Sądy mogą kontrolować interpretacje

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego rozpoznali w pełnym składzie pytanie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, które powstało na tle konkretnej sprawy podatkowej.

Podatnik jako pracownik spółki akcyjnej kupił jej akcje. Potem sprzedał je na Giełdzie Papierów Wartościowych. Ponieważ nabycie miało miejsce przed objęciem akcji tzw. podatkiem giełdowym (przed 1 stycznia 2004 r.), zdaniem podatnika nie musiał opodatkowywać ich sprzedaży. Żeby się jednak upewnić, złożył wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. Organy podatkowe w obu instancjach uznały jednak, że dochód z tytułu sprzedaży akcji podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Po tym jak sprawa wydanej interpretacji trafiła na wokandę sądu, skład orzekający powziął poważne wątpliwości co do samego trybu kontroli sądowej wiążących interpretacji podatkowych. Dotyczyły one zwłaszcza tego, czy decyzja wydana przez organ podatkowy drugiej instancji jest ostateczna. Wątpliwości sprowadzały się do tego, czy podatnik nie musi już wnosić od decyzji odwołania i może ją zaskarżyć do sądu, czy też jest to decyzja wydana w I instancji, a każda ze stron postępowania ma prawo złożyć odwołanie i dopiero wtedy zaskarżyć ją do sądu. Sąd pytający miał wątpliwości, czy sąd administracyjny może merytorycznie oceniać zaskarżoną interpretację, czy też powinien ograniczyć się tylko do badania samej procedury wydania interpretacji.

Wątpliwości sądu nie potwierdzili sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, którzy uznali, że art. 14b par. 6 zdanie pierwsze Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) jest zgodny z art. 10 i 184 konstytucji. Zdaniem TK nie można postawić zarzutu, że sądy administracyjne nie mają prawa oceniać orzeczeń w sprawie wydawania wiążących interpretacji, bo w ten sposób wyręczają organy podatkowe. Wręcz przeciwnie. Wcześniejsza kontrola interpretacji może wpłynąć pozytywnie na stosowanie przepisów. Może też zmniejszyć ryzyko powstawania linii orzeczniczych organów podatkowych, które miałyby charakter profiskalny.