Urlopy wypoczynkowe pracowników sfery budżetowej
Tym samym pracownicy sfery budżetowej mają prawo do urlopów określonych w ustawie z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (k.p.). Zasada ta dotyczy nie tylko urlopów wypoczynkowych. Wyjątek stanowią jedynie nauczyciele tzw. placówek feryjnych. W ich przypadku kwestie związane z urlopami wypoczynkowymi uregulowane zostały przepisami ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela.
Urlop wypoczynkowy
Urlop wypoczynkowy przysługuje pracownikom corocznie, i to w nieprzerwanej formie (art. 152 k.p.). Pojęcie „corocznie” oznacza, że pracownik nabywa prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego w przysługującym mu wymiarze z początkiem każdego kolejnego roku kalendarzowego. Co więcej, żaden przepis nie uzależnia nabycia prawa do kolejnego urlopu wypoczynkowego od przepracowania przez pracownika całego roku kalendarzowego. Wystarczy, że pracownik pozostawał przez cały rok w stosunku pracy.
Z ORZECZNICTWA
Pracownik nabywa prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego z dniem 1 stycznia danego roku, mimo że pozostając w stosunku pracy nie przepracował w tym roku kalendarzowym ani jednego dnia w związku z pobieraniem świadczenia rehabilitacyjnego.
Uchwała SN z 4 kwietnia 1995 r., sygn. akt I PZP 10/95, OSNP 1995/18/228
Mówiąc o urlopie udzielanym w formie nieprzerwanej, należy uwzględniać art. 162 k.p., zgodnie z którym co najmniej jedna część urlopu wypoczynkowego pracownika powinna trwać przez 14 kolejnych dni kalendarzowych. Przepis ten wskazuje jednocześnie na możliwość dzielenia urlopów wypoczynkowych na części.
Uprawnienia i wymiar
Urlop wypoczynkowy może wynosić:
• 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
• 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat (art. 154 k.p.).
Jednocześnie wymiar udzielonego pracownikowi urlopu wypoczynkowego nie może w danym roku kalendarzowym być wyższy niż 20 lub 26 dni - w zależności od tego, do jakiego wymiaru urlopu pracownik nabył prawo. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której pracownikowi w danym roku udziela się również urlopu zaległego. Wówczas faktycznie liczba dni wykorzystanego przez takiego pracownika urlopu zaległego oraz urlopu wypoczynkowego z danego roku może być wyższa niż 20 lub 26 dni.
Niemniej jednak zasada, o której mowa, dotyczy tylko urlopu wypoczynkowego, do którego nabywa się prawo w danym roku kalendarzowym, czyli do tzw. bieżącego urlopu pracownika.
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia. Przy zaliczaniu takich okresów pracy nie mają znaczenia przerwy w zatrudnieniu, jak również sposób ustania stosunku pracy (art. 1541 k.p.).
Wymiar urlopu nie zależy od faktycznego świadczenia pracy, lecz od pozostawania w stosunku pracy. Wyjątkiem jest np. okres urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie art. 174 § 1 k.p., który nie będzie wliczany do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu, pomimo pozostawania w zatrudnieniu przez ten okres (art. 174 § 2 k.p.).
Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:
• zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,
• średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
• średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
• średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
• szkoły policealnej - 6 lat,
• szkoły wyższej - 8 lat
(art. 155 k.p.).
Zapamiętaj!
Poszczególne okresy nauki nie podlegają sumowaniu.
Przy ustalaniu wielkości stażu urlopowego uwzględnia się nie tylko czas trwania stosunku pracy, lecz także wskazane w przepisach inne okresy, nie zawsze związane z zatrudnieniem pracowniczym, w szczególności:
• rodzaj ukończonej przez pracownika szkoły, zaliczonej do okresu pracy (art. 155 § 1 k.p.),
• okres, za który pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony z przyczyn niedotyczących pracownika (art. 361 k.p.),
• urlop bezpłatny, udzielony pracownikowi przez pracodawcę w przypadku oddelegowania go do wykonywania pracy u innego pracodawcy (art. 1741 k.p.),
• okresy pobierania zasiłku i stypendium przyznanych bezrobotnemu do 25 roku życia skierowanemu przez starostę na szkolenie oraz bezrobotnemu w okresie odbywania stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy do wykonywania zawodu,
• okres czynnej służby wojskowej,
• okres służby w charakterze policjanta.
Zasady udzielania urlopów
Urlopu wypoczynkowego udziela się pracownikowi w dni, które są dla tego pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy tego pracownika w danym dniu (art. 1542 k.p.).
Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (art. 161 k.p.).
Co więcej, urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy w szkole (art. 163 k.p.).
Pierwszy urlop wypoczynkowy
W pierwszym roku zatrudnienia pracownik nabywa prawo do części urlopu wypoczynkowego z każdym miesiącem. Jest to urlop cząstkowy naliczany z dołu jako 1/12 wymiaru przysługującego zgodnie z przepisami k.p. (art. 154 § 1 k.p.). Zasada ta dotyczy jedynie tych pracowników, którzy podejmują pracę po raz pierwszy w swojej karierze zawodowej.
Przykład
Nasz nowy pracownik po ukończeniu studiów wyższych podjął swoją pierwszą w życiu pracę 15 kwietnia 2008 r.
Prawo do pierwszego cząstkowego urlopu w wymiarze 1/12 pracownik nabędzie 14 maja 2008 r.
Urlop w wymiarze proporcjonalnym
Urlop w niepełnym wymiarze udzielany jest w trzech przypadkach. Pierwszy z nich dotyczy zatrudnienia pracownika na tzw. część etatu.
Niepełny wymiar
Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, np. na 1/2 etatu, ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.
Czyli w przypadku gdy pracownik jest zatrudniony na 1/2 etatu i miałby prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego, wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego wynosiłby: 26 × 1/2 = 13 dni.
Przykład
Nasz pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, a mianowicie świadczy pracę na 1/3 etatu. Ma prawo do 26 dni urlopu. Ile faktycznie będzie mógł wykorzystać?
Wymiar urlopu pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danego pracownika. A zatem w przypadku pracownika, o którym mowa w pytaniu, wymiar urlopu do wykorzystania wynosi:
26 dni × 1/3 = 8,6 - co po zaokrągleniu wynosi 9 dni urlopu.
Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
W związku z tym, że jeden dzień urlopu wypoczynkowego pracownika odpowiada 8 godzinom pracy, nasz pracownik ma prawo do 72 godzin urlopu wypoczynkowego
(9 dni × 8 godzin = 72 godziny)
Zatrudnienie w trakcie roku
W przypadku podjęcia zatrudnienia w trakcie roku kalendarzowego prawo do urlopu pracownik nabywa z dniem nawiązania stosunku pracy w wymiarze proporcjonalnym do końca roku lub do dnia zakończenia zatrudnienia, jeżeli przypadałoby ono przed końcem roku kalendarzowego (art. 1551 § 1 pkt 2 lit. b k.p.).
Przykład
Pracownik posiadający okresy pracy uprawniające do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni, został zatrudniony 3 marca 2008 r. na podstawie umowy o pracę na czas określony (3 miesiące).
W związku z tym pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 3/12.
3/12 × 26 = 6,5 - po zaokrągleniu 7 dni.
Rozwiązanie stosunku pracy
Druga sytuacja, w której mamy do czynienia z udzieleniem pracownikowi tylko części przysługującego mu urlopu, związana jest z rozwiązaniem stosunku pracy tego pracownika.
W przypadku gdy w ciągu roku kalendarzowego ustaje z pracownikiem stosunek pracy, a nie wykorzystał on całego przysługującego mu urlopu, przysługuje mu urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u dotychczasowego pracodawcy (art. 1551 k.p.).
Pracownik u kolejnego pracodawcy też będzie miał prawo do urlopu w wymiarze:
• proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego - w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,
• proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym - w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego.
Oczywiście, jeżeli pracownik u dotychczasowego pracodawcy wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikałoby to z przepracowanego w danym roku okresu, u kolejnego pracodawcy będzie miał prawo do urlopu, ale już odpowiednio skróconego.
Przy ustalaniu wymiaru urlopu proporcjonalnego urlop należny pracownikowi w danym roku kalendarzowym nie może jednak przekroczyć przysługującego mu wymiaru, czyli 20 lub 26 dni.
Urlop na żądanie
Pracownik ma prawo do skorzystania z czterech dni urlopu wypoczynkowego na żądanie w każdym roku kalendarzowym (art. 1672 k.p.).
Celem urlopu na żądanie jest pozostawienie czterech dni urlopu do wyłącznego uznania pracownika. Nie są one uwzględniane w planie urlopów ani w ustaleniach między stronami stosunku pracy co do terminu jego wykorzystania. Pracodawca jest zobowiązany do udzielenia tych dni na żądanie pracownika, które może być zgłoszone najpóźniej w dniu rozpoczęcia tego urlopu.
Tym samym pracownik, który nie może stawić się na stanowisku pracy w związku z nieprzewidzianymi zdarzeniami albo ze względu na swoje prywatne potrzeby, ma możliwość zażądania od pracodawcy udzielenia dnia wolnego w ramach przysługującego mu urlopu wypoczynkowego.
Wymiar urlopu na żądanie nie jest uzależniony od ogólnego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Urlop na żądanie przysługuje z puli urlopowej pracownika należnej mu za rok kalendarzowy. Wobec tego bez względu na to, czy wymiar urlopu pracownika wynosi 20 czy 26 dni urlopu, zawsze przysługuje mu prawo do 4 dni urlopu na żądanie.
Nie ma znaczenia także, czy pracownik jest zatrudniony na pełny czy niepełny etat. Dzień urlopu na żądanie jest bowiem równy liczbie godzin do przepracowania w danym dniu (w dniu, w którym pracownik wystąpił z żądaniem) zgodnie z rozkładem i sporządzonym na jego podstawie harmonogramem czasu pracy. Istotne jest tylko, czy w danym roku pracownikowi pozostał jeszcze do wykorzystania urlop wypoczynkowy. W przeciwnym przypadku pracownik nie będzie mógł skorzystać z dni urlopu na żądanie.
Podstawy prawne
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 181, poz. 1288)
• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 247, poz. 1821)
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Zakładam, że projekt ustawy o KUKE w przyszłym tygodniu trafi pod obrady rządu, byśmy zdążyli przepracować ją w Sejmie w czerwcu i lipcu - powiedziała PAP pełnomocnik rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Jadwiga Emilewicz.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się, że składka ta została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi składek przysługuje jej zwrot. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia (RZS-R) został wydłużony do 5 czerwca 2023 r.
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Komentarze(0)
Pokaż: