REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT. Obrót wierzytelnościami

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Niejasne przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wpływają negatywnie na rozwój obrotu wierzytelnościami w Polsce. Kwestia sprzedaży wierzytelności jest również interpretowana niejednoznacznie przez urzędy skarbowe, które pojęcie sprzedaży wierzytelności identyfikują jako świadczenie usług pośrednictwa finansowego lub faktoring.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535, z późn. zm.) doprowadziła do powstania różnych interpretacji związanych z odprowadzaniem podatku od sprzedaży wierzytelności. Ustawodawca nie dostrzegł bowiem granicy, w której kończy się sprzedaż wierzytelności (zwolniona z podatku), a zaczyna usługa ściągania długu (objęta podatkiem). Stąd urzędy skarbowe przedstawiają podatnikom różne koncepcje zapłaty VAT, co w efekcie hamuje rozwój rynku obrotu wierzytelnościami.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

– Problem ten dotyczy przynajmniej kilkudziesięciu tysięcy przedsiębiorców, którzy sprzedają firmom windykacyjnym swoje wierzytelności, chcąc pozbyć się kłopotów, odzyskać pieniądze czy zmniejszyć koszty administrowania wierzytelnościami itd. – mówi Krzysztof Matela, prezes Polskiego Związku Windykacji, szef firmy EGB Investments.

Tymczasem zarówno w Europie, jak i na świecie transakcje obrotu wierzytelnościami są zwolnione z VAT. Krzysztof Matela przewiduje, że jeśli Ministerstwo Finansów i urzędy skarbowe będą nadal interpretować przepisy ustawy w sposób chaotyczny i niezorientowany – wierzytelności popłyną za granicę.

– Już teraz co najmniej kilka firm windykacyjnych kupuje wierzytelności poprzez swoje spółki spoza granic Polski. Na przestrzeni ostatnich miesięcy (od października 2004 r. do lutego 2005 r.) tą metodą wytransferowano z Polski wierzytelności o wartości ponad 500 mln zł. Chociaż główną przyczyną takiego zachowania stała się interpretacja ustawy o ochronie danych osobowych przez generalnego inspektora ochrony danych osobowych, jednak niemały wpływ na zaistniałą sytuację ma także brak jednolitych interpretacji w zakresie VAT i sposobów traktowania ceny za zakupione wierzytelności w koszty – zapewnia Krzysztof Matela.

Z podatkiem czy bez

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepisom ustawy o VAT podlegają wszelkie usługi ściągania długu (czyli windykacyjne). Wynika to z załącznika nr 4 do ustawy.

– Firma windykacyjna zobowiązana jest więc do wystawienia faktury VAT w wartości netto, zgodnej z otrzymaną prowizją za wykonaną usługę. Wartość zobowiązania z tytułu usługi windykacyjnej jest w świetle obecnej ustawy oczywiście powiększona o 22 proc. podatku. Usługobiorca ma prawo odliczyć ten podatek, jeśli jest podatnikiem VAT i wykazuje sprzedaż opodatkowaną. Zatem koszt usługi windykacyjnej się nie zwiększa. W tym zakresie przepisy obecnej ustawy są praktycznie zgodne z rozwiązaniami stosowanymi w innych państwach Unii Europejskiej i dostosowane do VI dyrektywy, która wyłącza usługi windykacyjne ze zwolnienia z VAT – wyjaśnia Adam Cieśliński z firmy Pragma Inkaso.

Jednocześnie zgodnie z obowiązującymi klasyfikacjami podmiot, który sprzedaje własną wierzytelność powstałą w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej (np. w związku z mającą uprzednio miejsce dostawą towarów dla kontrahenta), nie świadczy usługi pośrednictwa finansowego. Stąd sprzedaż własnej wierzytelności nie powinna podlegać ustawie o podatku od towarów i usług, gdyż dotyczy wyłącznie incydentalnego przeniesienia własności wierzytelności.

