REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sposoby szybkiej amortyzacji w świetle prawa bilansowego i podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Jakie ograniczenia ma jednostka przy wyborze metod amortyzacji? Na jakich zasadach dokonywać jednorazowych odpisów w koszty? Jak ująć w ewidencji księgowej odpis amortyzacyjny?
Określenie metody stosowanej przez jednostkę
Ustawa o rachunkowości nie wskazuje, jakimi metodami należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Oznacza to, że pozostawiono w gestii jednostki wybór metody amortyzacji. Tę dowolność jednak ograniczają przepisy podatkowe, które dopuszczają amortyzację wyłącznie metodą liniową lub degresywną. Przy wyborze metody amortyzacji należy kierować się także aspektem podatkowym. Wynika to z faktu, że odpisy dokonane zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych mają wpływ na podstawę opodatkowania, a tym samym i na wysokość podatku dochodowego.
Polityka rachunkowości obejmuje zasady i procedury przyjęte przez kierownictwo przedsiębiorstwa przy opracowywaniu i prezentacji sprawozdań finansowych. Zadaniem kierownictwa firmy jest wybór i stosowanie takiej polityki, która najlepiej będzie odpowiadać pozycji finansowej i profilowi działalności przedsiębiorstwa. Wybrane przez jednostkę metody amortyzacji należy określić w zakładowym planie kont. Wybór metody amortyzacji powinien nastąpić jeszcze przed rozpoczęciem amortyzacji. Stosując uproszczenia w ramach przyjętych przez jednostkę zasad rachunkowości, jednostka musi pamiętać, że nie mogą one wywierać istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego (art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości).
Amortyzacja ujęta w księgach rachunkowych na podstawie ustawy o rachunkowości może być ustalona z uwzględnieniem stawek wynikających z przepisów podatkowych, wówczas amortyzacja księgowa będzie zgodna z amortyzacją podatkową. Obowiązująca obecnie ustawa o rachunkowości nie odwołuje się już do stawek amortyzacyjnych wynikających z przepisów podatkowych.
Tabela 1. Przegląd metod amortyzacji podatkowej
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dokonanie jednorazowego odpisu i odniesienie go w koszty
Przepisy podatkowe nakładają obligatoryjny obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych metodą liniową lub degresywną w odniesieniu do środków trwałych, których wartość początkowa przekracza 3500 zł w dniu przyjęcia do użytkowania. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa albo niższa niż 3500 zł, podatnicy mogą dokonywać odpisów według przedstawionych zasad albo zastosować jednorazowy odpis całej wartości środka trwałego w miesiącu oddania do używania albo w następnym. Warunkiem takiego jednorazowego odpisu jest oczywiście fakt, że składnik majątku stanowi środek trwały podlegający amortyzacji, czyli spełnia następujące wymagania (art. 16a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych):
stanowi własność lub współwłasność podatnika,
jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
przewidywany okres używania go jest dłuższy niż rok,
jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo
oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingowej.
W tej sytuacji jednostka ma dwie możliwości:
nie zaliczać tego składnika do środków trwałych i wówczas wydatki poniesione na jego nabycie zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania go do używania,
zaliczyć składnik majątku do środków trwałych i wówczas dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych, albo dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania środka trwałego do używania lub w miesiącu następnym.
Powyższe dwa rozwiązania wynikają z faktu, że ustawa o rachunkowości nie określa dolnej granicy wartości środków trwałych. Wartości te określone są jedynie w przepisach podatkowych. Tym samym, zaliczając rzeczowe składniki majątku do środków trwałych, należy kierować się ustalonymi w jednostce zasadami rachunkowości. W zależności więc od przyjętych zasad, przedmioty o niskiej jednostkowej wartości, które spełniają kryteria dla środków trwałych (zgodnie z ustawą o rachunkowości), mogą (lub nie) być zaliczone do środków trwałych w zależności od obowiązującej w jednostce polityki rachunkowości w tym zakresie.
Może się jednak zdarzyć, że jednostka będzie użytkowała składnik dłużej niż zakładała w momencie nabywania środka trwałego, np. zamiast planowanych 10 miesięcy będzie to 15 miesięcy. Z tego między innymi powodu (aby wyeliminować błędne naliczanie amortyzacji) jednostka powinna okresowo weryfikować poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji środków trwałych, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.
Przykład
Firma KOR zakupiła urządzenie za 3000 zł, ale za pół roku zamierza go zbyć. W tej sytuacji firma zaliczyła wartość urządzenia w koszty działalności i nie wprowadziła do ewidencji środków trwałych. Jest to możliwe, ponieważ przedsiębiorstwo kupując ten środek nie zamierza wykorzystywać go przez pełny rok. Zgodnie przecież z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.), aby dany składnik majątku mógł zostać zaliczony do środków trwałych, musi spełniać określone warunki, tzn.
– jego przewidywany okres ekonomicznej użyteczności powinien być dłuższy niż rok,
– powinien być kompletny, zdatny do użytku i
– przeznaczony na potrzeby jednostki.
Firma KOR postąpiła prawidłowo, ponieważ środek trwały nie spełniał jednego z powyższych warunków.
Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy ustalić okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Jednostka powinna ustalić we własnym zakresie wartość graniczną dla niskocennych składników majątku trwałego i zamieścić odpowiednią informację wraz z uzasadnieniem w dokumentacji opisującej politykę rachunkowości jednostki. Wartość 3500 zł przewidziana jest jedynie w przepisach podatkowych. Wiele firm dla ułatwienia przyjmuje tę wartość także dla celów amortyzacji bilansowej.
Ewidencja księgowa amortyzacji
Koszty amortyzacji środków trwa-łych oraz wartości niematerialnych i prawnych ewidencjonowane są na koncie 410 „Amortyzacja”. Na tym koncie ujmuje się również wartość środków trwałych odpisanych w koszty w całości w chwili przekazania ich do używania. W ciągu roku konto wykazuje saldo Wn, które w końcu roku przenosi się na konta:
860 „Wynik finansowy” przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wersji porównawczej, lub
490 „Rozliczenie kosztów” przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wersji kalkulacyjnej.
Na koncie tym nie występuje saldo na początek i na koniec roku.
Tabela 2. Zapisy na koncie 410 „Amortyzacja”
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład
Firma KORAL kupiła zestaw komputerowy, którego wartość netto wynosi 2000 zł (brutto 2440 zł). Zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości firma zalicza zestaw komputerowy do środków trwałych, od których dokonuje jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania środka trwałego do używania (firma mogłaby z uwagi na niską wartość nie zaliczać zestawu komputerowego do środków trwałych, a poniesione wydatki zaliczyć bezpośrednio w koszty).
Tabela 3. Ewidencja księgowa do przykładu
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Amortyzacja jako instrument zarządzania finansami firmy
Ważność amortyzacji wynika także z faktu, że jest ona instrumentem w polityce zarządzania finansami. Wybór metody amortyzacji wiąże się z możliwościami kształtowania poziomu kosztów, a więc i wyniku finansowego firmy. Amortyzacja kształtuje w istotny sposób płynność finansową firmy. Odpisy amortyzacyjne nie są bowiem rzeczywistym wydatkiem, ale są niejako refundacją poniesionych nakładów pieniężnych na nabycie składników aktywów trwałych. Wybór metody amortyzacji z jednej strony ma wpływ na wysokość kosztów, a z drugiej strony powinien zapewniać właściwe relacje pomiędzy funduszem amortyzacyjnym a potrzebami odtworzeniowymi jednostki.
Amortyzacja jest uwzględniana także przy sporządzaniu wszelkiego rodzaju kalkulacji, biznesplanach, a więc przy obliczaniu efektywności planowanych przedsięwzięć. Wybór metody amortyzacji istotny jest dla wyceny aktywów. Zbyt wysokie stawki amortyzacyjne powodują zaniżenie wartości bilansowej środków trwałych i nierzetelną prezentację wyników w stosunku do rzeczywistości. W takiej sytuacji wartość rzeczywista środka trwałego przekracza jego wartość bilansową. Pojawia się więc swoista „cicha” rezerwa nieujawniona w żadnej ewidencji. Wybór zbyt niskich stawek amortyzacyjnych niesie za sobą także sporo negatywnych skutków. Amortyzacja w takiej sytuacji nie odzwierciedla rzeczywistego tempa utraty wartości majątku, a zatem wartość majątku jest zawyżona. W konsekwencji tym samym zawyżony jest zysk. Rozdysponowanie zawyżonego zysku pomiędzy właścicieli może skutkować w efekcie problemami ze zdobyciem środków na odtworzenie zużytych środków trwałych.
Podstawa prawna:
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późń.zm.).
Masz wątpliwości, napisz: prawo.autorzy@infor.pl

Andrzej Bryłowski
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA