Wartość budowli do opodatkowania

Stosownie do treści art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, to budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy, chyba że nie są lub nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż o zaliczeniu do kategorii nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje tylko i wyłącznie posiadanie przez przedsiębiorcę przedmiotu opodatkowania (budynków, budowli i gruntów).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podstawę opodatkowania dla budowli stanowi ich wartość ustalona na 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie „wartość ustalona na 1 stycznia roku podatkowego” wskazuje jednoznacznie, że chodzi tu o „wartość do dokonywania odpisów amortyzacyjnych” na potrzeby podatkowe, określoną w przepisach ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

W myśl zapisów powyższych aktów prawnych za wartość tę (podstawę opodatkowania budowli) należy uważać wartość początkową budowli, stanowiącą podstawę do dokonywania odpisów amortyzacyjnych, ustaloną na 1 stycznia roku podatkowego. W przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych podstawą opodatkowania jest ich wartość z 1 stycznia roku podatkowego, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Zgodnie z art. 16g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za wartość początkową środków trwałych uważa się m.in.:

1) w razie odpłatnego nabycia – cenę ich nabycia, a w razie częściowo odpłatnego nabycia – cenę ich nabycia powiększoną o wartość przychodu;

2) w razie wytworzenia we własnym zakresie – koszt wytworzenia;

3) w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób – wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości;

4) w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki kapitałowej, a także udziału w spółdzielni – ustaloną przez podatnika na dzień wniesienia wkładu lub udziału wartość poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej.

Jedyną sytuacją, kiedy podstawą opodatkowania budowli jest ich wartość rynkowa określona przez podatnika, jest regulacja art. 4 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, mająca zastosowanie do budowli niepodlegających amortyzacji.

Regulacja ta nie może jednak stanowić alternatywnego sposobu określenia podstawy opodatkowania budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, od których dokonywane są odpisy amortyzacyjne, z uwagi na – jak to ma miejsce w sytuacji spółki – niedostosowanie danych księgowych podatnika do potrzeb podatku od nieruchomości.

(...) W myśl przepisów ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości spółka zobowiązana była stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości w sposób rzetelny, jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy oraz ujmując w księgach rachunkowych zdarzenia gospodarcze zgodnie z ich treścią ekonomiczną (art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości). Zasady rzetelnego, kompletnego i zgodnego z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczych prowadzenia ksiąg rachunkowych zawierają również przepisy rozdziału 2 wskazanej ustawy.

Prowadzenie ksiąg w sposób odpowiadający powyższym regulacjom pozwoliłoby spółce na określenie wartości początkowej do amortyzacji budowli stosownie do przepisów w przedmiocie podatku dochodowego, a w konsekwencji na bezbłędne ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości. (...)

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w przedmiocie określenia wartości początkowej budowli, jak również przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w przedmiocie ustalenia podstawy ich opodatkowania podatkiem od nieruchomości nie pozostawiają żadnych wątpliwości interpretacyjnych.

(...) W przedmiotowej sprawie spółka powinna opodatkować budowlę lub jej część zgodnie z regułą wynikającą z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach o opłatach lokalnych, tj. według wartości, o której mowa w przepisach dotyczących podatku dochodowego, ustalonej na 1 stycznia roku podatkowego, stanowiącej podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszonej o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartości z 1 stycznia roku, w którym dokonano odpisu amortyzacyjnego. (...)