Pośrednictwo finansowe

REKLAMA

– Jednak nabycie wierzytelności w celu ich wykorzystania do innych operacji gospodarczych (w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą) klasyfikowane jest jako usługa pośrednictwa finansowego. Fakt sprzedaży wierzytelności własnej jest zatem elementem usługi świadczonej przez nabywcę tej wierzytelności. Zatem zakup wierzytelności własnych w celu ich dalszej odsprzedaży lub windykacji stanowi usługę pośrednictwa finansowego. Zasady opodatkowania takiej transakcji należy rozpatrywać pod kątem stosunku prawnego między sprzedającym a nabywcą. Jeśli bowiem sprzedaż wierzytelności własnych przez przedsiębiorcę następuje okazyjnie, a nie na zasadzie stałej współpracy, nie będzie opodatkowana VAT według stawki 22 proc. Nabycie wierzytelności dokonywane jest jednak zwykle w celu ich windykacji. Wówczas usługa taka podlega opodatkowaniu – twierdzi Piotr Augustyniak, doradca podatkowy z kancelarii Awans.

– Dodatkowo wskazać należy, że transakcje w obrocie wierzytelnościami nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, gdyż czynność ta dla nabywcy będzie albo zwolniona, albo opodatkowana według stawki 22 proc. (art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych) – mówi Piotr Augustyniak.

Jednak zdaniem Adama Cieślińskiego dalsza odsprzedaż wierzytelności w praktyce stwarza wiele pytań i niejasności.

– Nie wiadomo, czy cesjonariusz powinien wystawić pierwotnemu wierzycielowi fakturę na kwotę stanowiącą różnicę między wartością nominalną wierzytelności a ceną kupna i czy powinien jednocześnie oczekiwać od wtórnego nabywcy wierzytelności faktury na kwotę analogicznie ustaloną. W tym zakresie brakuje jednoznacznych interpretacji Ministerstwa Finansów, a wykładnie dokonywane przez poszczególne urzędy skarbowe są często odmienne – mówi Adam Cieśliński.

Pomieszane pojęcia

Sama kwestia sprzedaży wierzytelności jest interpretowana niejednoznacznie przez urzędy, które mieszają pojęcia sprzedaży wierzytelności ze świadczeniem usług i ewentualnych prowizji, a także faktoringiem.

Powstają więc różne koncepcje opodatkowania transakcji sprzedaży wierzytelności, które w dodatku nie posiadają jednolitego schematu i są w praktyce realizowane na kilka sposobów. Na przykład, nabywca dokonuje zapłaty z góry określonego procentu wartości nominalnej wierzytelności w dniu zawarcia umowy ze sprzedającym lub płaci w określonym terminie. Może także płacić stawki, których wysokość ostatecznie zależy od zachowania dłużnika.

– Przede wszystkim tego typu transakcje nie powinny być rozpatrywane w aspekcie VAT. W praktyce jednak jest inaczej. Jedne urzędy skarbowe nakazują naliczać 22-proc. VAT od ceny zakupu wierzytelności, inne polecają wystawić fakturę na „dyskonto” (czyli w przypadku 10 proc. ceny wierzytelności o wartości nominalnej 1 mln zł, VAT będzie doliczony do 900 tys. zł). Podatnicy bywają także zmuszeni naliczyć VAT od całości transakcji (czyli 1 mln zł plus 22 proc. VAT). Zdarza się także, że urząd nakazuje „wyliczyć prowizję”, upodabniając sprzedaż wierzytelności do umowy faktoringu, gdzie firma windykacyjna obciąża klienta prowizją od wartości umowy. A w przypadku sprzedaży wierzytelności nie może być mowy o naliczaniu „prowizji”, bowiem firma windykacyjna nie świadczy żadnej usługi, a jedynie kupuje wierzytelności. W praktyce więc zmuszanie firmy windykacyjnej do „wyliczenia prowizji” jest fikcją i działaniem pozornym.

Dochodzi także do takich przypadków, w których urzędy skarbowe nakazują oszacować ściągalność i każą firmie windykacyjnej opodatkować się dobrowolnie VAT w wysokości potencjalnej ściągalności. Jednocześnie na szczęście jest cała rzesza urzędów skarbowych, które nie widzą w sprzedawaniu wierzytelności usługi i „pozwalają” nie naliczać VAT od niczego, traktując ją jako sprzedaż, a nie usługę – stwierdza Krzysztof Matela.

Zwolnienie z VAT

Jedynie w sytuacji, gdy celem podatnika nabywającego wierzytelność nie jest jej ściągnięcie, a na przykład jej konwersja na udziały względnie dalsza ich odsprzedaż, usługa taka traktowana będzie jako usługa obrotu wierzytelnościami, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług 65.23.10, a więc zwolniona z podatku.

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA