Czy oboje małżonkowie są podatnikami VAT w przypadku najmu wspólnej nieruchomości
REKLAMA
INTERPRETACJA ORGANU PODATKOWEGO - GŁÓWNA TEZA
Świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej). Prawnopodatkowa podmiotowość określona ww. przepisem, jak również prawa i obowiązki określone przepisami o podatku od towarów i usług (w tym również obowiązek rozliczenia tegoż podatku) w takiej sytuacji dotyczy tylko jednego z małżonków.
KOMENTARZ EKSPERTA
Stanowisko organów podatkowych jest prawidłowe. Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzaniu majątkiem wspólnym, lecz każdy z nich jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym. Zgoda drugiego z małżonków na dokonanie przezeń czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu nie oznacza, iż przez jej wyrażenie staje się on też stroną czynności prawnej dokonanej przez pierwszego z nich. O tym, który z małżonków jest (będzie) podatnikiem podatku od towarów i usług, rozstrzyga w istocie rzeczy wola małżonków co do tego, który z nich określone czynności zarządu majątkiem wspólnym będzie w konkretnej sytuacji wykonywał.
Od woli małżonków zależy, który z nich będzie rozliczał VAT z tytułu najmu lokalu, który stanowi współwłasność małżeńską. Gdy małżonkowie zdecydują się, że tylko jeden z małżonków będzie rozliczał VAT od najmu lokalu stanowiącego współwłasność, drugi z nich będą z tego obowiązku zwolniony. Małżonek, który będzie rozliczał VAT z tego tytułu, będzie mógł odliczać VAT od wszystkich wydatków w całości, jeżeli najem będzie opodatkowany VAT, również gdy faktura została wystawiona na obojga małżonków.
Interpretację skomentowała
Olga Jasielska
Ekspert z zakresu VAT
STAN FAKTYCZNY I PYTANIE PODATNIKA
Wnioskiem z dnia 3 lutego 2006 r. (wpływ do urzędu 6 lutego 2006r.) podatnik zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego m.in. w sprawie dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności najmu lokalu użytkowego.
Przedstawiając własne stanowisko podatnik stwierdził, iż z uwagi na fakt, że lokal został wycofany z ewidencji środków trwałych oraz, że złożył wraz z żoną oświadczenie o opłacaniu przychodów z najmu tylko przez żonę, obowiązek podatkowy w zakresie ewentualnego rozliczenia się z podatku od towarów i usług po przekroczeniu obrotu w wysokości 10.000 euro powstanie tylko po stronie małżonki. Wnioskodawca nie będzie więc zobowiązany do rozliczania podatku od towarów i usług z tytułu najmu tego lokalu.
W przedmiotowym wniosku podatnik zaznaczył, iż :
- prowadził działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego, którą zawiesił z dniem 1 lutego 2006r. likwidując punkt handlowy,
- lokal użytkowy, w którym mieścił się punkt handlowy jest współwłasnością podatnika i jego małżonki,
- nakładów na nabycie lokalu użytkowego nie rozliczono w ramach podatku od towarów i usług,
- z dniem 31 stycznia 2006r. lokal ten został wycofany z ewidencji środków trwałych,
- z dniem 1 lutego 2006r. małżonka podatnika podpisała umowę najmu tego lokalu, deklarując jednocześnie zryczałtowaną formę rozliczania przychodu z najmu lokalu,
- pismem z dnia 31 stycznia 2006r. podatnik wraz z żoną złożył do Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach oświadczenie, iż całość przychodu uzyskanego z najmu lokalu użytkowego będzie opodatkowana przez jego małżonkę.
Postanowieniem z dnia 4 maja 2006 r. Nr IUS/PP3/4430/30/06/ 81039 Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach uznał za nieprawidłowe stanowisko podatnika w sprawie będącej przedmiotem wniosku.
W uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, iż cyt.:
"....Zdaniem tutejszego organu podatkowego przychód uzyskany z najmu przedmiotowego lokalu jest przychodem z działalności gospodarczej - vide: postanowienie IUS PDFD1-415/18/06 z dnia 26-04-2006r.
Zatem przedmiotowe przychody z najmu lokalu użytkowego będącego składnikiem majątku związanego z działalnością gospodarczą podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o VAT i jako czynny podatnik VAT winien Pan rozliczyć w zakresie VAT, dokumentując fakturą VAT i ewidencjonując w rejestrze sprzedaży, zgodnie z wymogami przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. "
Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2006r. Znak IPB1/449-10/06/I/71228 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wszczął z urzędu postępowanie w sprawie zmiany w/w postanowienia.
INTERPRETACJA ORGANU PODATKOWEGO - ARGUMENTACJA
Na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8 poz. 60) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zmienił z urzędu jako wydane z rażącym naruszeniem prawa postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach z dnia 4 maja 2006r., nr IUS/PP3/4430/30/06/81039 stwierdzające nieprawidłowość stanowiska podatnika, przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2006r. (data wpływu 6 luty 2006r.) o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności najmu lokalu użytkowego i stwierdza, że stanowisko podatnika przedstawione w w/w wniosku z dnia 3 lutego 2006r. jest prawidłowe.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach weryfikując ww. interpretację stwierdził co następuje:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl natomiast art. 15 ust 1 tej ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustęp 2 ww. art. 15 stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z uregulowaniami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9 , poz. 59 ze zm.), istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej jak i umownej jest to, iż każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzaniu majątkiem wspólnym lecz każdy z nich jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, a zgoda drugiego z małżonków na dokonanie przezeń czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu nie oznacza, iż przez jej wyrażenie staje się on też stroną czynności prawnej dokonanej przez pierwszego z nich. O tym, który z małżonków jest /będzie/ podatnikiem podatku od towarów i usług rozstrzyga w istocie rzeczy wola tychże małżonków co do tego, który z nich określone czynności zarządu majątkiem wspólnym będzie w konkretnej sytuacji wykonywał.
Wobec powyższego świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej). Prawnopodatkowa podmiotowość określona ww. przepisem, jak również prawa i obowiązki określone przepisami o podatku od towarów i usług (w tym również obowiązek rozliczenia tegoż podatku) w takiej sytuacji dotyczy tylko jednego z małżonków.
W stanie faktycznym wnioskodawca wskazał, iż umowę najmu lokalu użytkowego podpisała jego małżonka. Ponadto małżonkowie złożyli do Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach oświadczenie o woli opodatkowania przez żonę całości uzyskanego przychodu w związku ze świadczeniem usługi najmu przedmiotowego lokalu użytkowego.
W konsekwencji skoro wnioskodawca wyraził wolę rozliczania osiągniętego przychodu z tytułu zawartej umowy najmu wyłącznie przez jego małżonkę, to na gruncie podatku od towarów i usług tylko wyznaczony małżonek (żona wnioskodawcy) będzie traktowany jako podatnik tego podatku w momencie przekroczenia kwoty obrotu osiągniętego z tytułu najmu lokalu użytkowego, uprawniającej do zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie wyłączy ewentualny brak zgody współmałżonka w przypadku rozporządzania składnikiem majątku wspólnego wykraczającego poza zakres zwykłego nim zarządu. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług - czynności określone w art. 5 ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wydane postanowienie zawiera nieprawidłową interpretację przepisu art. 5 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 15 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług. Wbrew stanowisku organu pierwszej instancji czynności najmu lokalu użytkowego, w sytuacji gdy umowę najmu tego lokalu podpisała żona wnioskodawcy, nie podlegają opodatkowaniu u wnioskodawcy, ponieważ nie jest on podatnikiem z tytułu tych czynności. Zatem prawidłowe jest stanowisko podatnika przedstawione w piśmie z dnia 3 lutego 2006r.
Stosownie do dyspozycji art. 14 b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej, organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia lub uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4 z urzędu, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.
Skoro jak wykazano powyżej, dokonana przez organ pierwszej instancji interpretacja przepisów prawa podatkowego stwierdzająca, że przedmiotowe przychody z najmu lokalu użytkowego są składnikiem majątku związanego z działalnością gospodarczą i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako czynny podatnik od towarów i usług wnioskodawca winien je rozliczyć w zakresie podatku od towarów i usług, dokumentując fakturą VAT i ewidencjonując w rejestrze sprzedaży VAT, zgodnie z wymogami przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, jest nieprawidłowa - uznać należy, że postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach z dnia 4 maja 2006r., nr IUS/PP3/4430/30/06/81039 rażąco narusza prawo, co tym samym uzasadniało jego zmianę w trybie określonym w art. 14 b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej.
Tutejszy organ pragnie zauważyć, iż powołane w przedmiotowym postanowieniu z dnia 4 maja 2006r., postanowienie z dnia 26 kwietnia 2006r. znak: IUS PDFD1-415/18/06 dotyczące opodatkowania przychodów z najmu tego lokalu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zostało zmienione decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 lipca 2006r. znak: PBB1/4117-0038/06/3 poprzez stwierdzenie, iż stanowisko podatnika w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów z najmu lokalu użytkowego w stanie faktycznym przedstawionych we wniosku z dnia 3 lutego 2006r./ wpływ do Urzędu 6 lutego 2006r./ jest prawidłowe.
Wobec powyższego postanowiono orzec jak w sentencji decyzji. Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu sporządzenia wniosku. Na mocy art. 143 Ordynacji podatkowej, niniejsza decyzja wydana została z upoważnienia Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach. Od decyzji służy odwołanie do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach /adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach- Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a/ , w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.
REKLAMA
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat