Mały ZUS plus 2026 - zmiany. Komunikat ZUS: Niższe składki przez 36 miesięcy; tak trzeba liczyć ulgowe miesiące

REKLAMA
REKLAMA
W komunikacie z 22 grudnia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił obszernych wyjaśnień odnośnie zmian jakie zajdą od 1 stycznia 2026 r. w zakresie ulgi zwanej „mały ZUS plus”. Przedsiębiorcy, czyli osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą będą mogły skorzystać z tej preferencji według nowych zasad, które określają w jaki sposób należy liczyć okresy ulgi.
- 36 miesięcy korzystania z ulgi „mały ZUS plus”. Jak liczyć te okresy?
- Czy trzeba wyrejestrować się z ubezpieczeń, gdy nie wykorzystano pełnego limitu 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” do grudnia 2025 r.?
- Podstawowe warunki korzystania z ulgi "mały ZUS plus"
- Dodatkowe 12 miesięcy korzystania z ulgi „mały ZUS plus” od 2026 r.
- Rezygnacja z ulgi "mały ZUS plus"
36 miesięcy korzystania z ulgi „mały ZUS plus”. Jak liczyć te okresy?
Osoba, która prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i spełnia warunki, aby skorzystać z ulgi „mały ZUS plus” - ma prawo począwszy od stycznia 2026 r. w każdym okresie 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej płacić mniejsze składki przez 36 miesięcy kalendarzowych.
Do okresów 36 miesięcy kalendarzowych ulgi i 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wlicza się jako pełny miesiąc każdy miesiąc kalendarzowy, w którym odpowiednio przedsiębiorca korzystał z ulgi lub prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień.
Od stycznia 2026 r. przedsiębiorca może skorzystać z 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” na nowych zasadach (tych, które obowiązują od 2026 r.) niezależnie od tego, czy wykorzystał ją przed 2026 rokiem, czy obecnie z niej korzysta , czy też nigdy z niej nie korzystał.
REKLAMA
REKLAMA
Przykład 1:
Pan Jan skorzystał do grudnia 2025 r. z 30 miesięcy ulgi „mały ZUS plus”. W 2026 r. prowadzi działalność bez przerwy i nadal może korzystać z tej ulgi. Od stycznia 2026 r. ma prawo do maksymalnie 36-miesięcy ulgi w okresie najbliższych 60 miesięcy kalendarzowych. W kolejnych okresach 60 miesięcznych prowadzenia działalności gospodarczej również będzie miał prawo do 36 miesięcy ulgi o ile spełni ustawowe warunki.
Czy trzeba wyrejestrować się z ubezpieczeń, gdy nie wykorzystano pełnego limitu 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” do grudnia 2025 r.?
ZUS wyjaśnia, że gdy przedsiębiorca nie wykorzysta pełnego limitu 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” do grudnia 2025 r., i korzysta z ulgi do końca grudnia 2025 r. oraz ma prawo korzystać z niej od stycznia 2026 r. - to nie będzie musiał wyrejestrowywać się z ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 XX albo 05 92 XX i ponownie zgłaszać do ubezpieczeń z tym kodem w 2026 r. W 2026 r. ten przedsiębiorca powinien złożyć tylko dokumenty rozliczeniowe z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 XX albo 05 92 XX oraz dokument ZUS DRA cz. II albo ZUS RCA cz. II.
Jak tłumaczy ZUS, w takim przypadku pierwszy okres 60-miesięcznego prowadzenia działalności gospodarczej zacznie się od tego miesiąca, w którym po grudniu 2025 r. przedsiębiorca rozpocznie działalność gospodarczą z tą ulgą. Kolejne okresy 60 miesięcy, w czasie których przedsiębiorca będzie mógł korzystać z 36-miesięcznej ulgi, zaczną się od pierwszego miesiąca, w którym zacznie prowadzić lub będzie kontynuować działalność po upływie poprzedniego okresu 60 miesięcznego.
Przykład 2:
Pan Jan w 2026 r. jest objęty ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i nie korzysta z ulgi „mały ZUS plus”. Będzie spełniał warunki aby z niej skorzystać od stycznia 2027 r. Dlatego od 1 stycznia 2027 r. zgłasza się do ubezpieczeń z kodem 05 90 XX. Styczeń 2027 r. jest zatem pierwszym miesiącem pierwszego 60-miesięcznego okresu, w którym może skorzystać z ulgi i pierwszym miesiącem z 36-miesięcznego limitu na tę ulgę.
ZUS wyjaśnia też, że gdy przedsiębiorca nie wykorzysta wszystkich 36 miesięcy ulgi w okresie 60 miesięcy prowadzonej działalności gospodarczej, to pozostałych miesięcy nie może wykorzystać w kolejnym 60-miesięcznym okresie. Limit ulgi „mały ZUS plus” przysługuje przez maksymalnie 36 miesięcy w 60-miesięcznych okresach.
Przykład 3:
Pan Jan w pierwszym okresie 60-miesięcznego prowadzenia działalności gospodarczej tylko przez 24 miesiące korzystał z ulgi „mały ZUS plus”. W kolejnym okresie 60 miesięcy prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo maksymalnie do 36 miesięcy ulgi.
Jeżeli przedsiębiorca wykorzysta 36 miesięcy ulgi „mały ZUS plus” przed upływem 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej, to do końca 60-miesięcznego okresu nie będzie miał prawa do ulgi. Będzie mógł nabyć do niej prawo dopiero w kolejnym okresie 60 miesięcy.
REKLAMA
ZUS informuje, że pozostałe warunki, na podstawie których przedsiębiorcy mają prawo do ulgi „mały ZUS plus” się nie zmieniły.
Podstawowe warunki korzystania z ulgi "mały ZUS plus"
Zasadnicze warunki, które trzeba spełnić, żeby móc skorzystać z niższych składek ZUS w ramach preferencji "mały ZUS plus", to:
1) nieprzekroczenie limitu 120 000 zł przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez cały poprzedni rok kalendarzowy,
2) prowadzenie działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.
Przy czym nie można płacić niższych składek w ramach preferencji mały ZUS plus:
a) w pierwszym roku prowadzenia działalności gospodarczej,
b) jeśli przedsiębiorca spełnia warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia (chodzi o osoby, które
- podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie, po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i
- nie wykonują tej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracował na etacie i wykonywał czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności).
Ważne: Mały ZUS plus nie przysługuje osobom, które dopiero rozpoczynają prowadzenie własnego biznesu. Nowi przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulgi na start oraz z preferencyjnych składek, które oblicza się od co najmniej 30 procent minimalnego wynagrodzenia.
Mały ZUS plus to niższe składki na ubezpieczenia społeczne liczone z uwzględnieniem dochodu z działalności gospodarczej za ubiegły rok kalendarzowy. Podstawa wymiaru tych składek dla danego roku nie może być niższa niż 30 procent minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż 60 procent prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Ale mały ZUS plus dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne. Nie obejmuje składki zdrowotnej, którą trzeba płacić w pełnej wysokości.
Dodatkowe 12 miesięcy korzystania z ulgi „mały ZUS plus” od 2026 r.
ZUS wyjaśnia, że gdy przedsiębiorca w 2023 r. prowadził działalność gospodarczą oraz korzystał z ulgi „mały ZUS plus” i w konsekwencji ma prawo do dodatkowych 12 miesięcy ulgi, a do końca 2025 r. nie skorzystał z tego prawa albo wykorzystał mniej niż 12 dodatkowych miesięcy, to ma prawo wykorzystać te miesiące po 2025 roku. Przy czym, przy ustalaniu liczby dodatkowych miesięcy ulgi powinien uwzględnić również miesiące wykorzystane przed 2026 r.
Przykład 4: Pan Jan spełniał warunki do skorzystania z dodatkowych 12 miesięcy ulgi „mały ZUS plus”. Do końca 2025 r. wykorzystał z tego limitu 7 miesięcy. Pozostałe 5 miesięcy (w całości albo w częściach) będzie mógł wykorzystać najwcześniej w 2029 r., tj. po upływie 36 miesięcy korzystania z ulgi.
Rezygnacja z ulgi "mały ZUS plus"
ZUS informuje, że gdy przedsiębiorca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i korzysta z ulgi „mały ZUS plus”, może w każdej chwili z niej zrezygnować. Może więc także, mimo spełniania warunków, w ogóle z niej nie skorzystać.
Swoją decyzję na temat ulgi przedsiębiorca ma obowiązek przekazać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na formularzu ZUS ZUA albo ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia, który rozpoczyna się cyframi 05 90 albo 05 92 w ustawowym terminie. Obowiązującym terminem na przekazanie dokumentów zgłoszeniowych jest okres do 31 stycznia danego roku bądź okres 7 dni od momentu rozpoczęcia lub wznowienia działalności po 24 stycznia albo w innym miesiącu.
W przypadku, gdy przedsiębiorca nie przekaże takiego zgłoszenia we wskazanym okresie albo przekaże je z innym kodem tytułu ubezpieczenia właściwym dla osób prowadzących działalność gospodarczą, ZUS uzna, że zrezygnował z ulgi „mały ZUS plus”.
Przykład 5:
Pan Jan 3 lutego 2026 r. przekazuje zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem 05 90 00 na formularzu ZUS ZUA z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 1 lutego 2026 r.
To zgłoszenie wpłynęło do ZUS w terminie i pan Jan ma prawo do ulgi od 1 lutego 2026 r. Następnie Pan Jan wyrejestrowuje się z ubezpieczeń z dniem 1 marca 2026 r., a 10 marca 2026 r. składa ponowne zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem 05 90 00 z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 1 stycznia 2026 r. Pan Jan przekazał dokument po terminie, dlatego od stycznia 2026 r. do końca roku kalendarzowego nie ma prawa do ulgi „mały ZUS plus” (także w lutym 2026 r.).
Przykład 6:
Pan Jan 3 lutego 2026 r. przekazuje zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem 05 90 00 z datą powstania obowiązku ubezpieczeń 1 lutego 2026 r. Pan Jan przekazał zgłoszenie do ubezpieczeń w terminie i ma prawo do ulgi od 1 lutego 2026 r. Pan Jan od 1 marca 2026 r. zawiesza działalność gospodarczą, a następnie ją wznawia od 1 czerwca 2026 r. (zgłoszenie przekazuje 15 czerwca 2026 r.). Ponieważ Pan Jan robi to w tym samym roku kalendarzowym co zgłoszenie od 1 lutego, Pan Jan ma prawo do ulgi także po wznowieniu działalności o ile nie wykorzystał jeszcze limitu 36 miesięcy.
Podstawa prawna: Art. 18c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.).
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA




