Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości

Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości. Czy objęcie PIT składki zdrowotnej jest zgodne z Konstytucją RP?
Składka zdrowotna opodatkowana PIT - RPO ma wątpliwości. Czy objęcie PIT składki zdrowotnej jest zgodne z Konstytucją RP?
Obywatele skarżą się do Rzecznika Praw Obywatelskich na zwiększenie obciążeń fiskalnych z powodu opodatkowania podatkiem dochodowym (PIT) składki na ubezpieczenie zdrowotne. RPO ma wątpliwość, czy nałożenie jednej daniny publicznej na drugą jest zgodne z konstytucyjnymi zasadami sprawiedliwości społecznej oraz zakazu nadmiernej ingerencji w obowiązek ponoszenia świadczeń publicznych. W tej sprawie RPO wystosował 16 lutego 2022 r. pismo do Prezesa Rady Ministrów.

Składka zdrowotna w 2022 roku - opodatkowanie PIT-em, likwidacja odliczenia od podatku

Do RPO dochodzą sygnały, że podatnicy ponoszą podwójnie negatywne konsekwencje podatkowe związane z obowiązkiem opłacania składki zdrowotnej, bo: 

1.    nie może ona już zostać odliczona od podatku, 
2.    zwiększa podstawę opodatkowania, od której liczona jest wysokość podatku.

W przypadku osób uzyskujących przychody ze stosunku pracy, przychód pomniejszany jest o składki na ubezpieczenia społeczne, koszty uzyskania przychodu, kwotę zmniejszającą podatek oraz ewentualnie o tzw. ulgę dla klasy średniej. Składka zdrowotna obliczana jest natomiast od kwoty przychodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne - nie zmniejsza ona podstawy opodatkowania. 

W tej sytuacji podatek dochodowy obliczany jest również od kwoty, która potrącona zostanie z wynagrodzenia jako składka zdrowotna - co w konsekwencji powoduje realne zwiększenie obciążeń podatkowych. Przed wejściem w życie Polskiego Ładu znaczna część składki  (7,75%) była odliczana od podatku, obecnie takiej możliwości już nie ma. 

Modyfikację naliczania składki zdrowotnej najmocniej odczują osoby pracujące na etacie, które stanowią najliczniejszą grupę ubezpieczonych, zobowiązanych do odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne, oraz osoby pobierające świadczenie emerytalne. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Składka zdrowotna to danina publiczna. Czy PIT od tej daniny jest zgodny z Konstytucją RP?

Trudno zgodzić się z opiniami, że ten sposób mechanizm obliczenia podatku dochodowego jest swoistym „podatkiem od podatku”. Należy jednak zauważyć, że składka zdrowotna jest samodzielną instytucją prawną. Mimo że jej konstrukcja wskazuje na odrębność od podatku, to nie ulega wątpliwości, że jest daniną publiczną. 

Zgodnie zaś z art. 84 Konstytucji każdy obowiązany jest do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawie. Nie może zatem budzić wątpliwości, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest rodzajem świadczenia publicznego, o którym mówi Konstytucja. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy również zakwalifikować jako daninę publiczną na gruncie art. 217 Konstytucji. 

Kwalifikację taką przyjął Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 27 lutego 2002 r. i  4 grudnia 2018 r. W tym drugim TK zważył, że obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne i podatków ma charakter powszechny i zabezpieczony jest przymusem państwa, ale składka zdrowotna nie jest objęta pojęciem podatku. Odróżnia ją od niego przede wszystkim celowy charakter: jest pobierana na finansowanie określonych zadań publicznych. 

Dlatego RPO ma wątpliwość, czy nałożenie jednej daniny publicznej na drugą, tj. opodatkowanie podatkiem dochodowym składki zdrowotnej jest zgodne z wartościami konstytucyjnymi - z zasadą sprawiedliwości społecznej oraz zasadą zakazu nadmiernej ingerencji w obowiązek ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych.

Ustawodawca ma w dużej mierze swobodę kształtowania wysokości podatków, jednakże w ocenie RPO opodatkowanie daniny publicznej, jaką jest składka zdrowotna, stanowi nadmierny fiskalizm ze strony państwa. W sposób przekraczający rozsądny poziom preferuje interes publiczny, nie bilansując go z interesem podatnika, który i tak już ponosi negatywne konsekwencje podatkowe braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Kwota wolna od podatku ale nie od składki zdrowotnej

Ponadto RPO sygnalizowana jest również kwestia kwoty wolnej od podatku (30 tys. zł), która jak zauważają podatnicy, nie jest całkowicie wolna od opodatkowania. Kwota ta jest bowiem obciążona 9%  składki zdrowotnej. 

