REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odwrócony kredyt hipoteczny - ustawa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Odwrócony kredyt hipoteczny - ustawa
Odwrócony kredyt hipoteczny - ustawa
Media

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym wprowadziła na polski rynek finansowy zupełnie nową instytucję, jaką jest odwrócony kredyt hipoteczny. Celem nowych regulacji jest umożliwienie osobom fizycznym uzyskania dodatkowych środków pieniężnych w ramach specjalnego kredytu udzielanego przez bank za ustanowieniem określonego w przepisach zabezpieczenia.

Odwrócony kredyt hipoteczny

Ustawa z dnia 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym (Dz. U. z 2014 r., poz. 1585) weszła w życie w dniu 15 grudnia 2014 r.

REKLAMA

REKLAMA

W pierwszej kolejności wskazać należy, że instytucja odwróconego kredytu hipotecznego jest przeznaczona tylko dla osób fizycznych będących właścicielami nieruchomości lub posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub prawo użytkowania wieczystego. W ustawie wskazano przy tym, że umowę odwróconego kredytu hipotecznego mogą zawrzeć także współwłaściciele nieruchomości oraz osoby posiadające udział w ww. prawie do lokalu lub prawie użytkowania wieczystego. To zaś oznacza, że z nowej instytucji mogą skorzystać nie tylko osoby samotne, ale również małżonkowie. Warto przy tym dodać, że ustawa nie wprowadza dolnej granicy wieku kredytobiorcy.

Przez umowę odwróconego kredytu hipotecznego bank zobowiązuje się wypłacić kredytobiorcy określoną sumę środków pieniężnych, której spłata nastąpi po śmierci kredytobiorcy. Podstawą do ustalenia ww. kwoty jest wartość rynkowa nieruchomości lub lokalu, do których kredytobiorcy przysługuje określone w ustawie prawo. Środki te wypłacane są jednorazowo albo w ratach, przez okres i w wysokości określonych w umowie, ale nie dłużej niż do dnia śmierci kredytobiorcy.

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów - zmiany od 18 stycznia 2015 r.

REKLAMA

Jeśli chodzi o kredytobiorcę, jego podstawowe zobowiązanie z tytułu umowy odwróconego kredytu hipotecznego polega na ustanowieniu zabezpieczenia spłaty kredytu wraz z należnymi odsetkami oraz innymi kosztami. Zgodnie zaś z ustawą, ww. zabezpieczenie może nastąpić wyłącznie poprzez ustanowienie hipoteki na nieruchomości będącej własnością kredytobiorcy lub przysługującym mu spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu lub prawie użytkowania wieczystego oraz ujawnienie w księdze wieczystej roszczenia banku o przeniesienie ww. własności nieruchomości lub prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co przy tym szczególnie istotne, jak już wspomniano, do obowiązków kredytobiorcy nie należy spłata odwróconego kredytu hipotecznego, gdyż następuje ona co do zasady dopiero po jego śmierci. Założenie nowej instytucji jest bowiem takie, że kredytobiorca może przy jej pomocy zapewnić sobie środki na utrzymanie, których nie musi spłacać, bo w zamian za nie po jego śmierci na bank przeniesione zostanie przysługujące mu prawo do nieruchomości, które stanowiło zabezpieczenie spłaty kredytu. Jest to zatem rozwiązanie stanowiące swego rodzaju alternatywę dla funkcjonującej już umowy dożywocia.

Jak jednak przewidziano w ustawie, aby uniknąć przeniesienia na bank ww. praw do nieruchomości, spadkobiercy mogą w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci kredytobiorcy (a w przypadku kilku kredytobiorców – od dnia śmierci ostatniego z nich) dokonać spłaty całkowitej kwoty należnej bankowi. W takim przypadku roszczenie banku o przeniesienie własności nieruchomości lub praw, stanowiących zabezpieczenie kredytu, wygasa.


Jeśli natomiast w ww. terminie zapłata nie nastąpi, kwota kredytu do zapłaty jak i roszczenia banku o przeniesienie określonych praw stają się wymagalne. Wtedy zaś spadkobiercy powinni albo spłacić kredyt albo przenieść na bank prawa, które stanowiły jego zabezpieczenie.

Co ważne, w przypadku przejścia na bank własności nieruchomości lub prawa, ma on obowiązek zlecić rzeczoznawcy majątkowemu oszacowanie wartości rynkowej nieruchomości, a następnie określić ewentualną różnicę pomiędzy wartością rynkową nieruchomości a całkowitą kwotą do zapłaty. Gdy wartość nieruchomości jest wyższa niż ww. kwota, bank wypłaca różnicę osobie, z którą zawarł umowę o przeniesienie własności lub prawa lub składa ją do depozytu sądowego. Rozwiązanie to ma zapobiegać przejmowaniu przez bank nieruchomości kredytobiorcy za ułamek ich wartości rynkowej.

Podkreślić należy, że zamierzeniem ustawodawcy było także jak najlepsze zabezpieczenie interesów kredytobiorców. Z tego względu odwrócony kredyt hipoteczny mogą oferować tylko banki (do których na gruncie ustawy zalicza się także oddziały banków zagranicznych, oddziały instytucji kredytowych, instytucje kredytowe prowadzące działalność transgranicznie), a więc instytucje których działalność jest objęta nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego lub właściwych organów nadzoru w innych niż Polska państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Kredyty hipoteczne – ranking styczeń 2015

Ponadto ustawa przewiduje, że bank w terminie nie krótszym niż 14 dni przed zawarciem umowy ma obowiązek dostarczyć kredytobiorcy formularz informacyjny zawierający informacje dotyczące kredytu m.in. kwotę kredytu, sposób jej ustalenia, sposób i termin wypłaty środków pieniężnych, sposób zabezpieczenia wierzytelności banku. Wprowadzone rozwiązanie ma zapewniać rzetelne informowanie przez bank o warunkach kredytu, co pozwoli kredytobiorcy na dokładne zapoznanie się z wybraną ofertą.

W ustawie przewidziano także, że kredytobiorca ma prawo odstąpienia od umowy w terminie 30 dni od jej zawarcia bez podania przyczyny i bez ponoszenia kosztów związanych z odstąpieniem. Należy zatem zauważyć, że ustawodawca przewidział dłuższy termin na odstąpienie od umowy odwróconego kredytu hipotecznego niż ma to miejsce w przypadku kredytu konsumenckiego, gdzie ten termin wynosi 14 dni. Jest to kolejne z rozwiązań przewidzianych jako ochrona interesów kredytobiorcy. Ponadto kredytobiorca może wypowiedzieć umowę odwróconego kredytu hipotecznego w każdym czasie, z zachowaniem terminu 30-dniowego. Wtedy jednak całkowita kwota wierzytelności banku staje się wymagalna z upływem okresu wypowiedzenia.


Ważne jest także, że w trakcie trwania umowy, kredytobiorca w każdym czasie może dokonać spłaty całkowitej kwoty do zapłaty lub jej części. Całkowita spłata powoduje zaś rozliczenie kredytu, co bank ma obowiązek potwierdzić w ciągu 14 dni od dnia dokonania spłaty.

Ponadto należy podkreślić, że kredytobiorca lub jego spadkobiercy ponoszą wobec banku odpowiedzialność jedynie do wysokości wartości nieruchomości lub lokalu. Bank może zaś żądać zaspokojenia także z innych składników majątku kredytobiorcy lub jego spadkobierców jedynie w przypadku przeniesienia nieruchomości lub prawa, stanowiących zabezpieczenie kredytu na osobę trzecią bez zgody banku lub też w przypadku zawinionego zmniejszenia wartości nieruchomości lub lokalu.

Podsumowując, wprowadzona przez ustawę instytucja odwróconego kredytu hipotecznego jest nowym rozwiązaniem na rynku polskim. Regulacja ta ma być instrumentem finansowym zapewniającym dodatkowe źródło środków pieniężnych. Ustawa ma na celu, z jednej strony, jak najlepsze zabezpieczenie interesów kredytobiorców, którymi będą najpewniej osoby starsze, a ponadto uregulowanie mechanizmów, które umożliwią bankom skuteczne dochodzenie roszczeń. Przyjęta ustawa może mieć istotny wpływ na polski rynek finansowy. Jednakże skutki i rzeczywiste znaczenie omawianej regulacji będzie można ocenić dopiero po wykształceniu się praktyki banków zainteresowanych wprowadzeniem tej instytucji do zakresu swojej działalności oraz odbioru przygotowanych ofert przez potencjalnych kredytobiorców.

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna


Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne. Krytyczna analiza projektu nowelizacji ustawy o CIT z dnia 29 sierpnia 2025 r.

"Niczyje zdrowie, wolność ani mienie nie są bezpieczne, kiedy obraduje parlament" - ostrzega sentencja często błędnie przypisywana Markowi Twainowi, której rzeczywistym autorem jest Gideon J. Tucker, dziewiętnastowieczny amerykański prawnik i sędzia Sądu Najwyższego stanu Nowy Jork. Ta gorzka refleksja, wypowiedziana w 1866 roku w kontekście chaotycznego procesu legislacyjnego w Albany, nabiera szczególnej aktualności w obliczu współczesnych praktyk legislacyjnych.

Tryby wystawiania faktur w KSeF – jak i kiedy z nich korzystać?

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

REKLAMA

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

Integracja KSeF z PEF, czyli faktury w zamówieniach publicznych. Wyjaśnienia MF

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

REKLAMA

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

REKLAMA