REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rzecznik chce bronić podatników

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Rzecznik występuje w sprawach podatkowych, gdy otrzyma skargę, albo gdy w mediach pojawiają się doniesienia o nieprawidłowościach. Nie obawia się też korespondencji z ministrem finansów.

Rozmowa ze STANISŁAWEM TROCIUKIEM , zastępcą rzecznika praw obywatelskich

Z raportu Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że w ubiegłym roku Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł tylko jedną skargę kasacyjną dotyczącą sprawy podatkowej. Jakie są powody tak małej aktywności rzecznika przed NSA?

- Przyczyny są bardzo prozaiczne. W praktyce bardzo często dostajemy skargę od obywatela na granicy terminu albo już po jego przekroczeniu. W konsekwencji z przyczyn formalnoprawnych nie można już uczestniczyć w danym postępowaniu.

REKLAMA

Autopromocja


Jak wygląda procedura przystąpienia rzecznika do postępowania?

- Z punktu widzenia rzecznika istotne jest to, czy mamy do czynienia z naruszeniem praw i wolności obywatelskich i czy sprawa ma w pewnym sensie charakter precedensowy. Należy przy tym pamiętać, że ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich jest tak skonstruowana, że generalnie obowiązuje zasada subsydiarności: rzecznik wkracza tam, gdzie obywatel nie ma w ogóle możliwości podejmowania działań prawnych albo są one utrudnione. Ustawa upoważnia rzecznika np. do tego, by poprzestał na wskazaniu skarżącemu przysługujących mu z mocy prawa środków działania. Nie jest to instytucja paternalistyczna, której zadaniem jest świadczenie zastępstwa procesowego na rzecz obywateli.


Podatnicy traktują rzecznika jak publicznego adwokata. Tymczasem jego rola polega na pomocy, ale zdaje się, że nieco inaczej rozumianej?

- Zdarzają się sytuacje, gdzie możliwość samodzielnego działania obywatela jest mocno utrudniona. W takich sytuacjach powinien wkraczać RPO. Zadaniem rzecznika jest walka o pewne precedensowe rozstrzygnięcia, które mają wymiar indywidualny, ale również wykraczają poza ramy jednostkowej sprawy, służąc w ten sposób dużej grupie obywateli. Dotyczy to zazwyczaj sytuacji, gdy podatnik nie może skorzystać ze zwykłych, przysługujących każdemu środków działania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Natomiast trudno jest traktować rzecznika jako publicznego adwokata, a więc tego, który pełni funkcję zastępcy procesowego strony. Gdybyśmy taką rolę zaczęli pełnić, doprowadziłoby to do całkowitego paraliżu tej instytucji.


W jakich sprawach zwracają się do rzecznika podatnicy? Co jest najczęściej impulsem, który powoduje, że w danej sprawie rzecznik postanawia wystąpić?

- Obywatele nie tylko kierują skargi dotyczące poszczególnych rozstrzygnięć wydanych w ich sprawach, ale również zwracają się do rzecznika, kwestionując czy to przepisy rozporządzenia, czy przepisy ustaw. A zatem kanwą do działań, które podejmuje rzecznik, są skargi, które do nas wpływają, dotyczące zarówno spraw indywidualnych, jak i generalnych.


Albo doniesienia prasowe?

- Nie ukrywamy, że często podstawą do podejmowanych działań są materiały prasowe czy też doniesienia innych mediów. Bardzo często interwencja w indywidualnej sprawie mogłaby załatwić tylko tę indywidualną sprawę, natomiast działania o charakterze generalnym mogą ten skutek zwielokrotnić. Jeśli się da generalnie rozwiązać jakiś problem, wówczas beneficjentami tego rozwiązania będzie nie tylko jednostka, która zwróciła się do rzecznika, ale także tysiące podatników znajdujących się w analogicznej sytuacji.


Jak układa się współpraca rzecznika z ministrem finansów?

- Na płaszczyźnie formalnej taka współpraca oczywiście jest, natomiast inną rzeczą jest to, czy odpowiedzi, które otrzymuje rzecznik, są zadowalające w sensie merytorycznym, czy wystarczający jest sam fakt udzielenia odpowiedzi. Często minister finansów, którego optyka jest zupełnie inna niż optyka rzecznika, nie podziela wniosków czy postulatów rzecznika. Minister finansów nie zawsze zgadza się z zarzutami zawartymi w wystąpieniach rzecznika. Trudno jednak nie zauważyć, że często minister przedstawia przekonujące argumenty świadczące o tym, że rzecznik czy też skarżący, którzy zwracali się do rzecznika, a ten podjął sprawę do wyjaśnienia, nie mają racji.


A jeśli rzecznik praw obywatelskich nie zgadza się z argumentami przedstawianymi przez ministra finansów?

- Jeśli nie jesteśmy przekonani o racjach prezentowanych przez resort finansów, wówczas podejmowanie kolejnych kroków zależy od tego, czy rzecznik dysponuje określonymi środkami do dalszego działania czy też nie. Z zasady rzecznik przedstawia swoje rekomendacje i pogląd na sprawę, natomiast nie ma środków twardego oddziaływania na konkretne organy. A zatem, jeśli rekomendacja rzecznika nie zostaje uwzględniona, to postępowanie się kończy. I tak jest w sprawach, w których nie możemy skorzystać z innego typu środków działania, a więc nie ma np. rozstrzygnięcia, które można by było zaskarżyć.

Czasami polemizujemy z odpowiedzią ministra finansów, natomiast jest to zazwyczaj przedstawianie kolejnych argumentów obu stron. Są też takie sprawy, w których jeśli stawiamy zarzut hierarchicznej niezgodności przepisów prawa, a więc rozporządzenia z ustawą lub ustawy z konstytucją, to - jeśli nie podzielamy poglądów ministra - mamy możliwość poddania takiego sporu pod rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego.

Zresztą, warto tutaj zauważyć, że większość wniosków, które trafiły do Trybunału Konstytucyjnego, była najpierw poprzedzona korespondencją prowadzoną z odpowiednim ministrem, w tym również ministrem finansów.


Jak ocenia pan funkcjonowanie prawa podatkowego w świetle spraw, z którymi zgłaszają się podatnicy?

- Trudno oczekiwać od rzecznika, że będzie mówił o zaletach systemu podatkowego, skoro w istocie cały czas pracuje, opierając swoje doświadczenie na patologii tego systemu. Naszym zdaniem - na co zresztą od wielu lat nieustannie zwracamy uwagę - obowiązujące prawo podatkowe jest zbyt skomplikowane i niestabilne. Podatnicy gubią się w mnogości zmian, nie mogą być pewni słuszności podejmowanych przez siebie rozwiązań, nie są w stanie zaplanować swojej podatkowej przyszłości, ponieważ regulacje w tym zakresie wciąż się zmieniają. Przy czym odnosi się wrażenie, że apele i postulaty rzecznika o zmianę tego stanu rzeczy i przede wszystkim uproszczenie systemu podatkowego nie przynoszą większego skutku. Bo czym innym jest przyznanie, że takie rozwiązania są konieczne, a czym innym - faktyczne ich wprowadzanie.


STANISŁAW TROCIUK

zastępca rpo. W Biurze RPO pracuje od 1989 roku. Autor publikacji z zakresu prawa administracyjnego i mieszkaniowego


KTO MOŻE WNIOSKOWAĆ O POMOC

Podjęcie czynności przez rzecznika następuje:

- na wniosek obywateli lub ich organizacji,

- na wniosek organów samorządów,

- na wniosek Rzecznika Praw Dziecka,

- z własnej inicjatywy.

Wniosek kierowany do rzecznika jest wolny od opłat, nie wymaga zachowania szczególnej formy. Powinien jednak zawierać imię i nazwisko, adres, pod który należy kierować korespondencję, dokładne wskazanie, czego dotyczy sprawa, oraz podanie argumentów wskazujących na naruszenie wolności lub prawa oraz niezbędne dokumenty (kopie lub odpisy), które skarżący posiada.

 

SPRAWY, W JAKICH INTERWENIOWAŁ RZECZNIK

Rzecznik Praw Obywatelskich:

- zakwestionował konstytucyjność rozwiązania przewidzianego w ustawie o opłacie skarbowej dotyczącego wycofania znaków opłaty skarbowej

- zwrócił uwagę, że niekorzystne regulacje w VAT doprowadziły do zaprzestania świadczenia usług prawnych dla ubogich oraz uchylania się przez profesjonalistów od ujawniania wykonywania tych czynności w ewidencji podatkowej,

- przystąpił do skargi konstytucyjnej podatnika, który wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego, kwestionując przepis Ordynacji podatkowej (sygn. akt SK 63/06).

 

UPRAWNIENIA PRZYSŁUGUJĄCE RZECZNIKOWI

Rzecznik po zapoznaniu się z każdym skierowanym do niego wnioskiem może:

- podjąć sprawę,

- poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysługujących mu środków działania,

- przekazać sprawę według właściwości,

- nie podjąć sprawy

zawiadamiając o tym wnioskodawcę i osobę, której sprawa dotyczy.

Podejmując sprawę rzecznik może m.in. zwrócić się o zbadanie sprawy do właściwych organów, a zwłaszcza organów nadzoru, prokuratury, kontroli państwowej. Może też zwrócić się m.in. do ministra finansów.


Edyta Wereszczyńska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

2 miliony firm czeka na podpis prezydenta. Stawką jest niższa składka zdrowotna

To może być przełom dla mikroprzedsiębiorców: Rada Przedsiębiorców apeluje do Andrzeja Dudy o podpisanie ustawy, która ulży milionom firm dotkniętym Polskim Ładem. "To test, czy naprawdę zależy nam na polskich firmach" – mówią organizatorzy pikiety zaplanowanej na 6 maja.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje skutków błędów w deklaracjach podatkowych. Ochrona dopiero po wykupieniu rozszerzonej polisy OC

Księgowi w biurach rachunkowych mają coraz mniej czasu na złożenie deklaracji podatkowych swoich klientów – termin składania m.in. PIT-36, PIT-37 i PIT-28 mija 30 kwietnia. Pod presją czasu księgowym zdarzają się pomyłki, np. błędne rozliczenie ulg, nieuwzględnienie wszystkich przychodów czy pomyłki w zaliczkach na podatek. W jednej z takich spraw nieprawidłowe wykazanie zaliczek w PIT-36L zakończyło się naliczonymi przez Urząd Skarbowy odsetkami w wysokości ponad 7000 zł. Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych – ochronę zapewnia dopiero wykupienie rozszerzonej polisy.

Rewolucja płacowa w całej UE od 2026 roku. Pracodawcy będą musieli ujawniać kwoty wynagrodzenia pracownikom i kandydatom do pracy

Wynagrodzenia przestaną być tematem tabu. Od czerwca 2026 roku pracodawcy będą mieli obowiązek ujawniania informacji o płacach, zarówno kandydatom do pracy, jak i zatrudnionym pracownikom. Czy to koniec nierówności i początek nowego rozdania na rynku pracy?

REKLAMA

Firmy ignorują KSeF? Tylko 5 tys. podmiotów gotowych na rewolucję e-fakturowania

Choć obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur wejdzie w życie za 9 miesięcy, zaledwie 5230 firm zdecydowało się na dobrowolne wdrożenie systemu. Eksperci biją na alarm – to ostatni moment na przygotowania. Firmy nie tylko ryzykują chaos, ale też muszą zmierzyć się z brakiem środowiska testowego, napiętym harmonogramem i rosnącą liczbą innych zmian w przepisach.

Spółka komandytowa bez VAT od dywidendy – ważna interpretacja skarbówki

Dywidenda wypłacana komplementariuszowi nie podlega VAT – potwierdził to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Oznacza to, że spółki komandytowe, w których wspólnicy prowadzą sprawy spółki bez wynagrodzenia, nie muszą obawiać się dodatkowego obciążenia podatkowego. To dobra wiadomość dla przedsiębiorców poszukujących efektywnych i bezpiecznych rozwiązań podatkowych.

Fiskus wlepi kary za niezapłacony podatek od sprzedaży ubrań i zabawek w internecie? MF analizuje informacje o 300 tys. osób i podmiotów handlujących na platformach internetowych

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali MF dane ponad 177 tys. osób fizycznych i 115 tys. podmiotów – poinformowała PAP rzeczniczka szefa KAS Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Katastrofa fakturowa w 2026 roku? Kto odważy się wdrożyć obowiązek stosowania KSeF i faktur ustrukturyzowanych?

Niedawno opublikowano kolejną wersję projektu „nowelizacji nowelizacji” ustaw na temat faktur ustrukturyzowanych i KSeF, które mają być niezwłocznie uchwalone. Ich jakość woła o pomstę do nieba. Co prawda zaproponowane zmiany świadczą o tym, że twórcy przepisów chcą pozostawić tym, którzy połapią się w tych zawiłościach, jakieś możliwości unikania tej katastrofy, zachowując fakturowanie w dotychczasowej formie przynajmniej do końca 2026 r. Pytanie, tylko po co to całe zamieszanie i dezorganizacja obrotu gospodarczego – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Jak nie zbankrutować na IT: inteligentne monitorowanie i optymalizacja kosztowa środowiska informatycznego. Praktyczny przewodnik po narzędziach i strategiach monitorowania

W dzisiejszej erze cyfrowej, środowisko IT stało się krwiobiegiem każdej nowoczesnej organizacji. Od prostych sieci biurowych po rozbudowane infrastruktury chmurowe, złożoność systemów informatycznych stale rośnie. Zarządzanie tak rozległym i dynamicznym ekosystemem to nie lada wyzwanie, wymagające nie tylko dogłębnej wiedzy technicznej, ale przede wszystkim strategicznego podejścia i dostępu do odpowiednich narzędzi. Wyobraźcie sobie ciągłą potrzebę monitorowania wydajności kluczowych aplikacji, dbałości o bezpieczeństwo wrażliwych danych, sprawnego rozwiązywania problemów zgłaszanych przez użytkowników, a jednocześnie planowania przyszłych inwestycji i optymalizacji kosztów. To tylko wierzchołek góry lodowej codziennych obowiązków zespołów IT i kadry managerskiej. W obliczu tej złożoności, poleganie wyłącznie na intuicji czy reaktywnym podejściu do problemów staje się niewystarczające. Kluczem do sukcesu jest proaktywne zarządzanie, oparte na solidnych danych i inteligentnych systemach, które nie tylko informują o bieżącym stanie, ale również pomagają przewidywać przyszłe wyzwania i podejmować mądre decyzje.

Wojna celna USA - Chiny. Jak może się bronić Państwo Środka: 2 scenariusze. Świat (też Stany Zjednoczone) nie może się obejść bez chińskiej produkcji

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

REKLAMA