REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus może stracić dobrych urzędników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Pracownicy skarbówek będą ponosić osobistą odpowiedzialność za podejmowane decyzje. W obawie przed odpowiedzialnością urzędnicy będą odwlekać i przedłużać rozstrzygnięcia spraw. Zdaniem ekspertów zaostrzenie prawa w tym zakresie spowoduje odpływ specjalistów z organów podatkowych.

Projekt ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa - który jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie - wprowadzi osobistą odpowiedzialność cywilną funkcjonariuszy publicznych rozstrzygających sprawy administracyjne. Dotyczyć to będzie także urzędników administracji skarbowej.

REKLAMA

Autopromocja

Zdaniem ekspertów z punktu widzenia podatników takie zaostrzenie prawa jest pożądane.

REKLAMA

- Jest to krok w dobrym kierunku, bowiem w praktyce stosowania prawa podatkowego przez urzędników organów podatkowych mieliśmy do czynienia z ogromną liczbą złych rozstrzygnięć, które skończyły się wypłatą odszkodowań od Skarbu Państwa - twierdzi Paweł Jabłonowski, doradca podatkowy w kancelarii Chałas i Wspólnicy.

Dodaje, że w celu uniknięcia takich sytuacji należy wprowadzić mechanizmy, które nakażą osobie zajmującej się stosowaniem prawa dogłębne przemyślenie kwestii, aby interpretacja profiskalna nie była jedyną w tym procesie.

Powstaje tu pytanie, czy sankcje nakładane na urzędników coś zmienią z punktu widzenia jakości wydawanych decyzji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aktualne przepisy także nakazują odpowiednio uzasadniać decyzję, a mimo to takie decyzje pozostawiają wiele do życzenia.

- Wprowadzenie zaostrzonej odpowiedzialności postrzegam także jako kierunek ku ujednoliceniu interpretacji przepisów - podkreśla Paweł Jabłonowski.

Inaczej sprawa wygląda z punktu widzenia urzędników. Po zmianie przepisów urzędnicy będą odwlekać podejmowanie decyzji, co przełoży się na długość postępowań podatkowych, które już dziś nie są krótkie. Ponadto może się okazać, że po zmianie przepisów najlepsi specjaliści odejdą z administracji skarbowej, bo praca w urzędzie przestanie im się opłacać. Odpowiedzialność za wydane decyzje nie będzie współmierna do oferowanych zarobków.

Odpowiedzialność osobista

REKLAMA

Projekt ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa wprowadza osobistą odpowiedzialność cywilną funkcjonariuszy publicznych rozstrzygających sprawy administracyjne, przy czym pojęcie funkcjonariusza publicznego zostało określone w ustawie, mimo że funkcjonuje już w systemie prawa. Na ten aspekt zwraca uwagę Krzysztof Ścipień, starszy asystent podatkowy BDO Numerica International Auditors & Consultants (biuro w Katowicach), który wyjaśnia, że osobistej odpowiedzialności będzie podlegać funkcjonariusz publiczny w sytuacji rażącego naruszenia prawa spowodowanego jego zawinionym działaniem lub zaniechaniem.

- Warunkiem poniesienia odpowiedzialności będzie stwierdzenie rażącego naruszenia prawa w postępowaniu sądowo-administracyjnym lub w orzeczeniu sądu cywilnego w wyniku czego poszkodowanemu podmiotowi przyznane zostanie odszkodowanie - tłumaczy Krzysztof Ścipień.

Podkreśla też, że z uwagi na wprowadzany ustawą wymóg interpretacji i stosowania przepisów obowiązującego prawa w sposób zapewniający najpełniejszą realizację zasad konstytucyjnych oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych funkcjonariusz publiczny rozpatrujący konkretną sprawę administracyjną będzie zobligowany do uzasadnienia wybranego przez siebie wariantu rozstrzygnięcia sprawy.

- Ten wymóg oraz określona w ustawie odpowiedzialność spowoduje, że funkcjonariusze publiczni w obawie przed odpowiedzialnością będą w ramach obowiązującego prawa odwlekać podjęcie decyzji, a podatnicy będą musieli uzbroić się w cierpliwość w celu uzyskania rozstrzygnięcia swojej sprawy - ostrzega Krzysztof Ścipień.

Specjalizacja w urzędzie

Zdaniem dr. Janusza Fiszera, partnera w Kancelarii Prawnej White & Case i docenta UW, nowe przepisy zdyscyplinują pracowników organów skarbowych, a w szczególności wymuszą większą specjalizację w tej grupie zawodowej.

- Groźba sankcji finansowej za rażące naruszenie prawa powinna - przynajmniej w założeniu - spowodować, że decyzje będą wydawane w wyniku bardziej wnikliwej analizy stanu faktycznego i regulacji prawnej, niż miało to miejsce dotąd. Z tego punktu widzenia jest to więc zmiana jednoznacznie pozytywna - ocenia dr Janusz Fiszer.

Dodaje, że należy pamiętać, że przypadki stwierdzonego rażącego naruszenia prawa nie są zbyt częste, gdyż samo uchylenie decyzji przez organ drugiej instancji lub sąd administracyjny nie jest równoznaczne z rażącym naruszenie prawa - jest to przypadek kwalifikowany i w praktyce obrotu prawnego relatywnie rzadki.

- Innymi słowy: nie każde naruszenie prawa jest naruszeniem rażącym, a o odpowiedzialności finansowej urzędnika będzie orzekał sąd na wniosek prokuratora. A więc od naruszenia prawa do odszkodowania - droga daleka - stwierdza dr Janusz Fiszer.

Według niego potencjalnie ujemne konsekwencje nowych przepisów mogą się natomiast - przynajmniej teoretycznie - objawić przedłużaniem postępowań, odraczaniem wydania decyzji, spowodowanym potrzebą wieloszczeblowych weryfikacji projektu decyzji przed jej formalnym wydaniem, tak aby zminimalizować ryzyko zarzutu rażącego naruszenia prawa przez dany organ.

 

Najlepsi odejdą

Wszyscy nasi rozmówcy zgodnie podkreślają, że skutki wprowadzenia ustawy są trudne do oszacowania i nie jest oczywiste, że będą one korzystne dla przedsiębiorców.

Dariusz Malinowski, doradca podatkowy, partner w kancelarii Doradztwo Podatkowe KPMG, twierdzi, że nie można wykluczyć, że jednym z efektów będzie odpływ z administracji państwowej najlepiej wykwalifikowanej kadry.

- Ile trzeba cierpliwości ze strony urzędników, by być ciągle wytykanymi jako ci, którzy są sprawcami wszelkich nieszczęść, i że to ich trzeba głównie karać, w sytuacji gdy to ustawodawca jest wyłącznie odpowiedzialny za tworzenie złego, niespójnego prawa - pyta retorycznie Dariusz Malinowski.

Również dr Janusz Fiszer sygnalizuje, że po wejściu w życie ustawy o odpowiedzialności urzędników może pojawić się pewna niechęć do podejmowania pracy w administracji publicznej, szczególnie na stanowiskach wyższych, odpowiedzialnych za wydawanie decyzji.

Trudno o odszkodowanie

Z punktu widzenia przedsiębiorcy projekt ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa istotny jest w odniesieniu do nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego i Ordynacji podatkowej. Na ten aspekt zwraca uwagę Dariusz Malinowski, który wyjaśnia, że przepisy nowelizujące obie z wymienionych ustaw mają głównie doprecyzowujące znaczenie.

Wszak już dziś funkcjonariusze publiczni zobowiązani są, zgodnie ze wskazanymi ustawami, podejmować wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i rozstrzygnięcia sprawy, mając na względzie interes obywatela i słuszny interes społeczny - tłumaczy Dariusz Malinowski.

Jego zdaniem w części wprowadzającej nową ustawę regulowane są stosunki między funkcjonariuszami publicznymi a organami władzy publicznej. Jedną z przesłanek odpowiedzialności jest przyznanie odszkodowania za szkodę majątkową wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa, na mocy prawomocnego orzeczenia sądu lub na mocy ugody.

Zatem uruchomienie procedury przewidzianej w ustawie uzależnione jest, zgodnie z treścią projektu, od uprzedniego uzyskania odszkodowania przez poszkodowanego.

- Dochodzenie takiego odszkodowania związane jest z uruchomieniem skomplikowanej procedury przed sądem powszechnym, na podstawie art. 417 i następnych kodeksu cywilnego. W tym zakresie projekt nie przewiduje żadnych ułatwień dla przedsiębiorców - podpowiada nasz rozmówca z Doradztwo Podatkowe KPMG.

Wystarczające regulacje

Cele nowej ustawy mogą być realizowane na podstawie skutecznego wykonywania obowiązujących już od dawna rozwiązań. Według Dariusza Malinowskiego jako przykład można tu wskazać art. 231 par. 1 kodeksu karnego, na podstawie którego funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech. Skuteczne egzekwowanie odpowiedzialności karnej na tej podstawie niewątpliwie skłoniłoby funkcjonariuszy do podejmowania rozstrzygnięć zgodnych z obowiązującym prawem. Z kolei funkcjonariusze, których dotyczy regulacja kodeksu pracy, mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności materialnej na podstawie rozdziału V kodeksu pracy.

- Podstawowym założeniem w zakresie standardów prowadzenia i rozstrzygania spraw przez organy władzy publicznej powinno być skuteczne egzekwowanie już istniejącego prawa, a nie tworzenie nowych regulacji, które - nie można tego wykluczyć - pozostaną wyłącznie na papierze - podsumowuje Dariusz Malinowski.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odpowiedzialność urzędnika skarbowego

Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2026: Koniec z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

REKLAMA

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych. Są 3 limity kwotowe: 5733 zł (osoby spoza rodziny), 27 090 zł (dalsza rodzina), 36 120 zł (najbliższa rodzina)

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

REKLAMA

Obowiązkowego KSeF można uniknąć. Jest na to kilka sposobów. M.in. uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

REKLAMA