Kryzys zmniejszy wpływy gmin z podatków
Osłabienie gospodarcze, które Polska odczuje w tym roku, spowoduje m.in. spadek dochodów podatkowych państwa i samorządów. Eksperci przewidują, że mniejsze wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) nie zostaną zrekompensowane wzrostem wpływów z podatków i opłat lokalnych oraz dochodów majątkowych. Sytuacja finansowa jednostek będzie jednak zróżnicowana, w zależności m.in. od liczby podatników podatku dochodowego mających miejsce zamieszkania lub siedzibę na terenie podległym danej jednostce.
Dochody gminne
Marcin Będzieszak z Katedry Finansów Uniwersytetu Szczecińskiego podkreśla, że oceniając, czy niższy wzrost produktu krajowego brutto (PKB) w 2009 roku wpłynie na utratę dochodów z tytułu udziału w podatkach dochodowych, trzeba wziąć pod uwagę całość tych dochodów (wraz z częścią pozostającą w budżecie państwa).
- Dane o realizacji dochodów z tytułu udziałów w PIT i CIT od 2000 roku pokazują, że te pierwsze, pomimo bardzo niskiego wzrostu PKB, ciągle rosły. W przypadku CIT sytuacja jest bardziej skomplikowana ze względu na zmiany stawek, które następowały do 2004 roku - mówi Marcin Będzieszak.
Jego zdaniem w chwili obecnej prawdopodobne jest, że wzrost dochodów z tytułu udziałów w PIT na koniec roku będzie niewielki w stosunku do 2007 roku. W przyszłości jednak bardziej prawdopodobna jest niewielka obniżka wpływów z PIT (pomijając jednorazowy skok w roku obecnym wynikający ze zmiany skali podatkowej).
Jednak jeśli obawiać się spadku dochodów samorządów z tytułu podatków dochodowych, to nastąpi to prawdopodobnie w większym wymiarze w zakresie CIT, a w mniejszym w PIT.
- Biorąc pod uwagę to, że wpływy z tego podatku są relatywnie mniejsze niż wpływy z PIT, to ewentualne utracone dochody gmin nie powinny być duże - stwierdza Marcin Będzieszak.
Mniejsze wpływy z CIT
Na inne elementy mające wpływ na dochody własne jednostek samorządu terytorialnego zwraca uwagę Ryszard Grobelny, prezydent Poznania. Jego zdaniem wielkość spadku dochodów samorządów zależeć będzie od skutków spowolnienia gospodarczego.
W pierwszej kolejności skutki te odczują samorządy wojewódzkie. Ich podstawowym dochodem jest udział w CIT.
- Należy się spodziewać, że poziom zyskowności przedsiębiorstw spadnie, a tym samym zmaleją wpływy z CIT. W niewielkim stopniu odczują to gminy i powiaty (ich udział w CIT jest mniejszy) - twierdzi Ryszard Grobelny.
Przewiduje on, że w gminach spadną dochody z podatku od czynności cywilnoprawnych, co nie stanowi jednak znacznego ubytku w dochodach.
- W gminach dramat rozpocznie się wówczas, gdy kryzys doprowadzi do spadku zatrudnienia i zmniejszenia płac - uważa prezydent Poznania.
Wyjaśnia, że w takiej sytuacji znacząco mogą spaść wpływy z PIT, a to szczególnie silnie odczują duże miasta i okoliczne obszary aglomeracyjne. Zdaniem naszego rozmówcy może to znacznie spotęgować negatywne skutki wprowadzenia w latach 2008-2009 ulgi na dzieci i zmiany stawek PIT. W rezultacie zostanie zaburzona realizacja zadań przez największe miasta, ponieważ to one mają największe udziały w PIT i CIT.
Potwierdza to również Marcin Będzieszak. Jego zdaniem sytuacja w określonych gminach, powiatach czy województwach będzie różna, w zależności od lokalnego i regionalnego wzrostu PKB, a także innych czynników wpływających na gospodarkę w wymiarze lokalnym.
Również zdaniem dr. Michała Bitnera z Instytutu Nauk Prawno-Administracyjnych Uniwersytetu Warszawskiego należy spodziewać się realnego spadku wzrostu PKB, co w połączeniu z mniejszymi obciążeniami z tytułu PIT doprowadzi do realnego spadku wpływów z udziału w podatkach dochodowych w samorządach.
- Jeśli jednak nie będzie znaczącego spadku zatrudnienia i płac, skutki mogą nie być aż tak dramatyczne - uspokaja Ryszard Grobelny.
Rekompensata ubytków
Eksperci różnią się w ocenie możliwości zrekompensowania mniejszych wpływów z udziałów w podatkach dochodowych.
- Moim zdaniem ubytku dochodów nie da się zrekompensować z podatków lokalnych i dochodów majątkowych. Podatki lokalne (głównie podatek od nieruchomości) są bardzo stabilne. Nie da się tu zwiększyć wpływów, gdyż przy braku koniunktury nowe nieruchomości będą wolniej zabudowywane - uważa Ryszard Grobelny.
Jego zdaniem ze spadającymi cenami nieruchomości i popytem na nie spadną również wpływy ze sprzedaży majątku. Podobnie twierdzi Michał Bitner. W jego przekonaniu dochodów samorządów nie powiększą również wpływy z podatku od nieruchomości. Jego zdaniem jednostki już teraz powinny zacząć oszczędzać.
Marcin Będzieszak przekonuje jednak, że nawet w przypadku, gdy sprawdzi się pesymistyczny scenariusz utraty części dochodów z tytułu udziałów w PIT i CIT, to samorządy mają narzędzia, aby je zrekompensować.
- Dodatkowo gminy mogą korzystać z władztwa podatkowego. Skutki jego zastosowania w 2007 roku sięgnęły ok. 3 mld zł, a po trzech kwartałach 2008 roku prawie 2,5 mld zł - konkluduje ekspert z Uniwersytetu Szczecińskiego.
Doktor Michał Bitner zwraca jednak uwagę, że na korzyść gmin będzie wpływał spadek stóp procentowych. Spadek cen materiałów budowlanych może przyczynić się do zmniejszenia kosztów inwestycji budowlanych.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wpływy do budżetu z podatku dochodowego (w mln zł)
SŁOWNIK
WŁADZTWO PODATKOWE - prawo do nakładania podatków (w drodze referendum) oraz podejmowania decyzji dotyczących wysokości niektórych podatków i opłat lokalnych.
36,72 proc. wyniesie udział gmin we wpływach z PIT,
6,71 proc. wyniesie udział we wpływach z CIT w 2009 r.
ŁUKASZ ZALEWSKI
lukasz.zalewski@infor.pl

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Zakładam, że projekt ustawy o KUKE w przyszłym tygodniu trafi pod obrady rządu, byśmy zdążyli przepracować ją w Sejmie w czerwcu i lipcu - powiedziała PAP pełnomocnik rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Jadwiga Emilewicz.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się, że składka ta została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi składek przysługuje jej zwrot. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia (RZS-R) został wydłużony do 5 czerwca 2023 r.
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?
Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!
Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.
Komentarze(0)
Pokaż: