REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus może stracić dobrych urzędników

Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Pracownicy skarbówek będą ponosić osobistą odpowiedzialność za podejmowane decyzje. W obawie przed odpowiedzialnością urzędnicy będą odwlekać i przedłużać rozstrzygnięcia spraw. Zdaniem ekspertów zaostrzenie prawa w tym zakresie spowoduje odpływ specjalistów z organów podatkowych.

Projekt ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa - który jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie - wprowadzi osobistą odpowiedzialność cywilną funkcjonariuszy publicznych rozstrzygających sprawy administracyjne. Dotyczyć to będzie także urzędników administracji skarbowej.

REKLAMA

Autopromocja

Zdaniem ekspertów z punktu widzenia podatników takie zaostrzenie prawa jest pożądane.

- Jest to krok w dobrym kierunku, bowiem w praktyce stosowania prawa podatkowego przez urzędników organów podatkowych mieliśmy do czynienia z ogromną liczbą złych rozstrzygnięć, które skończyły się wypłatą odszkodowań od Skarbu Państwa - twierdzi Paweł Jabłonowski, doradca podatkowy w kancelarii Chałas i Wspólnicy.

Dodaje, że w celu uniknięcia takich sytuacji należy wprowadzić mechanizmy, które nakażą osobie zajmującej się stosowaniem prawa dogłębne przemyślenie kwestii, aby interpretacja profiskalna nie była jedyną w tym procesie.

Powstaje tu pytanie, czy sankcje nakładane na urzędników coś zmienią z punktu widzenia jakości wydawanych decyzji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aktualne przepisy także nakazują odpowiednio uzasadniać decyzję, a mimo to takie decyzje pozostawiają wiele do życzenia.

- Wprowadzenie zaostrzonej odpowiedzialności postrzegam także jako kierunek ku ujednoliceniu interpretacji przepisów - podkreśla Paweł Jabłonowski.

Inaczej sprawa wygląda z punktu widzenia urzędników. Po zmianie przepisów urzędnicy będą odwlekać podejmowanie decyzji, co przełoży się na długość postępowań podatkowych, które już dziś nie są krótkie. Ponadto może się okazać, że po zmianie przepisów najlepsi specjaliści odejdą z administracji skarbowej, bo praca w urzędzie przestanie im się opłacać. Odpowiedzialność za wydane decyzje nie będzie współmierna do oferowanych zarobków.

Odpowiedzialność osobista

REKLAMA

Projekt ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa wprowadza osobistą odpowiedzialność cywilną funkcjonariuszy publicznych rozstrzygających sprawy administracyjne, przy czym pojęcie funkcjonariusza publicznego zostało określone w ustawie, mimo że funkcjonuje już w systemie prawa. Na ten aspekt zwraca uwagę Krzysztof Ścipień, starszy asystent podatkowy BDO Numerica International Auditors & Consultants (biuro w Katowicach), który wyjaśnia, że osobistej odpowiedzialności będzie podlegać funkcjonariusz publiczny w sytuacji rażącego naruszenia prawa spowodowanego jego zawinionym działaniem lub zaniechaniem.

- Warunkiem poniesienia odpowiedzialności będzie stwierdzenie rażącego naruszenia prawa w postępowaniu sądowo-administracyjnym lub w orzeczeniu sądu cywilnego w wyniku czego poszkodowanemu podmiotowi przyznane zostanie odszkodowanie - tłumaczy Krzysztof Ścipień.

Podkreśla też, że z uwagi na wprowadzany ustawą wymóg interpretacji i stosowania przepisów obowiązującego prawa w sposób zapewniający najpełniejszą realizację zasad konstytucyjnych oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych funkcjonariusz publiczny rozpatrujący konkretną sprawę administracyjną będzie zobligowany do uzasadnienia wybranego przez siebie wariantu rozstrzygnięcia sprawy.

- Ten wymóg oraz określona w ustawie odpowiedzialność spowoduje, że funkcjonariusze publiczni w obawie przed odpowiedzialnością będą w ramach obowiązującego prawa odwlekać podjęcie decyzji, a podatnicy będą musieli uzbroić się w cierpliwość w celu uzyskania rozstrzygnięcia swojej sprawy - ostrzega Krzysztof Ścipień.

Specjalizacja w urzędzie

Zdaniem dr. Janusza Fiszera, partnera w Kancelarii Prawnej White & Case i docenta UW, nowe przepisy zdyscyplinują pracowników organów skarbowych, a w szczególności wymuszą większą specjalizację w tej grupie zawodowej.

- Groźba sankcji finansowej za rażące naruszenie prawa powinna - przynajmniej w założeniu - spowodować, że decyzje będą wydawane w wyniku bardziej wnikliwej analizy stanu faktycznego i regulacji prawnej, niż miało to miejsce dotąd. Z tego punktu widzenia jest to więc zmiana jednoznacznie pozytywna - ocenia dr Janusz Fiszer.

Dodaje, że należy pamiętać, że przypadki stwierdzonego rażącego naruszenia prawa nie są zbyt częste, gdyż samo uchylenie decyzji przez organ drugiej instancji lub sąd administracyjny nie jest równoznaczne z rażącym naruszenie prawa - jest to przypadek kwalifikowany i w praktyce obrotu prawnego relatywnie rzadki.

- Innymi słowy: nie każde naruszenie prawa jest naruszeniem rażącym, a o odpowiedzialności finansowej urzędnika będzie orzekał sąd na wniosek prokuratora. A więc od naruszenia prawa do odszkodowania - droga daleka - stwierdza dr Janusz Fiszer.

Według niego potencjalnie ujemne konsekwencje nowych przepisów mogą się natomiast - przynajmniej teoretycznie - objawić przedłużaniem postępowań, odraczaniem wydania decyzji, spowodowanym potrzebą wieloszczeblowych weryfikacji projektu decyzji przed jej formalnym wydaniem, tak aby zminimalizować ryzyko zarzutu rażącego naruszenia prawa przez dany organ.

 

Najlepsi odejdą

Wszyscy nasi rozmówcy zgodnie podkreślają, że skutki wprowadzenia ustawy są trudne do oszacowania i nie jest oczywiste, że będą one korzystne dla przedsiębiorców.

Dariusz Malinowski, doradca podatkowy, partner w kancelarii Doradztwo Podatkowe KPMG, twierdzi, że nie można wykluczyć, że jednym z efektów będzie odpływ z administracji państwowej najlepiej wykwalifikowanej kadry.

- Ile trzeba cierpliwości ze strony urzędników, by być ciągle wytykanymi jako ci, którzy są sprawcami wszelkich nieszczęść, i że to ich trzeba głównie karać, w sytuacji gdy to ustawodawca jest wyłącznie odpowiedzialny za tworzenie złego, niespójnego prawa - pyta retorycznie Dariusz Malinowski.

Również dr Janusz Fiszer sygnalizuje, że po wejściu w życie ustawy o odpowiedzialności urzędników może pojawić się pewna niechęć do podejmowania pracy w administracji publicznej, szczególnie na stanowiskach wyższych, odpowiedzialnych za wydawanie decyzji.

Trudno o odszkodowanie

Z punktu widzenia przedsiębiorcy projekt ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa istotny jest w odniesieniu do nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego i Ordynacji podatkowej. Na ten aspekt zwraca uwagę Dariusz Malinowski, który wyjaśnia, że przepisy nowelizujące obie z wymienionych ustaw mają głównie doprecyzowujące znaczenie.

Wszak już dziś funkcjonariusze publiczni zobowiązani są, zgodnie ze wskazanymi ustawami, podejmować wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i rozstrzygnięcia sprawy, mając na względzie interes obywatela i słuszny interes społeczny - tłumaczy Dariusz Malinowski.

Jego zdaniem w części wprowadzającej nową ustawę regulowane są stosunki między funkcjonariuszami publicznymi a organami władzy publicznej. Jedną z przesłanek odpowiedzialności jest przyznanie odszkodowania za szkodę majątkową wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa, na mocy prawomocnego orzeczenia sądu lub na mocy ugody.

Zatem uruchomienie procedury przewidzianej w ustawie uzależnione jest, zgodnie z treścią projektu, od uprzedniego uzyskania odszkodowania przez poszkodowanego.

- Dochodzenie takiego odszkodowania związane jest z uruchomieniem skomplikowanej procedury przed sądem powszechnym, na podstawie art. 417 i następnych kodeksu cywilnego. W tym zakresie projekt nie przewiduje żadnych ułatwień dla przedsiębiorców - podpowiada nasz rozmówca z Doradztwo Podatkowe KPMG.

Wystarczające regulacje

Cele nowej ustawy mogą być realizowane na podstawie skutecznego wykonywania obowiązujących już od dawna rozwiązań. Według Dariusza Malinowskiego jako przykład można tu wskazać art. 231 par. 1 kodeksu karnego, na podstawie którego funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech. Skuteczne egzekwowanie odpowiedzialności karnej na tej podstawie niewątpliwie skłoniłoby funkcjonariuszy do podejmowania rozstrzygnięć zgodnych z obowiązującym prawem. Z kolei funkcjonariusze, których dotyczy regulacja kodeksu pracy, mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności materialnej na podstawie rozdziału V kodeksu pracy.

- Podstawowym założeniem w zakresie standardów prowadzenia i rozstrzygania spraw przez organy władzy publicznej powinno być skuteczne egzekwowanie już istniejącego prawa, a nie tworzenie nowych regulacji, które - nie można tego wykluczyć - pozostaną wyłącznie na papierze - podsumowuje Dariusz Malinowski.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odpowiedzialność urzędnika skarbowego

Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Księgowy jako doradca strategiczny – ewolucja zawodu w erze cyfrowej

Badanie fillup k24 „Księgowi jako kluczowi doradcy klienta? Rola, wyzwania i rozwój zawodu okiem księgowych i przedsiębiorców” pokazuje, że przedsiębiorcy chcą widzieć w księgowym osobę, która doradzi, zrozumie ich, pomoże podjąć strategiczne decyzje, a nie tylko wprowadzi dane – mówi Monika Piątkowska, doradca podatkowy fillup. 

Stawka podatku leśnego na 2025 r. Kto zapłaci i ile? Kto będzie zwolniony?

Podatek leśny obejmuje grunty leśne z wyjątkiem lasów wykorzystywanych na działalność inną niż leśna. W 2025 roku stawka podatku wynosi 61,02 zł za hektar, obliczona na podstawie średniej ceny sprzedaży drewna. Dowiedz się, kto jest zobowiązany do płacenia podatku leśnego i jakie przysługują zwolnienia.

E-faktura od 2026 r.: co oznacza KSeF dla dużych i małych przedsiębiorców?

Od 2026 roku Krajowy System e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowy dla wszystkich firm, z pewnymi udogodnieniami dla najmniejszych przedsiębiorców. Michał Sosnowski, Business Development Director w Exorigo-Upos, wyjaśnia, jakie zmiany czekają przedsiębiorstwa oraz z czym wiąże się możliwość stosowania trybu offline.

Prof. Modzelewski: nie będzie faktur ustrukturyzowanych w 2026 roku

Niedawno dowiedzieliśmy się oficjalnie, że odroczony do dnia 1 lutego 2026 r. termin wprowadzenia powszechnego obowiązku wystawiania tzw. faktur ustrukturyzowanych nie będzie już odraczany, mimo że nie powstał jeszcze nawet projekt zasadniczej przebudowy tej koncepcji, co zapowiedział oficjalnie minister finansów. 

REKLAMA

Od strażnika faktur do doradcy biznesowego. Tak zmienić się musi rola księgowego w cyfrowym świecie finansów

Branżę usług księgowych czeka wielka rewolucja, a jej pierwsze sygnały już widać. Obecnie księgowy koncentruje się na porządkowaniu faktur, wpisywaniu ich do systemu księgowego, rozliczaniu należności firm, sprawdzaniu i analizowaniu rachunków oraz innych danych księgowych, a następnie wyliczaniu podatków i sporządzaniu raportów. Wcześniej przedstawiciele tego zawodu postrzegani byli jako “strażnicy faktur”, co oznaczało, że kontrolowali tylko formalny aspekt dokumentacji. Obecnie oczekuje się od nich opieki nad całym obszarem związanym z finansami. Czy cyfryzacja wpłynie na konieczność zmiany kompetencji księgowych? Czy zmieni się postrzeganie tego zawodu?

Od piątku rusza nabór wniosków o wakacje składkowe od ZUS. Gdzie złożyć wniosek? Kto może wystąpić o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne za grudzień?

Od piątku rusza nabór wniosków o wakacje składkowe od ZUS. Gdzie złożyć wniosek? Kto może wystąpić o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne za grudzień? Jakie należy spełniać warunki, by uzyskać zwolnienie?

Księgowi pełnią coraz bardziej złożone role. Są w firmach doradcami, analitykami, a także partnerami biznesowymi

Księgowy przyszłości to nie tylko specjalista od liczb, ale także strategiczny doradca i wsparcie w rozwoju firmy. W obliczu rosnących oczekiwań przedsiębiorców, którzy cenią księgowych za zaangażowanie, komunikatywność i umiejętność zarządzania ryzykiem, profesja ta dynamicznie ewoluuje. Nowoczesne technologie odciążają księgowych od żmudnych zadań, pozwalając im skupić się na doradztwie.

Niższa składka zdrowotna dla niepełnosprawnego przedsiębiorcy przy wspólnym rozliczeniu podatkowym PIT. Jak to obliczyć wyjaśnia Minister Zdrowia

Chęć skorzystania przez małżonków ze wspólnego rozliczenia PIT nie pozbawia małżonka zaliczonego do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności z możliwości skorzystania z ulgi w składce zdrowotnej uregulowanej w art. 82 ust. 10 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Jakie są warunki skorzystania z tej ulgi i jak ją liczyć, wyjaśnił 18 października 2024 r. Minister Zdrowia w odpowiedzi na interpelację poselską .

REKLAMA

Minimalna zmiana w składce zdrowotnej od 2025 r. Polska 2050: dodatkowo ulga dla mikroprzedsiębiorców a od 2026 r. korzystniejsze zasady dla MŚP

Rada Ministrów przyjęła 29 października 2024 r. projekt ustawy dotyczący zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakłada on, że przychody z tytułu zbycia środków trwałych nie będą wchodziły do podstawy naliczania składki zdrowotnej od przedsiębiorców. Polska 2050 poinformowała tego samego dnia, że w przyszłym tygodniu krok drugi zmian w składce zdrowotnej, czyli wprowadzenie: 🔜od 2025 r. ulgi dla mikroprzedsiębiorców, 🔜a od 2026 r. korzystniejszych zasad naliczania składki zdrowotnej dla MŚP.

Podatek od nieruchomości 2025: ważne zmiany przepisów od 1 stycznia. Budynki, budowle, garaże

Głównym powodem planowanych przez Ministerstwo Finansów zmian w podatku od nieruchomości (mają wejść w życie z początkiem 2025 r.) jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lipca 2023 r. (sygn. akt: SK 14/21). W wyroku uznano za niekonstytucyjne rozwiązanie polegające na definiowaniu obiektów będących przedmiotem opodatkowania poprzez odesłanie do przepisów prawa budowlanego (czyli nie tylko samej ustawy – Prawo budowlane). O ile orzecznictwo sądów administracyjnych zasadniczo akceptowało dotychczasową konstrukcję, to jednak Trybunał dostrzegł argumenty podatników i nakazał zmienić przedmiotową regulację. Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (to w niej znajdują się przepisy dotyczące podatku od nieuchronności) zakłada przede wszystkim wprowadzenie autonomicznych definicji na potrzeby opodatkowania tym podatkiem. 

REKLAMA