Umowa w zakresie obsługi księgowej nieruchomości wspólnoty mieszkaniowej przez członka wspólnoty, który ma zarejestrowaną działalność gospodarczą w tym zakresie, nie jest zwolniona z podatku od towarów i usług. Zwolnieniem objęta jest jedynie umowa zarządzania taką nieruchomością - i to tylko wykonywana na zlecenie.
Często członkowie wspólnot mieszkaniowych powierzają zarządzanie swoich nieruchomości wyspecjalizowanym firmom zapewniającym w tej sferze kompleksową obsługę. Zarządcy tacy zawierają w imieniu wspólnoty umowy i kierują całością spraw nieruchomości. Często jest tak, że w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej obsługę księgową nieruchomości wykonuje na podstawie umowy z zarządcą nieruchomości osoba, która zamieszkuje na terenie nieruchomości. W takiej sytuacji mamy do czynienia z opodatkowaniem czynności księgowych.
Działalność gospodarcza
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
WARTO WIEDZIEĆ
Usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe, są zwolnione z podatku od towarów i usług.
WARTO WIEDZIEĆ
Osoba wykonująca usługi w zakresie obsługi księgowej nieruchomości, według umowy zawartej przez nią w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie korzysta z wyłączenia z VAT. Tym samym podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne, oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Opodatkowanie VAT
Jednocześnie przepisy te uznają, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Warunkiem jednak nieuznania za działalność gospodarczą jest to, aby z tytułu wykonania tych czynności osoby te związane były ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny. Oznacza to, że pomiędzy zlecającym i wykonującym zlecane czynności stosunek prawny istnieje co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można wyczytać, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie na potrzeby związane z tą nieruchomością, z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.
Oznacza to, że osoba wykonująca usługi w zakresie obsługi księgowej nieruchomości, według umowy zawartej przez nią w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie korzysta z wyłączenia z podatku od towarów i usług. Tym samym podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Mimo że w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług nie ma wzmianki na temat preferencyjnej stawki VAT lub zwolnienia z tego podatku dla usług zarządzania nieruchomością, korzysta ona ze zwolnienia na podstawie przepisów szczególnych. Określa je par. 8 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tylko usług w zakresie zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi, świadczonymi na zlecenie, z wyłączeniem wyceny nieruchomości mieszkalnych (PKWiU ex 70.32.11). Usługi rachunkowo-księgowe natomiast nie kwalifikują się do tego typu czynności, co w konsekwencji powoduje, że są one opodatkowane podatkiem od towarów i usług i nie dotyczy ich zwolnienie z tytułu zarządzania nieruchomościami.
