową.

Starajmy się więc po pierwsze – negocjować z biegłym, a po drugie – stworzyć atmosferę partnerstwa i otwartości
.

Dobra organizacja pracy – klucz do sukcesu

Poza kwestiami związanymi z właściwą atmosferą współpracy, równie ważna jest sama organizacja prac. Dość często dochodzi do sytuacji, gdy główny księgowy – chcąc mieć kontrolę nad informacjami przekazywanymi biegłym – zastrzega, że w sprawach związanych z badaniem należy kontaktować się wyłącznie z nim, a nie z pracownikami księgowości odpowiedzialnymi za poszczególne obszary rachunkowości. Taka sytuacja prowadzi szybko do dezorganizacji prac, ponieważ zespoły audytorskie, które składają się z kilku osób, nie mają możliwości płynnej współpracy z osobami posiadającymi informacje o interesujących ich zagadnieniach.

Aby przeciwdziałać takiej sytuacji główny księgowy powinien zgadzać się na udzielanie informacji przez inne osoby z działu księgowości, z tym że przed dokonaniem audytu może poinstruować pracowników, jakie informacje mogą być przekazywane przez nich samodzielnie, a jakie po konsultacji z bezpośrednim przełożonym.

Zakończenie badania

Do mniej istotnych spraw związanych z zakończeniem badania należy zaliczyć np. ustalenie liczby egzemplarzy podpisanego sprawozdania, jaka ma być wysłana biegłemu po zakończeniu badania, czy też terminy przekazania listów do zarządu. Te sprawy także powinny być wcześniej ustalone, ponieważ powodują opóźnienia w wydaniu końcowej opinii.

Do ważnych kwestii można zaliczyć uzyskanie od biegłego – przed wydaniem końcowej opinii – projektów opinii i raportów z badania. Zdarza się niekiedy, że audytorzy nie zgłaszając w trakcie badania większych zastrzeżeń, w wydawanej opinii zaskakiwali zarządy badanych jednostek wpisując niekorzystne zastrzeżenia lub komentarze. Dlatego też w ostatnich dniach badania należy poprosić biegłego o spotkanie podsumowujące oraz o przesłanie roboczych wersji opinii i raportu z badania w celu wynegocjowania znajdujących się w nich zapisów. Negocjacje, w ograniczonym oczywiście zakresie, są normalną praktyką postępowania.

Aleksander Szostak
specjalista w zakresie rachunkowości i audytu, pracownik międzynarodowej firmy audytorskiej
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 roku: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów, prowadzonym na stronach kancelarii premiera, została opublikowana informacja o pracach nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie (najprawdopodobniej) od 2026 roku.

REKLAMA

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF? Może jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur w 2026 roku

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

Czy prawo stoi po stronie wierzyciela? Termin 60 dni, odsetki, rekompensaty, windykacja na koszt dłużnika, sąd

Nieterminowe płatności potrafią sparaliżować każdą firmę. Jest to dokuczliwe szczególnie w branży TSL, gdzie koszty rosną z dnia na dzień, a marże są minimalne. Każdy dzień zwłoki to realne ryzyko utraty płynności. Pytanie brzmi: czy prawo faktycznie stoi po stronie wierzyciela, a jeśli tak – jak z niego skutecznie korzystać?

KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

REKLAMA

KSeF tuż za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę. Jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

REKLAMA