Zdaniem RPO, jeśli zatem ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie kwoty wolnej od podatku, powinno to faktycznie prowadzić do zmniejszenia obciążeń.

Likwidacja możliwości odliczania składki zdrowotnej spowodowała, że mimo zapowiadanej korzystnej zmiany dla podatników, ich sytuacja finansowa nie poprawiła się, a wielu przypadkach nawet się pogorszyła  - na co zwracają uwagę obywatele zgłaszający się do BRPO.

Rzecznik  zwraca się zatem do  premiera o stanowisko. Prosi też o poinformowanie, czy funkcjonujący od 1 stycznia 2022 r. mechanizm naliczania składki zdrowotnej jest rozwiązaniem celowym, czy też z wynika z przeoczenia tej kwestii w toku prac nad reformą – a jeśli tak, to czy rozważana jest stosowna korekta.

Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z 16 lutego 2022 r. do Prezesa Rady Ministrów w sprawie opodatkowania PIT-em składki zdrowotnej

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Niedziela 2 kwietnia 2023 r. Czy sklepy będą otwarte?

    W niedzielę, 2 kwietnia sklepy będą otwarte. Jest to niedziela handlowa przed Wielkanocą. Następna niedziela handlowa przypada 30 kwietnia 2023 r.

    Jak można (było) zostać milionerem w 2023 roku? Wystarczyło 2-3 tys. zł inwestować miesięcznie przez 15 lat

    Aby w 2023 roku stać się milionerem wystarczyło przez ostatnich 15 lat inwestować trochę ponad 2-3 tys. zł miesięcznie – sugerują szacunki HRE Investment Trust. I wcale nie trzeba było w tym czasie kupować bitcoinów. Wystarczyły nieruchomości, złoto, obligacje lub szkockie trunki. Najtrudniej w ostatnich latach było budować majątek z pomocą lokat i akcji największych giełdowych spółek. 

    Odwrotne obciążenie VAT - zmiany od 1 kwietnia 2023 r.

    Ministerstwo Finansów informuje, że odwrotne obciążenie VAT będzie stosowane do giełdowych transakcji dotyczących gazu, energii i uprawnień do emisji CO2. Nowe przepisy w tym zakresie mają charakter przepisów epizodycznych i będą obowiązywać od 1 kwietnia 2023 r. do 28 lutego 2025 r.

    Ukraińcy z numerem PESEL ze statusem UKR mogą ubiegać się o zezwolenia na pobyt czasowy

    Od 31 marca 2023 r. obywatele Ukrainy, którzy posiadają numer PESEL ze statusem UKR, mogą ubiegać się o udzielenie zezwoleń na pobyt czasowy w celu podejmowania pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej - poinformował rzecznik prasowy Urzędu do Spraw Cudzoziemców Jakub Dudziak.

    Uchwała NSA - zawieszenie terminów w administracji w trakcie pandemii

    27 marca Naczelny Sąd Administracyjny zajął się bardzo istotną sprawą, która dotyczyła regulacji zagadnienia zawieszenia terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych na gruncie tzw. ustawy covidowej. Należy wskazać, iż powyższy temat pozostawał obiektem sporu między podatnikami a fiskusem i znaczna część spraw z tym związana oczekuje nadal na rozstrzygnięcie przez sądy administracyjne.

    Podwyżka wynagrodzeń pracowników Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wstecznie od 1 stycznia 2023 r. Ile zarabia się w KPRM?

    Wstecznie – od 1 stycznia 2023 r. - wzrosły „widełki” (czyli minimalne i maksymalne stawki) wynagrodzeń zasadniczych pracowników Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na poszczególnych stanowiskach. Tak wynika z opublikowanego 30 marca 2023 r. rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (Dz. U. 2023, poz. 609). Rozporządzenie to zostało podpisane przez premiera Morawieckiego i opublikowane w Dzienniku Ustaw tego samego dnia, w którym projekt tego rozporządzenia został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

    Kredyt z WIBOR-em. Czy można go podważyć, tak jak kredyt frankowy? KNF: zarzuty wobec WIBOR są instrumentalne

    "Przy kredytach opartych o wskaźnik WIBOR wszyscy powinniśmy wyciągnąć wnioski ze sprawy frankowej, że jeśli nie będzie odpowiednio wczesnej i stanowczej reakcji instytucji, które mają stać na straży stabilności sektora finansowego, sytuacja może się wymknąć spod kontroli” – powiedział PAP Biznes Jacek Jastrzębski, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego. 

    Bezrobocie w Polsce 2023. Ile wynosi? Będzie spadać, czy rosnąć?

    Z danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny wynika, że stopa bezrobocia w Polsce w styczniu 2023 roku wyniosła 5,5%. Oznacza to, że na 1,2 mln osób w wieku produkcyjnym, 64,1 tysiące było bezrobotnych. Każdego miesiąca sytuacja się poprawia.

    Zmiana sposobu wykorzystania leasingowanego samochodu. Czy trzeba korygować odliczony VAT?

    Zmiana przeznaczenia pojazdu samochodowego na wykorzystywany również do celów innych niż działalność gospodarcza wymaga korekty podatku naliczonego odliczonego przy jego nabyciu. Obniżenia kwoty podatku naliczonego dokonuje się wówczas w wartości proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. Podatnicy mają jednak wątpliwości, czy zasady te znajdują również odpowiednie zastosowanie do pojazdów użytkowanych na podstawie umów leasingu.

    Opłata za wcześniejsze rozwiązanie umowy a VAT

    Uiszczana przez abonenta kwota pieniężna, określana jako roszczenie z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, stanowi w istocie wynagrodzenie za świadczenie usług. Dlatego jej zapłata powinna być rozliczona w VAT. Takie stanowisko zajął w styczniu 2023 r. Szef KAS, zmieniając kilka interpretacji na ten temat uznających to dotychczas świadczenie za odszkodowanie niepodlegające VAT.

    ZUS zwróci nadpłatę składki zdrowotnej. Warunek to wypełnienie wniosku

    Po dokonaniu rocznego rozliczenia składki zdrowotnej przedsiębiorca może dodatkowo złożyć wniosek o zwrot nadpłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Uwaga: może być na to tylko kilka dni, w zależności od dnia złożenia rozliczenia rocznego.

    Emerytury 2023 - od 1 kwietnia emerytury obliczane przez ZUS będą niższe

    Jak informuje prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - od 1 kwietnia 2023 roku ZUS będzie korzystał z nowej tablicy średniego dalszego trwania życia opublikowanej przez Główny Urząd Statystyczny. wskutek tego emerytury obliczane po 1 kwietnia 2023 roku będą niższe o ponad 6 proc. Zmiana nie dotyczy osób, które już przeszły na emeryturę.

    2 mld zł z na inwestycje w produkcję amunicji w Polsce. Narodowy Program Amunicyjny

    Zobowiązaliśmy się w najbliższym czasie przeznaczyć do 2 mld zł ze środków publicznych na Narodowy Program Amunicyjny; to zobowiązanie, które zwiększy potencjał do pozyskania arsenału amunicyjnego i jego produkcji w Polsce - zapowiedział premier Mateusz Morawiecki 29 marca 2023 r..

    Ulga CSR (sponsoringowa) - kryterium niezarobkowej działalności

    Niezarobkowa działalność podmiotu sponsorowanego jest głównym kryterium dla zastosowania ulgi dla wspierających sport, kulturę i edukację (ulga sponsoringowa, ulga CSR). Jak trzeba oceniać charakter działalności podmiotu sponsorowanego?

    Wydatki promocyjne a odliczenie VAT. Jak to jest w gminie?

    Gmina nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki z tytułu zakupu materiałów reklamowych i informacyjnych oraz prezentów małej wartości, a także wydatki poniesione w związku z organizacją jarmarku i zamieszczeniem życzeń świątecznych w gazecie lokalnej.

    Wynagrodzenia kadry kierowniczej mogą stanowić koszt kwalifikowany w uldze B+R

    Spółki chcące w pełni wykorzystać potencjał ulgi B+R często spotykają się z nieuzasadnionym oporem ze strony organów podatkowych wydających interpretacje indywidualne. Przykładem takiej postawy może być kwestionowanie przez Dyrektora KIS możliwości uwzględnienia w kosztach kwalifikowanych wynagrodzeń kadry kierowniczej nadzorującej prace B+R. Przynajmniej w teorii wątpliwości te powinien rozwiać wyrok NSA z 23 marca 2023 r. (sygn. II FSK 2217/20), w którym potwierdzono pozytywne dla podatników stanowisko.

    Stopy procentowe NBP 2023/2024. Kiedy zaczną spadać?

    Rada Polityki Pieniężnej obniży stopę referencyjną o 50 pb. w listopadzie 2023 r. i będzie to początek cyklu redukcji stóp procentowych w Polsce - prognozują ekonomiści Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Ich zdaniem, w 2024 r. Rada zetnie stopy o kolejne 150 pb., w efekcie czego na koniec przyszłego roku stopa referencyjna wyniesie 4,75 proc.

    Których ulg podatkowych nie uwzględnia automatycznie Twój e-PIT? Rozliczenie PIT za 2022 rok w 2023 roku.

    Sezon PIT-owy 2023 mija półmetek. Zostało już niewiele ponad miesiąc do 2 maja, który to dzień jest ostatecznym terminem złożenia PIT-a za 2022 rok. Ministerstwo Finansów radzi, by sprawdzić swoje dane i rozliczenie dostępne w usłudze Twój e-PIT. Warto też wiedzieć, których ulg podatkowych Twój e-PIT automatycznie nie uzupełnia oraz na jakie pułapki uważać, żeby nie stracić zmianach podatkowych, które zaszły w zeszłym roku.

    e-Doręczenia - od kiedy? Usługi zaufania najpóźniej od 1 stycznia 2024 r.

    W lutym 2023 roku rząd podjął decyzję o przesunięciu terminu wejścia w życie przepisów zobowiązujących firmy do wdrożenia usługi e-Doręczeń. Zresztą nie pierwszy raz. Według aktualnych informacji elektroniczna komunikacja z urzędami ruszy nie później niż z początkiem stycznia 2024 r. Ponadto komunikat wskazujący konkretną datę implementacji odpowiednich systemów zostanie opublikowany w dzienniku ustaw z przynajmniej 90-dniowym wyprzedzeniem, a organizacje figurujące w KRS będą zmuszone dostosować się do zmian legislacyjnych w ciągu 30 dni. 

    Dwie duże nowelizacje kodeksu pracy w 2023 roku. Kiedy wejdą w życie liczne zmiany w prawie pracy ? Najważniejsze nowości dla pracowników i pracodawców (lista)

    Na wejście w życie oczekują dwie duże nowelizacje kodeksu pracy – jedna dotyczy pracy zdalnej i badania trzeźwości pracowników a druga wdraża do kodeksu pracy dwie unijne dyrektywy (m.in. zmiany w umowie na okres próbny, umowach na czas określony, nowy urlop opiekuńczy, dłuższe przerwy w pracy, zmiany dot. zasiłku macierzyńskiego i wiele innych). Od kiedy zaczną obowiązywać nowe przepisy kodeksu pracy? Które z tych zmian są najważniejsze dla pracowników i pracodawców?

    Będzie ustawa dla frankowiczów? Ministerstwo Finansów pracuje nad "prawnym uregulowaniem kwestii kredytów w CHF"

    Ministerstwo Finansów pracuje nad prawnym uregulowaniem kwestii walutowych kredytów hipotecznych w CHF - powiedziała 27 marca 2023 r. minister finansów Magdalena Rzeczkowska, cytowana przez agencję Bloomberg. Ostateczny kształt rozwiązania będzie zależeć od wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przedmiotowej sprawie.

    Efektywne stawki PIT, CIT, VAT w Polsce w 2023 roku. Ile wynoszą?

    Po zmianach podatkowych w 2022 roku efektywna stawka PIT wynosi w Polsce 8,47 proc. – powiedział 28 marca 2023 r. na konferencji prasowej wiceminister finansów Artur Soboń.

    Pismo urzędowe z Niemiec. Co trzeba zrobić?

    Dostałeś pismo urzędowe z Niemiec na polski adres? Nie wyrzucaj go do kosza! Poważnie potraktuj takie pismo, tak jakby pochodziło z polskiego urzędu. Co trzeba zrobić w takim przypadku?

    Wiceminister rolnictwa: dopłaty do sprzedaży zbóż wyniosą 150-250 zł za tonę

    Jak poinformował 28 marca 2023 r. wiceminister rolnictwa Krzysztof Ciecióra, dopłaty do sprzedaży zbóż będą wynosić od 150 zł do 250 zł za tonę zboża - zależnie od regionu. Z uwagi na aktualną sytuację na rynku zbóż w Polsce (nadmiar zbóż z Ukrainy i spory spadek cen) na dopłaty dla rolników sprzedających zboże zostanie przeznaczonych w sumie 600 mln złotych.

    Podatkowe obowiązki sprawozdawcze spółek nieruchomościowych 2023. Co wynika z najnowszej interpretacji ogólnej Ministra Finansów?

    Na czym polegają obowiązki sprawozdawcze spółek nieruchomościowych w podatku dochodowym i jak te obowiązki powinny być realizowane? Jak interpretuje przepisy w tym zakresie Minister Finansów?