Spadki: zapłata podatku zależy od miejsca zamieszkania

Podatnicy, którzy nabyli spadki po 12 maja 2006 r. a przed 1 stycznia 2007 r., znajdują się w odmiennej sytuacji, w zależności od miejsca zamieszkania. Spadkobiercy z Bydgoszczy, Olsztyna, Poznania czy Gliwic - którzy złożyli skargi na decyzje organów podatkowych i spełnili ustawowe warunki - są zwolnieni z podatku od spadków, a znajdujący się w identycznej sytuacji podatnicy z Warszawy muszą już zapłacić podatek.

- W szczególnie niekorzystnej sytuacji znajdują się osoby, których sprawy rozpatrzy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, stojący na stanowisku, że zwolnienie nie ma zastosowania do rzeczy lub praw majątkowych nabytych w omawianym okresie - potwierdza Łukasz Bączyk, konsultant w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers.

Wszyscy spadkobiercy - małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierbowie, rodzeństwo, ojczymowie i macochy - po spełnieniu warunków ustawowych - są zwolnieni z podatku od spadków. Należy zgłosić nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego naczelnikowi urzędu skarbowego. Jeśli spadkiem były pieniądze, podatnicy muszą dodatkowo udokumentować ich otrzymanie. Spory rodzą przepisy art. 3 ust. 1 oraz art. 3 ust. 2 ustawy nowelizującej ustawę o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2006 r. nr 222, poz. 1629). Pierwszy stanowi, że do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy sprzed nowelizacji z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. Natomiast z art. 3 ust. 2 wynika, że zwolnienie z podatku dla członków najbliższej rodziny stosuje się też do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło po 12 maja 2006 r.

Wyroki w sprawach zwolnienia z podatku tzw. starych spadków wydało już pięć wojewódzkich sądów administracyjnych. WSA w Bydgoszczy, Olsztynie, Poznaniu i Gliwicach twierdzą, że spadki otwarte po 12 maja 2006 r. są zwolnione z podatku. Tylko WSA w Warszawie orzekał odmiennie, czyli że zwolnienie przysługuje spadkom otwartym po 1 stycznia 2007 r.

Jak podkreśla Marcin Eckert, radca prawny, dyrektor działu doradztwa podatkowego Mazars w Polsce, stanowisko warszawskiego WSA niekorzystne w tej sprawie dla podatników odbiło się szerokim echem wśród doradców podatkowych i zainteresowanych podatników.

- Na szczęście stanowisko to pozostaje odosobnione i WSA z innych województw wydają orzeczenia korzystne dla podatników. Taka rozbieżność w orzecznictwie powoduje możliwość innego traktowania podatników w identycznych sprawach, co jest nie do pogodzenia z zasadami konstytucyjnymi - uważa Marcin Eckert.