REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sposoby szybkiej amortyzacji w świetle prawa bilansowego i podatkowego

REKLAMA

Jakie ograniczenia ma jednostka przy wyborze metod amortyzacji? Na jakich zasadach dokonywać jednorazowych odpisów w koszty? Jak ująć w ewidencji księgowej odpis amortyzacyjny?
Określenie metody stosowanej przez jednostkę
Ustawa o rachunkowości nie wskazuje, jakimi metodami należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Oznacza to, że pozostawiono w gestii jednostki wybór metody amortyzacji. Tę dowolność jednak ograniczają przepisy podatkowe, które dopuszczają amortyzację wyłącznie metodą liniową lub degresywną. Przy wyborze metody amortyzacji należy kierować się także aspektem podatkowym. Wynika to z faktu, że odpisy dokonane zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych mają wpływ na podstawę opodatkowania, a tym samym i na wysokość podatku dochodowego.
Polityka rachunkowości obejmuje zasady i procedury przyjęte przez kierownictwo przedsiębiorstwa przy opracowywaniu i prezentacji sprawozdań finansowych. Zadaniem kierownictwa firmy jest wybór i stosowanie takiej polityki, która najlepiej będzie odpowiadać pozycji finansowej i profilowi działalności przedsiębiorstwa. Wybrane przez jednostkę metody amortyzacji należy określić w zakładowym planie kont. Wybór metody amortyzacji powinien nastąpić jeszcze przed rozpoczęciem amortyzacji. Stosując uproszczenia w ramach przyjętych przez jednostkę zasad rachunkowości, jednostka musi pamiętać, że nie mogą one wywierać istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego (art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości).
Amortyzacja ujęta w księgach rachunkowych na podstawie ustawy o rachunkowości może być ustalona z uwzględnieniem stawek wynikających z przepisów podatkowych, wówczas amortyzacja księgowa będzie zgodna z amortyzacją podatkową. Obowiązująca obecnie ustawa o rachunkowości nie odwołuje się już do stawek amortyzacyjnych wynikających z przepisów podatkowych.
Tabela 1. Przegląd metod amortyzacji podatkowej
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dokonanie jednorazowego odpisu i odniesienie go w koszty
Przepisy podatkowe nakładają obligatoryjny obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych metodą liniową lub degresywną w odniesieniu do środków trwałych, których wartość początkowa przekracza 3500 zł w dniu przyjęcia do użytkowania. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa albo niższa niż 3500 zł, podatnicy mogą dokonywać odpisów według przedstawionych zasad albo zastosować jednorazowy odpis całej wartości środka trwałego w miesiącu oddania do używania albo w następnym. Warunkiem takiego jednorazowego odpisu jest oczywiście fakt, że składnik majątku stanowi środek trwały podlegający amortyzacji, czyli spełnia następujące wymagania (art. 16a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych):
stanowi własność lub współwłasność podatnika,
jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
przewidywany okres używania go jest dłuższy niż rok,
jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo
oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingowej.
W tej sytuacji jednostka ma dwie możliwości:
nie zaliczać tego składnika do środków trwałych i wówczas wydatki poniesione na jego nabycie zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania go do używania,
zaliczyć składnik majątku do środków trwałych i wówczas dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych, albo dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania środka trwałego do używania lub w miesiącu następnym.
Powyższe dwa rozwiązania wynikają z faktu, że ustawa o rachunkowości nie określa dolnej granicy wartości środków trwałych. Wartości te określone są jedynie w przepisach podatkowych. Tym samym, zaliczając rzeczowe składniki majątku do środków trwałych, należy kierować się ustalonymi w jednostce zasadami rachunkowości. W zależności więc od przyjętych zasad, przedmioty o niskiej jednostkowej wartości, które spełniają kryteria dla środków trwałych (zgodnie z ustawą o rachunkowości), mogą (lub nie) być zaliczone do środków trwałych w zależności od obowiązującej w jednostce polityki rachunkowości w tym zakresie.
Może się jednak zdarzyć, że jednostka będzie użytkowała składnik dłużej niż zakładała w momencie nabywania środka trwałego, np. zamiast planowanych 10 miesięcy będzie to 15 miesięcy. Z tego między innymi powodu (aby wyeliminować błędne naliczanie amortyzacji) jednostka powinna okresowo weryfikować poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji środków trwałych, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.
Przykład
Firma KOR zakupiła urządzenie za 3000 zł, ale za pół roku zamierza go zbyć. W tej sytuacji firma zaliczyła wartość urządzenia w koszty działalności i nie wprowadziła do ewidencji środków trwałych. Jest to możliwe, ponieważ przedsiębiorstwo kupując ten środek nie zamierza wykorzystywać go przez pełny rok. Zgodnie przecież z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.), aby dany składnik majątku mógł zostać zaliczony do środków trwałych, musi spełniać określone warunki, tzn.
– jego przewidywany okres ekonomicznej użyteczności powinien być dłuższy niż rok,
– powinien być kompletny, zdatny do użytku i
– przeznaczony na potrzeby jednostki.
Firma KOR postąpiła prawidłowo, ponieważ środek trwały nie spełniał jednego z powyższych warunków.
Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy ustalić okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Jednostka powinna ustalić we własnym zakresie wartość graniczną dla niskocennych składników majątku trwałego i zamieścić odpowiednią informację wraz z uzasadnieniem w dokumentacji opisującej politykę rachunkowości jednostki. Wartość 3500 zł przewidziana jest jedynie w przepisach podatkowych. Wiele firm dla ułatwienia przyjmuje tę wartość także dla celów amortyzacji bilansowej.
Ewidencja księgowa amortyzacji
Koszty amortyzacji środków trwa-łych oraz wartości niematerialnych i prawnych ewidencjonowane są na koncie 410 „Amortyzacja”. Na tym koncie ujmuje się również wartość środków trwałych odpisanych w koszty w całości w chwili przekazania ich do używania. W ciągu roku konto wykazuje saldo Wn, które w końcu roku przenosi się na konta:
860 „Wynik finansowy” przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wersji porównawczej, lub
490 „Rozliczenie kosztów” przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wersji kalkulacyjnej.
Na koncie tym nie występuje saldo na początek i na koniec roku.
Tabela 2. Zapisy na koncie 410 „Amortyzacja”
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład
Firma KORAL kupiła zestaw komputerowy, którego wartość netto wynosi 2000 zł (brutto 2440 zł). Zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości firma zalicza zestaw komputerowy do środków trwałych, od których dokonuje jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania środka trwałego do używania (firma mogłaby z uwagi na niską wartość nie zaliczać zestawu komputerowego do środków trwałych, a poniesione wydatki zaliczyć bezpośrednio w koszty).
Tabela 3. Ewidencja księgowa do przykładu
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Amortyzacja jako instrument zarządzania finansami firmy
Ważność amortyzacji wynika także z faktu, że jest ona instrumentem w polityce zarządzania finansami. Wybór metody amortyzacji wiąże się z możliwościami kształtowania poziomu kosztów, a więc i wyniku finansowego firmy. Amortyzacja kształtuje w istotny sposób płynność finansową firmy. Odpisy amortyzacyjne nie są bowiem rzeczywistym wydatkiem, ale są niejako refundacją poniesionych nakładów pieniężnych na nabycie składników aktywów trwałych. Wybór metody amortyzacji z jednej strony ma wpływ na wysokość kosztów, a z drugiej strony powinien zapewniać właściwe relacje pomiędzy funduszem amortyzacyjnym a potrzebami odtworzeniowymi jednostki.
Amortyzacja jest uwzględniana także przy sporządzaniu wszelkiego rodzaju kalkulacji, biznesplanach, a więc przy obliczaniu efektywności planowanych przedsięwzięć. Wybór metody amortyzacji istotny jest dla wyceny aktywów. Zbyt wysokie stawki amortyzacyjne powodują zaniżenie wartości bilansowej środków trwałych i nierzetelną prezentację wyników w stosunku do rzeczywistości. W takiej sytuacji wartość rzeczywista środka trwałego przekracza jego wartość bilansową. Pojawia się więc swoista „cicha” rezerwa nieujawniona w żadnej ewidencji. Wybór zbyt niskich stawek amortyzacyjnych niesie za sobą także sporo negatywnych skutków. Amortyzacja w takiej sytuacji nie odzwierciedla rzeczywistego tempa utraty wartości majątku, a zatem wartość majątku jest zawyżona. W konsekwencji tym samym zawyżony jest zysk. Rozdysponowanie zawyżonego zysku pomiędzy właścicieli może skutkować w efekcie problemami ze zdobyciem środków na odtworzenie zużytych środków trwałych.
Podstawa prawna:
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późń.zm.).
Masz wątpliwości, napisz: prawo.autorzy@infor.pl

Andrzej Bryłowski
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zamknięcie roku 2023 - kawa z INFORLEX 12 grudnia [bezpłatne spotkanie online]

    Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online w dniu 12 grudnia 2023 r. o godzinie 9.00 w ramach cyklu "kawa z INFORLEX". Tym razem tematem spotkania będzie zamknięcie roku 2023 o czym opowie nasz ekspert dr Gyöngyvér Takáts. 

    Zamówienia publiczne 2024 - nowe progi unijne i nowy średni kurs złotego do euro

    Wiemy już jakie są progi unijne dla celów zamówień publicznych, ich równowartości w złotych, równowartości w złotych kwot wyrażonych w euro oraz średni kursu złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych lub konkursów.

    Progi statystyczne w systemie INTRASTAT na 2024 rok

    Prezes Głównego Urzędu Statystycznego zaakceptował wysokości progów statystycznych na 2024 r. w systemie INTRASTAT. Progi te (zarówno podstawowe i szczegółowe) wzrosły w porównaniu do obowiązujących w 2023 roku.

    Egzamin na doradcę podatkowego - zmiany od 2024 roku

    Ministerstwo Finansów poinformowało, że 1 stycznia 2024 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego i przeprowadzania egzaminu na doradcę podatkowego. Jak wskazuje MF, głównym celem nowelizacji jest usprawnienie procesu egzaminacyjnego.

    Tabela kursów średnich NBP z 6 grudnia 2023 roku - nr 236/A/NBP/2023

    Tabela kursów średnich NBP waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 6 grudnia 2023 roku - nr 236/A/NBP/2023. Kurs euro w tym dniu to 4,3382 zł.

    Komentarz do posiedzenia RPP z 5-6 grudnia 2023 roku

    Komentarz do posiedzenia RPP z 5-6 grudnia 2023 roku. "Wszystko wskazuje na to, iż mamy obecnie do czynienia ze stabilizacją stóp procentowych na bieżącym poziomie przez najbliższe kilka miesięcy, najprawdopodobniej do następnej projekcji inflacyjnej, która zostanie opublikowana przez Narodowy Bank Polski w marcu 2024 r."

    Stopy procentowe NBP bez zmian od 6 grudnia 2023 r.

    Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 5-6 grudnia 2023 r. postanowiła pozostawić wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna wynosi nadal 5,75 proc. - podał w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja była zgodna z oczekiwaniami rynku.

    Co dostaniemy zamiast podwyżki w 2024 roku? Firmy szukają oszczędności. Ale pracownicy mogą na tym zyskać!

    Widmo wysokich kosztów firmowych skłania pracodawców do szukania rozwiązań, które pozwolą optymalizować wydatki. Jednym z nich jest wdrożenie strategii pozapłacowej bazującej na benefitach żywieniowych, która zapewnia oszczędności zarówno firmie, jak i zatrudnionym. Aby przyciągnąć i zatrzymać talenty, firmy coraz częściej już na etapie rekrutacji informują o wartości finansowej benefitów, ponieważ kandydaci nie mają świadomości, z czego składa się całkowity pakiet wynagrodzeń. 

    Pracownik wystawił pustą fakturę. Kto za to odpowiada? Pracodawca (podatnik VAT)?

    W codziennej praktyce biznesowej wielokrotnie powstaje pytanie, czy za pustą fakturę zawsze odpowiada podatnik (firma), gdy to pracownik, bez wiedzy i zgody pracodawcy, wystawiał fikcyjne faktury, umożliwiając innym podmiotom odliczenie VAT. Jedna z takich spraw trafiła do sądu, a w wyniku zadanego pytania prejudycjalnego – do TSUE. Poznaliśmy właśnie opinię Rzecznika Generalnego TSUE, który uznał, że co do zasady administracja skarbowa nie powinna egzekwować VAT od przedsiębiorcy. Zobaczymy, czy Trybunał weźmie pod uwagę tę opinię (bo z reguły tak robi), wydając wyrok, na który trzeba jeszcze trochę poczekać.

    Jaki dochód do ulgi rehabilitacyjnej?

    Kwota limitu dochodu osoby niepełnosprawnej, która uprawnia jej opiekuna do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej do własnych dochodów, wynosi obecnie 19 061,28 zł. Kwota ta będzie miała zastosowanie w rozliczeniu rocznym PIT w 2024 roku (dokonywanym za rok 2023).

    REKLAMA