Zmiany w regulacjach dotyczących transakcji między podmiotami powiązanymi

Choć rekomendacje OECD i UE, wyrażone w oficjalnych dokumentach, dotyczą obowiązków dokumentacyjnych, które powinny dotyczyć wyłącznie transakcji i zdarzeń transgranicznych, dla celów polskich przepisów, to w projekcie ustawy, obowiązki dokumentacyjne zostały odniesione zarówno do powiązań międzynarodowych (art. 11 ust. 1 CIT), jak i powiązań krajowych (art. 11 ust. 4 CIT).

Dokumentacja cen transferowych - zmiany w PIT i CIT w 2016 r.

Rozumiejąc konieczność dostosowania polskich przepisów do regulacji międzynarodowych, a także istotne kłopoty administracyjne związane z dotychczasowymi przepisami dotyczącymi dokumentacji transakcji zawieranych między podmiotami powiązanymi – opowiadamy się za taką implementacją regulacji międzynarodowych, która będzie dostosowana do polskiego rynku i możliwości krajowych podmiotów. Nie może ona wiązać się ze nadmiernymi obciążeniami polskich podatników wynikającymi z wypełniania obowiązków przewidzianych w przepisach oraz wysokimi kosztami tych działań.

Objęcie obowiązkiem dokumentacyjnym transakcji transgranicznych

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, wprowadzenie zmian do przepisów nakładających obowiązek sporządzania dokumentacji pomiędzy podmiotami powiązanymi ma na celu implementację:

- Kodeksu postępowania w zakresie dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi w Unii Europejskiej (dalej: kodeks postępowania lub rekomendacja UE)

- Wyników działań OECD w ramach BEPS Action Plan – Action 13 (dalej: rekomendacje OECD),

w związku z wnioskami z kontroli przeprowadzonej przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli (wskazanymi na str. 2 uzasadnienia projektu ustawy).

Polecamy produkt: Samochód w firmie 2015 - multipakiet

Mamy jednak zastrzeżenia do sposobu implementacji dokumentów UE i OECD.

W kodeksie postępowania UE oraz wytycznych OECD dla dokumentacji, nie ma odniesienia do objęcia wymogami dokumentacyjnymi transakcji krajowych. Dokumenty te odnoszą się do transakcji transgranicznych. W Kodeksie postępowania wskazuje się:

- kodeks postępowania zawarty w niniejszej rezolucji stanowi dla państw członkowskich i podatników pożyteczny instrument w zakresie wdrożenia znormalizowanej i częściowo scentralizowanej dokumentacji cen transferowych w Unii Europejskiej, mający na celu uproszczenie wymogów związanych z dokumentacją cen transferowych dotyczących działalności transgranicznej;

- jednostka zależna nie musi dostarczać informacji na temat wszystkich relacji i transakcji transgranicznych pomiędzy przedsiębiorstwami stowarzyszonymi w ramach grupy PWN, lecz jedynie na temat relacji i transakcji dotyczących danej jednostki zależnej.

W dokumentach OECD wskazano zatem, iż zasada cen rynkowych dotyczy art. 9 konwencji modelowej OECD, który odnosi się do relacji międzynarodowych pomiędzy podmiotami powiązanymi z dwóch umawiających się państw.

Oznacza to, że rekomendacje OECD i UE wyrażone w oficjalnych dokumentach dotyczą obowiązków dokumentacyjnych, które powinny dotyczyć wyłącznie transakcji i zdarzeń transgranicznych. Jednakże, dla celów polskich przepisów w projekcie ustawy, obowiązki dokumentacyjne zostały odniesione zarówno do powiązań międzynarodowych (art. 11 ust. 1 CIT), jak i powiązań krajowych (art. 11 ust. 4 CIT).

Wnosimy zatem o zmiany w proponowanych przepisach art. 9a ust. 1 poprzez usunięcie odniesienia do art. 11 ust. 4 CIT. Uważamy, że dla transakcji krajowych, które de facto nie wiążą się z ryzykiem erozji podstawy opodatkowania i przesuwania zysków, nie należy wprowadzać takich samych wymogów dokumentacyjnych oraz wymogów raportowania, jak w przypadku transakcji zagranicznych.

Większa kontrola transakcji między podmiotami powiązanymi

Dlatego rekomendujemy zniesienie wymogów dokumentacyjnych w relacjach krajowych, lub ich ograniczenie do minimum, z równoległym doprecyzowaniem, iż w przypadku transakcji zawieranych między członkami podatkowej grupy kapitałowej, nie istnieje konieczność sporządzania dokumentacji podatkowej, wobec brzmienia art. 11 ust. 8 CIT (proponujemy dodanie ust. 3e do art. 9a w tym zakresie).

Zapewni to spójność regulacji oraz prawidłową implementację rekomendacji UE i OECD. Należy także doprecyzować na których podmiotach ciąży obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej dla transakcji zawieranych przez członków podatkowej grupy kapitałowej z podmiotami powiązanymi, nienależącymi do grupy.

Limit powiązań kapitałowych

Doceniamy uwzględnienie przez Ministerstwo Finansów postulatu w tym zakresie złożonego przez Centrum Cen Transferowych i Business Centre Club w piśmie z 10 lutego 2015 r. Obecna propozycja zmian w ustawach o podatkach dochodowych przewiduje ustalenie limitu udziału kapitałowego dla podmiotów powiązanych w wysokości 20% udziałów. Pragniemy zwrócić uwagę, że 1.01.2015 r. weszły w życie regulacje dot. opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych. Regulacje te m.in. przewidują, że dla uznania zagranicznej spółki za spółkę kontrolowaną konieczne jest spełnienie warunku posiadania nieprzerwanie, przez okres nie krótszy niż 30 dni, bezpośrednio lub pośrednio, co najmniej 25% udziałów w kapitale lub 25% praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących, albo 25% udziałów związanych z prawem do uczestniczenia w zyskach.

Jednocześnie, dla potrzeb rozpoznania podmiotów powiązanych w relacjach krajowych i zagranicznych, zgodnie z art. 11 ust. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 25 ust. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.

Należy podkreślić, że posiadanie udziału w wysokości 20% nie oznacza sprawowania kontroli nad podmiotem. Inwestycje na poziomie poniżej 25% udziału w kapitale (prawa głosu) należy uznać za inwestycje portfelowe nie wiążące się z udziałem w bieżącym zarządzie/bieżącej kontroli podmiotu. Podobnie jest to rozpoznawane dla celów sprawozdawczości finansowej, zgodnie z międzynarodowymi i krajowymi standardami w tym zakresie.
W związku z powyższym, wnosimy o podniesienie limitu powiązań dla celów cen transferowych do poziomu 25%. Należy podkreślić, że przepisy dotyczące cen transferowych obejmują powiązania bezpośrednie i pośrednie, zatem zaproponowana zmiana nie wiąże się z ryzykiem, iż na rynku nastąpi takie rozdzielenie udziałów w ramach grup kapitałowych i obecnie funkcjonujących relacji biznesowych, by posiadane udziały stanowiły poniżej 25% kapitałów/głosów. Ze względu na fakt, iż przepis dotyczy także powiązań pośrednich, to ustalenie powiązań w ramach grup kapitałowych będzie uwzględniało również te powiązania.

Zobacz także: Ceny transferowe

Wprowadzenie proponowanego rozwiązania przyniesie następujące korzyści:

- wyeliminowanie niepewności w zakresie ustalenia powiązań przez inwestorów portfelowych (posiadających poniżej 25% udziałów, np. przez fundusze inwestycyjne),

- koncentrację działań administracji podatkowej na faktycznych powiązaniach związanych z wykonywaniem faktycznej kontroli, w przypadku których należy dokonać weryfikacji czy w wyniku powiązań zostały ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty,

- spójność regulacji w obszarze ustaw o podatkach dochodowych w zakresie zagranicznej spółki kontrolowanej i podmiotów powiązanych,

- zmniejszenie obciążeń dla podatników w zakresie dokumentowania transakcji z podmiotami powiązanymi.

Sylwia Rzymkowska

ekspert BCC ds. cen transferowych

prezes zarządu „Stowarzyszenie Centrum Cen Transferowych”

Podyskutuj o tym na naszym FORUM