W drodze wyjątku i w celu uniknięcia podejmowania działań zmierzających do minimalizacji obciążeń podatkowych, w czasie trwania procesu legislacyjnego nad projektem ustawy państwo członkowskie może nadać tej ustawie moc wsteczną - orzekł Europejski Trybunał Sprawiedliwości.
Z rozpatrywanej przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) sprawy wynikało, że podatnik dokonał odliczenia zapłaconego VAT przed wejściem w życie zmian przepisów. Podatnik dokonał odliczenia VAT zapłaconego z tytułu dostawy towarów 28 kwietnia 1995 r., przed przyjęciem 18 grudnia 1995 r. ustawy zmieniającej, lecz po 31 marca 1995 r., od którego zgodnie z decyzją ustawodawcy nadano jej w wyraźny sposób moc wsteczną (m.in. poprzez ogłoszenie za pomocą komunikatu prasowego o treści przyszłej ustawy).
ETS w wyroku z 26 kwietnia 2005 r. w sprawie C-376/02 odniósł się w tym zakresie do art. 17 oraz art. 20 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych. ETS uznał, że przepisy dyrektywy nie sprzeciwiają się temu, by państwo członkowskie nadało ustawie moc wsteczną, jeżeli podmioty gospodarcze dokonujące transakcji zostały powiadomione o mającym nastąpić przyjęciu ustawy nowelizującej i planowanym nadaniu jej mocy wstecznej w sposób umożliwiający im zrozumienie skutków planowanej zmiany przepisów dla dokonywanych przez nie transakcji.
Jeżeli ustawa nowelizująca zwalnia z podatku od wartości dodanej transakcję dotyczącą nieruchomości, która uprzednio podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, może ona mieć skutek w postaci uchylenia korekty podatku od wartości dodanej, dokonanej w związku z wykonaniem – w chwili gdy nieruchomość staje się przedmiotem transakcji uznawanej w tym momencie za opodatkowaną – prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej, zapłaconego z tytułu dostawy tej nieruchomości.
