REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości

Subskrybuj nas na Youtube
Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości. Czy objęcie PIT składki zdrowotnej jest zgodne z Konstytucją RP?
Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości. Czy objęcie PIT składki zdrowotnej jest zgodne z Konstytucją RP?

REKLAMA

REKLAMA

Obywatele skarżą się do Rzecznika Praw Obywatelskich na zwiększenie obciążeń fiskalnych z powodu opodatkowania podatkiem dochodowym (PIT) składki na ubezpieczenie zdrowotne. RPO ma wątpliwość, czy nałożenie jednej daniny publicznej na drugą jest zgodne z konstytucyjnymi zasadami sprawiedliwości społecznej oraz zakazu nadmiernej ingerencji w obowiązek ponoszenia świadczeń publicznych. W tej sprawie RPO wystosował 16 lutego 2022 r. pismo do Prezesa Rady Ministrów.

Składka zdrowotna w 2022 roku - opodatkowanie PIT-em, likwidacja odliczenia od podatku

Do RPO dochodzą sygnały, że podatnicy ponoszą podwójnie negatywne konsekwencje podatkowe związane z obowiązkiem opłacania składki zdrowotnej, bo: 

REKLAMA

Autopromocja

1.    nie może ona już zostać odliczona od podatku, 
2.    zwiększa podstawę opodatkowania, od której liczona jest wysokość podatku.

REKLAMA

W przypadku osób uzyskujących przychody ze stosunku pracy, przychód pomniejszany jest o składki na ubezpieczenia społeczne, koszty uzyskania przychodu, kwotę zmniejszającą podatek oraz ewentualnie o tzw. ulgę dla klasy średniej. Składka zdrowotna obliczana jest natomiast od kwoty przychodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne - nie zmniejsza ona podstawy opodatkowania. 

W tej sytuacji podatek dochodowy obliczany jest również od kwoty, która potrącona zostanie z wynagrodzenia jako składka zdrowotna - co w konsekwencji powoduje realne zwiększenie obciążeń podatkowych. Przed wejściem w życie Polskiego Ładu znaczna część składki  (7,75%) była odliczana od podatku, obecnie takiej możliwości już nie ma. 

Modyfikację naliczania składki zdrowotnej najmocniej odczują osoby pracujące na etacie, które stanowią najliczniejszą grupę ubezpieczonych, zobowiązanych do odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne, oraz osoby pobierające świadczenie emerytalne. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Składka zdrowotna to danina publiczna. Czy PIT od tej daniny jest zgodny z Konstytucją RP?

REKLAMA

Trudno zgodzić się z opiniami, że ten sposób mechanizm obliczenia podatku dochodowego jest swoistym „podatkiem od podatku”. Należy jednak zauważyć, że składka zdrowotna jest samodzielną instytucją prawną. Mimo że jej konstrukcja wskazuje na odrębność od podatku, to nie ulega wątpliwości, że jest daniną publiczną. 

Zgodnie zaś z art. 84 Konstytucji każdy obowiązany jest do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawie. Nie może zatem budzić wątpliwości, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest rodzajem świadczenia publicznego, o którym mówi Konstytucja. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy również zakwalifikować jako daninę publiczną na gruncie art. 217 Konstytucji. 

Kwalifikację taką przyjął Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 27 lutego 2002 r. i  4 grudnia 2018 r. W tym drugim TK zważył, że obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne i podatków ma charakter powszechny i zabezpieczony jest przymusem państwa, ale składka zdrowotna nie jest objęta pojęciem podatku. Odróżnia ją od niego przede wszystkim celowy charakter: jest pobierana na finansowanie określonych zadań publicznych. 

Dlatego RPO ma wątpliwość, czy nałożenie jednej daniny publicznej na drugą, tj. opodatkowanie podatkiem dochodowym składki zdrowotnej jest zgodne z wartościami konstytucyjnymi - z zasadą sprawiedliwości społecznej oraz zasadą zakazu nadmiernej ingerencji w obowiązek ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych.

Ustawodawca ma w dużej mierze swobodę kształtowania wysokości podatków, jednakże w ocenie RPO opodatkowanie daniny publicznej, jaką jest składka zdrowotna, stanowi nadmierny fiskalizm ze strony państwa. W sposób przekraczający rozsądny poziom preferuje interes publiczny, nie bilansując go z interesem podatnika, który i tak już ponosi negatywne konsekwencje podatkowe braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Kwota wolna od podatku ale nie od składki zdrowotnej

Ponadto RPO sygnalizowana jest również kwestia kwoty wolnej od podatku (30 tys. zł), która jak zauważają podatnicy, nie jest całkowicie wolna od opodatkowania. Kwota ta jest bowiem obciążona 9%  składki zdrowotnej. 

Zdaniem RPO, jeśli zatem ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie kwoty wolnej od podatku, powinno to faktycznie prowadzić do zmniejszenia obciążeń.

Likwidacja możliwości odliczania składki zdrowotnej spowodowała, że mimo zapowiadanej korzystnej zmiany dla podatników, ich sytuacja finansowa nie poprawiła się, a wielu przypadkach nawet się pogorszyła  - na co zwracają uwagę obywatele zgłaszający się do BRPO.

Rzecznik  zwraca się zatem do  premiera o stanowisko. Prosi też o poinformowanie, czy funkcjonujący od 1 stycznia 2022 r. mechanizm naliczania składki zdrowotnej jest rozwiązaniem celowym, czy też z wynika z przeoczenia tej kwestii w toku prac nad reformą – a jeśli tak, to czy rozważana jest stosowna korekta.

Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z 16 lutego 2022 r. do Prezesa Rady Ministrów w sprawie opodatkowania PIT-em składki zdrowotnej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwierzęta w firmie – ekstrawagancja czy uzasadniony koszt? Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

KSeF: zbliżająca się zmiana, która nie wybaczy opóźnień

Wprowadzenie obowiązku KSeF jest nie tylko kwestią spełnienia wymogów – to zmiana, która ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie działów finansowych i księgowych. W przypadku dużych organizacji proces przygotowań jest złożony i wymaga dokładnego planowania.

REKLAMA