REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT. Obrót wierzytelnościami

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Niejasne przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wpływają negatywnie na rozwój obrotu wierzytelnościami w Polsce. Kwestia sprzedaży wierzytelności jest również interpretowana niejednoznacznie przez urzędy skarbowe, które pojęcie sprzedaży wierzytelności identyfikują jako świadczenie usług pośrednictwa finansowego lub faktoring.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535, z późn. zm.) doprowadziła do powstania różnych interpretacji związanych z odprowadzaniem podatku od sprzedaży wierzytelności. Ustawodawca nie dostrzegł bowiem granicy, w której kończy się sprzedaż wierzytelności (zwolniona z podatku), a zaczyna usługa ściągania długu (objęta podatkiem). Stąd urzędy skarbowe przedstawiają podatnikom różne koncepcje zapłaty VAT, co w efekcie hamuje rozwój rynku obrotu wierzytelnościami.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

– Problem ten dotyczy przynajmniej kilkudziesięciu tysięcy przedsiębiorców, którzy sprzedają firmom windykacyjnym swoje wierzytelności, chcąc pozbyć się kłopotów, odzyskać pieniądze czy zmniejszyć koszty administrowania wierzytelnościami itd. – mówi Krzysztof Matela, prezes Polskiego Związku Windykacji, szef firmy EGB Investments.

Tymczasem zarówno w Europie, jak i na świecie transakcje obrotu wierzytelnościami są zwolnione z VAT. Krzysztof Matela przewiduje, że jeśli Ministerstwo Finansów i urzędy skarbowe będą nadal interpretować przepisy ustawy w sposób chaotyczny i niezorientowany – wierzytelności popłyną za granicę.

– Już teraz co najmniej kilka firm windykacyjnych kupuje wierzytelności poprzez swoje spółki spoza granic Polski. Na przestrzeni ostatnich miesięcy (od października 2004 r. do lutego 2005 r.) tą metodą wytransferowano z Polski wierzytelności o wartości ponad 500 mln zł. Chociaż główną przyczyną takiego zachowania stała się interpretacja ustawy o ochronie danych osobowych przez generalnego inspektora ochrony danych osobowych, jednak niemały wpływ na zaistniałą sytuację ma także brak jednolitych interpretacji w zakresie VAT i sposobów traktowania ceny za zakupione wierzytelności w koszty – zapewnia Krzysztof Matela.

Z podatkiem czy bez

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepisom ustawy o VAT podlegają wszelkie usługi ściągania długu (czyli windykacyjne). Wynika to z załącznika nr 4 do ustawy.

REKLAMA

– Firma windykacyjna zobowiązana jest więc do wystawienia faktury VAT w wartości netto, zgodnej z otrzymaną prowizją za wykonaną usługę. Wartość zobowiązania z tytułu usługi windykacyjnej jest w świetle obecnej ustawy oczywiście powiększona o 22 proc. podatku. Usługobiorca ma prawo odliczyć ten podatek, jeśli jest podatnikiem VAT i wykazuje sprzedaż opodatkowaną. Zatem koszt usługi windykacyjnej się nie zwiększa. W tym zakresie przepisy obecnej ustawy są praktycznie zgodne z rozwiązaniami stosowanymi w innych państwach Unii Europejskiej i dostosowane do VI dyrektywy, która wyłącza usługi windykacyjne ze zwolnienia z VAT – wyjaśnia Adam Cieśliński z firmy Pragma Inkaso.

Jednocześnie zgodnie z obowiązującymi klasyfikacjami podmiot, który sprzedaje własną wierzytelność powstałą w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej (np. w związku z mającą uprzednio miejsce dostawą towarów dla kontrahenta), nie świadczy usługi pośrednictwa finansowego. Stąd sprzedaż własnej wierzytelności nie powinna podlegać ustawie o podatku od towarów i usług, gdyż dotyczy wyłącznie incydentalnego przeniesienia własności wierzytelności.

Pośrednictwo finansowe

– Jednak nabycie wierzytelności w celu ich wykorzystania do innych operacji gospodarczych (w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą) klasyfikowane jest jako usługa pośrednictwa finansowego. Fakt sprzedaży wierzytelności własnej jest zatem elementem usługi świadczonej przez nabywcę tej wierzytelności. Zatem zakup wierzytelności własnych w celu ich dalszej odsprzedaży lub windykacji stanowi usługę pośrednictwa finansowego. Zasady opodatkowania takiej transakcji należy rozpatrywać pod kątem stosunku prawnego między sprzedającym a nabywcą. Jeśli bowiem sprzedaż wierzytelności własnych przez przedsiębiorcę następuje okazyjnie, a nie na zasadzie stałej współpracy, nie będzie opodatkowana VAT według stawki 22 proc. Nabycie wierzytelności dokonywane jest jednak zwykle w celu ich windykacji. Wówczas usługa taka podlega opodatkowaniu – twierdzi Piotr Augustyniak, doradca podatkowy z kancelarii Awans.

– Dodatkowo wskazać należy, że transakcje w obrocie wierzytelnościami nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, gdyż czynność ta dla nabywcy będzie albo zwolniona, albo opodatkowana według stawki 22 proc. (art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych) – mówi Piotr Augustyniak.

Jednak zdaniem Adama Cieślińskiego dalsza odsprzedaż wierzytelności w praktyce stwarza wiele pytań i niejasności.

– Nie wiadomo, czy cesjonariusz powinien wystawić pierwotnemu wierzycielowi fakturę na kwotę stanowiącą różnicę między wartością nominalną wierzytelności a ceną kupna i czy powinien jednocześnie oczekiwać od wtórnego nabywcy wierzytelności faktury na kwotę analogicznie ustaloną. W tym zakresie brakuje jednoznacznych interpretacji Ministerstwa Finansów, a wykładnie dokonywane przez poszczególne urzędy skarbowe są często odmienne – mówi Adam Cieśliński.

Pomieszane pojęcia

Sama kwestia sprzedaży wierzytelności jest interpretowana niejednoznacznie przez urzędy, które mieszają pojęcia sprzedaży wierzytelności ze świadczeniem usług i ewentualnych prowizji, a także faktoringiem.

Powstają więc różne koncepcje opodatkowania transakcji sprzedaży wierzytelności, które w dodatku nie posiadają jednolitego schematu i są w praktyce realizowane na kilka sposobów. Na przykład, nabywca dokonuje zapłaty z góry określonego procentu wartości nominalnej wierzytelności w dniu zawarcia umowy ze sprzedającym lub płaci w określonym terminie. Może także płacić stawki, których wysokość ostatecznie zależy od zachowania dłużnika.

– Przede wszystkim tego typu transakcje nie powinny być rozpatrywane w aspekcie VAT. W praktyce jednak jest inaczej. Jedne urzędy skarbowe nakazują naliczać 22-proc. VAT od ceny zakupu wierzytelności, inne polecają wystawić fakturę na „dyskonto” (czyli w przypadku 10 proc. ceny wierzytelności o wartości nominalnej 1 mln zł, VAT będzie doliczony do 900 tys. zł). Podatnicy bywają także zmuszeni naliczyć VAT od całości transakcji (czyli 1 mln zł plus 22 proc. VAT). Zdarza się także, że urząd nakazuje „wyliczyć prowizję”, upodabniając sprzedaż wierzytelności do umowy faktoringu, gdzie firma windykacyjna obciąża klienta prowizją od wartości umowy. A w przypadku sprzedaży wierzytelności nie może być mowy o naliczaniu „prowizji”, bowiem firma windykacyjna nie świadczy żadnej usługi, a jedynie kupuje wierzytelności. W praktyce więc zmuszanie firmy windykacyjnej do „wyliczenia prowizji” jest fikcją i działaniem pozornym.

Dochodzi także do takich przypadków, w których urzędy skarbowe nakazują oszacować ściągalność i każą firmie windykacyjnej opodatkować się dobrowolnie VAT w wysokości potencjalnej ściągalności. Jednocześnie na szczęście jest cała rzesza urzędów skarbowych, które nie widzą w sprzedawaniu wierzytelności usługi i „pozwalają” nie naliczać VAT od niczego, traktując ją jako sprzedaż, a nie usługę – stwierdza Krzysztof Matela.

Zwolnienie z VAT

Jedynie w sytuacji, gdy celem podatnika nabywającego wierzytelność nie jest jej ściągnięcie, a na przykład jej konwersja na udziały względnie dalsza ich odsprzedaż, usługa taka traktowana będzie jako usługa obrotu wierzytelnościami, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług 65.23.10, a więc zwolniona z podatku.

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odpowiedzialność osobista członków zarządu za długi i podatki spółki. Co zrobić, by jej uniknąć?

Odpowiedzialność osobista członków zarządu bywa często bagatelizowana. Tymczasem kwestia ta może urosnąć do rangi rzeczywistego problemu na skutek zaniechania. Wystarczy zbyt długo zwlekać z oceną sytuacji finansowej spółki albo błędnie zinterpretować oznaki niewypłacalności, by otworzyć sobie drogę do realnej odpowiedzialności majątkiem prywatnym.

Czym jest faktura ustrukturyzowana? Czy jej papierowa wersja jest fakturą w rozumieniu ustawy o VAT?

Sejm już uchwalił nowelizację ustawy o VAT wprowadzającą obowiązek wystawiania i otrzymywania faktur ustrukturyzowanych za pomocą KSeF. To dla podatników jest bardzo ważna informacja: gdy zostaną wydane bardzo szczegółowe akty wykonawcze (są już opublikowane kolejne wersje projektów) oraz pojawi się zgodnie z tymi rozporządzeniami urzędowe oprogramowanie interfejsowe (dostęp na stronach resortu finansów) można będzie zacząć interesować się tym przedsięwzięciem.

Czy wadliwa forma faktury zakupu pozbawi prawa do odliczenia podatku naliczonego w 2026 roku?

To pytanie zadają sobie dziś podatnicy VAT czynni biorąc pod uwagę perspektywę przyszłego roku: jest bowiem rzeczą pewną, że miliony faktur będą na co dzień wystawiane w dotychczasowych formach (papierowej i elektronicznej), mimo że powinny być wystawione w formie ustrukturyzowanej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026. Jak dokumentować transakcje od 1 lutego? Prof. Modzelewski: Podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy (nota obciążeniowa, faktura handlowa)

Jak od lutego 2026 roku będzie wyglądała rewolucja fakturowa w Polsce? Profesor Witold Modzelewski wskazuje dwa możliwe warianty dokumentowania i fakturowania transakcji. W obu tych wariantach – jak przewiduje prof. Modzelewski - podatnicy zrezygnują z kodowania faktur ustrukturyzowanych, a podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy i on będzie dowodem rzeczywistości ekonomicznej. A jeśli treść faktury ustrukturyzowanej będzie inna, to jej wystawca będzie mieć problem, bo potwierdził nieprawdę na dokumencie i musi go poprawić.

REKLAMA

Fakturowanie od 1 lutego 2026 r. Prof. Modzelewski: Nie da się przerobić faktury ustrukturyzowanej na dokument handlowy

Faktura ustrukturyzowana kompletnie nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, bo jest wysyłana do KSeF a nie do kontrahenta, czyli nie występuje tu kluczowy dla stosunków handlowych moment świadomego dla obu stron umowy doręczenia i akceptacji (albo braku akceptacji) tego dokumentu - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Firma w Szwajcarii - przewidywalne, korzystne podatki i dobry klimat ... do prowadzenia biznesu

Kiedy myślimy o Szwajcarii w kontekście prowadzenia firmy, często pojawiają się utarte skojarzenia: kraj zarezerwowany dla globalnych korporacji, potentatów finansowych, wielkich struktur holdingowych. Tymczasem rzeczywistość wygląda inaczej. Szwajcaria jest przede wszystkim przestrzenią dla tych, którzy potrafią działać mądrze, przejrzyście i z wizją. To kraj, który działa w oparciu o pragmatyzm, dzięki czemu potrafi stworzyć szanse również dla debiutantów na arenie międzynarodowej.

Fundacje rodzinne w Polsce: Rewolucja w sukcesji czy podatkowa pułapka? 2500 zarejestrowanych, ale grozi im wielka zmiana!

Fundacji rodzinnych w Polsce już ponad 2500! To narzędzie chroni majątek i ułatwia przekazanie firm kolejnym pokoleniom. Ale uwaga — nadciągają rządowe zmiany, które mogą zakończyć okres ulg podatkowych i wywołać prawdziwą burzę w środowisku przedsiębiorców. Czy warto się jeszcze spieszyć? Sprawdź, co może oznaczać nowelizacja i jak uniknąć pułapek!

Cypryjskie spółki znikają z rejestru. Polscy przedsiębiorcy tracą milionowe aktywa

Cypr przez lata były synonimem niskich podatków i minimum formalności. Dziś staje się prawną bombą zegarową. Właściciele cypryjskich spółek – często nieświadomie – tracą nieruchomości, udziały i pieniądze. Wystarczy 350 euro zaległości, by stracić majątek wart miliony.

REKLAMA

Zwolnienie SD-Z2 przy darowiźnie. Czy zawsze trzeba składać formularz?

Zwolnienie z obowiązku składania formularza SD-Z2 przy darowiźnie budzi wiele pytań. Czy zawsze trzeba zgłaszać darowiznę urzędowi skarbowemu? Wyjaśniamy, kiedy zgłoszenie jest wymagane, a kiedy obowiązek ten jest wyłączony, zwłaszcza w przypadku najbliższej rodziny i darowizny w formie aktu notarialnego.

KSeF od 1 lutego 2026: firmy bez przygotowania czeka paraliż. Ekspertka ostrzega przed pułapką „dwóch obiegów”

Już od 1 lutego 2026 wszystkie duże firmy w Polsce będą musiały wystawiać faktury w KSeF, a każdy ich kontrahent – także z sektora MŚP – odbierać je przez system. To oznacza, że nawet najmniejsze przedsiębiorstwa mają tylko pół roku, by przygotować się do cyfrowej rewolucji. Brak planu grozi chaosem, błędami i kosztownymi opóźnieniami.

REKLAMA