REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlopy wypoczynkowe pracowników sfery budżetowej

Subskrybuj nas na Youtube
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W większości przypadków przepisy dotyczące pracowników sfery budżetowej nie zawierają odrębnych regulacji w zakresie urlopów udzielanych pracownikom. W tej kwestii przepisy szczególne, dotyczące poszczególnych grup zawodowych, odsyłają do odpowiednich przepisów ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

Tym samym pracownicy sfery budżetowej mają prawo do urlopów określonych w ustawie z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (k.p.). Zasada ta dotyczy nie tylko urlopów wypoczynkowych. Wyjątek stanowią jedynie nauczyciele tzw. placówek feryjnych. W ich przypadku kwestie związane z urlopami wypoczynkowymi uregulowane zostały przepisami ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela.

REKLAMA

Urlop wypoczynkowy

Urlop wypoczynkowy przysługuje pracownikom corocznie, i to w nieprzerwanej formie (art. 152 k.p.). Pojęcie „corocznie” oznacza, że pracownik nabywa prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego w przysługującym mu wymiarze z początkiem każdego kolejnego roku kalendarzowego. Co więcej, żaden przepis nie uzależnia nabycia prawa do kolejnego urlopu wypoczynkowego od przepracowania przez pracownika całego roku kalendarzowego. Wystarczy, że pracownik pozostawał przez cały rok w stosunku pracy.

Z ORZECZNICTWA

Pracownik nabywa prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego z dniem 1 stycznia danego roku, mimo że pozostając w stosunku pracy nie przepracował w tym roku kalendarzowym ani jednego dnia w związku z pobieraniem świadczenia rehabilitacyjnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uchwała SN z 4 kwietnia 1995 r., sygn. akt I PZP 10/95, OSNP 1995/18/228

Mówiąc o urlopie udzielanym w formie nieprzerwanej, należy uwzględniać art. 162 k.p., zgodnie z którym co najmniej jedna część urlopu wypoczynkowego pracownika powinna trwać przez 14 kolejnych dni kalendarzowych. Przepis ten wskazuje jednocześnie na możliwość dzielenia urlopów wypoczynkowych na części.

Uprawnienia i wymiar

Urlop wypoczynkowy może wynosić:

• 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,

• 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat (art. 154 k.p.).

Jednocześnie wymiar udzielonego pracownikowi urlopu wypoczynkowego nie może w danym roku kalendarzowym być wyższy niż 20 lub 26 dni - w zależności od tego, do jakiego wymiaru urlopu pracownik nabył prawo. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której pracownikowi w danym roku udziela się również urlopu zaległego. Wówczas faktycznie liczba dni wykorzystanego przez takiego pracownika urlopu zaległego oraz urlopu wypoczynkowego z danego roku może być wyższa niż 20 lub 26 dni.

Niemniej jednak zasada, o której mowa, dotyczy tylko urlopu wypoczynkowego, do którego nabywa się prawo w danym roku kalendarzowym, czyli do tzw. bieżącego urlopu pracownika.

 

REKLAMA

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia. Przy zaliczaniu takich okresów pracy nie mają znaczenia przerwy w zatrudnieniu, jak również sposób ustania stosunku pracy (art. 1541 k.p.).

Wymiar urlopu nie zależy od faktycznego świadczenia pracy, lecz od pozostawania w stosunku pracy. Wyjątkiem jest np. okres urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie art. 174 § 1 k.p., który nie będzie wliczany do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu, pomimo pozostawania w zatrudnieniu przez ten okres (art. 174 § 2 k.p.).

Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:

• zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,

• średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,

• średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,

• średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,

• szkoły policealnej - 6 lat,

• szkoły wyższej - 8 lat

(art. 155 k.p.).

Zapamiętaj!

Poszczególne okresy nauki nie podlegają sumowaniu.

Przy ustalaniu wielkości stażu urlopowego uwzględnia się nie tylko czas trwania stosunku pracy, lecz także wskazane w przepisach inne okresy, nie zawsze związane z zatrudnieniem pracowniczym, w szczególności:

• rodzaj ukończonej przez pracownika szkoły, zaliczonej do okresu pracy (art. 155 § 1 k.p.),

• okres, za który pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony z przyczyn niedotyczących pracownika (art. 361 k.p.),

• urlop bezpłatny, udzielony pracownikowi przez pracodawcę w przypadku oddelegowania go do wykonywania pracy u innego pracodawcy (art. 1741 k.p.),

• okresy pobierania zasiłku i stypendium przyznanych bezrobotnemu do 25 roku życia skierowanemu przez starostę na szkolenie oraz bezrobotnemu w okresie odbywania stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy do wykonywania zawodu,

• okres czynnej służby wojskowej,

• okres służby w charakterze policjanta.

Zasady udzielania urlopów

Urlopu wypoczynkowego udziela się pracownikowi w dni, które są dla tego pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy tego pracownika w danym dniu (art. 1542 k.p.).

Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (art. 161 k.p.).

Co więcej, urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy w szkole (art. 163 k.p.).

Pierwszy urlop wypoczynkowy

W pierwszym roku zatrudnienia pracownik nabywa prawo do części urlopu wypoczynkowego z każdym miesiącem. Jest to urlop cząstkowy naliczany z dołu jako 1/12 wymiaru przysługującego zgodnie z przepisami k.p. (art. 154 § 1 k.p.). Zasada ta dotyczy jedynie tych pracowników, którzy podejmują pracę po raz pierwszy w swojej karierze zawodowej.

Przykład

Nasz nowy pracownik po ukończeniu studiów wyższych podjął swoją pierwszą w życiu pracę 15 kwietnia 2008 r.

Prawo do pierwszego cząstkowego urlopu w wymiarze 1/12 pracownik nabędzie 14 maja 2008 r.

Urlop w wymiarze proporcjonalnym

Urlop w niepełnym wymiarze udzielany jest w trzech przypadkach. Pierwszy z nich dotyczy zatrudnienia pracownika na tzw. część etatu.

Niepełny wymiar

Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, np. na 1/2 etatu, ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.

Czyli w przypadku gdy pracownik jest zatrudniony na 1/2 etatu i miałby prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego, wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego wynosiłby: 26 × 1/2 = 13 dni.

 

Przykład

Nasz pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, a mianowicie świadczy pracę na 1/3 etatu. Ma prawo do 26 dni urlopu. Ile faktycznie będzie mógł wykorzystać?

Wymiar urlopu pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danego pracownika. A zatem w przypadku pracownika, o którym mowa w pytaniu, wymiar urlopu do wykorzystania wynosi:

26 dni × 1/3 = 8,6 - co po zaokrągleniu wynosi 9 dni urlopu.

Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.

W związku z tym, że jeden dzień urlopu wypoczynkowego pracownika odpowiada 8 godzinom pracy, nasz pracownik ma prawo do 72 godzin urlopu wypoczynkowego

(9 dni × 8 godzin = 72 godziny)

Zatrudnienie w trakcie roku

W przypadku podjęcia zatrudnienia w trakcie roku kalendarzowego prawo do urlopu pracownik nabywa z dniem nawiązania stosunku pracy w wymiarze proporcjonalnym do końca roku lub do dnia zakończenia zatrudnienia, jeżeli przypadałoby ono przed końcem roku kalendarzowego (art. 1551 § 1 pkt 2 lit. b k.p.).

Przykład

Pracownik posiadający okresy pracy uprawniające do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni, został zatrudniony 3 marca 2008 r. na podstawie umowy o pracę na czas określony (3 miesiące).

W związku z tym pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 3/12.

3/12 × 26 = 6,5 - po zaokrągleniu 7 dni.

Rozwiązanie stosunku pracy

Druga sytuacja, w której mamy do czynienia z udzieleniem pracownikowi tylko części przysługującego mu urlopu, związana jest z rozwiązaniem stosunku pracy tego pracownika.

W przypadku gdy w ciągu roku kalendarzowego ustaje z pracownikiem stosunek pracy, a nie wykorzystał on całego przysługującego mu urlopu, przysługuje mu urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u dotychczasowego pracodawcy (art. 1551 k.p.).

Pracownik u kolejnego pracodawcy też będzie miał prawo do urlopu w wymiarze:

• proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego - w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,

• proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym - w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego.

Oczywiście, jeżeli pracownik u dotychczasowego pracodawcy wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikałoby to z przepracowanego w danym roku okresu, u kolejnego pracodawcy będzie miał prawo do urlopu, ale już odpowiednio skróconego.

Przy ustalaniu wymiaru urlopu proporcjonalnego urlop należny pracownikowi w danym roku kalendarzowym nie może jednak przekroczyć przysługującego mu wymiaru, czyli 20 lub 26 dni.

Urlop na żądanie

Pracownik ma prawo do skorzystania z czterech dni urlopu wypoczynkowego na żądanie w każdym roku kalendarzowym (art. 1672 k.p.).

REKLAMA

Celem urlopu na żądanie jest pozostawienie czterech dni urlopu do wyłącznego uznania pracownika. Nie są one uwzględniane w planie urlopów ani w ustaleniach między stronami stosunku pracy co do terminu jego wykorzystania. Pracodawca jest zobowiązany do udzielenia tych dni na żądanie pracownika, które może być zgłoszone najpóźniej w dniu rozpoczęcia tego urlopu.

Tym samym pracownik, który nie może stawić się na stanowisku pracy w związku z nieprzewidzianymi zdarzeniami albo ze względu na swoje prywatne potrzeby, ma możliwość zażądania od pracodawcy udzielenia dnia wolnego w ramach przysługującego mu urlopu wypoczynkowego.

Wymiar urlopu na żądanie nie jest uzależniony od ogólnego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Urlop na żądanie przysługuje z puli urlopowej pracownika należnej mu za rok kalendarzowy. Wobec tego bez względu na to, czy wymiar urlopu pracownika wynosi 20 czy 26 dni urlopu, zawsze przysługuje mu prawo do 4 dni urlopu na żądanie.

Nie ma znaczenia także, czy pracownik jest zatrudniony na pełny czy niepełny etat. Dzień urlopu na żądanie jest bowiem równy liczbie godzin do przepracowania w danym dniu (w dniu, w którym pracownik wystąpił z żądaniem) zgodnie z rozkładem i sporządzonym na jego podstawie harmonogramem czasu pracy. Istotne jest tylko, czy w danym roku pracownikowi pozostał jeszcze do wykorzystania urlop wypoczynkowy. W przeciwnym przypadku pracownik nie będzie mógł skorzystać z dni urlopu na żądanie.

Podstawy prawne

• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 181, poz. 1288)

• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 247, poz. 1821)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

Ukryte zyski w estońskim CIT – co to jest i dlaczego warto uważać?

Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, to atrakcyjna forma opodatkowania, która pozwala na odroczenie podatku dochodowego do momentu faktycznej dystrybucji zysków. Jednak korzystając z tej formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą być szczególnie czujni na pojęcie ukrytych zysków, które mogą skutkować nieoczekiwanym opodatkowaniem.

REKLAMA

Dramatyczne dane o wypadkach rolniczych w 2025 r. KRUS stawia na profilaktykę i zdrowie rolników

Dane za pierwsze półrocze 2025 roku pokazują, że w rolnictwie wciąż dochodzi do tysięcy wypadków przy pracy – odnotowano ponad 4,4 tys. zdarzeń, w których zginęło 26 osób. KRUS podkreśla, że profilaktyka i dbanie o zdrowie rolników stają się priorytetem, aby zmniejszyć ryzyko i poprawić bezpieczeństwo w pracy na wsi.

Rewolucja w opłacie cukrowej w Polsce! Nowe prawo wprowadza radykalne zmiany

Jest projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, który zakłada kompleksową nowelizację przepisów dotyczących tzw. opłaty cukrowej oraz uproszczenie systemu jej poboru. Celem zmian jest zwiększenie skuteczności działań prozdrowotnych oraz eliminacja dotychczasowych problemów interpretacyjnych i ograniczeń prawnych.

Wspólne KPI w usługach BPO - praktyczne podejście do optymalizacji procesów

Efektywne zarządzanie projektami BPO wymaga jasnych wskaźników efektywności, które pozwalają na obiektywną ocenę realizowanych procesów. Coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie wspólnych KPI, realizowanych równolegle przez dostawcę usług i klienta. Takie podejście, oparte na pomiarze czasu pracy i dodatkowych metryk, umożliwia lepsze zrozumienie procesów i ich systematyczne doskonalenie.

Prezydencka propozycja zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci dzieli opinię publiczną

Propozycja prezydenta Karola Nawrockiego wprowadzenia zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci i dochodem do 140 tys. zł budzi wyraźne podziały w społeczeństwie. Według sondażu, popiera ją 47,5 proc. ankietowanych, a przeciwko jest 47,9 proc., reszta nie ma zdania.

REKLAMA

Zmiana limitów amortyzacji samochodów i kosztów leasingu od 2026 r. Jak ochronić swoje rozliczenia? Niekoniecznie przez zakupy do końca grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zmniejszy się o 1/3 limit wartości amortyzacji dla większości samochodów osobowych – z 150 tys. zł do 100 tys. zł. Przepisy co ciekawe nie są nowe, bo pochodzą z końca 2021 r., ale wchodzą w życie dopiero za kilka miesięcy i dlatego znowu zrobiło się o nich głośno. Te kilka miesięcy to także ostatni dzwonek, aby zapobiec negatywnym konsekwencjom tych zmian.

Od 2026 roku o 50% wzrośnie stawka podatku od wygranych i nagród (np. w lotto, konkursach, grach, sprzedaży premiowej) – z 10% do 15% [projekt]

Budżet państwa jest chyba naprawdę w trudnej sytuacji, skoro Ministerstwo Finansów planuje podnieść od przyszłego roku (i to o 50%) stawkę zryczałtowanego podatku dochodowego od wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Obecnie stawka ta wynosi 10% wartości wygranej lub nagrody a ma wzrosnąć do 15%. Ten podatek płacimy np. od wygranej w lotto (choć dopiero od wygranej większej niż 2000 zł).

REKLAMA