Użytkowanie wieczyste. Sporna kwestia wysokości opłat

Pobieranie, ustalanie lub dochodzenie należności Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego w wysokości niższej niż wynikające z prawidłowego obliczenia stanowi naruszenie finansów publicznych. Gdyby traktować, że VAT jest w opłacie, wtedy będą niższe wpływy do budżetów samorządów i budżetu państwa (samorządy również w ramach zadań zleconych gospodarują nieruchomościami Skarbu Państwa), a poza tym nastąpi faktyczne zmniejszenie wartości nieruchomości, czego ustawa o gospodarce nieruchomościami nie dopuszcza – uważa Danuta Kamińska, skarbnik Miasta Katowice. Jak podkreśla, wartość nieruchomości ustala w operacie szacunkowym rzeczoznawca majątkowy i zgodnie z praktyką wartość ta nie uwzględnia podatków związanych z transakcją. Opłatę z tytułu użytkowania wieczystego ustala się według stawki procentowej od ceny nieruchomości gruntowej ustalonej na podstawie jej wartości. Cena z kolei, zgodnie z ustawą o cenach, uwzględnia VAT, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlega obciążeniu tym podatkiem.

Autopromocja

Webinar:
KSeF 2.0 – co biuro rachunkowe musi wiedzieć przed wejściem w życie obowiązku?

Sprawdź

Autopromocja

Niezależnie od tego, zakładając, że VAT jest w opłacie i skutki tego podatku miałyby pokryć samorządy w ramach swoich budżetów, to interpretacja taka mogłaby naruszać prawa podatnika, jak i podstawową zasadę VAT, czyli jego neutralności. Z drugiej jednak strony zgodnie z art. 77 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wysokość opłaty może być zaktualizowana, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie.

– Zgodnie z przepisami art. 14a par. 1 Ordynacji podatkowej, od 1 stycznia br. naczelnicy urzędów skarbowych wydają wiążącą interpretacje, w tym dotyczące VAT. Na interpretację wydaną w tym trybie przysługuje podatnikowi prawo wniesienia odwołania do izby skarbowej i dalej do sądu administracyjnego. Z tego prawa samorządy będą zapewne korzystać. Ministerstwo Finansów deklaruje, że podejmie działania, które pozwolą na zrekompensowanie skutków opodatkowania VAT użytkowania wieczystego. Ani w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ani w innych ustawach nie odnajduję takich możliwości prawnych – a tytułów uprawniających samorządy do rekompensaty jest znacznie więcej niż tylko opodatkowanie użytkowania wieczystego. Zresztą skutków społecznych nikt nie zrekompensuje – uważa Danuta Kamińska.