REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Państwa UE próbują samodzielnie walczyć z wyłudzeniami podatku VAT

Państwa UE próbują samodzielnie walczyć z wyłudzeniami podatku VAT / fot. Fotolia
Państwa UE próbują samodzielnie walczyć z wyłudzeniami podatku VAT / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Państwa członkowskie Unii Europejskiej niezależnie od Komisji Europejskiej próbują samodzielnie walczyć z wyłudzeniami podatku VAT; w Polsce problemem jest m.in. bezkarność: za przestępstwo narkotykowe prędzej czy później idzie się do więzienia, a za wyłudzenie VAT, nie - mówi ekspert podatkowy Roman Namysłowski.

Jak podkreśla, w naszym kraju nawet jeśli fiskusowi uda się ujawnić, że doszło do wyłudzenia VAT, to możliwość odzyskania przez niego pieniędzy jest niemal zerowa. "Obecnie przestępcy czują się dużo bezpieczniej w podatkach, niż np. narkotykach" - zaznacza w wywiadzie dla PAP Roman Namysłowski, partner w Crido Taxand; członek Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego i VAT Expert Group - ciała doradczego powołanego przez Komisję Europejską, które zajmuje się opiniowaniem propozycji zmian legislacyjnych w zakresie VAT na poziomie UE.

REKLAMA

Autopromocja

PAP: Wiceminister finansów Jarosław Neneman powiedział niedawno w rozmowie z PAP, że problem wyłudzeń VAT jest większy niż wydawało mu się zanim objął stanowisko w resorcie finansów w ubiegłym roku. Czy jest jakieś skuteczne rozwiązanie?

Roman Namysłowski: Najskuteczniejszą metodą byłaby - powiem przewrotnie - rezygnacja z VAT-u. Należy bowiem zlikwidować pokusę, czyli 23-proc. podatek. Ale to nierealne. Pierwszy krok zmierzający do likwidacji tej pokusy już jednak zrobiono; wprowadzono odwrócony VAT na wybrane towary, co oznacza, że podatek odprowadza nabywca na ostatnim etapie obrotu, a nie sprzedawca.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa rozszerzająca mechanizm odwróconego VAT od 1 lipca 2015 r.

PAP: Ta metoda się sprawdziła w przypadku prętów stalowych. Może należałoby ją zastosować na szerszą skalę, albo zastosować wobec całego obrotu, co wyeliminowałoby wyłudzenia VAT-u?

RN: To nie jest rozwiązanie, które można by wprowadzić w całej gospodarce. Jakiś czas temu na poziomie UE zastanawiano się, czy czegoś takiego nie zrobić. Zgłosiły się Niemcy i Austria, które zadeklarowały, że wprowadzą u siebie odwrócony VAT na rok. Oba kraje wycofały się, bowiem zorientowały się, że nie będą w stanie udźwignąć tego ciężaru. VAT jest bowiem doskonałym narzędziem zapewniającym wpływy do budżetu. Gwarantuje systematyczny dopływ pieniędzy do kasy państwa, który jest rozłożony na cały łańcuch dostaw, a nie skupiony na ostatnim etapie sprzedaży detalicznej. Poza tym państwu łatwiej jest kontrolować transakcje między firmami niż sprzedaż detaliczną konsumentom.

Polecamy produkt: Samochód w firmie 2015 - multipakiet

Odwrotne obciążenie ma jeszcze jedną istotną wadę. Na przykład od pierwszego lipca będzie nim obciążona sprzedaż elektroniki, jeżeli wartość transakcji przekroczy 20 tys. zł. Można się spodziewać sytuacji, kiedy oszuści, podając dane rzeczywistego przedsiębiorcy ale nie swoje; NIP, adres itp., będą kupować z odwrotnym obciążeniem, a więc bez VAT, telefony lub laptopy. Sprzedawcy mają ograniczone możliwości weryfikacji tych danych. Resort finansów jest świadomy takiego zagrożenia, niemniej skala możliwych patologii w tym wypadku będzie nieporównywalnie mniejsza w stosunku do obecnej skali wyłudzeń.

PAP: To może potrzebna jest jakaś systemowa zmiana w VAT na poziomie UE?

RN: Źródłem obserwowanych dzisiaj w całej Europie patologii są zasady opodatkowania transakcji wewnątrzunijnych: ta sama transakcja w kraju wysyłki jest opodatkowana 0-proc. stawką VAT jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), a w kraju zakończenia transportu jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT), które jest rozliczane wyłącznie w deklaracji. W efekcie nabywca płaci dostawcy jedynie kwotę netto. Oszust nie rozlicza podatku z urzędem skarbowym, czyli nie ma potrzeby odzyskiwania podatku VAT zapłaconego kontrahentowi w cenie. Przed 1993 r. transakcje tego typu były traktowane jak import, co oznaczało większą kontrolę nad przepływem towarów. Wprowadzając obecny system w 1993 r., mówiono, że będzie to system przejściowy, na 4 lata. Funkcjonuje jednak do dziś. W Brukseli trwają prace nad zastąpieniem go rozwiązaniami, które pozwolą wyeliminować tego rodzaju nieprawidłowości.

IFK poleca: Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego

PAP: Jakie koncepcje są na stole?

RN: Komisja Europejska analizuje cztery pomysły wybrane z wielu przedstawionych wcześniej koncepcji. Jeden z nich polega na obowiązku rozliczania VAT z tytułu dostawy w kraju zakończenia transportu towarów przez dostawcę. Oczywiście przewiduje uproszczenia nie wymagające rejestracji w 28 krajach UE, podobnie jak obecnie w przypadku usług, czyli stosowania mechanizmu tzw. Punktu Kompleksowej Obsługi.

PAP: Jakie są trzy pozostałe?

RN: Drugi model jest podobny do pierwszego, z tym, że podatnikiem byłby nabywca towaru, który miałby obowiązek rejestracji dla celów VAT w państwie przeznaczenia towaru. Kolejna propozycja przewiduje, że dostawa będzie podlegała opodatkowaniu w miejscu siedziby odbiorcy towarów lub stałym miejscu prowadzenia działalności, a podmiot zobowiązany do zapłaty podatku, będzie ustalany na zasadach obowiązujących dzisiaj w odniesieniu do usług w relacji B2B. Czwarty model przewiduje, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu w państwie siedziby kontraktowego nabywcy towarów. Podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku byłby dostawca. Wszystkie propozycje obudowane są mechanizmami zapobiegającymi wyłudzeniom VAT.

Z dochodami budżetowymi z VAT jest źle, a będzie jeszcze gorzej

Każdy wariant ma swoje plusy i minusy, i w mniejszym lub większym stopniu przeciwdziała wyłudzeniom podatku. Jeszcze w tym roku, najdalej w przyszłym roku powstanie szczegółowy raport, który pokaże, jak te rozwiązania miałyby wyglądać w praktyce i jakie byłyby konsekwencje zmian. Dopiero wtedy zostanie podjęta decyzja, które rozwiązanie przyjąć.

PAP: Czyli szybko zmian nie należy się spodziewać.

RN: Nic, co wymaga zaangażowania KE i dotyczy podatków, nie dzieje się szybko. Niemniej wszystkie kraje zdają sobie sprawę ze skali wyłudzeń i z tego, że ich główną przyczyną są zasady rozliczania VAT w transakcjach wewnątrzunijnych. Z drugiej strony wprowadzenie zmian w podatkach wymaga jednomyślności.

PAP: Nie czekając na decyzje KE państwa UE same próbują walczyć z wyłudzeniami wprowadzając własne rozwiązania. Np. Węgrzy mają kasy fiskalne on-line i monitorują transport towarów. Polski resort finansów zastanawia się nad wprowadzeniem sankcji za dokonanie transakcji bezgotówkowej o wartości powyżej 15 tys. euro, myśli o skróceniu okresu rozliczeniowego VAT, wprowadzeniu centralnego rejestru faktur.

