REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sposoby nawiązania stosunku pracy

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W naszych publikacjach zatytułowanych „ABC Prawa” staramy się wyjaśnić możliwie przystępnym językiem te pojęcia lub instytucje prawne, które występują w codziennym życiu i mają często doniosłe znaczenie, ale które ze względu na specyfikę terminologii prawniczej nie zawsze są zrozumiałe dla ogółu obywateli.

W poniższej publikacji postaramy się przedstawić Państwu sposoby nawiązania stosunku pracy.

REKLAMA

REKLAMA

Na wstępie wyjaśnijmy czym jest stosunek pracy. Jest to stosunek zobowiązaniowy, w którym jedna strona - pracownik zobowiązuje się świadczyć pracę określonego rodzaju, osobiście i w sposób ciągły na rzecz, ryzyko i pod kierownictwem drugiej strony, zwanej pracodawcą, który z kolei zobowiązany jest do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Stosunek pracy nawiązuje się na mocy zgodnych oświadczeń woli stron bądź innych zdarzeń, z którymi ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm., dalej „kodeks pracy”) łączy jego powstanie.

Najczęściej podstawą nawiązania stosunku pracy jest umowa o pracę, którą należy zawrzeć na piśmie. Może być ona zawarta na czas nieokreślony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. W sytuacji, kiedy zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, umowa o pracę może być również zawarta na zastępstwo. Pracownik i pracodawca mogą także zawrzeć umowę o pracę na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy, która pozwala stronom stosunku pracy sprawdzić, czy chcą dalej kontynuować współpracę i zawrzeć właściwą umowę o pracę. W zależności od rodzaju zawartej umowy o pracę, zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy przysługuje określony zakres uprawnień i obowiązków w trakcie trwania stosunku pracy, a także w razie jego wygaśnięcia.

REKLAMA

Nawiązanie stosunku pracy w przypadkach określonych odrębnymi przepisami prawnymi następuje na podstawie powołania. W taki sposób nawiązuje się stosunek pracy m.in. z dyrektorami przedsiębiorstw państwowych, osobami pełniącymi stanowiska kierownicze w administracji państwowej, Dyrektorem Generalnym Lasów Państwowych, dyrektorami instytucji kultury, prezesami Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, zastępcami wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnikami gminy (powiatu, województwa). Warto przy tym wskazać, że stosunek pracy nawiązany na podstawie powołania cechuje się mniejszą stabilnością zatrudnienia niż zatrudnienie na podstawie umowy o pracę - pracownik powołany może być w każdym czasie odwołany przez organ powołujący.

Stosunek pracy może powstać także na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek świadczenia pracy w charakterze pracownika. Do powstania takiego stosunku pracy niezbędne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: przepisy szczególne przewidują wybór jako podstawę obowiązku wykonywania pracy w charakterze pracownika oraz zgoda wybranego pracownika na świadczenie pracy wynikającej z tego wyboru. Na podstawie wyboru dochodzi najczęściej do nawiązania stosunku pracy radnych, pracowników samorządowych, etatowych członków różnego rodzaju organizacji społecznych, stowarzyszeń, partii, związków zawodowych, spółek prawa handlowego. Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się wraz z wygaśnięciem mandatu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

W przypadkach uzasadnionych szczególnym charakterem pracy, określonych odrębnymi przepisami prawnymi, stosunek pracy nawiązuje się na podstawie mianowania (przykładowo: sędzia, czy nauczyciel). Przepisy szczególne regulują również prawa i obowiązki pracownika mianowanego. Tego typu stosunek pracy co do zasady cechuje m.in. większa stabilizacja, większa dyspozycyjność pracownika, ale także i odpowiedzialność dyscyplinarna. Stosunki pracy pracowników mianowanych regulują m.in.: ustawa o pracownikach urzędów państwowych, Karta Nauczyciela, prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawa o pracownikach samorządowych, o pracownikach instytutów naukowo-badawczych, o szkolnictwie wyższym, czy o służbie cywilnej.

Stosunek pracy może być również nawiązany na podstawie spółdzielczej umowy o pracę. Taka umowa nawiązywana jest między spółdzielnią pracy a jej członkiem. Kwestie związane ze stosunkiem pracy nawiązanym na podstawie spółdzielczej umowy o pracę reguluje ustawa Prawo spółdzielcze, a w zakresie nieuregulowanym odmiennie tą ustawą stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy.

Podsumowując, w zależności od podstawy nawiązania stosunku pracy, pracownikowi przysługują określone uprawnienia i mają zastosowanie w pełnym lub ograniczonym zakresie przepisy kodeksu pracy. Niezależnie jednak od tego, czy pracujemy na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru, czy spółdzielczej umowy o pracę, pozostajemy w stosunku pracy, zatem jesteśmy pracownikami.

Aneta Wrona-Kłoczko

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA