REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości

Subskrybuj nas na Youtube
Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości. Czy objęcie PIT składki zdrowotnej jest zgodne z Konstytucją RP?
Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości. Czy objęcie PIT składki zdrowotnej jest zgodne z Konstytucją RP?

REKLAMA

REKLAMA

Obywatele skarżą się do Rzecznika Praw Obywatelskich na zwiększenie obciążeń fiskalnych z powodu opodatkowania podatkiem dochodowym (PIT) składki na ubezpieczenie zdrowotne. RPO ma wątpliwość, czy nałożenie jednej daniny publicznej na drugą jest zgodne z konstytucyjnymi zasadami sprawiedliwości społecznej oraz zakazu nadmiernej ingerencji w obowiązek ponoszenia świadczeń publicznych. W tej sprawie RPO wystosował 16 lutego 2022 r. pismo do Prezesa Rady Ministrów.

Składka zdrowotna w 2022 roku - opodatkowanie PIT-em, likwidacja odliczenia od podatku

Do RPO dochodzą sygnały, że podatnicy ponoszą podwójnie negatywne konsekwencje podatkowe związane z obowiązkiem opłacania składki zdrowotnej, bo: 

REKLAMA

REKLAMA

1.    nie może ona już zostać odliczona od podatku, 
2.    zwiększa podstawę opodatkowania, od której liczona jest wysokość podatku.

W przypadku osób uzyskujących przychody ze stosunku pracy, przychód pomniejszany jest o składki na ubezpieczenia społeczne, koszty uzyskania przychodu, kwotę zmniejszającą podatek oraz ewentualnie o tzw. ulgę dla klasy średniej. Składka zdrowotna obliczana jest natomiast od kwoty przychodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne - nie zmniejsza ona podstawy opodatkowania. 

W tej sytuacji podatek dochodowy obliczany jest również od kwoty, która potrącona zostanie z wynagrodzenia jako składka zdrowotna - co w konsekwencji powoduje realne zwiększenie obciążeń podatkowych. Przed wejściem w życie Polskiego Ładu znaczna część składki  (7,75%) była odliczana od podatku, obecnie takiej możliwości już nie ma. 

REKLAMA

Modyfikację naliczania składki zdrowotnej najmocniej odczują osoby pracujące na etacie, które stanowią najliczniejszą grupę ubezpieczonych, zobowiązanych do odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne, oraz osoby pobierające świadczenie emerytalne. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Składka zdrowotna to danina publiczna. Czy PIT od tej daniny jest zgodny z Konstytucją RP?

Trudno zgodzić się z opiniami, że ten sposób mechanizm obliczenia podatku dochodowego jest swoistym „podatkiem od podatku”. Należy jednak zauważyć, że składka zdrowotna jest samodzielną instytucją prawną. Mimo że jej konstrukcja wskazuje na odrębność od podatku, to nie ulega wątpliwości, że jest daniną publiczną. 

Zgodnie zaś z art. 84 Konstytucji każdy obowiązany jest do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawie. Nie może zatem budzić wątpliwości, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest rodzajem świadczenia publicznego, o którym mówi Konstytucja. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy również zakwalifikować jako daninę publiczną na gruncie art. 217 Konstytucji. 

Kwalifikację taką przyjął Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 27 lutego 2002 r. i  4 grudnia 2018 r. W tym drugim TK zważył, że obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne i podatków ma charakter powszechny i zabezpieczony jest przymusem państwa, ale składka zdrowotna nie jest objęta pojęciem podatku. Odróżnia ją od niego przede wszystkim celowy charakter: jest pobierana na finansowanie określonych zadań publicznych. 

Dlatego RPO ma wątpliwość, czy nałożenie jednej daniny publicznej na drugą, tj. opodatkowanie podatkiem dochodowym składki zdrowotnej jest zgodne z wartościami konstytucyjnymi - z zasadą sprawiedliwości społecznej oraz zasadą zakazu nadmiernej ingerencji w obowiązek ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych.

Ustawodawca ma w dużej mierze swobodę kształtowania wysokości podatków, jednakże w ocenie RPO opodatkowanie daniny publicznej, jaką jest składka zdrowotna, stanowi nadmierny fiskalizm ze strony państwa. W sposób przekraczający rozsądny poziom preferuje interes publiczny, nie bilansując go z interesem podatnika, który i tak już ponosi negatywne konsekwencje podatkowe braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Kwota wolna od podatku ale nie od składki zdrowotnej

Ponadto RPO sygnalizowana jest również kwestia kwoty wolnej od podatku (30 tys. zł), która jak zauważają podatnicy, nie jest całkowicie wolna od opodatkowania. Kwota ta jest bowiem obciążona 9%  składki zdrowotnej. 

Zdaniem RPO, jeśli zatem ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie kwoty wolnej od podatku, powinno to faktycznie prowadzić do zmniejszenia obciążeń.

Likwidacja możliwości odliczania składki zdrowotnej spowodowała, że mimo zapowiadanej korzystnej zmiany dla podatników, ich sytuacja finansowa nie poprawiła się, a wielu przypadkach nawet się pogorszyła  - na co zwracają uwagę obywatele zgłaszający się do BRPO.

Rzecznik  zwraca się zatem do  premiera o stanowisko. Prosi też o poinformowanie, czy funkcjonujący od 1 stycznia 2022 r. mechanizm naliczania składki zdrowotnej jest rozwiązaniem celowym, czy też z wynika z przeoczenia tej kwestii w toku prac nad reformą – a jeśli tak, to czy rozważana jest stosowna korekta.

Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z 16 lutego 2022 r. do Prezesa Rady Ministrów w sprawie opodatkowania PIT-em składki zdrowotnej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod [zgłoszenie: ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF]

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

REKLAMA