REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo podatkowe – prawo „niedoczytane”

Prawo podatkowe – prawo „niedoczytane”
Prawo podatkowe – prawo „niedoczytane”

REKLAMA

REKLAMA

Prawo „niedoczytane” jest najważniejszym bytem funkcjonalnym współczesnego prawa podatkowego – pisze prof. Witold Modzelewski. Czym jest prawo „niedoczytane”?

Cztery funkcjonalne byty prawa podatkowego

Od lat zarówno na uniwersytetach jak i w praktyce rozróżnia się aż cztery funkcjonalne byty prawa podatkowego. Są to:

REKLAMA

Autopromocja
  • prawo zamierzone, czyli treść norm prawnych, które chciał wprowadzić pracodawca (nie zawsze jest ono znane, bo często nie wiadomo jaki był normatywny zamiar autora),
  • prawo odczytane, czyli normy prawne określone przez podmioty prawa podatkowego (zwłaszcza podatników) i bezpośrednio zastosowane zwłaszcza w toku dokumentowania, ewidencjonowania, deklarowania i zapłaty podatków,
  • prawo jurysdykcyjne, czyli normy prawne określone przez drugą i trzecią władzę, które w procedurach narzuca ich treść podmiotom prawa podatkowego,
  • prawo postulowane, które tworzą normy określone przez współczesnych „talmudystów” (bez urazy) głoszących swoją wizję dobrego prawa w pracach naukowych, komentarzach lub publicystyce.

Najlepiej znamy oczywiście prawo jurysdykcyjne, bowiem poglądy władzy wykonawczej i sądowniczej są publikowane (judykatura, interpretacje urzędowe) i niektórzy nawet sprawdzają rozumienie prawa podatkowego do tego bytu przy okazji narzekając na istniejące tu sprzeczności i nieprzewidywalność. Ten byt prawa podatkowego ma jednak najważniejszą i nieusuwalną wadę: o treści norm określonych w prawie jurysdykcyjnym dowiadujemy się najczęściej wtedy, gdy już nie obowiązuje interpretowany przepis prawa podatkowego. Tak jest z zasady w przypadku prawa jurysdykcyjnego kształtowanego przez sądy, a jedynym podrodzajem tego prawa, które może powstać jeszcze „za życia” przepisu prawa, są indywidualne interpretacje urzędowe w różnych formach, w tym jako WIS, WIA i objaśnienia ogólne. Teoretycznie można by sobie wyobrazić przypadek, że władza wykonawcza wraz z wejście w życie przepisów prawa ogłasza treść wynikającą z tychże przepisów  (jej zdaniem) norm prawnych, przy czym oczywiście owe poglądy nie miałyby obowiązującego charakter dla obywateli, lecz stanowiłyby zapowiedź treści norm prawnych, które będą zastosowane w procedurach jurysdykcyjnych przez władzę wykonawczą.

Między powyższymi bytami, które istnieją obok siebie równolegle, istnieją trwałe i obiektywnie nieusuwalne odrębności. Nawet gdy prawo jurysdykcyjne narzuca swój pogląd co do treści normy prawnej innym organom władzy, to przecież większość podmiotów prawa podatkowego nie zmieni w związku z tym zastosowanych w przeszłości norm prawa odczytanego. Bowiem mogłoby to doprowadzić je do bankructwa (lepiej siedzieć cicho) lub ich sprawy już się przedawniły.

Poza tym treść norm prawa jurysdykcyjnego jest z zasady nieprzewidywalna („nieznane są wyroki boskie i sądów w sprawach podatkowych”) więc obywatel – aby nie dostać zawału – woli nawet nie interesować się rewelacjami najnowszego prawa jurysdykcyjnego, zwłaszcza w wydaniu TSUE, chyba że jest ono na korzyść obywatela – co się ostatnio dość często zdarza, bo wszystko co robią tzw. „rządy PiS” jest przecież obowiązkowo sprzeczne z prawem wspólnotowym.

Prawo „niedoczytane”

REKLAMA

Jest jednak jeszcze jeden nieklasyfikowany byt prawa podatkowego, które kładzie się w poprzek powyższych podziałów. Jest to tzw. prawo niedoczytane, czyli norma prawa określona na podstawie pobieżnej lektury przepisów prawa, albo nawet bez ich przeczytania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Skąd się ono bierze? Odpowiedź jest wręcz banalna: ani podmioty prawa podatkowego ani tym bardziej druga i trzecia władza (a zdarza się to nawet komentatorom – prawo postulowane) nie są w stanie przeczytać ze zrozumieniem wszystkich przepisów podatkowych, które na co dzień powstają (albo znikają). Jest tego za dużo, nie bardzo wiadomo, czy obowiązują czy też nie, jakość przepisów międzyczasowych i epizodycznych sięga przysłowiowego dna: cechą przepisów prawa podatkowego, które dotyczą zwłaszcza podatków harmonizowanych, jest chaos, który pogłębia na co dzień radosna twórczość TSUE.

Co najważniejsze owo prawo niedoczytane cechuje nie tylko aktywność podmiotów prawa podatkowego, lecz również władzy wykonawczej i sądowniczej. Ta ostatnia nawet bierze się czasami do „poprawiania nieudolnego prawodawcy” z opłakanym najczęściej skutkiem dla obywateli (i dla prawa).

Prof. dr hab. Witold Modzelewski

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odliczenie w PIT zakupu smartfona, smartwatcha i tabletu jest możliwe. Kto ma takie prawo? [Ulga rehabilitacyjna 2025]

Wydatki poniesione przez podatnika z orzeczoną niepełnosprawnością na zakup telefonu komórkowego (smartfona), smartwatcha i tabletu oraz oprogramowania i baterii do tych urządzeń (a także na naprawy tych urządzeń), można uznać za wydatki, podlegające odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawowym warunkiem tego odliczenia jest to, by te urządzenia ułatwiały wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Takie jest stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zaprezentowane np. w interpretacji indywidualnej z 19 listopada 2024 r.

Twój e-PIT 2025 gov już jest! Sprawdź, jak szybko rozliczyć PIT i otrzymać zwrot?

15 lutego 2025 roku rusza usługa Twój e-PIT gov – najprostszy sposób na szybkie i wygodne rozliczenie podatku za 2024 rok. Sprawdź, jakie nowości wprowadzono w tym roku i jak złożyć zeznanie w kilka kliknięć, by nie czekać na zwrot podatku!

Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

REKLAMA

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Czy już w 2025 r. będzie drożej, w tym wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i nowe terminy?

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA