REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opodatkowanie nieruchomości w Polsce – raport Instytutu Finansów. Czy jest szansa na wprowadzenie podatku katastralnego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Opodatkowanie nieruchomości w Polsce 2023 – raport Instytutu Finansów. Czy jest szansa na wprowadzenie podatku katastralnego?
Opodatkowanie nieruchomości w Polsce 2023 – raport Instytutu Finansów. Czy jest szansa na wprowadzenie podatku katastralnego?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Instytut Finansów przy Ministerstwie Finansów opublikował 21 marca 2023 r. raport: „Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian”. Zdaniem Instytutu obecny system opodatkowania nieruchomości w Polsce wymaga zmian. Jednocześnie w raporcie stwierdzono, że „(…) jeszcze przez długi czas realizacja opodatkowania wartości wszystkich nieruchomości (czyli podatek katastralny – przypisek PH) nie będzie możliwa. Przeprowadzenie takiej reformy podatków od nieruchomości w Polsce należy obiektywnie uznać za zadanie niezmiernie złożone i trudne do zrealizowania.”

Raport pt. „Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian” został przygotowany przez ekspertów Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu i Uniwersytetu w Białymstoku. Autorami raportu są: 
dr hab. Paweł Felis, prof. SGH, 
dr hab. Leonard Etel, 
dr hab. Agnieszka Bem, prof. UEW, 
dr hab. Michał Bernardelli, prof. SGH,    
Milena Kowalska,
dr Anita Makowska,
dr Elżbieta Malinowska-Misiąg,
dr Jarosław Olejniczak,
Grzegorz Otczyk.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Premiera raportu odbyła się 21 marca w siedzibie Ministerstwa Finansów w Warszawie.

- W naszym Raporcie staramy się ukazać wiele mankamentów obecnego systemu podatkowego, które przemawiają za potrzebą zmiany. Co więcej, w autorskich analizach pragnęliśmy wskazać możliwe kierunki racjonalizacji systemu podatkowego, który powinien służyć zarówno budżetom gmin, jak i interesom społeczności lokalnych – stwierdził redaktor raportu dr hab. Paweł Felis, prof. SGH.

Jak podkreślali inicjatorzy opracowania, celem raportu nie jest rekomendowanie określonych rozwiązań w zakresie podatku od nieruchomości, lecz dogłębna analiza rozmaitych wariantów, według których mógłby funkcjonować ten podatek. Temu służą poszczególne części raportu, począwszy od tych wskazujących mankamenty obecnych regulacji, aż po wykaz rozmaitych koncepcji funkcjonowania daniny, jak choćby strefowania podatkowego. 

Przestarzały system opodatkowania nieruchomości w Polsce

W raporcie stwierdzono, że obecny system opodatkowania nieruchomości w Polsce (składający się z podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego) został ukształtowany w ogólnym zarysie w okresie funkcjonowania gospodarki centralnie planowanej. System ten – zdaniem autorów Raportu – ciągle jeszcze nie został poddany gruntownej przebudowie. Jest postrzegany i oceniany jako przestarzały i niedostosowany do rozwiązań obowiązujących w większości państw europejskich. Dlatego od dawna eksperci postulują zmiany w tym systemie.

Zwrócono m.in. uwagę, że obowiązujący w Polsce powierzchniowy model opodatkowania nieruchomości jest pozornie prosty. Jednak w rzeczywistości prawidłowe ustalenie podatku od nieruchomości wymaga od polskiego podatnika znajomości prawa budowlanego, kodeksu cywilnego, ustaw o podatkach dochodowych, a także bogatego orzecznictwa sądów administracyjnych.

Co więcej podatnicy prowadzący działalność gospodarczą na terenie kilku gmin muszą się liczyć z możliwością odmiennego podejścia do ich składników majątkowych przez lokalne organy podatkowe (gminy).

Podatek katastralny

W raporcie zauważono, że od pewnego czasu powraca w Polsce dyskusja na temat wprowadzenia podatku katastralnego (podatku od wartości nieruchomości), jako alternatywy dla obecnego podatku od nieruchomości (gdzie, co do zasady, podatek zależy od powierzchnie nieruchomości). 

Jednak zdaniem autorów Raportu, jeszcze przez długi czas realizacja opodatkowania wartości wszystkich nieruchomości nie będzie możliwa. Powody są zarówno społeczno-polityczne, jak i ekonomiczno-organizacyjne. 

Kluczowe dla wprowadzenia podatku katastralnego jest stworzenie jednolitej, pełnej i aktualnej bazy informacji o nieruchomościach, a także dokonanie ich wyceny – co jest zadaniem niezmiernie trudnym i kosztownym.

W Raporcie podkreśla się, że do wprowadzenia w Polsce podatku katastralnego (podatku
ad valorem) nie wystarczałoby jednak spełnienie określonych wymogów formalnych. Konieczne byłoby przyzwolenie społeczne, którego w Polsce brakuje. Dlatego nie ma też woli politycznej wdrożenia tego podatku.

REKLAMA

Autorzy Raportu w kolejnych jego rozdziałach przedstawiają i analizują: 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

-  najważniejsze elementy i funkcje obecnego podatku nieruchomości w Polsce;

- obowiązujące systemy podatku od nieruchomości w wybranych krajach europejskich;

- wpływ podatku od nieruchomości w Polsce na finanse gmin, województw i całego państwa;

- koncepcje przekształceń podatku od nieruchomości;

- wybrane problemy rynku nieruchomości w kontekście opodatkowania nieruchomości (m.in. podatek od pustostanów, podatek od kolejnych nieruchomości, zagraniczne fundusze mieszkaniowe).

4 koncepcje zmian

Ewidentną wartością Raportu, oprócz propozycji wyeliminowania mankamentów obowiązujących regulacji, są autorskie koncepcje zmian w obowiązującym w Polsce podatku od nieruchomości wraz z symulacjami ich skutków finansowych dla różnych rodzajów gmin. 

W pierwszej kolejności po zidentyfikowaniu słabych stron aktualnych przepisów dotyczących opodatkowania gruntów, budynków i budowli, zaproponowano sposoby ich rozwiązania, a przez to udoskonalenie obowiązujących przepisów (Koncepcja I). 

Następnie zaproponowano inne wysokości kwotowych stawek podatkowych oraz inny mechanizm ustalania stawek w kolejnych latach. Konsekwencją przeglądu kategorii podatkowych i obowiązujących ustawowych stawek (Koncepcja II) było zaproponowanie czterech wariantów zmian: podstawowego, ekspansywnego, technicznego oraz radykalnego.

W dalszej kolejności przybliżono strefowanie podatkowe (Koncepcja III) – doskonalenie wykorzystania powierzchni jako podstawy opodatkowania. To alternatywne w stosunku do podatku ad valorem rozwiązanie, w którym wykorzystywane jest strefowanie maksymalnych stawek podatkowych, w taki sposób, aby zbliżyć się do stanu, w którym wysokość płaconego podatku pośrednio zależy od wartości nieruchomości. Możliwe jest zatem urynkowienie systemu powierzchniowego przez wprowadzenie współczynników „wartościowych”

Ostatnia koncepcja, którą byłoby wprowadzenie podatku od wartości nieruchomości (podatku katastralnego) (Koncepcja IV) jest najtrudniejsza – droga, czasochłonna i napotykająca na opór polityczny. Zwrócono tu uwagę na uwarunkowania systemowe, konstrukcyjne oraz inne istotne kwestie (ograniczenia wprowadzenie podatku ze strony gmin oraz zasygnalizowano skutki wprowadzenie podatku dla podatników).

Zaletą zaproponowanych rozwiązań jest to, że część z nich (te o charakterze techniczno-organizacyjnym lub doprecyzowującym) mogłaby być wprowadzona w bardzo krótkim czasie, bez konieczności angażowania znacznych zasobów organizacyjnych, a będąc jednocześnie ważnym krokiem w kierunku unowocześnienia i uelastycznienia obecnie funkcjonujących rozwiązań.

Analizy te mają zostać rozwinięte w przygotowywanej przez Autorów Raportu monografii, która zostanie wydana przez Instytut Finansów w 2023 roku.

Oprac. Paweł Huczko

Źródło: Raport Instytutu Finansów: „Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian”.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA