REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wiele przepisów nadal oczekuje na dostosowanie

Bogdan Świąder
Bogdan Świąder
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska
Aleksandra Tarka

REKLAMA

Mimo trzech lat obecności w UE część polskich przepisów nadal jest sprzeczna ze wspólnotowymi. Podatnicy uczą się jednak powoli wykorzystywać przepisy unijne i orzecznictwo ETS w sporach z fiskusem.


Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało konieczność zmiany wielu przepisów. Mimo że od 1 stycznia 2004 r. obowiązują przepisy nowej ustawy o podatku od towarów i usług, to nadal znajdują się w niej przepisy, które naruszają regulacje unijne. Są szanse, że Sejm przy okazji prac parlamentarnych nad ustawą usunie te sprzeczności. Nie najlepsza jest również sytuacja w zakresie podatków dochodowych: PIT i CIT. Tu proces dostosowania do regulacji unijnych jest raczej szczątkowy. Tymczasem często wystarczyłoby dodać do przepisów wymóg dotyczący konieczności uwzględnienia regulacji unijnych.

Zmiany wymagają również stawki akcyzy. Stając się członkiem Unii, Polska wynegocjowała okresy przejściowe na dostosowanie krajowego poziomu opodatkowania akcyzą dla pewnej grupy produktów. Niektóre terminy wkrótce miną.

Mamy również coraz mniej czasu na zmianę zasad opodatkowania VAT budownictwa mieszkaniowego. Obniżoną 7proc. stawkę możemy stosować tylko do końca tego roku.

Po przystąpieniu do Unii pojawiły się również inne problemy. Sądy administracyjne zostały zobowiązane do stosowania prawa europejskiego w sprawach podatkowych. Janusz Drachal, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, uważa, że liczba spraw sądowoadministracyjnych z elementem europejskim stale wzrasta.

- Bez wątpienia wynika to z faktu, że coraz częściej przedmiotem kontroli sądowej są decyzje organów administracji publicznej wydane po 1 maja 2004 r. Także wzrost świadomości znaczenia prawa wspólnotowego powoduje, że powoływane są przez strony postępowań i ich pełnomocników normy zawarte w rozporządzeniach i dyrektywach europejskich, z których wywodzą oni korzystne dla siebie skutki prawne, nieuwzględnione przez organ rozpoznający sprawę wyłącznie na płaszczyźnie prawa polskiego - dodaje sędzia NSA.

Pierwsze trzy lata członkostwa w UE to również pierwsze sprawy podatkowe przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. W tym czasie do Trybunału trafiły trzy sprawy związane ze stosowaniem prawa podatkowego. Dotyczyły one akcyzy i VAT.


Spór o akcyzę od aut


Jedną z najgłośniejszych spraw polskich, która została rozstrzygnięta 18 stycznia 2007 r. przez ETS (C-313/05), jest problem akcyzy nakładanej przez Polskę na używane samochody sprowadzane z innych krajów Unii. Z pytaniem prejudycjalnym w tym zakresie zwrócił się do ETS Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Tę sprawę Polska przegrała, choć sam podatnik - Maciej Brzeziński - może mówić o zwycięstwie. Zdaniem ETS zgodnie z polskimi przepisami podatek akcyzowy nakładany był w związku z nabyciem używanych pojazdów pochodzących z innych państw członkowskich. Nie był on nakładany w związku z nabyciem używanych pojazdów zarejestrowanych już w Polsce, na które to pojazdy został już nałożony przed ich pierwotnym zarejestrowaniem. W przypadku samochodów nowych lub mających mniej niż dwa lata stawka akcyzy wynosiła (i od 1 grudnia 2006 r. wynosi) 3,1 proc. lub 13,6 proc., w zależności od pojemności silnika. Natomiast dla samochodów starszych niż dwa lata stawka ta zmieniała się wraz z wiekiem samochodu i może dochodzić do 65 proc.

ETS stwierdził, że prawo wspólnotowe sprzeciwia się polskiemu podatkowi akcyzowemu w zakresie, w jakim obciąża on samochody używane, starsze niż dwa lata, przywożone z innego państwa członkowskiego, w większym stopniu niż te, które zostały już zarejestrowane w Polsce. Dzięki takiemu orzeczeniu podatnicy, którzy po 1 maja 2004 r. sprowadzili do Polski z innego państwa UE auto starsze niż dwa lata, mogą starać się o zwrot części nadpłaconego podatku.


Kłopoty z sankcją VAT


Drugi obszar spraw, jakimi zajmuje się ETS, to polski VAT. Na razie są to problemy związane z sankcją VAT. W tej kwestii do Trybunału wpłynęły już dwie sprawy, jedna 25 stycznia 2007 r. (C-25/07), w drugiej zapadł już wyrok 6 marca 2007 r. (C168/07). Jeśli chodzi o pierwszy przykład, pytanie dotyczy sankcji VAT i jej zgodności z VI Dyrektywą. Trybunał tą sprawą jeszcze się nie zajął.

Drugi przypadek to pytanie prejudycjalne WSA w Łodzi dotyczące interpretacji VI Dyrektywy w zakresie sankcji VAT. Sprawa dotyczyła zobowiązania podatkowego, powstałego w 2003 roku. ETS nie udzielił odpowiedzi w tym zakresie. W swoim postanowieniu uznał, że skoro sprawa dotyczy okresu, gdy Polska jeszcze nie była członkiem Unii, to pozostaje ona poza jurysdykcją Trybunału.

Skarg do ETS z pewnością będzie przybywało. Jerzy Martini, doradca podatkowy, Baker & McKenzie uważa, że w polskich przepisach o podatku od towarów i usług i akcyzie istnieje wiele elementów niezgodnych z prawem wspólnotowym.

- W pierwszej kolejności do Trybunału mogą trafić sprawy związane z ograniczeniem prawa do odliczenia VAT - podkreśli Jerzy Martini.


Zmiana stawek akcyzy


Kolejne problemy, z jakim Polska musi się uporać, to stawki akcyzy. Do 1 stycznia 2006 r. mieliśmy czas na dostosowanie do wymogów wspólnotowych zasad opodatkowania energii elektrycznej. Nie udało się to. Odpowiednie regulacje znalazły się dopiero w obecnie przygotowanym projekcie ustawy. Zakładają one, że ciężar opodatkowania akcyzą energii elektrycznej zostanie przesunięty z producentów na dostawców energii ostatecznemu konsumentowi.

Więcej czasu Polska ma na dostosowanie do unijnych standardów cen papierosów. Okres przejściowy mija 31 grudnia 2008 r. Do tego czasu ceny papierosów wzrosną o 24,7 proc.

Akcyza wzrośnie również na inne produkty. Przepisy unijne przewidują opodatkowanie akcyzą węgla i koksu. W przypadku tych produktów (w Polsce węgiel i koks nie są objęte akcyzą) wynegocjowaliśmy okres przejściowy do 1 stycznia 2012 r. Znacznie krócej, bo do 1 stycznia 2010 r. Polska musi uporać się z opodatkowaniem akcyzą oleju opałowego wykorzystywanego jako materiał pędny. Do 2009 roku mamy czas na uregulowanie kwestii opodatkowania akcyzą benzyny bezołowiowej. Do 1 stycznia 2008 r. musimy dostosować do unijnego minimum krajowy poziom opodatkowania akcyzą ciężkiego oleju napędowego.


VAT na budownictwo


Wejście Polski do UE spowodowało również konieczność zmiany opodatkowania VAT budownictwa mieszkaniowego. Na mocy przepisów przejściowych do końca 2007 roku możemy stosować zamiast 22 proc. obniżoną 7 proc. stawkę VAT. Polska musi zatem szybko rozwiązać kwestię definicji budownictwa społecznego, która pozwoli na dalsze stosowanie obniżonej stawki VAT po 31 grudnia 2007 r.

Jak na razie jasnej definicji budownictwa społecznego nie ma. Na początku kwietnia Ministerstwo Finansów zaprezentowało jedynie jej założenia. Wynika z nich, że preferencyjna 7proc. stawka VAT miałaby dotyczyć mieszkań o powierzchni do 120 mkw. i domów jednorodzinnych do 220 mkw., kupowanych od deweloperów czy spółdzielni mieszkaniowych. Każdy metr ponad wspomniany limit będzie opodatkowany stawką 22 proc.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewa Matyszewska
Aleksandra Tarka
Bogdan ŚwiĄder

gp@infor.pl



OPINIA POLITYKA


ALEKSANDRA NATALLI-ŚWIAT

przewodnicząca sejmowej Komisji Finansów Publicznych


Zmiany potrzebne w akcyzie

Przepisy regulujące podatki dochodowe, które nie są zharmonizowane w ramach Unii Europejskiej, nie wymagały szczególnych zmian związanych z dostosowaniem do prawa wspólnotowego. Natomiast pewne rozbieżności istnieją jeszcze w zakresie podatków zharmonizowanych, tj. VAT czy akcyzy. Zasadnicza kwestia, która jeszcze w tym roku będzie realizowana, dotyczy podatku akcyzowego. Konieczne jest tutaj dostosowanie do regulacji unijnych przepisów dotyczących sposobu rozliczania akcyzy na energię elektryczną. Chodzi tu o opodatkowanie energii na etapie jej sprzedaży ostatecznym konsumentom. Oznacza to, że obowiązek płacenia podatku będzie ciążył na dystrybutorach, czyli zakładach energetycznych, a nie na producentach.


OPINIA EKSPERTA


JULIANA BRZEZIŃSKA

ekspert podatkowy w kancelarii Krawczyk i Wspólnicy


Podatnicy nie korzystają z przywilejów

Po akcesji do Unii Europejskiej sytuacja podatników zmieniła się. Obowiązuje nas, zgodnie z Traktatem Akcesyjnym, wspólnotowy dorobek prawny, na który składają się wspólnotowe rozporządzenia i dyrektywy oraz dorobek orzeczniczy sądownictwa wspólnotowego - przede wszystkim orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Istotnym elementem tego porządku jest zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed prawem krajowym, w związku z czym ograniczeniu uległa swoboda państwa przy nakładaniu podatków.

Naruszenie przez przepisy krajowe bezwzględnie obowiązujących przepisów wspólnotowych daje podatnikom duże możliwości obrony, zwłaszcza jeżeli chodzi o zharmonizowane przepisy o VAT i akcyzie. Jeśli naruszenie przepisów wspólnotowych jest niekorzystne dla podatników, mogą oni stosować bezpośrednio przepisy prawa wspólnotowego z pominięciem przepisów krajowych.

W praktyce jednak podatnicy rzadko decydują się korzystać z przywilejów, jakie daje im prawo wspólnotowe, a szkoda, bo dotychczasowa praktyka krajowych sądów administracyjnych wskazuje, że prawo wspólnotowe potrafi skutecznie ochronić prawa podatników.


Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

REKLAMA

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Czy zegarek od szefa jest bez PIT? Skarbówka: To nie przychód, ale może być darowizna

Czy upominki na jubileusz pracy i dla odchodzących na emeryturę podlegają opodatkowaniu? Skarbówka potwierdza – nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W grę może jednak wchodzić podatek od spadków i darowizn.

REKLAMA

VAT 2025: Kto może rozliczać się kwartalnie

Kurs euro z 1 października 2024 r., według którego jest ustalany limit sprzedaży decydujący o statusie małego podatnika w 2025 r. oraz prawie do rozliczeń kwartalnych przez spółki rozliczające się według estońskiego CIT wynosił 4,2846 zł za euro. Kto zatem może rozliczać VAT raz na 3 miesiące w bieżącym roku?

Skarbówka zabrała, sądy oddały: Przedsiębiorcy odzyskali 2,8 mld zł w sprawach o faktury

Tysiące firm niesłusznie oskarżonych o udział w oszustwach VAT w końcu wygrało walkę z fiskusem. W ciągu trzech lat sądy i organy odwoławcze uchyliły decyzje skarbówki na astronomiczną kwotę 2,8 mld zł! Czy to początek końca urzędniczej samowoli wobec przedsiębiorców?

REKLAMA