Jak wyliczyć i ewidencjonować wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia

Taka forma pracy stosowana jest w sytuacji, gdy istotny jest tylko efekt pracy, a osoba wykonująca pracę nie jest podporządkowana poleceniom co do rodzaju, miejsca, czasu i sposobu jej wykonywania osobie zlecającej pracę. Zgodnie z art. 734 Kodeksu cywilnego umowa zlecenia jest umową o dokonanie czynności prawnej na rzecz zleceniodawcy albo o wykonanie określonej czynności faktycznej. Jest to umowa starannego działania i przyjmujący zlecenie nie odpowiada za nieosiągnięcie efektu swojego działania, a jedynie za niedołożenie należytej staranności.

Istotnym czynnikiem powodującym wybór takiej formy świadczenia pracy jest możliwość uniknięcia dodatkowych kosztów, zwłaszcza w postaci obciążeń składkami ZUS.

Wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia stanowi podstawę naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne w trzech przypadkach:

- zleceniobiorca jest zatrudniony u zleceniodawcy na podstawie umowy o pracę,

- zleceniodawca nie posiada żadnego innego tytułu do ubezpieczeń społecznych,

- zleceniodawca posiada inny tytuł do ubezpieczeń społecznych, ale podstawa naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne z tego tytułu jest niższa od najniższego wynagrodzenia w gospodarce.

W pozostałych przypadkach ubezpieczenia społeczne są dobrowolne.

Ponadto należy pamiętać, że w przypadku gdy umowa zlecenia rodzi obowiązek naliczenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna. Gdy nie występuje obowiązek ubezpieczeń emerytalnych i rentowych, a zleceniodawca przystępuje do tych ubezpieczeń dobrowolnie, ubezpieczenie chorobowe nie występuje w ogóle.

Trzeba podkreślić, że przystąpienie przez zleceniobiorcę do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego ma sens tylko w przypadku umowy zawieranej na długi okres (powyżej 6 miesięcy), gdyż prawo do zasiłku chorobowego w przypadku umowy zlecenia nabywa się dopiero po 180 dniach.

Przystąpienie przez zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych, zarówno obowiązkowych, jak i dobrowolnych, powoduje powstanie obowiązku naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez zleceniodawcę. Obowiązek ten dotyczy bezwzględnie składki na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Składka na ubezpieczenie wypadkowe jest naliczana tylko w sytuacji, gdy praca w ramach umowy zlecenia jest wykonywana w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy.

Każda umowa zlecenia rodzi obowiązek naliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, niezależnie od tego, czy jest ona objęta obowiązkiem naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne, czy też nie.