Prawne podsumowanie lipca 2012 r.

ZATRUDNIANIE CUDZOZIEMCÓW PRZEBYWAJĄCYCH W POLSCE NIELEGALNIE

W dniu 21 lipca 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 769), którą:

- wprowadzono mechanizmy mające na celu zwiększenie skuteczności kontroli zatrudniania cudzoziemców, w tym zwłaszcza jego legalności;

- nałożono na podmioty powierzające wykonywanie pracy cudzoziemcom obowiązek żądania od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski oraz obowiązek przechowywania kopii takiego dokumentu przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca;

- wprowadzono sankcje mające charakter zarówno finansowy, jak i karny, za nieprzestrzeganie ww. obowiązków;

- uproszczono procedurę dochodzenia przez cudzoziemców przebywających w Polsce nielegalnie, roszczeń o wypłatę zaległego wynagrodzenia i związanych z nim innych świadczeń;

- wskazano szereg domniemań prawnych działających na korzyść cudzoziemca, dochodzącego na drodze sądowej ww. świadczeń.

NABYWANIE NIERUCHOMOŚCI PRZEZ CUDZOZIEMCÓW W POLSCE

W dniu 13 lipca 2012 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych informacji oraz rodzajów dokumentów, jakie jest obowiązany przedstawić cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości (Dz. U. z 2012 r. poz. 729), którym:

- szczegółowo określono zakres informacji, jakie jest obowiązany przedstawić cudzoziemiec we wniosku, ubiegając się o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości w Polsce;

- sprecyzowano rodzaje dokumentów dotyczących statusu prawnego cudzoziemca, określających nieruchomość oraz zawierających stosowne oświadczenie zbywcy nieruchomości, które należy dołączyć do wniosku o wydanie ww. zezwolenia.

ORZECZNICTWO TK

W dniu 11 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny (dalej „TK”) ogłosił wyrok, w którym uznał, że 24 przepisy ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1419, dalej "Ustawa") są sprzeczne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

TK zakwestionował w ten sposób większość podstaw prawnych regulujących funkcjonowanie Polskiego Związku Działkowców i wynikających z nich przywilejów. Sędziowie podkreślili, że wyrok nie kwestionuje samej idei funkcjonowania ogrodów działkowych, a jedynie ich organizację.

Utrata mocy obowiązującej uznanych za niekonstytucyjne przepisów odroczona została na okres 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Jedynie art. 10 Ustawy odnoszący się do nakazu nieodpłatnego przekazania gruntów Skarbu Państwa w użytkowanie lub użytkowanie wieczyste pod nowo zakładany ogród działkowy, wyłącznie Polskiemu Związkowi Działkowców, utraci moc z chwilą ogłoszenia.

TK stwierdził, że konieczne jest uchwalenie nowej ustawy, w której ochroną prawną objęci zostaną przede wszystkim sami działkowcy, użytkujący przyznane im działki w funkcjonujących rodzinnych ogrodach działkowych.

ORZECZNICTWO SN

W dniu 9 sierpnia 2011 r. Sąd Najwyższy (dalej „SN”) podjął uchwałę, w której uznał, że: „wykonanie trwałego i widocznego urządzenia przez posiadacza nieruchomości w zakresie służebności gruntowej drogi dojazdowej, jest przesłanką zasiedzenia tej służebności”(sygn. akt III CZP 10/11).

W uchwale SN wskazał, że służebność gruntową można co do zasady nabyć przez zasiedzenie tylko wtedy, gdy trwałe i widoczne urządzenie zostało wykonane przez posiadacza służebności, a nie właściciela nieruchomości obciążonej.

Wymaganie, aby do zasiedzenia konieczne było wzniesienie urządzenia przez posiadacza służebności gruntowej (a nie przez właściciela), daje właścicielowi nieruchomości możliwość dostrzeżenia naruszenia jego prawa i podjęcie odpowiednich kroków w celu uniemożliwienia zasiedzenia służebności. SN podkreślił tym samym, że trwałe i widoczne urządzenie spełnia funkcję ostrzegawczą dla właściciela nieruchomości obciążonej.

Maciej Szulikowski

radca prawny i partner zarządzający

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna