REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dostosowanie zakładowego planu kont do inwentarza żywego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Gyöngyvér Takáts

REKLAMA

Inwentarz żywy może służyć jako hodowla lub stanowić podmiot wykonania działalności, np. jazdy konnej. Ewidencja księgowa inwentarza będzie zależeć od jego przeznaczenia.


Działalność gospodarcza w zakresie hodowli polega na nabywaniu inwentarza żywego w celu reprodukcji. Nowo narodzone zwierzęta hoduje się z przeznaczeniem do sprzedaży. Zwierzęta wykorzystane do reprodukcji wykazuje się w księgach rachunkowych zgodnie z definicją ustawy o rachunkowości jako środek trwały. Zwierzęta hodowlane stanowią produkt wytworzony we własnym zakresie. Produkty w księgach rachunkowych ujmuje się według kosztu wytworzenia, którego ustalenie wymaga szczegółowej analizy całego procesu hodowania. Tylko przy dokładnym jego rozumieniu możliwe jest ustalenie rzeczywistego kosztu wytworzenia.


Proces hodowania można podzielić na następujące etapy:

-  przygotowywanie miejsca dla hodowli,

-  nabywanie zwierząt do reprodukcji,

-  utrzymanie inwentarza żywego do momentu reprodukcji,

-  utrzymanie inwentarza żywego po reprodukcji,

-  utrzymanie nowo narodzonych zwierząt do momentu ich sprzedaży.

Na każdym etapie produkcji można wyodrębnić koszty, które powinny obciążać miejsce ich powstania.


Przygotowywanie miejsca dla hodowli


Przygotowywanie się do przyjęcia zwierząt powinno stanowić pierwszą i bardzo ważną fazę zakładania hodowli. Efektywność hodowli w dużej mierze będzie zależała od tego, czy dokładnie rozpoznano i stosowano zasady hodowania danych zwierząt.

Koszty założenia miejsca (obory, stajni itp.) hodowania zwierząt są nakładami inwestycyjnymi, które ewidencjonuje się na koncie „Środki trwałe w budowie”. Jeżeli wielkość budowy jest znacząca i obejmuje budowę wielu obiektów, należy wyodrębnić dla każdego z nich oddzielne konto analityczne. Po zakończeniu budowy i oddaniu do użytku obiekty przeksięgowuje się na odpowiednie konta środków trwałych i określa stawki amortyzacyjne.


Tabela 1. Konta analityczne do konta „Środki trwałe w budowie”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Nabywanie zwierząt do reprodukcji


Zwierzęta nabywane do reprodukcji ujmuje się w księgach w cenie nabycia na koncie „Środki trwałe”. Cena nabycia zwierząt obejmuje cenę zakupu wraz z kosztami bezpośrednio związanymi z ich zakupem.

Dla celów podatkowych inwentarz żywy nie podlega amortyzacji. Ustawa o rachunkowości kwalifikuje inwentarz żywy do środków trwałych i nie wyłącza go z amortyzacji. Dlatego należy stwierdzić, że dla celów bilansowych trzeba go amortyzować. Zakładając, że okres reprodukcji zwierząt jest krótszy niż ich żywotność, przy ustaleniu rocznego odpisu amortyzacyjnego należałoby uwzględnić nie tylko przewidywany okres wykorzystania zwierząt, ale również ich cenę sprzedaży netto, tj. wartość rezydualną. Zwierzęta reprodukcyjne powinno się wykazać pojedynczo na kontach analitycznych.


Przykład


Przedsiębiorstwo kupiło ogiera i trzy klacze. Cena nabycia ogiera wynosi 7500 zł, a klaczy - 6000 zł. Okres reprodukcyjny klaczy od momentu zakupu przewiduje się na 10 lat, przy żywotności 20 lat. Wartość klaczy po okresie reprodukcyjnym wyniesie 2500 zł.

Okres amortyzacji ustala się na 10 lat.

Wartość rezydualna wynosi 2500 zł.

Wartość do amortyzacji: 6000 zł - 2500 zł = 3500 zł.

3500 zł : 10 lat = 350 zł - roczny odpis amortyzacji.

Okres reprodukcji ogiera przewiduje się na cały okres żywotności, tj. 20 lat.

7500 zł : 10 lat = 750 zł - roczny odpis amortyzacji.


Utrzymanie inwentarza żywego do momentu reprodukcji


W fazie utrzymania inwentarza żywego do momentu reprodukcji pojawiają się koszty, które wymagają ustalenia, czy obciążają bieżący okres, czy też stanowią część kosztu wytworzenia produktów, tj. zwierząt hodowlanych.

Zgodnie z definicją ustawy o rachunkowości koszt wytworzenia obejmuje m.in. zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, która odpowiada poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych.

W przypadku zwierząt do kosztów pośrednich przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych możemy zaliczać koszty karmy, odżywki itp. oraz wszystkie te koszty, które powinny być poniesione dla utrzymania zwierząt i dzięki którym będą one mogły spełniać oczekiwane plany reprodukcyjne.


Utrzymanie inwentarza żywego po reprodukcji


Z charakterystyki hodowli zwierząt wynika, iż w zasadzie wszystkie koszty związane z utrzymaniem zwierząt reprodukcyjnych należy traktować jak koszt pośredni produkcji. Dlatego koszty utrzymania zarówno przed reprodukcją, jak i po reprodukcji zalicza się do kosztów wytworzenia.

Trzeba jednak zauważyć, że reprodukcja wiąże się z pewną cyklicznością. Dla ustalenia kosztu danego stada hodowlanego powinno się określić dokładny cykl. Tylko koszty odpowiedniego cyklu reprodukcji będą zaliczane do kosztu produkcji tego stada.


Utrzymanie nowo narodzonych zwierząt do momentu ich sprzedaży


Koszty utrzymania nowo narodzonych zwierząt stanowią koszty bezpośrednie produkcji. Obejmują one wszystkie koszty poniesione w związku z wyhodowaniem zwierząt aż do momentu ich sprzedaży. Warto zauważyć, że ustalenie rzeczywistego kosztu produkcji staje się możliwe tylko wtedy, gdy do kont kosztów zarówno pośrednich, jak i bezpośrednich prowadzi się bardzo szczegółową analitykę. Konta analityczne wyodrębnia się nie tylko dla poszczególnego stada według miejsc powstania kosztów, ale również dla danego cyklu reprodukcyjnego.


Tabela 2. Koszty bezpośrednie

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 3. Koszty pośrednie zaliczone do kosztu wytworzenia

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 4.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 5. Struktura przykładowego konta syntetycznego

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jakie koszty możemy zaliczyć do kosztu wytworzenia


Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, która odpowiada poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Za normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub sezonów, z uwzględnieniem planowych remontów. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego produktu, pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk brutto ze sprzedaży, a w przypadku produktu w toku - także z uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia.


Gyöngyvér Takáts

ekspert ds. rachunkowości, pracownik redakcji

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

REKLAMA

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA