Uszczelnianie systemu podatkowego, czyli planowane zmiany w podatkach dochodowych

Uszczelnienie systemu podatku dochodowego

Na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej (bip.kprm.gov.pl) pojawiła się informacja o projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw – numer projektu UD126.

Według Ministerstwa zmiany prawne mają prowadzić do uszczelnienia systemu podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W efekcie nowelizacji stworzona zostanie możliwość łatwego powiązania wysokości podatku płaconego przez duże przedsiębiorstwa, w szczególności przedsiębiorstwa międzynarodowe, z faktycznym miejscem uzyskania przez nie dochodu.

Nowe przepisy w zakresie CIT

Planowane rozwiązania w zakresie ustawy o CIT to:

• podwyższenie limitu przychodów z bieżącego roku podatkowego z 1,2 mln euro do 2 mln euro, uprawniających do korzystania z obniżonej 9 % stawki podatku CIT;
• nadanie spółce komandytowej statusu podatnika podatku dochodowego;
• zapewnienie możliwości weryfikacji prawidłowości rozliczeń w tym podatku przez będących podatnikami tego podatku wspólników spółek jawnych;
• dostosowanie krajowych regulacji dotyczących źródeł dochodów osiąganych przez nierezydentów na terytorium RP do standardów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zmienianych w drodze MLI;
• ograniczenie możliwości rozliczania strat, gdy podatnik przejął inny podmiot lub do podatnika wniesiony został wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub wkład pieniężny, za który podatnik nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa;
• doprecyzowanie dyspozycji przepisu art. 14a poprzez wskazanie wprost, iż obejmuje on swoją normą również przeniesienie przez likwidowaną spółkę (spółdzielnię) majątku rzeczowego na rzecz jej wspólników (akcjonariuszy, członków spółdzielni) tytułem podziału majątku likwidowanej osoby prawnej;
• ograniczenie nierzeczywistego spadku wartości amortyzowanych środków zmniejszenia różnic występujących między wartością wykazywanego przez podatnika w roku podatkowym dochodu przed jego opodatkowaniem podatkiem dochodowym, a wartością wykazywanego – za ten sam okres (rok podatkowy/rok obrotowy) – zysku brutto (zysku przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym), poprzez zbliżenie zasad ustalania wysokości odpisów amortyzacyjnych określonych w przepisach ustawy CIT do zasad określonych w przepisach ustawy o rachunkowości;
• doprecyzowanie nazwy oraz algorytmu wskaźnika służącego wyliczeniu maksymalnej wysokości kosztów finansowania dłużnego, jakie – w danym roku podatkowym – obciążać mogą wynik podatkowy (dochód/strata) wykazywany przez danego podatnika w związku z prowadzoną przez takiego podatnika działalnością;
• eliminacja wątpliwości interpretacyjnych dotyczących limitowania nadwyżki kosztów finansowania dłużnego;
• ograniczenia w zakresie możliwości manipulowania wysokością stawki amortyzacyjnej w sytuacji, gdy podatnik korzysta ze zwolnienia;
• przeniesienie obowiązku rozliczenia podatku z tytułu zbycia udziałów w tzw. spółkach nieruchomościowych ze sprzedawcy na spółkę nieruchomościową;
• rozszerzenie zakresu transakcji podlegających weryfikacji pod kątem zgodności z zasadą ceny rynkowej, w szczególności w przypadku gdy rzeczywisty właściciel (beneficial owner) ma siedzibę w tzw. „raju podatkowym” oraz zwiększenie obowiązków dokumentacyjnych dla takich transakcji (ceny transferowe);
• wprowadzenie obowiązku sporządzania i podania do publicznej wiadomości polityki podatkowej za rok podatkowy przez podatników podatku CIT, obowiązek ten jednak ma dotyczyć tylko największych podmiotów, które miały przychody powyżej 50 mln euro i tylko określonych danych dotyczących zarządzania podatkami, z obligatoryjnej publikacji zostaną wyłączone informacje dotyczące tajemnicy handlowej, przemysłowej, zawodowej lub procesu produkcyjnego;
• wprowadzenie rozwiązania uprawniającego podatników do skorzystania ze zwolnienia z podatku od przychodów z budynków także w przypadku, gdyby po dniu 31 grudnia 2020 roku (koniec terminu obecnie obowiązującego zwolnienia), nadal obowiązywał w Rzeczypospolitej Polskiej stan epidemii związany z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-21 – zgodnie z projektem, we wskazanych okolicznościach zwolnienie od podatku znajdzie zastosowanie również po dacie 31 grudnia 2020 roku.

Nowe przepisy dotyczące PIT

Planowane rozwiązania w zakresie ustawy o PIT to:

• dostosowanie regulacji do zmian wprowadzonych w ustawie CIT;
• ograniczenie w zakresie możliwości manipulowania wysokością stawki amortyzacyjnej w sytuacji, gdy podatnik korzysta ze zwolnienia;
• ograniczenie nierzeczywistego spadku wartości amortyzowanych środków zmniejszenia różnic występujących między wartością wykazywanego przez podatnika w roku podatkowym dochodu przed jego opodatkowaniem podatkiem dochodowym, a wartością wykazywanego – za ten sam okres (rok podatkowy/rok obrotowy) – zysku brutto (zysku przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym), poprzez zbliżenie zasad ustalania wysokości odpisów amortyzacyjnych określonych w przepisach ustawy PIT do zasad określonych w przepisach ustawy o rachunkowości;
• likwidacja ulgi, o której mowa w art. 27g ustawy PIT (tzw. ulga abolicyjna);
• wprowadzenie rozwiązania uprawniającego podatników do skorzystania ze zwolnienia z podatku od przychodów z budynków – analogicznie jak w ustawie CIT.

Planowane rozwiązania w zakresie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym

Planowane rozwiązania w zakresie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw to:

• podniesienie limitu przychodu warunkującego wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (z 250 tys. euro do 2 mln euro) oraz limitu przychodu uprawniającego do kwartalnych wpłat ryczałtu (z 25 tys. euro do 200 tys. euro);
• likwidacja większości przypadków, w których określona działalność wyłącza z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, w tym poprzez zmianę definicji wolnych zawodów;
• obniżenie niektórych stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
• ujednolicenie wysokości ryczałtu dla najmu oraz usług związanych z zakwaterowaniem;
• likwidacja wyłączenia z opodatkowania kartą podatkową w przypadku prowadzenia takiej samej działalności przez małżonka;
• dopuszczenie czasowego zwiększenia stanu zatrudnienia przez przedsiębiorców opłacających kartę podatkową;
• likwidacja ulgi abolicyjnej (uchylenie art. 13a);
• rozszerzenie zakresu transakcji podlegających weryfikacji pod kątem zgodności z zasadą ceny rynkowej, w szczególności w przypadku gdy rzeczywisty właściciel (beneficial owner) ma siedzibę w tzw. „raju podatkowym” oraz zwiększenie obowiązków dokumentacyjnych dla takich transakcji (ceny transferowe);
• zmiany polegające na dostosowaniu ustawy o ryczałcie do brzmienia przepisów ustawy PIT oraz doprecyzowaniu przepisów dotyczących obliczania ryczałtu wpłacanego kwartalnie.

Spółki komandytowe mogą dużo stracić na nowych przepisach

Powyższe zmiany mają niewątpliwie charakter uszczelniający system podatków dochodowych.  Najbardziej jednak rewolucyjna zmiana ma dotyczyć spółek komandytowych, które według zapowiedzi zostaną opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych. Takie posunięcie wydaje się stać w sprzeczności do zapowiedzi Rządu o niepodwyższaniu obciążeń podatkowych podatników. Niemniej według Ministerstwa Finansów nadanie spółce komandytowej statusu podatnika CIT nie będzie oznaczać zmniejszenia atrakcyjności tej formy prowadzenia biznesu przez firmy sektora MŚP.

Z informacji z Ministerstwa Finansów wynika, że jeżeli to rozwiązanie zostanie wprowadzone w życie, to sposób opodatkowania spółek komandytowych będzie podobny do opodatkowania spółek komandytowo-akcyjnych na gruncie ustawy o CIT. Zatem, najpierw opodatkowany będzie dochód spółki komandytowej według stawki 19% lub 9%. W następnej kolejności podatkiem dochodowym będą opodatkowani wspólnicy spółki komandytowej.

Komplementariusz spółki komandytowej ma być opodatkowany tak samo jak obecny komplementariusz spółki komandytowo-akcyjnej, co realnie oznacza, że będzie on nadal podlegał jednokrotnemu opodatkowaniu (odliczy on od swojego PIT-u podatek dochodowy zapłacony przez spółkę komandytową). Natomiast podatkiem będzie objęty realnie i ekonomicznie jedynie dochód osiągnięty przez pasywnego inwestora, czyli komandytariusza, ale tylko powyżej kwoty wolnej równej 120 tys. zł rocznie.

Ewa Szychowska, specjalista ds. finansów i księgowa w FSG Podatki