Wynagrodzenia górników

W 2012 roku na świecie wyprodukowano 7 790 mln ton węgla kamiennego i brunatnego, a największym producentem tych surowców były Chiny. Wydobycie węgla kamiennego i brunatnego wyniosło tam 3 543 mln ton i stanowiło ono 45% ogólnoświatowej produkcji. Wśród 20 największych producentów tego paliwa znalazło 7 państw stricte europejskich oraz dwa położone na kontynentach europejskim i azjatyckim. W tabeli 1. zaprezentowano dane o wydobyciu węgla kamiennego i brunatnego.

Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2014 r.

Zapraszamy na forum ZUS i prawo pracy

Tabela 1. Wydobycie węgla kamiennego i brunatnego w wybranych krajach w 2012 roku (w mln ton)

Źródło: opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie: Enerdata Statistical Yearbook 2013

W artykule dokonano przeglądu wynagrodzeń w sektorze górnictwo i wydobywanie. Płac nie porównywano ze sobą ze względu na różną dostępność danych i sprawozdawczość w urzędach statystycznych w poszczególnych krajach. Z zestawienia wyłączono Rumunię ze względu na brak informacji o wynagrodzeniach.

Wynagrodzenia w górnictwie i wydobywaniu Niemczech

Jak wynika z danych niemieckiego urzędu statystycznego (Statistische Bundesamt) w 2012 roku miesięczne wynagrodzenia całkowite brutto w sekcji górnictwo i wydobywanie wynosiło 4 176 EUR. Było ono o niemal 10% wyższe niż płace w gospodarce narodowej ogółem.

Zobacz także: Prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy

Wynagrodzenia w działach finansów i księgowości

Najwyższe płace otrzymywali zatrudnieni w górnictwie ropy naftowej i gazu zimnego. Pracownicy tej sekcji zarabiali przeciętnie 6 862 EUR. Drugie co do wielkości wynagrodzenia otrzymywali pracownicy w sekcji działalność usługowa wspomagająca górnictwo i wydobywanie (4 155 EUR). Przeciętne miesięczne zarobki osób zajmujących się wydobywaniem węgla kamiennego i brunatnego wynosiły 3 946 EUR. Osoby zatrudnione w sekcji pozostałe górnictwo i wydobywanie otrzymywały przeciętnie 3 108 EUR.

Przedstawiciele kadry menedżerskiej pracujący w  górnictwie i wydobywaniu otrzymywali w 2012 roku najwyższe przeciętnie miesięcznie wynagrodzenie. Wynosiło ono 7 920 EUR. Niemal 16% ich płacy całkowitej stanowiły premie (1 248 EUR). O ponad 3 000 EUR mniej zarabiali profesjonaliści (4 893 EUR). Premie stanowiły 10% ich wynagrodzenia. Specjaliści pracujący w górnictwie i wydobywaniu otrzymywali 3 650 EUR. Płace pracowników wykwalifikowanych i niewykwalifikowanych oscylowały na takim samym poziomie, wynosiły 3 258 EUR. Szczegółowe informacje na temat wynagrodzenia całkowitego, podstawowego oraz wysokości premii w poszczególnych grupach zawodowych zaprezentowano w tabeli 2.

Tabela 2. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia w górnictwie i wydobywaniu na różnych szczeblach zatrudnienia w 2012 roku (w EUR)

*dane szacunkowe

Źródło: opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie: Verdienste und Arbeitskosten, Arbeitnehmerverdienste, Statistische Bundesamt, 2013

Elastyczny czas pracy 2013

Zaległe wynagrodzenie a zaliczka na podatek

Wynagrodzenia w górnictwie i wydobywaniu w Polsce

W 2012 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Polsce wynosiło 3 522 PLN (842 EUR). Płace w sekcji górnictwo i wydobywanie były o 89% wyższe, oscylowały na poziomie 6 647 PLN (1 588 EUR). Pracujący w sekcji wydobywanie węgla kamiennego i brunatnego otrzymywali miesięcznie 6 782 PLN (1 620 EUR, o 92% więcej niż w gospodarce narodowej ogółem).

W porównaniu do 2011 roku wynagrodzenia nominalne w gospodarce narodowej wzrosły o 3,5%. W sekcji górnictwo i wydobywanie wzrost ten był nieco wyższy, wyniósł 3,8%. W wydobywaniu węgla kamiennego i brunatnego przeciętne płace w 2012 roku zwiększyły się w stosunku do roku poprzedniego o 5,8%.

Płace w tej sekcji gospodarki różniły się w zależności od sektora własności. Większe wynagrodzenia zarówno w górnictwie i wydobywaniu, jak i w gospodarce narodowej ogółem otrzymywały osoby pracujące w sektorze publicznym. Ich zarobki wynosiły odpowiednio: 6 794 PLN (1 623 EUR) i 4 107 PLN (981 EUR). Płace w sektorze prywatnym w górnictwie i wydobywaniu wynosiły 6 388 PLN (1 526 EUR) i były niższe o 6% od wynagrodzeń w przedsiębiorstwach publicznych. W gospodarce narodowej różnica ta była zdecydowanie wyższa. Płace w sektorze prywatnym były niemal 19% niższe niż w publicznym.

Tabela 3. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia całkowite brutto sektorze publicznym i prywatnym w Polsce w 2012 roku (w PLN)

Źródło: opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie: Zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2012 roku, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2013

Wynagrodzenia w górnictwie i wydobywaniu w Ukrainie

W 2012 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w Ukrainie wynosiło 3 026 UAH (291 EUR). Płace w górnictwie i wydobywaniu były o 61% wyższe. Osoby zatrudnione w tym sektorze gospodarki zarabiały przeciętnie 4 881 UAH (470 EUR). Wynagrodzenia pracowników zajmujący się wydobywaniem węgla kamiennego i węgla brunatnego zarabiały natomiast 5 233 UAH (504 EUR), czyli o 73% więcej niż w przeciętnie w Ukrainie.

Tabela 4. Miesięczne wynagrodzenia całkowite brutto w górnictwie i wydobywaniu w Ukrainie w 2012 roku

Źródło: opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie:
 Pracya Ukrainy u 2012 roci, Statistichny Zbirnik, Kijów 2013

Wynagrodzenia górników w Czechach

W 2012 roku wynagrodzenie w górnictwie i wydobywaniu w Czechach wynosiło 30 225 CZK (1 202 EUR), podczas gdy płace w gospodarce narodowej ogółem - 22 239 CZK (885 EUR). Oznacza to, że zarobki zatrudnionych w górnictwie i wydobywaniu były o 36% wyższe od płacy przeciętnej.

Najwyższe przeciętnie miesięcznie wynagrodzenie w górnictwie i wydobywaniu otrzymywali menedżerowie. Zarabiali oni 92 823 CZK (3 692 EUR). O ponad 40 000 CZK niższe płace otrzymywali specjaliści. Ich wynagrodzenie wynosiło 51 432 CZK (2 046 EUR). Specjaliści pracujący w górnictwie i wydobywaniu otrzymywali 3 650 EUR. Technicy i inny średni personel zarabiali przeciętnie 39 818 CZK (1 584 EUR). Płace robotników przemysłowych i rzemieślników zatrudnionych w górnictwie i wydobywaniu wynosiły 31 381 CZK (1 248 EUR). Niewiele niższe wynagrodzenie - 30 911 CZK (1 230 EUR) otrzymywali operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń. Pracownicy biurowi zarabiali 25 104 CZK (999 EUR). Najniższe płace otrzymywali pracownicy przy pracach prostych - 21 703 CZK (863 EUR) oraz pracownicy usług i sprzedawcy - 21 482 CZK (854 EUR).

Wynagrodzenia górników w Wielkiej Brytanii

W 2012 roku w Wielkiej Brytanii do pięciu najlepiej opłacanych sektorów gospodarki należały aż trzy związane z górnictwem. Na pierwszym miejscu pod względem zarobków uplasowało się wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego. Mediana przeciętnego tygodniowego wynagrodzenia brutto w tej sekcji  wyniosła 1 106 GBP (1 364 EUR).  Pozostałymi dwoma sekcjami były: wydobycie węgla kamiennego i brunatnego oraz działalność usługowa wspomagająca górnictwo i wydobywanie. Przeciętne tygodniowe wynagrodzenie brutto wynosiło odpowiednio: 827 GBP (1 020 EUR) i 730 GBP (900 EUR).

W 2012 roku mediana tygodniowych płac brutto w górnictwie i wydobywaniu była aż o 44% wyższa od przeciętnych wynagrodzeń w gospodarce ogółem. Wynosiła ona 728 GBP (897 EUR), podczas gdy dla wszystkich branż ogółem - 506 GBP (624 EUR). Na wykresie 4. zaprezentowano dane dotyczące przeciętnych tygodniowych wynagrodzeń brutto.

Tabela 5. Mediana i średnia rocznych wynagrodzeń całkowitych w górnictwie i wydobywaniu w Wielkiej Brytanii w 2012 roku (w GBP)

Źródło: opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie:
Annual Survey of Hours and Earnings, 2012 Provisional Results

Wynagrodzenia górników w Hiszpanii

W 2010 w Hiszpanii roczne wynagrodzenie całkowite brutto w górnictwie i wydobywaniu wynosiło 28 373 EUR. Płaca podstawowa stanowiła 89% tej kwoty (25 314 EUR), zaś zmienna - 11% (3 061 EUR). Jak podaje hiszpański urząd statystyczny górnicy otrzymywali również deputaty o łącznej przeciętnej wartości 57 EUR (w skali roku).

