REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Faktyczna likwidacja dwuinstancyjności postępowania podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Faktyczna likwidacja dwuinstancyjności postępowania podatkowego
Faktyczna likwidacja dwuinstancyjności postępowania podatkowego

REKLAMA

REKLAMA

Faktyczne połączenie urzędów i izb skarbowych od dnia 1 kwietnia 2015 r. stawia pod znakiem zapytania sens prac nad nową Ordynacją podatkową – pisze profesor Witold Modzelewski.

Opublikowane niedawno założenia nowej Ordynacji podatkowej mają przynieść istotne zmiany jakościowe – wręcz przełom w stosunkach między władzą a obywatelami w dziedzinie podatków. Padło nawet oficjalne stwierdzenie, że „przyszedł czas na zmianę relacji między podatnikiem a urzędnikiem skarbowym” (słowa Pani Premier). Na czym ta zmiana ma polegać?

REKLAMA

Autopromocja

Otóż ma być wprowadzone „wiele korzystnych rozwiązań dla podatnika, a także równowaga między jego interesami a interesem publicznym” – to też Jej słowa. Analizując w szczegółach treść owych Założeń trudno się nie zgodzić, że ich twórcy podjęli próbę poszerzenia i wzmocnienia pozycji podatników, którzy mają mieć więcej praw a organy podatkowe więcej obowiązków.

Kierunkowe założenia nowej Ordynacji podatkowej

Niestety przepisy te, nawet gdy zostaną uchwalone (zgodnie z zapowiedzią za jakieś dwa lata), będą tylko tworzyć przyjazną fasadę dla większej niż dziś wszechwładzy aparatu podatkowego. Dlaczego? Bo już z dniem 1 kwietnia 2015 r. faktycznie likwiduje się dwie instancje organów podatkowych podległych ministrowi finansów, włączając organizacyjnie i finansowo urzędy skarbowe do izb skarbowych, które będą stanowić w danym województwie jeden podmiot.

REKLAMA

Warto przypomnieć, że podstawową gwarancją przestrzegania prawa podatkowego przez organy podatkowe jest możliwość złożenia przez podatnika odwołania od ich decyzji i postanowień do organu drugiej instancji: gdy urząd skarbowy (organ I instancji) wadliwie stosując prawo nakaże zapłacić nienależny lub zawyżony podatek, wówczas podatnik może odwołać się do izby skarbowej (organ II instancji), który ma obowiązek niezależnie rozpatrzyć sprawę po raz drugi, przy czym wykonanie tej decyzji, czyli nakaz zapłaty, ulega wstrzymaniu z mocy prawa do czasu rozpatrzenia sprawy przez izbę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dwuinstancyjność procedur podatkowych jest zasadą konstytucyjną (art. 78) i musi mieć nie tylko formalny, ale przede wszystkim materialny charakter: urzędy skarbowe i izby skarbowe muszą być odrębnymi podmiotami, którym trzeba zagwarantować niezależność i brak podległości. Zwracał na to wielokrotnie uwagę Trybunał Konstytucyjny interpretując treść wspomnianego artykułu Konstytucji. Cóż jednak robi nasz ustawodawca? Oczywiście „reformuje” bez końca aparat skarbowy, łącząc urzędy skarbowe danego województwa z izbami skarbowymi (jest ich 16), czyli tworzy szesnaście wielkich jednostek budżetowych, w których naczelnicy urzędów skarbowych oraz podlegli im pracownicy stają się hurtem podwładnymi dyrektorów izb skarbowych oraz częścią jednej jednostki organizacyjnej, czyli izby skarbowej.

Jaki ma sens faktyczna likwidacja urzędów skarbowych?

Efekt tej operacji będzie tylko jeden: odwołania od decyzji urzędów skarbowych do szefa izby staną się w istocie wewnętrznym postępowaniem w jednej jednostce, czyli przekładaniem papierów między dwoma biurkami, a spór przed tymi „organami” będzie miał wyłącznie fasadowy charakter, co oczywiście stanowi rażące naruszenie wspomnianego przepisu Konstytucji. Tak będzie już od początku kwietnia 2015 r., bo ta „reforma” wchodzi w tempie ekspresowym (dlaczego?). Zresztą już wcześniej przyłączono urzędy celne do izb celnych i każdy podatnik akcyzowy wie (podatek ten jest w rękach celników), że odwołanie się od decyzji organów I instancji jest czczą formalnością, czyli czynnością obrzędową, która nic lub bardzo niewiele wnosi do sprawy.

Zmiany w urzędach i izbach skarbowych od 1 kwietnia 2015 r.

REKLAMA

Czyli wysiłki wybitnych ekspertów, którzy piszą nową Ordynację podatkową mają stworzyć pozory, za którymi skrywa się skonsolidowany organizacyjnie aparat skarbowy, a odwoływanie się od decyzji urzędów do izb skarbowych nie będzie miało jakiegokolwiek sensu poza wypełnianiem biurokratycznych rytuałów.

Żyjemy w świecie fałszywych fasad, za którymi kryje się proza realnego rządzenia. Ponoć m.in. za pomysł przyłączenia urzędów do izb skarbowych w związku z „informatyzacją aparatu skarbowego” zagraniczna firma doradcza wzięła kilkanaście milionów złotych: tego rodzaju informacje przed kilku laty były podawane przez media („Rzeczpospolita” z 16.09.11 wersja elektroniczna) i nikt im chyba nie zaprzeczył.

W lutym 2015 roku zwróciłem się do Pana Prezydenta, aby nie podpisywał tej ustawy, bo jest sprzeczna z Konstytucją: widać, mojego listu nie dostarczono mu, bo naruszenie art. 78 Konstytucji jest w tym przypadku raczej bezsporne.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

Zwierzęta w firmie – ekstrawagancja czy uzasadniony koszt? Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

REKLAMA

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

REKLAMA

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

REKLAMA