W 2005 roku biegli rewidenci zbadali około 21 tys. sprawozdań finansowych. Ponad 19 tys. zostało uznanych za rzetelne. Biegli nie zgłosili do nich żadnych uwag
Sprawozdania finansowe, m.in. firm, są ważnym źródłem informacji dla inwestorów. Wstepne dane dotyczące zbadanych w 2005 roku sprawozdań Gazeta Prawna otrzymała z Krajowej Izby Biegłych Rewidentów.
Komentując wyniki badań, biegły rewident Jacek Kaczka z firmy doradczej KPMG podkreśla, że audytor wydaje opinię na temat ostatecznego sprawozdania finansowego. W praktyce przedłożone do badania dokumenty nierzadko zawierają błędy (np. arytmetyczne) lub nieprawidłowości. Przykładowo, nie ma w nich wszystkich informacji wymaganych przepisami ustawy o rachunkowości.
– Przeprowadzając badanie, biegły rewident przedstawia listę korekt do sprawozdania finansowego. Jeżeli zostają one zaakceptowane przez zarząd oraz uwzględnione w ostatecznej wersji sprawozdania finansowego, to wydawana jest opinia bez zastrzeżeń odnośnie do tego sprawozdania. W ostatecznym sprawozdaniu finansowym nie opisuje się korekt proponowanych przez biegłego, które odnosiły się do pierwotnej wersji sprawozdania – dodaje nasz rozmówca.
Kiedy nie ma zastrzeżeń...
Opinia odnosi się do ostatecznej wersji sprawozdania finansowego, które potem jest dostępne dla jego użytkowników.
– Jeżeli więc biegły rewident wyda opinię bez zastrzeżeń, potwierdza tym samym, że sprawozdanie finansowe przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie informacje istotne dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej jednostki na dzień bilansowy – wyjaśnia Beata Handel, biegły rewident z PKF Consult.
...a kiedy są
Natomiast zastrzeżenia mogą się pojawić – zdaniem Beaty Handel – np. w przypadku ograniczeń zakresu badania, które powodują, że biegły rewident nie może z całą pewnością wypowiedzieć się na temat poprawności badanego sprawozdania finansowego.
– Przykładem takiego ograniczenia może być nieuczestniczenie przez biegłego w inwentaryzacji, która nastąpiła przed zawarciem umowy, a biegły nie może w inny sposób upewnić się o stanie zapasów na dzień bilansowy – twierdzi rozmówczyni.
Zdarza się, że zarząd może nie zgadzać się z biegłym rewidentem co do interpretacji przepisów, np. w sytuacji gdy są one niejasne lub występują różne, wzajemnie sprzeczne interpretacje – dodaje Jacek Kaczka.
– Uwzględnienie w opinii zastrzeżenia nie oznacza jednak, że całe sprawozdanie finansowe jest nierzetelne. Analizuje się sprawozdanie finansowe, traktowane jako całość – dodaje biegły rewident z KPMG. Jego zdaniem, opinię z zastrzeżeniem wydaje się przykładowo w sytuacji, gdy w sprawozdaniu finansowym pominięto istotne informacje, ale odstępstwo od zasad rachunkowości lub nieuwzględnienie informacji nie zniekształca ogólnego obrazu przekazywanego przez sprawozdanie finansowe.
Opinia negatywna
– Z kolei opinię negatywną biegły wydaje w sytuacji znacznego odstępstwa od obowiązujących zasad rachunkowości lub innych przepisów prawnych i odstępstwo to istotnie zniekształca sprawozdanie finansowe. Natomiast w sytuacji znacznego ograniczenia zakresu badania, wywołującego brak pewności co do stanu rzeczywistego biegły rewident może odmówić wydania opinii – wyjaśnia Beata Handel. Dodaje, że 8,5 proc. udziału opinii z zastrzeżeniami, negatywnych i odmowy wydania opinii w całości wydanych opinii nie jest wielkością małą i nieistotną. Jej zdaniem świadczy o tym, ile należy jeszcze poprawić w zakresie kształcenia naszej kadry księgowych i ekonomistów.
Sprawozdania zbadane w 2005 roku
liczba zbadanych sprawozdań ogółem*
20 889 w tym
19 107
91,5 proc. bez zastrzeżeń
1525 7,2 proc. z zastrzeżeniami
257 1,3 proc. ocena negatywna bądź odstąpienie od wydania opinii