Przeciętne roczne wynagrodzenie w 2010 roku w Hiszpanii wynosiło 22 541 EUR. Oznacza to, że płace w górnictwie i wydobywaniu były o 26% wyższe od wynagrodzeń w gospodarce narodowej ogółem.

Wynagrodzenia górników w Rosji

W 2011 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie całkowite w Rosji wynosiło 22 717 RUB (555 EUR). Osoby pracujące w sekcji górnictwo i wydobywanie zarabiały przeciętnie 42 268 RUB (1 033 EUR).  To o 86% więcej niż w gospodarce narodowej ogółem. Najwyższe płace otrzymywali pracownicy górnictwa ropy naftowej i gazu ziemnego oraz świadczący usługi w tej branży. Ich przeciętne wynagrodzenia wynosiły 51 520 RUB (1 259 EUR) i były aż o 127% wyższe niż w gospodarce narodowej. W górnictwie i wydobywaniu kopalin energetycznych przeciętne płace oscylowały na poziomie 46 052 RUB (1 126 EUR), natomiast w górnictwie i wydobywaniu węgla kamiennego, brunatnego, torfu i uranu - 32 551 RUB (796 EUR).

Specjaliści niższego szczebla zatrudnieni w górnictwie i wydobywaniu otrzymywali 233% wyższe wynagrodzenie niż ich osoby z tej samej grupy zawodowej ogółem. Płaca specjalistów wyższego szczebla stanowiła 224% zarobków na tym szczeblu zatrudnienia ogółem. Wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przy pracach prostych były o 199% wyższe. Najniższą, ale ciągle wysoką różnicę zaobserwowano wśród menedżerów oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń. Osoby pracujące na tego typu stanowiskach w górnictwie i wydobywaniu zarabiały odpowiednio o: 163% i 155% więcej niż w tych grupach zawodowych ogółem.

Tabela 6. Wielokrotność przeciętnego miesięczne wynagrodzenie całkowitego brutto w poszczególnych grupach zawodowych w górnictwie i wydobywaniu w stosunku do gospodarki narodowej ogółem w Rosji 2011 roku (w RUB)

Źródło: opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie:
Differencya zarabotnoy platy rabotnikov po profesjonalnym gruppam, 2011

Wynagrodzenia górników w Turcji

W 2010 w Turcji przeciętne miesięczne wynagrodzenie całkowite w gospodarce narodowej ogółem wynosiło 1 512 TRY (654 EUR). Osoby pracujące w górnictwie i wydobywaniu otrzymywały przeciętnie 1 653 TRY (715 EUR). Oznacza to, że płace górników były tylko o 9% wyższe. Na wykresie 7. zaprezentowano informacje o wynagrodzeniu całkowitym i podstawowym w gospodarce narodowej ogółem oraz w sekcji górnictwo i wydobywanie.

W gospodarce narodowej część zmienna wynagrodzenia stanowiła 8% płacy całkowitej, natomiast w górnictwie - 11%.

Podsumowanie

W 2012 roku największą dysproporcję pomiędzy wynagrodzeniami w górnictwie i wydobywaniu a przeciętnymi płacami w danym kraju zaobserwowano w Polsce. Zarobki w górnictwie i wydobywaniu były aż o 89% wyższe niż w gospodarce narodowej ogółem. W Ukrainie płace w tej sekcji były o 61% wyższe, natomiast w Czechach - o 36%. Najmniejsze rozbieżności odnotowano w Niemczech, wyniosły one 10%.

Informacje dotyczące różnicy w wynagrodzeniach w sekcji górnictwo i wydobywanie a przeciętnymi płacami w gospodarce narodowej zaprezentowano w tabeli 7. Zwracamy uwagę, że dane dotyczące płac w omawianych krajach podane zostały dla różnych lat i w różnym okresie rozliczenia (tydzień, miesiąc, rok).

Tabela 7. Zestawienie wynagrodzeń w gospodarce narodowej oraz w  górnictwie i wydobywaniu w wybranych krajach (wynagrodzenie w EUR, różnica w %)

Źródło: opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie zebranych danych

*o ile wynagrodzenia w górnictwie i wydobywaniu były wyższe od wynagrodzeń w gospodarce narodowej

Wzrost minimalnego wynagrodzenia w 2014 r. - skutki dla przedsiębiorcy

Sylwia Rębisz Sedlak & Sedlak