RN: To są interesujące rozwiązania, choć oczywiście same w sobie nie wyeliminują całkowicie zjawiska wyłudzania podatku. Z drugiej strony, ważne jest, co fiskus zrobi z wiedzą uzyskaną z monitoringu transportu towarów, centralnego rejestru faktur, czy kas fiskalnych on-line. Jeżeli dokona właściwej analizy wyników i skieruje kontrolę do odpowiednich podmiotów, to ma to sens. To rozwiązania prewencyjne, jak np. "odpowiedzialność solidarna", która przez pewien czas odstraszała przestępców. Potem zaczęli sobie jednak radzić, wpłacają kaucję 3 mln zł, otrzymują status uczciwych podatników i oszukują.

Sensowny wydaje się obowiązek rozliczania transakcji przez zaufany system bankowy. Wtedy wszystkie transakcje byłyby rejestrowane. Włosi zastanawiają się nad wprowadzeniem obowiązku dokonywania bezgotówkowo wszystkich transakcji powyżej 30 euro, a Szwecja rozważa w ogóle rezygnację z papierowego pieniądza. W Polsce na razie nie wprowadzimy takich zmian z oczywistych względów, ale jeśli teraz nie zaczniemy o nich mówić, to za dziesięć lat będziemy w tym samym miejscu, co dziś. Z drugiej strony oszuści doskonale potrafią dzisiaj wykorzystywać system bankowy do nieuczciwych zamiarów.

Utrzymanie wyższych stawek VAT do 2016 r. będzie nas kosztować 4 mld

W ramach prac Zespołu podatków pośrednich w Radzie Podatkowej działającej przy ministrze finansów zastanawialiśmy się również nad powrotem do deklaracji miesięcznych (z kwartalnych - PAP) oraz przejściem na deklaracje elektroniczne, które szybciej wpływają do systemu. Dzięki temu władze skarbowe szybciej dysponowałyby informacjami o kwotach zobowiązania i potencjalnych zaległościach.

PAP: W resorcie finansów rozważana jest też zmiana zasad rejestracji VAT-UE.

RN: Oszust, który nabywa towary w transakcjach wewnątrzwspólnotowych musi być zarejestrowanym podatnikiem VAT-UE. Najczęściej w imieniu firmy występuje tzw. słup. Zmiana procesu rejestracji VAT-UE mogłoby w pewnym stopniu ograniczyć skalę oszustw. Bezdomny, który musiałby osobiście pojawić się w urzędzie skarbowym w celu rejestracji dwa razy zastanowi się, czy rzeczywiście chce mieć bezpośredni kontakt z urzędnikami. Poza tym taka wizyta od razu wzbudziłaby podejrzenie urzędnika; mógłby przeprowadzić wizytę w siedzibie takiej spółki i ocenić, czy ma do czynienia z podejrzanym biznesem.

PAP: Ministerstwo Finansów wskazuje, że za wyłudzenie VAT nie idzie się do więzienia, co nie odstrasza od popełniania tego typu przestępstw.

RN: Rzeczywiście, obecnie przestępcy czują się dużo bezpieczniej w podatkach, niż np. narkotykach. Za przestępstwa narkotykowe prędzej, czy później idzie się do więzienia, a w przypadku wyłudzeń VAT - nie. Poza tym, przestępca podatkowy najczęściej kryje się za tzw. słupem. Nawet jeśli fiskusowi uda się ujawnić, że doszło do wyłudzenia VAT, to możliwość odzyskania pieniędzy przez państwo jest niemal zerowa. Brakuje więc nieuchronności kary. Trzeba jednak pamiętać, by wprowadzając zmiany, nie wylać dziecka z kąpielą. System powinien być tak skonstruowany, by karać przestępców, ale jednocześnie dawać możliwość naprawienia błędu popełnionego przez uczciwego podatnika, który pomylił się w rozliczeniu.

Rozmawiał Marcin Musiał (PAP)

mmu/ kno/ son/

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Choroba lub wypadek przy pracy zleceniobiorcy – jakie świadczenia przysługują. Czy obowiązuje okres wyczekiwania?

Umowa zlecenie to popularna forma zatrudnienia na rynku pracy. Chętnie korzystają z niej osoby, chcące skorzystać z dodatkowej formy „dorywczego” zatrudnienia i dorobić do podstawowej pensji czy studenci, którzy szukają większej swobody i elastyczności formy świadczenia pracy, aby móc pogodzić ją ze studiami. Dla niektórych umowa zlecenia jest jednak jedyną podstawą świadczenia pracy a tym samym jedynym tytułem podlegania pod ubezpieczenia. Wszystkie wymienione wyżej grupy różnią się przede wszystkim całościowym lub częściowym obowiązkiem oskładkowania przychodów uzyskiwanych z tego tytułu bądź brakiem takiego wymogu. Kwestia oskładkowania umów zlecenia implikuje natomiast ewentualne prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Czy w takim razie zleceniobiorca, który np. w pierwszym dniu świadczenia usług ulega wypadkowi podczas wykonywania zlecenia, może liczyć na wypłatę zasiłku z tego tytułu?

Mechanizm podzielonej płatności w VAT - kiedy jest obowiązkowy?

Przedsiębiorcy będący podatnikami VAT-u muszą w niektórych przypadkach liczyć się z dodatkowymi obowiązkami związanymi z tym podatkiem. Jednym z nich jest mechanizm podzielonej płatności (MPP), który można stosować dobrowolnie lub obligatoryjnie. Podpowiadamy, dla kogo MPP jest obowiązkowy, w jakich transakcjach się go stosuje i których towarów dotyczy.

Likwidacja sp. z o.o. – jak to zrobić zgodnie z prawem, krok po kroku

Jakie są kluczowe etapy procesu likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Choć założenie spółki z o.o. jest stosunkowo proste, zakończenie jej działalności wymaga przejścia przez szereg formalności, które warto dokładnie poznać przed podjęciem decyzji o likwidacji. Przyczyn i podstaw likwidacji może być wiele, w poniższym tekście opisaliśmy sytuację, w której podstawą likwidacji będzie uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki.

Integracja z KSeF - jak zdążyć przed 2026 rokiem? 5 głównych problemów i rad, jak je rozwiązać. Dlaczego warto przystąpić do systemu jeszcze w okresie fakultatywnym

Przesunięcia terminu obowiązkowego przystąpienia do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) na 2026 rok sprawiły, że wiele firm odłożyło przygotowania na później. Zdaniem Moniki Zaród, Head of Innovation & Software Products w NTT DATA Business Solutions, to ostatni moment, aby wrócić do prac, zanim presja czasu i kumulacja obowiązków zaczną utrudniać wdrożenie. Tym bardziej, że przedsiębiorcy mogą mierzyć się z kilkoma kluczowymi wyzwaniami, wśród których wymień można: rotację kadr, konieczność dostosowania się do innych zmian prawnych, uzyskanie zgody central w przypadku zagranicznych firm, konieczność ręcznego zbierania danych przed wdrożeniem automatyzacji oraz ryzyko awarii systemu. Oto 5 kroków, które ułatwią firmom skuteczne przygotowanie się do KSeF i uniknąć problemów.

REKLAMA

Cyberbezpieczeństwo: ile kosztuje zabezpieczenie danych w firmie. Przykłady: firma mała, średnia, duża

W obliczu rosnącego ryzyka cyberataków każda firma, niezależnie od wielkości, musi inwestować w odpowiednią ochronę danych i systemów informatycznych. Zagrożenia cybernetyczne stają się coraz bardziej zaawansowane, a ich skutki mogą być katastrofalne dla stabilności przedsiębiorstwa, zarówno w kontekście finansowym, jak i reputacyjnym. Bez odpowiednich zabezpieczeń, firmy są narażone na straty wynikające z utraty danych, złośliwego oprogramowania czy ataków ransomware. Eksperci z DNR Group pokazują na przykładach ile kosztuje w Polsce zabezpieczenie danych IT firm produkcyjnych.

Teraz kontrolerzy ZUS szczególnie upatrzyli sobie firmy z jednej branży, praktycznie żadna nie uniknie kontroli w najbliższym czasie. Co sprawdzają i dlaczego

W ciągu ostatniego roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wziął pod lupę polskie firmy transportowe i rozpoczął szczegółowe kontrole, które są odczuwalne przez branżę. Dla ekspertów nie jest to zaskoczeniem, bo to efekt rozpoznania przez ZUS trików stosowanych w firmach tej branży.

Rząd szuka pieniędzy. Podatek cyfrowy coraz bliżej?

Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad nowym podatkiem, który miałby objąć duże korporacje technologiczne działające w Polsce. Wicepremier Krzysztof Gawkowski zapowiada, że koncepcja podatku cyfrowego zostanie przedstawiona w ciągu kilku miesięcy, a wpływy z niego mogą sięgnąć miliardów złotych. Pomysł budzi jednak kontrowersje.

Wspólne rozliczenie PIT małżonków w 2025 r. za 2024 rok – kto i jak może to zrobić. Korzyści, warunki, jaki formularz wypełnić

Wspólne rozliczenie rocznego zeznania podatkowego PIT przez małżonków jest ważną preferencją podatkową w podatku dochodowym od osób fizycznych, dostępną dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. wg skali podatkowej. Rozliczenie wspólne jest korzystne zwłaszcza dla małżonków, których dochody roczne znacznie się różnią (znajdują się w różnych progach podatkowych), w tym w szczególności jeżeli jeden z małżonków nie osiągnął dochodu w danym roku. Kiedy małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie? Na czym polega wspólne rozliczenie PIT małżonków? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem, po rozwodzie i w separacji? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie małżonków w przypadku uzyskiwania przychodów z najmu prywatnego, działalności rolniczej, kapitałów pieniężnych, działalności nierejestrowanej? Jakie formy opodatkowania wykluczają wspólne rozliczenie małżonków? Odpowiadamy na te wszystkie pytania.

REKLAMA

Będzie rewolucja w raportowaniu ESG po zmianach w dyrektywie CSRD? Obowiązki tylko dla największych firm. Pakiet Omnibus I Komisji Europejskiej

W lutym 2025 roku Komisja Europejska ogłosiła przełomowe zmiany w unijnym systemie raportowania zrównoważonego rozwoju, wywołując gorącą debatę wśród przedsiębiorców, prawników i ekspertów ESG. Propozycje zawarte w pakiecie Omnibus, obejmujące m.in. modyfikacje dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), zdaniem wielu komentatorów stanowią próbę znalezienia równowagi między ambicjami klimatycznymi UE a realiami gospodarczymi. Wspólnie z dr Anną Partyką-Opielą, partnerką kancelarii Rymarz Zdort Maruta i laureatką rankingu Top 25 Women Lawyers in Business by Forbes 2024, analizujemy konsekwencje tych zmian dla europejskiego biznesu.

Biznes ma dość! Domaga się prostych i stabilnych podatków. Jest 100 postulatów

Chaos w podatkach, powolne sądy i drakońskie areszty gospodarcze – polscy przedsiębiorcy mają dość! Domagają się uproszczenia systemu podatkowego, rozszerzenia estońskiego CIT oraz stabilnych przepisów. Czy rząd posłucha biznesu, zanim firmy zaczną masowo uciekać za granicę?

REKLAMA